2006
|
|
Helduen arteko hazkuntza, (1,2) ekuazioetan behekoak, i= 2 eta k= 11 tarteen arteko kenduren batukaria da. Kenketak burutzerakoan kontutan har multzo bereko (belaunaldi jakin bateko) taldeen artean
|
egin
beharra dagoela. Hortaz i tartea adierazten badu bigarren aldiko tartea i+ 1 da eta, horien artean, kalkulatu behar ditugu diferentziak.
|
|
Edozein azterketa demolinguistiko egin aurretik gizarteak izandako aldaketak ezagutu behar dira, azterketa demografikoa
|
egin
beharra dago alegia. XX. mendean gure gizarteak aldaketa sakonak ezagutu ditu, hau da, I. Larrañagak aztertu duen moduan aldaketak, bortitzak eta leunak, ez dira gertaera berriak gure artean.
|
2007
|
|
Alfabetatze Batzordearen sorrera bere osotasunean ulertzeko, Euskal Herriko orduko politika eta gizarte egoerari buruz aipamen bat
|
egin
beharra dago eta uste dut merezi duela batzordearen sorreraren inguruan, sortzaile nagusienetako batek, Rikardo Arregik, euskal gizartearen eta politikaren egoeraz egindako azterketa aipatzea. 60ko hamarkadaren azken urteak dira:
|
|
Horren ondorioa da herritar asko ez direla motibaturik edo euskara ikastera bultzaturik sentitzen eta, kontuak kontu, euskaraz aritzeko gaitasuna dugunok% 33 baino ez gara. Baina aurrera
|
egin
beharra dago. Euskaltegitik inoiz pasatu ez diren herritar elebakarrak asko dira, baina gainera, gaur egun Euskal Herriko euskaltegietan dauzkagun ikasle asko eta askoren motibazioa eskasa da.
|
|
Hizkuntzaren jabe egiteko, esaldi zuzenak egiteaz gain, komunikazio ekintza egokietan
|
egin
beharra dago. Gaitasun linguistikotik komunikazio gaitasunera pasatu beharra dago.
|
2009
|
|
Datu hauek guztiak positiboak eta baikorrak bai, baina, edonork honen aurrean egingo lukeen galdera ere ezinbestean
|
egin
beharra dago. Ezagutza bai, baina zer diogu erabilerari buruz?
|
|
motibazioa eta sentiberatzea lantzea ezinbestekoa da. Horrela, bada, hizkuntza politikaren baitan sortzen diren mezuak edo bideratzen diren ekimenak behar bezala gizarteratzeko, informazio, zabalkundeeta kontzientziatze estrategia gehiago lirateke, komunikatzeari eta sentiberatzeari lotutako jardun iraunkor bat
|
egin
beharra dago. Zentzu honetan, ahalegin berezia egin litzateke elebiduna ez den komunitatea erakartzen, euskara denona dela transmititzen.
|
2010
|
|
Hala ere, prozesu hori ez da egun batetik bestera bermatzen. Ikasleen motibazioa mantentzea izaten da zailena, eta hori eguneroko jardunean
|
egin
beharra dago, ikasleen esperientziak aintzat hartuta eta dituzten zailtasunei aurre egiteko bide egokia hartzen laguntzeko helburuarekin. Van Lier-ek aldarrikatzen duen moduan:
|
|
Gaiari zegokion seriotasunez heldu asmoz, lehenik Euskararen liburu zuria deituko zena egitea erabaki zen. Alegia, euskararen egoerari buruzko gogoeta sakona (historia, tratamendu juridiko legala, kontzeptu eta planteamendu teorikoak...)
|
egin
beharra zegoela. Bigarren urratsa Euskal Herri osoko azterketa soziolinguistikoa egitea izan zen.
|
2011
|
|
Alde batetik, etxeko soziolinguistika deitutakoaren inguruan dibulgazioa
|
egin
beharra dago, eta autolaguntza moduko aholkuak eman. egunerokoan hizkuntza ohiturak aldatzeko prozesuetan laguntzen eta zirikatzen gabiltzanok ikusten dugu jendeari tresna batzuk falta zaizkiola, eta nik uste dut soziolinguistikatik etor daitezkeela tresna horiek, esan dudan moduan, soziolinguistikaren ikuspegi zabaletik; gehiago psikolinguistikatik soziologia hutsetik baino....
|
2012
|
|
bi eragiketek eskaintzen dizkiguten datuak ez dira zuzenean alderagarriak. Homogeneizatze lan bat
|
egin
beharra dago datu batzuk eta besteak alderatzeko.
|
|
bi eragiketek eskaintzen dizkiguten datuak ez dira zuzenean alderagarriak. Homogeneizatzelan bat
|
egin
beharra dago datu batzuk eta besteak alderatzeko.
|
|
Bilakaera orokorraz hitz egiterakoan esaten genuen bezala, ordea, belaunaldi gazteenen erabileran izandako bilakaera positiboaren kasuan ere, moteltzeaz hitz
|
egin
beharrean gaude, eta azken bost hamar urteotan hazkundea gelditu egin dela ere esan daiteke hainbat eremutan. Horrela, eremu informaletan, 2011ko datuek ez dituzte bost urte lehenagokoak hobetu (eta haurren kale erabilerari buruzko datuekin ere horixe bera gertatzen da).
|
|
Udaletik eskaintzen diren zerbitzuak euskaraz izan daitezen ziurtatuz, antolatzen diren ekimenetan hizkuntza irizpideak garbi edukiz, ekimen horiek babestuz eta indartuz. Fishmanek dioen bezala, familia giroan, auzo mailan eta gizarte bizitzako elkar giroan indar
|
egin
beharra dago, hizkuntza biziberritu nahi bada.
|
2014
|
|
Euskaraz bizi diren edo ez esaterako orduan, zalantzak sortzen dira ikasleen hainbat erantzun ikustean. Alde batetik, badira ikastetxetik kanpo euskararik erabiltzen ez dutenak, %52, 38; eta, bestetik, badira erabiltzen dutela esaten dutenak ere, %42, 85 Puntu honetan zehaztasun txiki bat
|
egin
beharra dago erabiltzen dutenen erantzunak ikusita. Baiezkoa eman
|
|
Eskola arteko kiroletik hasita, bizpahiru zehaztapen
|
egin
beharrean geundeke. Izan ere, hasteko eta behin, gogora ekarri genuke, egitasmo hau haurren gurasoak eramaten dutela aurrera eta hauen artean, hizkuntza profil ezberdinekin egin genezakeela topo.
|
|
Bere ustetan, Atxutxiamaikako hezitzaile denak euskalduntasuna barneraturik izan luke eta hala ez izatekotan, elkarteak eta aisialdi taldeak berak lagundu lioke berau garatzen. Hau ez egitea elkartearen huts bat izan dela aitortzen du eta aurrerantzean
|
egin
beharrekoen artean dagoela. Beraz, bere ustetan, hezitzaileak euskaradunak eta berau darabiltenak izan lirateke alde batetik eta euskalduntasuna barneraturik dutenak, bestetik.
|
2015
|
|
EAEn iraultza demografikoa izan bazen, are nabarmenagoa eta azkarragoa izan zen Gasteizek bizi izan zuena, izan ere, López de Maturanaren (2014) arabera, Europako hazkunderik handiena izan zuen proportzioan. Baina egoera hobeto ulertzeko, 50 hamarkaden artean ibilbide bat
|
egin
beharra dago. 50 hamarkadan Gasteiz apaiz eta militarren herria zen, nekazaritza ardatz zuen probintzia erdi huts baten hirigunea (Gonzalez de Langarika, 2007).
|
|
ulerterrazak izatea, tokiko errealitatera egokitzea eta erregistro egokia erabiltzea funtsezkoa da. Horrez gain, teknizismoak gizarteratzeko lana
|
egin
beharra dago. Azkenik, sare sozialak propio landu behar dira, erabiltzaileak komunikabideen edukietara sar daitezen amu funtzioa betetzen baitute egun, eta agerikoa baita etorkizuneko kontsumo mediatiko gehiena bide horretatik etorriko dela.
|
|
Munduko soziolinguisten artean oso ezagunak ziren, munduan zehar asko ibiltzen ziren ere, askotan eskatzen zietelako, guk Euskal Herritik batzuetan egin genuen bezala. 1950 hamarkadetan hasi ziren argitaratzen, oso momentu onean, 2 Gerra Mundiala bukatu ondoren eman zelako deskolonizazio prozesu zabala (Afrikan, Asian, Polinesian, Errusian,...), estatu berriak sortu ziren eta horietan nazio ezberdinak sartu ziren, hizkuntza aniztasuna eta hizkuntza ukipena gertatuz; egoera nahasi horiek aztertu, eztabaidatu, plangintzatu, eta abar,
|
egin
beharra zegoela, eta autore hauek parte hartu zuten hauetako kasu askotan. Mugimendu hau ez zen Euskal Herrian gertatu, Euskal Herria Espainia eta Frantzia estatuek bertan sartuta mantendu zutelako, eta ez zuen ere balio izan harremanak hobetzeko, eta Euskara indartzeko, baizik alderantziz, Frankismo garaian ginelako.
|
2017
|
|
— hemendik aurrera aurreiritzi eta uste oker horiek identifikatu eta horien gainean lan
|
egin
beharra dago
|
|
udaletxean, ikastetxeetan, lantegietan edo era guztietako elkarteetan. Enpatiatik eta konplizitatetik, ilusiotik eta erakarmenetik, baina determinazioz
|
egin
beharra dago. Eta agendara eramatearekin batera, euskararen zeharkakotasuna landu beharra dago, erakunde eta elkarteen egitura guztia har dezan.
|
|
Horrelako eginkizun bat betetzeko aurrelan handia
|
egin
beharra dago eta batez ere, elkarteak baloratu behar du zein den bere posizioa eta zein den abiapuntuko egoera. Elkarteek, beren egoera aztertzerakoan, honako galderak egin diezazkiokete beren buruari:
|
|
Indarrean sartu zenetik gaur egun arte, berretsi duten herrialdeek nabarmenki egin dute aurrera. Guztiarekin ere, lan asko
|
egin
beharra dago gutuna zabaltzeko, eta aurre egin behar zaie bere eraginkortasuna zalantzan jarri duten zenbait kritikari. Argi dago itun honek bide luzea duela aurretik eta oso beharrezkoa dela oraindik ere, bai indarrean duten estatuetan, bai eta sinatu ez duten estatu anitz horietan ere.
|
|
Nazioarteko itun hori 1998an jarri zen indarrean, eta Europako eremu urriko hainbat hizkuntza babestu eta sustatzeko aurrerapauso handia izan zen. Hala eta guztiz ere, lan handia
|
egin
beharra dago oraindik gaur egungo bidegabekeri sozial nabarmena gainditzeko, baita ituna berretsi duten herrialdeetan ere. Artikulu honetan azken 25 urteetako bilakaera aztertuko dugu.
|
|
Hurrengo urteetan herrialde asko atxiki ziren, baina 2010etik aurrera BosniaHerzegovina izan da proiektuan sartu den bakarra. 2017an, Europako Kontseilua osatzen duten 47 estatuetako 33k sinatu dute hitzarmena, eta horietako 25etan dago indarrean3 Beraz, oraindik lan handia
|
egin
beharra dago Europako hizkuntza gutxituak babesteari dagokionean.
|
|
Europako Kontseilua osatzen duten 47 estatuetako 33k sinatu dute hitzarmena, eta horietako 25etan dago indarrean. Beraz, oraindik lan handia
|
egin
beharra dago
|
2018
|
|
Testu hau sinatzen dugunok, hizkuntza antropologian eta antropologia feministan murgiltzen garen neurrian, autokritika
|
egin
beharrean gaudelakoan gara. Izan ere, beste testuinguru batzuetan gizarte antropologia eta hizkuntzaren arteko elkarlanaren onurak erraz ikusi dituzten bitartean, gurean ez da horrelakorik gertatu, eta egun oraindik hizkuntza antropologia eta antropologia feministaren arteko zubia egiteke dago.
|
|
Gazteengandik gertu dauden helduak ere aipatu behar dira, kultura arloan dabiltzan helduak, kirol arloan dabiltzanak... Gazteentzat eredu izan daitezkeen pertsonekin edota talde erreferenteekin lan
|
egin
beharra dago. Kirola aipatu da gune estrategiko moduan, futbola, batez ere.
|
|
etorkinena, bata; eta hizkuntzaren kalitatearena, bestea. Etorkinen eta euskaldunen komunitateen artean etena dagoela jaso da; eta, beraz, etorkinak euskarara erakartzeko plangintza zehatza
|
egin
beharra dago. Bestalde, bertako hizkera zaintzeko eta balioan jartzeko lanean jarraitzearen garrantzia aipatuko genituzke, eredu egokiak eskainita.
|
|
zer egin zen, nondik gatozen, egindakoa baloratu eta aitortu... Gutxi idatzi da honetaz, eta errelatoa
|
egin
beharra dago eta ezagutarazi, batez ere gazteek (etorkizuneko helduek) jakiteko eta aintzat hartzeko.
|
|
zer egin zen, nondik gatozen, egindakoa baloratu eta aitortu... Gutxi idatzi da honetaz, are gutxiago herri bakoitzean egindakoaz, batzuek baino ez dute egindakoaren berri, eta errelatoa
|
egin
beharra dago eta ezagutarazi, batez ere gazteek (etorkizuneko helduek) jakiteko eta aintzat hartzeko; aukerak ugariak dira: argitalpen arin edo mardulagoak, euskararen arnasgune soziofuntzionalak eta motorrak mapan kokatu eta ibilbideak antolatu, hitzaldiak edo mahai inguruak, ikus entzunezko euskarrietan jaso...
|
2019
|
|
Sinatu ez duten 500ak kontuan hartu behar dira. Hausnarketa
|
egin
beharra dago arrazoiak anitzak izan baitaitezke; izan daiteke kopuru handi bat konpromiso hori hartzeko prest ez dagoena edo ez dela erakargarria eta ez dela haiengana iritsi" (Trenor, 2017: 18)
|
2020
|
|
"... egia da ez dagokiola plenoari plan bat onartzea, ez barnekoa ez kanpokoa, baina alderdiek parte hartuta, plenoan onestea suposatuko luke plan hori zeuAlder_ 3 ko informatzaileak laudatu ditu Euskara Zerbitzuak gainontzeko sail eta atalekin eta zuzendaritza taldearekin izandako orain arteko harremanak eta lankidetza esparruak eta gaineratu du hainbat esparrutan bidea
|
egin
beharra dagoela oraindik ere. rea egiten duzula, are gehiago kontuan izanda planek batzuetan agintaldi ezberdinak hartzen dituztela..."
|
|
Alder_ 3 ko informatzaileak laudatu ditu Euskara Zerbitzuak gainerako sail eta atalekin eta zuzendaritza taldearekin izandako orain arteko harremanak eta lankidetza esparruak. Halaber, gaineratu du hainbat esparrutan bidea
|
egin
beharra dagoela oraindik ere, bai erakundeaz kanpoko eragileekin, bai udal barruko eragileekin. Azken estimazio hau bereziki argi ikusi du udal gobernuan egoteak suposatzen duen talaiari esker:
|