|
2009
|
|
|
Emakumezkoen arteko konfidentzia hori gabe oso zaila zen bestela hainbat gauzaz hitz egitea. Bestela, autore orojakilearena
|
egin
behar nuen, eta ez zitzaidan bidea iruditzen. Disparate bat izango zen.
|
|
|
Santa Catarinako finalean presioa nabaritu nuen. Zerbait ezberdina
|
egin
behar nuen. Baina ez zen ondo atera, eta galdu egin nuen Neymara Carvalhoren kontra.
|
|
2010
|
|
|
Intuizioari bideak zabaltzea izan da Gorputitz en erronka nagusia. Donostiara etorri nintzenean ez nekien zer
|
egin
behar nuen, inondik inora ere. Bederatzi dantzari nituen aurrean, eta asko pentsatu gabe esan nien bat, bi, hiru, hasi mugitzen, eta mugimendu horietatik hasi ginen koreografia sortzen.
|
|
2012
|
|
|
Garai haietan, asko entrenatzen nintzen; ordu asko sartzen nituen Pampirekin. Astebururo borrokatu
|
egin
behar nuen. Ezin nuen imajinatu urteekin beste finalak etorriko zitzaizkidala; nire buruan, eskaileran igotzea zegoen bakarrik, ikaragarri entrenatzea?
|
|
|
Hango festarik gabe geratu zara aurten. Bai, baina hau aukera bat izan da, eta erabaki
|
egin
behar nuen. Pozik nago aukera hori egin dudalako.
|
|
|
Garai hartan, euskararen inguruko mugimendua, eta kantagintzaren ingurukoa edota artearen ingurukoa oso gipuzkoarra zen. Eta nik, kantatzen nuen bakoitzean,
|
egin
behar nuen nire herrialdearen erreibindikazioa. Disko bat egiteko aukera izan nuenean, Arabako kantu zaharrak berreskuratu nituen, eta bi berri sortu:
|
|
2013
|
|
|
«Konfiantza galtzen eta beldurtzen hasita nengoen. Zer gehiago
|
egin
behar nuen!». Burua baretuta, etxean saiatzea erabaki zuen berriz ere.
|
|
|
«Auzitegi honek nire oinarrizko eskubideen gainetik pasatzeko prest dagoela erakutsi dit behin eta berriro. Zer
|
egin
behar nuen ba?», azaldu zuen ohar batean. Zortzi urteko kartzela zigorra eskatzen dituzte sei banku ordezkatzen dituzten abokatuek eta fiskalak berak.
|
|
2018
|
|
|
Zer irakatsi dizu urte hauetan. Tenplea izaten. Une bakoitzean zer
|
egin
behar nuen irakatsi zidan, txapelketa aurretik, egunean bertan, ondoren. Zein harrirekin berotu, zein harrirekin estutu?
|
|
2021
|
|
|
Amerikako egunkaririk zaharrena da, prestigio handikoa, baina kolpista, kriminala, eta esku zikinak ditu. Hau
|
egin
behar nuen bertzeak egin ahal izateko. Gainerako nire filmetatik oso ezberdina da, berezia niretzat.
|
|
|
Pele: «Ea zer
|
egin
behar nuen bestela. Politikari guztiek eskatzen zidaten beren alde egiteko».
|
|
|
Horretarako bizi nintzen. Nik nahi nuen mailan aritzeko
|
egin
behar nuen zerbait zen».
|
|
|
Aitona amonak, gurasoak eta seme alabak bizi ginen. Gogoan dut nire uda ezberdina zela herrira garai hori pasatzera etortzen ziren beste haurrekin alderatuta; etxean lan
|
egin
behar nuen, txerriak eta patatak zeudelako. Une horietan haserrea sentitzen nuen, ezin nuelako, esaterako, igerilekura joan besteen moduan; baina gurasoek beti esaten ziguten bizitzan denetarik egiten ikasteko.
|
|
|
Pertsonaiak, pelikula egin zutenak, eta Kuartangoko paisaia nituen —western klasikoetan paisaiak garrantzi handia dauka— Filmean sartu ez zituzten irudi batzuk ere digitalizatu nituen, baina erronka nagusia hori zen: pixkanaka Kuartangora joan eta ulertzea nola
|
egin
behar nuen film hori, intelektualki forma jakin bat inposatu gabe.
|
|
|
Ni eta nire lagunak pozik geunden. Hain justu egun horretan bertan, 22 urte preso zeramatzan lehengusu baten alaba ezkontzekoa zen, eta, horregatik, lehenago alde
|
egin
behar nuen hauteskundeetako mitinetik. Dantza pixka bat egin genuen, eta gero lagunei esan nien joan beharra neukala.
|
|
|
Neure buruari behin eta berriz esaten nion edan egin behar nuela. Behartu
|
egin
behar nuen horretara! Hasteko, arrautza egosi bat jan nuen gatzez betea, eta pixkanaka errekuperatzen hasi nintzen.
|
|
2022
|
|
|
Ez du kamera aurrean atera nahi, hitz egin ere ez hasieran, baina pixkanaka lasaitu da, eta senarraz egin ditu lehen hitzak. «Borrokan geratu da, baina nik atera
|
egin
behar nuen. Bistan da horrela ezin naizela han geratu».
|
|
|
Bikain sentitzen naiz, eta asko gozatzen ari naiz. Banekien zer lasterketa
|
egin
behar nuen, eta, nahiz eta amaieran asko sufritu, gustura nago egindako lanarekin.
|
|
|
Txilikurentzat, obligazio bat zen, baina baita akuilu bat ere. «Hitza emana neukan, eta bukatu
|
egin
behar nuen lana». Bengoetxeari, berriz, txikitako ilusioa betetzeko aukera eman dio:
|
|
|
Kepa Larrea laguna dut; entrenamenduak antolatzen ditu. Azpeitiko Domusa Teknik
|
egin
behar nuen maiatzean, eta, lasterketa luzea aspaldi egin gabe nengoela-eta, plan bat egin zidan. Hala ere, hala moduz jarraitu nuen.
|
|
|
Perezek 2015 urtean ekin zion musikari dagokion lanari, baina proiektua aurretik hasi zuen: «Formaz aldatzen joan den proiektu luze bat izan da; hasieran, niretzat
|
egin
behar nuen zerbait zen, baina azkenean guztiekin konpartitu dut».
|
|
|
Bai, baina
|
egin
beharra nuen aldaketa hori. Egia esan, ohituta nago aldaketetara.
|
|
|
Isildu egin nintzen. Zer
|
egin
behar nuen, ba. Esku batean operatu beharreko organoa zuen; bestean, xiringa.
|
|
2023
|
|
|
Eta Bakearen Aldeko Koordinakundearena. Ordutik, nire independentzia politikoari eutsi diot, baina Ezker Batuaren eta Aralarren hautagaitzak babestu nituen, eta EAJren gobernu bateko kide ere izan nintzen, unean unean
|
egin
behar nuena egin behar nuela sinetsita».
|
|
|
Orduan, eragina bai, dudarik gabe: berak egiten zuen gauza bat, eta nik
|
egin
behar nuen ahalik eta berdinena. Zegoen eredu bakarra plazagizonena zen, eta, nahi edo ez, imitazioz egin genuen guk.
|
|
|
Baina, nonbait, uste dut indarkeria horrek lagundu nauela ezker muturreko militante gisa eskuin muturrekoei kolpe bakoitza bata bestearen ondotik itzultzen. Galdera da gero nik nola
|
egin
behar nuen aita izateko. Nola segurtatu ez nuela indarkeria hori berriz baliatuko?
|
|
|
Zinema festibal batean ikusi nuen Oskar Alegriaren film labur hori, eta hunkitua izan nintzen segidan. Zerbait
|
egin
behar nuen. Ene baitan, zer harreman izan dezaket film horrekin?
|
|
|
Esan, eta gertatu. «Nik oso argi nuen zer
|
egin
behar nuen: sakearekin min egin, arin eta oldarkor aritu, eta errematatzeko aukera nuenean aprobetxatu, eta tantoa amaitu.
|