|
2000
|
|
|
Hobe zen Eiderri buruz gehiago ez jakitea. Ahaztu
|
egin
behar zuen, ahaztu. Bertan behera utzi.
|
|
|
Aste batzuk lehenago ezagutu zutela elkar, drogen aurkako talde horretan bolondres sartu zirenean. Baina Ralphi ez omen zitzaion gustatzen euren arteko giroa, eta Dinglen hartu ninduten momentutik bururatu omen zitzaion nirekin
|
egin
behar zuela ihes. Bestela ere alde egingo zuela, bakar bakarrik baina.
|
|
|
Derry Irlandako borrokaren gakoetako bat da, toki ia mitikoa. Hori ikusi
|
egin
behar dut, nola ez!
|
|
|
Ez horrela begiratu, gizona! Ematen du zure salbazioaren alde
|
egin
behar dudala otoitz, horrela begiratzen jarraitzen baduzu. Eta ez dut egingo.
|
|
|
Gaua azkar igaro zen. Denbora aprobetxatzen maisuak ziren (larunbatero laupabost ordutan mozkortu eta desmozkortu
|
egin
behar baitzuten, etxera onik bueltatzeko), eta gauerdirako lurretik arrastaka zebiltzan jada. Likore eta konbinatuak ziren euren bazka gau hartan, H ordua iristean behar bezala ekiteko nesken erronkari.
|
|
|
Baina gehiago apreziatu nahi ditut horiek denak. Eta horretarako, alde
|
egin
behar dut. Hilabeterako bada ere.
|
|
|
aztoratuegi zegoen, ilusioz beteegia, Txemaren erregu eta eskariak entzuteko. Alferrik zebilen bere jo eta ke hartan, mesedez,
|
egin
behar zuena ondo pentsatzeko, erabakirik ez hartzeko birritan pentsatu barik, eta horrela. Eiderren asmoak tinkoak ziren, denboraz hausnartutakoak, eta, Txemak hala uste bazuen ere, ez ziren irlandar tankerako pub batean ezustean sortuak izan.
|
|
|
...tzen zituela, hartarakotz, edo Fedro edo Esoporen fabularen bat, bi animalia edo bi pertsonaia antagonikoren solasa biltzen zuena —txirrita eta inurriarena, konparazione— eta guk harrointzat hartu behar izaiten genuena, nork bere arrazoinak defenda zitzan bertzearen aitzinean, jakinik ezen emanaldi haiek bigarren parte bat zutela, zeren lehenengoan txirrita iduri egin zuenak inurri iduri
|
egin
behar baitzuen bigarrenean, eta inurri iduri egin zuenak txirrita iduri. Baina, hartan hasi aitzin, jaun Marcelek oroitarazten zigun ezen biok anaiak ginela, eta, nork berea atxiki behar zuen arren, ez genuela koleratu behar, eta bai dibertitu... eta behartzen ere gintuen kortesiazko salutantziaren egiterat, hala hastean nola akabatzean, adierazi nahi baligu bezala ezen gure arteko solas haiek jostetatik gehiago zutela zinezko polemikatik baino.
|
|
|
Kontatu dizut nola osaba Joanikoten kasuan ez zitzaidan kontzientzia alhatu, hura salatu ez nuelako, zeren aitzinekoa bainuen harekin egin nuen zina, hura ez salatzerat behartzen ninduena; ordea, zurekin nuen kontua guztiz bertzelakoa zen, zuganat deusek ere lotzen ez ninduelako... eta hala bururatu zitzaidan orduan ezen salatu
|
egin
behar zintudala, baldin, igurikitzen nuen bezala, luthertarra zinela demostratzen banuen; eta bururatu zitzaidan, ondotik, ezen Jainkoa bere garaziaz eta ontasunaz baliatu zela, ene bizitzan bertze okasino baten ipintzeko —bigarrena—, Jainkoaren eta gizonen arteko hautuan Jainkoaren alde egin nezan amoreakatik; eta bururatu zitzaidan, azkenik, ezen segada bat prestatu eta segadan hartu ...
|
|
|
Eta haien bekaizgoak harrotu ninduen oharkabean eta, harroaldiarekin batean, arraitu eta hantu nintzen. Baina, arraitasun hura sentitu orduko, aditu nuen, ohi bezala, kontzientziaren boza, zeinak erraiten baitzidan ezen salatu
|
egin
behar zintudala, baldin, uste nuen bezala, luthertarra bazinen, eta, beraz, hala sentitu nintzen neure baitan zatiturik orduan ere, buruak baietz eta bihotzak ezetz.
|
|
|
—Zer
|
egin
behar dugu Ubarneko sorginekin. Zeren, sorgin horien kontseiluagatik izan ez balitz, bizirik bailegoke ene espos Martin...
|
|
|
Zeren, noiz eta plazerrak eta atseginak bat batean eta ustekabean atrapatzen eta harrapatzen baikintuen, ba al dakizu zer erraiten ziguten
|
egin
behar genuela. Erraiten ziguten ezen arimak bideratu behar zuela gorputzak desbideratua, eta ez zegoela hartarakotz deus ere hoberik pentsua eta endelegamendua dolorezko misterioren batean pausatzea baino...
|
|
|
Eta, oroitu nuenean ezen osasuntsu zegoenean haren hutsa eta haren ondikoa gutiziatu izan nituela, zeren ez bainuen haren arrakastaren itzalean bizi nahi, neure buruaz ahalketu nintzen. Eta nehoiz baino bihozberago egin nuen otoitz eta desiratu ezen anaiaren iluna argi bihur zedila, ene argiak ilunerat
|
egin
behar bazuen ere.
|
|
|
Tarteka irri egiten zidan eta nik ere irri egiten nion. Eta horrela egon ginen, alde
|
egin
behar zuela erran zidan arte. Eta eskerrak eman zizkidan, eta nik ihardetsi nion:
|
|
|
Eta hain ziren guztizkoak ene pentsu haiek eta hain gibelaezina ene deliberamendua, non berehala abiatu bainintzen aitaganantz, oinazturak hartua bezala, Mattin eta Elbira beren atsegin lohian utzirik. ...ezkoa, eta ez txantxetakoa— jokoan zegoela eta zina hausteko eta hausteko, zeren eta ez bainengoen zinaren betetzerat behartua, zinezko ohorea ohorezko zinaren gainetik zegoenean; eta erraiten zidan, bertze hitz batzuekin, ezen gizon jokatu behar nuela eta ezin jar nezakeela neure gizontasuna kolokan eta kordokan, nihaur ere gizon nintzenez gero, eta hargatik sentikortu eta anaiarekin muturtu
|
egin
behar nuela, eta ez memelo eta lolo ezdeus bat bezala geratu, besoak uztarturik; eta erran zidan, azkenik, ezen osaba Joanikotek guztiz ulertuko zuela ene jokabidea, segur baietz, zeren hura ere gizon baitzen, eta amorosturik zegoen gainerat, ni bezala, eta ulertu behar zituen gizon baten obligantzak eta eginbeharrak, amorosiaz denaz bezainbatean. Eta joan nintzen aitaren langelarat, baina ez nuen ediren; eta baterat eta bertzerat joan nintzen, eta hura nehon ez...
|
|
|
Eta, sukarra zertxobait jaitsi zitzaidàn goiz haietarik batean, geure jaun Jesu Kristoz oroitu nintzen, noiz eta apostoluek bakarrik utzi baitzuten, hura hil hurran zegoela... baina ez, ez zuten guztiek, halarik ere, bakarrik utzi, zeren han berean baitzuen gurutzearen azpian ama Maria, semearen sufrimenduarekin bat eginik! Eta bi idurien idurikotasuna —Jesu Kristorena eta haren amarena, eta enea eta ene amarena— konfirmatzerat etorri zitzaidan —edo hala uste izan nuen nik bederen istant hartan, edo sinetsi nahi izan nuen— ezen, Jesu Kristo jarraibide harturik, apez
|
egin
behar nuela; izan ere, ez al zen hura nik sagastian ustekabean hartu nuen erabaki zentzugabeari bere zentzu ezkutua eta egiazkoa edireiteko modua. Zeren, egia bazen ere ezen jauregitik ihes egiteko asmoarekin hartu nuela, printzipioz, apez izaiteko deliberamendua, egia baitzen, halaber, ezen Jainkoak xuxen skribatzen zuela, baina lerro okerretan, halako suertez, non ene hatsarreko okerra ere geroak xuxendurik gerta baitzitekeen, Jainkoaren borondatearen arauaz; eta, zeren, horrela, nik asmatu estakurua eta desenkusa Jainkoaren probidentziak bideratua eta Jainkoak berak asmatua izan baitzitekeen, ororen buruan, eta ene gezurra, beraz, Jainkoak gidatua, gezurraren bidetik egia zedin bete eta konpli.
|
|
|
Eta galdetu zigunean nagusiak zenbat egun
|
egin
behar genituen, elkarri beha geratu ginen hiru euskaldunok, zalantzan. Ordea, nola andaluza ezin kalakariagoa baitzen, aitzinatu zitzaigun, erraiten zigula:
|
|
|
¡ Qué descansada vida/ la del que huye el mundanal rüido/ y sigue la escondida/ senda por donde han ido/ los pocos sabios que en el mundo han sido! , zeren uste bainuen ezen poema hark lur bat eskaintzen ziola ene arima nekatuari eta lur hartarat
|
egin
behar nuela nola edo hala. Eta, pentsu haien hausnarrean nengoela, ikusirik amak ezen ez niola deus ere ihardesten, erantsi eta eratxiki zuen:
|
|
|
Eta nigar haren ondotik bertze emazteki bat nintzen jada... zeren etxeko ardi beltz hura guztiz beltza izan baitzitekeen, baina nik baino zabalagoa zuen bihotza. Eta ulertu nuen ezen nihaurk ere ireki eta zabaldu
|
egin
behar nituela neure bihotzeko ateak, ordu arte zazpi giltzaz hertsiak. Gero, bertze karta leitu nuen.
|
|
|
Baina zer egin nezakeen nik, disimulatu baizen? Zeren, alde batetik, nola gizon hura baitzegoen itsuturik eta guztiz hertsirik, ezin egin bainezakeen indiarren defentsa eta apologia garbia, sugeen putzuan akabatu zutèn indiar haiek bezala akabatu nahi ez banuen bederen, eta zeren, bertzetik, ez bainuen buruan Gorukiren iduria baizen, pentsaturik ezen zerbait
|
egin
behar nuela haren alde, neure burua galtzerat utzi gabe.
|
|
|
Eta guk, geure aldetik, geure mapa hura genuen, Utopiako lurren berri emaiten ziguna. Eta, lur haien atzemaiteko, berriz, erabakia genuen, mapari beha, ezen ibai Orinocon barrena
|
egin
behar genuela. Eta ibai Orinocoren ahorat iristeko, bertzalde, La Hispaniolan lehorreratu genuen, lehen urrats gisa, profitatuz galeoi flotak uharte hartan egin izan ohi zuen geldialdia.
|
|
|
Nik bezain hobeki dakik hik hori! Gizon izan nahi duenak, beraz, gizonaren ezaugarriak erabili behar ditik, eta baldin hi gizona bahaiz, badakik zer
|
egin
behar duan contradictius in terminus batean —halaxe erran zidan, jaun André, latinean don Frantziskoren eskolakoa balitz bezala— sartu nahi ez baduk behintzat... Eta ez kezkatu bekatu egiten duan ala ez, zeren aditua bainago munduan badela jende bat, pentsatzen duena ezen xuxenagoa izan daitekeela ohetik iragaiten den bidea elizatik iragaiten dena baino, Jainkoaren baitarat iristeko.
|
|
|
Galileo aipatu dizut, jaun André, eta hemen geldialdi bat
|
egin
beharra dut, zeren, erran berri dizudanaren arabera, osaba Joanikotek ere, bere Digneko maisuak bezala, gizon ezin handiagotzat baitzuen Pisako jakintsu Erromak pertsegitua, baita etsenplutzat eta jarraibidetzat ere, halako moldez, non erran bailiteke ezen Galileoren liburuen artean ediren zuela osabak bere arimaren hatsa eta goi arnasa.
|
|
|
—Ez. Latinezko lan bat
|
egin
behar dut, jaun Marcelek manaturik, eta ez dut astirik —erran nion.
|
|
|
Eta zangoak dar dar jarri zitzaizkidan... Baina buruan nituen, halaber, bai ehundabatgarren kanoiaren iduria, aitak Amaiurri beha paratu nahi zuena baina guk Madrili beha paratu behar genuena eta mendekurako deia egiten zidana... eta bai emazteki haiek sugegorria ikusi bezain laster
|
egin
behar zituzten oihu eta keinu izugarriak ere, neure garaiti tipiaren iduri ere izan zitezkeenak. Eta nola ez bainuen, bertzalde, gibela egiterik, desiratu eta gutiziatu nuen ezen gertatu beharrekoa lehenbailehen gerta zedila, eta hala itzuli nintzen jangelarat ahalik eta zaluen eta arintkien, hatsa estu, nik are estuago egin nuena, osabaren erranetarat nengoelako eta hark teatroa egin behar nuela erran zidalako.
|
|
|
Baina buruan nituen, halaber, bai ehundabatgarren kanoiaren iduria, aitak Amaiurri beha paratu nahi zuena baina guk Madrili beha paratu behar genuena eta mendekurako deia egiten zidana... eta bai emazteki haiek sugegorria ikusi bezain laster egin behar zituzten oihu eta keinu izugarriak ere, neure garaiti tipiaren iduri ere izan zitezkeenak. Eta nola ez bainuen, bertzalde, gibela egiterik, desiratu eta gutiziatu nuen ezen gertatu beharrekoa lehenbailehen gerta zedila, eta hala itzuli nintzen jangelarat ahalik eta zaluen eta arintkien, hatsa estu, nik are estuago egin nuena, osabaren erranetarat nengoelako eta hark teatroa
|
egin
behar nuela erran zidalako.
|
|
|
Ikusten duzu, jaun André, gertaki batek zenbat korapilo dituen, eta hala nabilkizu handik eta hemendik horien laxatzen... Bai, badakit ezen ez dudala nehoiz ikasiko ezen bi punturen arteko biderik laburrena marra zuzena dela, baina zer
|
egin
behar dut nik, baldin puntu batetik abiatu orduko ohartzen banaiz ezen puntu horrek bertze hamaika puntu biltzen dituela bere baitan, eta puntu batetik bertzerako bidea, halatan, hamaika puntutatik bertze hamaika puntutarako bide korapilatsu bihurtzen zaidala, ezinbertzean. Eta, hala, egia bada ezen jakintasuna ezjakintasunaren korapiloak laxatzea dela, egia da, halaber, ezen, korapilo bat laxatzerako, bertze zazpi asmatu behar izaiten ditugula... eta hala betetzen dugu filosofoak erran zuena, zeren, gehiago dakigularik, gutiago baitakigu, zinez.
|
|
|
gure arbasoek galdu zituzten gerla haiei buruz, alegia —eta, mahaiaren alde baterat eta bertzerat so egiten zigula eta barrendik hats hartzen, gaineratu zuen—: Aitzina egin nahi duenak aitzina
|
egin
behar du eta ez gibela beha bizi, lezioneren bat ateratzeko ez bada... Eta hauxe duzue, bi hitzetan, gerla haietarik nik ateratzen dudan lezionea:
|
|
|
—Berri ona duk hori, anaia! Izan ere, probetxuko zerbait
|
egin
behar duk, azkenean, jauregiaren alde, urtxintxen gibeletik edo oiloak eta ahateak nahasten ibili gabe... edo galtzen lasaitzeko tokiak asmatzen, sugegorriek habiatzat hartzen dituztenak —ordea, itzal batek betartea bat batean ilundu balio bezala, erantsi zuen—: Baina, aizak:
|
|
|
Libertateak bere zigiluz markatu duen gizon hautatu horietarik duk, abersitateari buru egiten diona eta beti ere aitzina egiten duena...! Eta hik ere aitzina
|
egin
behar duk, Pedro... eta egin ere eginen duk noizbait, zeren ni nauk eta ni izanen nauk, hik behar duan haizea eta hire pintzelak behar duena, sinetsi nahi ez badidak ere!
|
|
|
badakigu ezen lohitzen eta likisten garela, noiz eta egin beharrekoa egiten ez baitugu, baina, halarik ere, noiz eta, erretorikaren bidez, bi hitz airoski lotzen ikasten baitugu, berehala lotzen gatzaizkio, hitzen ederraz eta urrearen distiraz, geure lohiaren eta geure likitsaren beztitzeari eta haren estaltzeari, eta apaintzen dugu geure satsa eta geure simaurra arrosa lurrinztatu batez. ...tzearen errepikatzeaz, uste dugu eta sinesten dugu hondarrean ezen azala dela barrena, eta barrena azala... harik eta, halako batean, berez eta halabeharrez, gauza bakoitzak bere lekurat egiten duen arte —azalak azalerat eta mamiak mamirat—; eta ohartzen gara orduan ezen gure lohia eta gure ustela ez dela bertze alderat behatuagatik desagertzen, eta geure lohiarekin eta geure ustelarekin
|
egin
behar dugula aitzina —geure mugetarik eta geure hauskortasunetik—, eta besoak ditugula, geure muga horiei buru egiteko, zeren, geure deusezetik bertze deusez bat amoroski besarkatzen dugunean, erortzen dira mugak eta loratzen zaigu bihotzean eguzki bizi gori bat, urrerik urretsuena baino distiratsuagoa dena, nola loratu baitzitzaion Kristori Kalbario mendian, bere bakardadetik eta bere ...
|
|
|
—Ez. Kapitainak erran dit ezen presoak hilabete
|
egin
behar duela bere etxean desterrurat joan aitzin, eta haren hobeki zaintzeko dela.
|
|
|
Ofizio Sainduak deliberatuaren arabera, osabak hilabete baten buruan alde
|
egin
behar zuen Urbiaindik Granadako Alpujarretarat, norat bertze nafar agramondar batzuk ere desterratuak izan baitziren, Aragoiko Fernando faltsuaren manuz, mende eta erdi lehenagoko gerla izugarri haiek galdu ondoren, eta, halatan, osabak onerat egin bezain fite, desterrurako bidaia prestatzen hasi ziren bera eta Maddalen, hatuak eta fardelak moldatzen.
|
|
|
Erran diezazuket, jaun André, ezen ezagutu izan ditudan pertsona gehienak, ehuneko lauretan hogeita hemeretzi bai, molde berekoak izan direla, estatuaren eta elizaren arauetan eta egunorozko azturetan eta ohituretan moldatuak, baina ezagutu izan ditut, halaber, arau horietarik atera izan diren bakan batzuk, edo, atera izan ez badira ere, arauen arteko zirrituetarik kanporat beha jarri izan direnak eta, behakoaren behakoaz, ikusmoldea aldatu izan dutenak, nahiz eta gero beren izatasuna bertzeei ezkutatzen ibili izan diren, edo oso giro eta gune mugatuetan azaldu behar izan duten: kapitaina izan zen horietarik bat, bere pentsatzeko manera partikular harekin, eta bere hitz egiteko modu harekin, zeren, gaizki hitz
|
egin
behar zuenean, batik bat marinelen aitzinean, mila maradizinoz eta bertze hainbat juramentuz josten baitzuen bere solasa, baina ongi baino hobeki moldatzen zen, orobat, bera baino jende ikasiagoarekin ere, baita filosofiaz, zientziaz eta teologiaz mintzatu behar izaiten zuenean ere, zeren, batetik, irakurriak baitzituen Montaigneren Entseiuak eta itsasoaz mintzo ziren bertze liburu batzuk ere, et...
|
|
|
Auto lasterketako pilotuaren itxura ematen zion, leku beretik edeki zituen eskuzorro beltzek areagotua. Orduagatik ere epelera egin nahi ez zuen giroan, bero latza
|
egin
behar zuen barne horretan.
|
|
|
Morroi izerditsua Ttipirenera zer nolako aferak ekar zezakeen imajinatzen jostatu nintzen, nikotinak neure buru hanpatuari ausiki egiten zion bizkitartean. Ez zirudien kontseilu eske; honezkero aspaldi jakin behar zuen, negozio hau edo hura aise abiarazteko, alderdi nagusiko nahiz oposizio leialeko zein leihatilatan
|
egin
behar zuen kax kax. Seme etxekaltearen gamelua edo emazte gazteagoaren amorantea —golfeko irakaslea?
|
|
|
Ez zaizue inportik zauden zaudetenean abiatzen bagara, ezta? Hi, Edu, nudismozalea hintzen gaztetan, eta
|
egin
behar duzuen bidaiarako ez duzue arropa beharrik. Zuk Kristina, edredoia eramazu, hala ere.
|
|
|
Jaten hasteak ez zion mintzatzeko gogoa apaldu. Laneko goiti beheitiak —fisio terapeuta zegoen gimnasio batean—, Josu itzulita elkarrekin
|
egin
behar zuten bidaia, etxeko eskaileretako argia konpondu beharra, batetik bertzera ibili zen solas molas. Bizkitartean ni, ahoa bertzela lanpeturik, mahai gainekoei emana:
|
|
|
—Horrela behar —irribarre asean— Kanpoan giro ez bada, hobe etxera bildu, egiteko interesgarriagoetara. Hik ere gauza bera
|
egin
behar huke.
|
|
|
—Gauzak legez egitera, ehorzketa atzo
|
egin
behar genukeen eta ez gaur, hilotza seko belzturik dagoenean...
|
|
2001
|
|
|
–Ezkondu
|
egin
behar dut.
|
|
|
Lurrinak zeuden apalean geratzen zen eta gizonezkoen Tabac kolonia potoa hartuta fris fras eskumuturrak langartzen zituen aurrena. Arnasa sakon hartu eta zorabiatu
|
egin
behar zuela zirudienean, berriz ere potoa hartuta lepaldea lurrindu eta alde egiten zuen. Garai hartan Oscarrek ezpainetako barrak erosteari laga zion.
|
|
|
Azkenengo bisita
|
egin
behar zuen arratsalde hartan. Iluntzen ari zuen eta goizean entziklopedia bat saltzea lortu zuen.
|
|
|
Behin edo behin pentsatu izan dut erakusketaren bat egitea, baina senarrak erotuta nagoela esaten dit. Egunen batean ito
|
egin
behar dugula horrenbeste sostenen artean, armairuan ez dagoela tokirik bere gorbatak zintzilikatzeko... eta abar eta abar. Nire senarra aspergarria da!
|
|
|
–Ba al dakik azkenean Anartzek zer
|
egin
behar duen? –galdetu dio Unaik patata tortilla pintxoa oraindik aho barruan duela– Kanpora doa edo ez?
|
|
|
Irribarre egin du. Hau laostia duk, komentatu du, nik peta bat erretzen diat eta drogadikto bat bezala tratatzen naitek, baina alkoholez leporaino eginez gero, hi astero bezala, Arri, orduan barregarria besterik ez duk, normala... gazteek dibertitu
|
egin
behar dute eta.
|
|
|
Bai, erantzun du Tasiok, ez diote kontratua berritu tailerrean. Bi urte eta erdi madarikatzen igaro eta gero, fijo
|
egin
behar zutenean, nahiago izan dute kaleratu eta beste bat hartzea. Putakeria.
|
|
|
Arantxa topatu eta eraztun demontre hori itzultzeko behingoz. Hasieratik
|
egin
behar zuena. Laletxe.
|
|
|
Medikalizatukoak iritsi baitira azkenean. Anbulantziatik irten eta
|
egin
behar dutena lasai egin dezaten tokia laga diegu. Antzerkiaren bigarren agerraldia, teloia behin betiko bota aurretik.
|
|
|
Oharrak errepasatzen aritu da. Zer
|
egin
behar dut orain. Armendarizen ama ingresatu egin dute eroetxean.
|
|
|
–.. erretratuak
|
egin
behar genituela eta; badakizu zelakoa den alemana. Erretratu bat normal egin dugu, elkarri helduta.
|
|
|
Badakit, hortaz, heriotzaren orduan lasaitasuna dagoela. Horrexegatik pentsatzen dut hil aurretik
|
egin
behar ditudan gauzez: musika, lana, literatura...
|
|
|
musika, lana, literatura... Eta badakit hori guztia ausardiaz
|
egin
behar dudala, onenak baino hobeto, gerta litekeelako heriotzaren orduan lasaitasunik ez egotea.
|
|
|
Egin behar dutena egin eta hil. Mariak eta Marcosek, ostera,
|
egin
behar zutena egiten zuten bai, baina gero eztabaidatu egiten zuten, haserretu, oihukatu, irakurri, kantatu... oro har ezertarako balio ez duten gauzak.
|
|
|
Eta puntu horretara iristean, irrikan zeuden biak behera jaisteko eta elkarren ondoan egoteko. Baina ordu erdi
|
egin
behar zuten leihoetan. Hori zioen jolasak, ordu erdi egin behar zutela leihoetan.
|
|
|
Baina ordu erdi egin behar zuten leihoetan. Hori zioen jolasak, ordu erdi
|
egin
behar zutela leihoetan. Ordu erdi egiten zuten, beraz, elkarri begira.
|
|
|
Orduan sentitzen duzu zure gorputzak daukan koadro betekada neurrigabea dela eta oka
|
egin
behar duzula. Museo handi horretako txoko batera hurbiltzen zara, museo zaindarien aulkia dagoen txokora hain zuzen, eta oka egiten hasten zara, beti ere une horretan museo zaindaria komunera joan dela konprobatu eta gero.
|
|
|
–Matias, errepublikaz hitz
|
egin
behar dugu –Tomasek.
|
|
|
Hurrengo eszenan mahai luze bat agertu zen; mahaian burezur ugari ilaran; burezurren ondoan, zientzialari edadetuago bat. Planta itxuros oa zuen zientzialari edadetuak eta ezpainak oso modu akonpasatu eta birtuosoan mugitzen zituen, baina ahalegin handiak
|
egin
behar zituzten Marcosek eta Lucasek zientzialaria esaten ari zena ulertzeko, telebista ahotsik gabe baitzegoen.
|
|
|
Horrexegatik idatzi dizkizuet instrukzio batzuk zuei, Lucas, lagunei, hiltzen naizenerako. Ni hil ostean zer
|
egin
behar duzuen ondo jakin dezazuen.
|
|
|
Bakan batzuek egiten zuten irribarre, izpiritu pobrekoek ziurrenik. Horrela ulertu zuen ipuinak hobetu
|
egin
behar zituela; ipuin bat egitea ez dela platano bat zuritzea edo dortoka bati bistaz jarraitzea.
|
|
|
Marcos musika zela, esaterako, edo koloretako tiranteak eta artilezko jertsea. " Itxurak
|
egin
behar ditu" esaten zion Lucasek Mariari," dirua interesatzen zaiola-eta".
|
|
|
Eta barrez lehertzen hasita zeuden Anasek esnatzeko imintzioa egin zuenean. Lucasek keinuz esan zion Mariari isiltzeko, Anasek lo
|
egin
behar zuela. Gehiago.
|
|
|
–errepikatu zuen Mariak etsipenez. Nola azaldu Rosa ez zela etorriko... eta bera, Lucas, burua galtzen ari zela, eta ahalegina
|
egin
behar zuela bestela...
|
|
|
Bera baino gazteagoa zen, hirurogeita hamazazpi, eta lo zegoen. Lo, usteldu arte
|
egin
behar zuela ematen zuen.
|
|
|
Gozo begiratu zion nebari. Ospitaleetan azukrezkoak dira begirada guztiak; egiten duen beroagatik edo erizainek
|
egin
behar dutena ondo dakitelako. Azukrezkoak izaten dira begirada gehienak ospitaleetan.
|
|
|
Han elbarrien bila ibiltzen dira. Gurasoei 20 edo 10 dolar ematen dizkiete eta haurra erromesaldia
|
egin
behar duen familia baten pasaportean sartzen dute.
|
|
|
Emazteak bere nortasuna ezeztatu eta deuseztatu
|
egin
behar du. Bere ahaideekin ere hausten duela esan liteke.
|
|
|
Indian haur askorentzat haurtzaroa nahigabezko da. Egunero jatordu bat egiteko zazpi ahaleginak
|
egin
behar dituzte. Batzuetan zapalduak bizi dira, urterik goxoenetan bortxatuak eta ustelera eramanak.
|
|
|
Jendea burrustaka doa hiri handietan. Espaloietan batzuetan bidea ukabilka
|
egin
behar duzu. Kale bete betean mila eta milaka bizikleta dabiltza, motor asko eta automobil gutxi.
|
|
|
Liburu horrek hindu zintzo batek zer
|
egin
behar duen erakusten du. Ze garbiketa egin, ze soineko jantzi, ze otoitz esan, norekin ezkondu.
|
|
|
Bizirik atera zen ukiezin batek haserre bizian oihukatu zuen: " Bizi nahi badugu, borrokan
|
egin
behar dugu."
|
|
|
hirurak hiltzea. Etorkizunean herriko jendeari ezkontza nahasiak egiteko burutaziorik etor ez zekion, mutilaren etxekoak ere zentzarazi
|
egin
behar zituztela.
|
|
|
‘Polizia espainolak, ’ dio Arantxak urduri, ‘zuen atzetik dabiltzala abisatu digute.’ ‘Nork esan dizue? ’ ‘Senarrak, ’ dio Arantxak. ‘Baina zer esan du? ’ ‘Euren lagun espainolek zuek lokalizatu eta laguntza eskatu dietela zuek desagerrarazteko.’ ‘Berehala alde
|
egin
behar dugu, orduan, ’ diot nik. Iragana eta etorkizuna orainaldi menperaezin eta geldiezin honetan nahastu dira orain, oreinbeldur honetan.
|
|
|
‘Berba
|
egin
behar dugu, ’ esan nion gero Goiori ahapeka.
|
|
|
‘Hemen geratzeari buruz, oso arduratuta nago. Oraindik ez dakit zelan, baina uste dut albait arinen alde
|
egin
behar dugula, ’
|
|
|
Sorterriko arroztasuna, paisaiarekiko mimetismoa, bihotzaren mineraltasuna. Beharbada, baina orain bele biboteko komandanteengandik
|
egin
behar dut ihes.
|
|
|
‘Zer
|
egin
behar duzu? ’ galdetuko diozu, eskopetarekin igotzen ikusita.
|
|
|
Kisketa eskuaz jiratuko du emakumeak, sudurra kristalaren kontra zapalduz oraindik, eta adio keinua eginen dizu eskuaz, trenez edo itsasontziz urrunera eta luzarorako alde
|
egin
behar duenak egiten dion moduan nasan bakarrik uzten duenari.
|
|
|
‘Zer
|
egin
behar duzu zuk tabernazuloan? ’ esan zion amak.
|
|
|
‘Euria
|
egin
behar du, ’ esan zuen Goiok.
|
|
|
Zertarako igo zuen poste hura? Ba, amarengandik alde egiteko, eta gizonarengandik, Andres agertzen zen bakoitzean alde
|
egin
behar baitzuen. Gizona agertuz gero amaren begiek Goioren begiradatik alde egiten zutelako.
|
|
|
ez zuen ur gainean jauzirik egin, plof eta lehenengoan murgildu zen urpera. Bigarren harriak birritan egin zuen jauzi, baina oso baldar, ez zuen egin ondo jaurtiriko harri zapal borobilak ur azalean
|
egin
behar duen arku hotsa:
|
|
|
Eta pelikulan jarraitu genuen, zinea baitzen gure paisaiarik ederrena, gure tucson eta mojabe haietan barrena heriotzari eta bizitzari buruz ikasten. Zinean ikasi baikenuen gizonak hiltzean aagggh kexatu behar zirela, umeek jaiotzean wuaaagh negar
|
egin
behar zuten moduan.
|
|
|
‘Hobe duk horrela, itzuli gabe, ze ulertzeko moduan hitz
|
egin
behar balu zer esango likek ba Taita Diositok? ’
|
|
|
Baina bere berbaera gaiari amaiera emateko agindua zen eta aittitte, kortan zeozer
|
egin
behar zuela esanda, balantzaka eta estropezu eginez irten zen ukuilurantz, sangria eta gero ardo gehiegi seguru asko.
|
|
|
‘Horiek bai, hau
|
egin
behar dut diote eta horixe egiten dute, ’ esaten genuen.
|
|
|
Horrela
|
egin
behar dute animaliok arnasa hartzeko, itsasoa izozten denean, buruaz izotzean zuloa egin eta burua atera.
|
|
|
‘Nirekin nahi baduzu, lehenago nire lagunekin
|
egin
behar duzu! ’ esan zion batbatean Juan Bautistak.
|
|
2002
|
|
|
Horrelaxe ikusten zuen Pertseok bere bizkar hartutako eginkizuna: hasteko, urrezko hegoak zituen munstro batekin
|
egin
behar zuen borroka, eta borroka horretan hortz zorrotz luzeek nahiz brontzezko atzaparrek egin ziezaioketen triskantza saihestu; ondoren, burdinazko ezkaten gogortasuna gainditu behar zuen; eta, amaitzeko, gainera, gorgonari burua moztu.
|
|
|
Pertseok hitz gutxitan kontatu zion gazte hari zein zen
|
egin
behar zuen lana: nola Polidektes erregeak Medusaren burua nahi zuen, ileetako suge eta guzti, bere andregai Hipodamia printzesa ederrari ezkontza opari gisa emateko, eta nola bera, Pertseo koitadua, prest agertu zen lan hori egiteko?
|
|
|
Zu ausarta baldin bazara, eta neurri berean zuhurra eta arretaduna, eta guk esandako guztiari kasu egiten badiozu, ez duzu inolako beldurrik izan behar, ez baitzara harrizko bihurtuko. Lehenengo
|
egin
behar duzun lana hauxe da: har ezazu zure ezkutua eta leun ezazu distira atera arte, zeure burua ispilu baten aurrean bezala ikusteko eran utzi arte.
|
|
|
–Ez dago munduan ezpata hori baino egokiagorik zuk
|
egin
behar duzunerako, esan zion?. Ezpata ahoa ezin zorrotzagoa du, gogorra eta kamutsezina, eta gai da burdina eta altzairua mozteko landare kimu bigunak bezala.
|
|
|
–Baina, zer da
|
egin
behar dudana? –galdetu zuen Pertseok?.
|
|
|
–galdetu zuen Pertseok?. Zer
|
egin
behar dut ikusten ditudanean?
|
|
|
Zilarbizik, zer
|
egin
behar zuen adierazi aurretik, hiru emakumeak begi bakar batekin nola konpontzen ziren argitu zion. Itxuraz, hiru emakumeek begi hura txandaka erabiltzeko ohitura zuten, betaurreko parea izango balitz bezala, edo, zehatzago esan bagenu, begi bakar batean jartzeko monokulu bat balitz bezala.
|
|
|
Ahizpa maiteak, ahizpa maiteak! Zer
|
egin
behar dugu orain. Hirurak iluntasun osoan gaude!
|
|
|
Baina horrela behintzat ez din zalantzarako lekua uzten –bi eskuez irudizko guraizeak antzeratu zituen. Airea ebaki zuen– Ahaztu
|
egin
behar dun.
|
|
|
–Pentsatu
|
egin
behar nuela; gero deituko niola.
|
|
|
–Alex, zer
|
egin
behar duk? –galdetu zion Haritzek– Alex?
|