|
2010
|
|
|
j eneralean, Martel koñak botila txikiak, hogei edo gehiago aldiko, eta Philip Morris tabako amerikanoa, hamarren bat pakete oso txukun jarrita. Ondo antolatuta zeukan, gainera, kargamentu haren banaketa, zeren kolegioko atean, prefektuarekin ohi bezala topo
|
egin
baino lehen, sukaldean lan egiten zuen mutiko bat edukitzen baitzuen zain, eta hari entregatzen baitzion dena. " Non duk hire maleta?", galdetu zion behin prefektuak.
|
|
|
" Artistaren agentea naizen aldetik, oraindik hiru minutu falta direla jakinarazi nahi dizut", esan zion Josebak ateari utzitako zirrikitutik. " Ez nire erlojuan!", erantzun zuen Gregoriok alde
|
egin
baino lehen. " Zer umore txarra daukan kamarero horrek —esan zuen Josebak— Polizien laguna omen duk, gainera.
|
|
2011
|
|
|
Atzo goizean iritsi nintzen itsasontzi zahar batean Guangzhou ko portura bueltan, eta bart arratsean sartu naiz Iparraldeko hiribururako trenean. Alde
|
egin
baino lehen, azoka nagusia atera zait bidera: arrainak uretan, tximuak kaioletan sartuta, zakurrak zintzilik...
|
|
|
Etxera eskatu ezean, nekez eskura nezake atzera, baina bestelako lanik badaukat azterketaren eguna heldu arte. Sekulako poza eman diot eta, alde
|
egin
baino lehen, hiztegi handi bat oparitu dit: txinera gaztelera; milatik gora orrialde eta pare bat kilo gutxi gorabehera.
|
|
|
Alde
|
egin
baino lehen, oraindik ez dakit non egin behar dudan lo— turista katalan batekin egin dut topo sarreran. Galdu egin da, eta taxian joan behar izan zaizkio bila.
|
|
|
Zein kofradiatakoa den, non bizi den, norendako ari den lanean. Edozein akusazio
|
egin
baino lehen, prebentzioak harturik ibili nahi diagu. Zergatik den hain gorrotagarria gure marrakukutzeria haiendako?
|
|
|
Eta garajetik alde
|
egin
baino lehen esan digu zer egin behar genuen pistolet horrekin: aurrena, ondo lehortu, eta gero hasiera bateko itxura berreskura dezan, trapu batez eta oliotan bustiz, indarrez igurtzi.
|
|
2012
|
|
|
Donatienek eta lau kapelu gorriek mugini handienak zeuden aldera jo zuten ibaiaren bestaldera iritsi orduko, sastraka eta zuhaitz artean bihurri zihoan bide zabal samar batetik. Laster, aurreneko berrehun metroak
|
egin
baino lehen, txori multzo bat zalaparta batean abiatu zen hegan. Lau kapelu gorriak erne jarri ziren.
|
|
|
Ehun pauso
|
egin
baino lehen ikusi zuen muginia. Ez zen inor ageri, atzean utzi zutena bezain abandonatua zirudien.
|
|
|
Errinozeroa oihaneko animaliarik zitalena dela. Eta haserretzen denean konpainia oso bateko soldadu guztien tripak atera ditzakeela adarrarekin balak eragina
|
egin
baino lehen.
|
|
|
1270ko Aroan, eta harekin batera beste nafar asko ere ehortzirik gelditu zirela fedegabeak bizi diren desertuko hareen azpian. Baina haietako bakar batek ikusi ez zuenez bere begiez Lope heriotzaren unean, Oriak nahiago izan zion esperantzari eutsi, eta uste zuen noizbait ere itzuliko zela senarra, eta, erregearen banderari jarraikiz alde
|
egin
baino lehen egiten zuen bezala, berriz ere Irunberriko ferietara eramanen zuela bere zaldiaren ipurgainean.
|
|
2013
|
|
|
Legoa laurden bat
|
egin
baino lehen, beste urmael bat aurkitu genuen, zati batean lehortuta, eta mutiko gidariak esan zidan toki seguruan nengoela jada. Hala, ordoki bat zabaldu zen gure begi aurrean, han eta hemen mezquita multzo batzuk zituena.
|
|
|
Tartean, Elisabet I.aren koroatzea ospatzeko patxada ere izan zuten. Alde
|
egin
baino lehen, bi detaile izan zituen Cavendishek: armak eta hornigaiak utzi zituen guztiz bakartuta geratu behar zuten gizon emakumeentzat (arkabuzak, ezpatak, bela oihala, tresnak, ardoa, garbantzuak eta abar), eta, azken unean, harroxko, ontziko erregistroa sinatuta itzuli zion Alzolari, errezibo gisa.
|
|
2014
|
|
|
Maionesa, noski, eskuz egiten zuen izebak, bere sutondoko aulkian jarrita. Kontatzen zuen bolada batez, gaztetan, sukaldaritza ikastera joan zela eta irakasleak, maionesa
|
egin
baino lehen, galdetzen omen zuen ea hango norbaitek hilerokoa zuen, maionesaren ontzia ukitu gabe ere baldintza horrek hondatu egiten zuelako saltsa.
|
|
2015
|
|
|
—.Ez dut uste biak horren ezberdinak direnik. Istorio bila zabiltza, gutxien espero zenuenean etorri zaizu; argudio bera solas eta solas hasten da, ez baita isiltzen, eta prest egon behar zara, arkatza edo ordenagailua eskura; eta argudio horrekin norgehiagoka esertzen zara istoriotxoak ihes
|
egin
baino lehen. Dela lerro batekoa, dela ehunekoa.
|
|
|
Haien ondoan, beste aulki batean eserita eta isilik, Ernest Hemingwayk oharrak hartzen zituen koadernoan. Goiti doktoreak, Hemingway aspaldi ezagutu zuena Les Halleseko gau lekuetan, berriz Anastasieren gimnasioan topo
|
egin
baino lehen, kazetaria aurkeztu zuen Uzkudunen aurrean:
|
|
|
Iparraldeko harremanetan jasotako pertzepzioek zalantza bat baino gehiago eragiten zioten ELAren zuzendaritzari sindikatua bere horretan mugaz bestaldean ezartzeko aukeraz; horregatik, urratsa huts
|
egin
baino lehen, Ipar Euskal Herriko errealitate sozial, ekonomiko eta politikoaren ezagutzan sakontzea erabaki zuen: Manu Robles Arangiz Institutuak hitzaldi eta mintegiak antolatu zituen sindikatuko koadroentzat; hainbat azterketa ere argitaratu zituen; 1064 jarduera hauen karietara, maiztu egin ziren ELAko arduradunen eta Iparraldeko pertsona esanguratsuen arteko harremanak, eta elkarlanerako aukerak mamitzen joan ziren.
|
|
2016
|
|
|
Edozein modutan ere, saioak saio, eta oharrak ohar, euskaldunek etxetik alde egiten jarraitu zuten, eta horretarako, baliagarriak zitzaizkien eskuliburuak ez ziren falta, beharrik. Toursier izeneko batek ondu Petit guide militaire de l’emigrant Amikuze aldeko Aiziritzeko irakaslea zen Primorenak irauli zuen euskarara, Soldado zerbitzua
|
egin
baino lehen edo egin ondoan Frantziatik joanak diren gizon gazten gidaria heskuareaz, Paueko P. Haristoirenean 1912.ean agertu zena.
|
|
|
Aspaldian, mende honen hasieran seguru aski, semeak etxean galdera bat egin eta erantzun nion uste nuela Aurrera
|
egin
baino lehen esan zidan irakasleak esaten zuela usteak erdia ustel zuela.
|
|
|
Emakumeak esan zidan min handia egin niola nik Hondarribiko herriari ETBn esandakoarekin. Min izugarria, esan zuen alde
|
egin
baino lehen. Berriro martxan jarri ginenean, haurrak galdetu zidan ea nori egin nion nik min eta zergatik.
|
|
2017
|
|
|
Galvestonera joan behar zuen Luis Michel Aury komodoroarekin elkarrizketatzera, horrek baitzeukan Mexikoko Kongresuaren baimena korsoan aritzeko. Baina hori
|
egin
baino lehen, Haitira abiatu behar zuen Alexandre Petion hango presidentearen laguntzaren bila eta Bolivarrekin hitz egitera. Ez zuen esperantzarik galdu nahi; beharbada, Bolivarrek onar zezakeen espedizioa osatzea berarekin batera.
|
|
|
Urik gabe, defentsak suntsiturik eta etsaien artilleriaren suak inguraturik, bosgarren egunean oraindik eusten zieten erasoei. Ekainaren 15eko erasoaren ostean Arredondok egoera gehiago luzatu nahi ez zuenez, larderiaz errenditzeko eskatu zien; Sardak, ostera, hori
|
egin
baino lehen gotorgunea leherraraziko zuela erantzun zion, hots baldintzarik gabeko errendizioa onartezina zela, eta, harrokeria puntu batez erantzi zion Arredondori, ondo bazeritzon, beste eraso bat agintzera arriskatu zitekeela. Negoziaketak hasiak ziren, eta hainbat mezu elkarren artean trukatu ondoren, Sardak errenditzeko baldintzak igorri zizkion Arredondori, horrelakoetan egin ohi bezala, eta brigadier errealistak onartu ere bai:
|
|
|
aurreko martxen ondorioz, ihes egiteko nekatuegi zeuden zaldiak, eta handik gutxira Armiñanen gizonek erraz harrapa zitzaketen; edo bestela, etxalde barruan sartzeak eta toki hura defendatzen saiatzeak ez zeukan zentzu handirik, soldadu errealistak askoz gehiago zirenez, ingura zitzaketelako eta luze gabe etxaldea hartu. Aukera bakarra errealistei aurre egitea baino ez zen eta, azkar gainera, errealisten erretagoardiak eta abangoardiak bat
|
egin
baino lehen.
|
|
|
Galdera
|
egin
baino lehen zehaztuko bagenio A planetako biziaren akabatzeko manerak asmatu, alienazioa eta estresa zabaldu, neurri gabeko kontsumo eta kutizia piztu eta akuilatu, hondakinak eta kutsadura handitzen dituen gizartearen ordezkariak direla eta B, aldiz, hondakinak sortu gabe, beharrezkoarekin aski eta inguruneari egokitua bizi den gizartearenak direla, erantzuna, agian, desberdina izango litzateke....
|
|
2018
|
|
|
—Badiotsut, Añes, ni porroak erretzen, eta zu Zu paradisuan, aizu. Herritik hanka
|
egin
baino lehen ere, urruneko bizitzekin amesten.
|
|
|
Frantsesetik, bien artean gaztelania erabiltzera pasatu ziren. Hizkuntza aldaketa
|
egin
baino lehen, goizean, Fabiori kutxak furgonetan sartzen lagundu ziotenean, Martak burua biratu, eta Añes ikusi zuen etorbidea gurutzatzeko semaforoari itxaroten, xurgagailua esku batean, plantxaren mahaia bestean. Beste norbaiten gauzei helduta, ez erortzeko.
|
|
|
Ehun urte bete zituen Anue ibarreko azken euskaldunarengana joan ziren, halako adinera iristeko sekretuaren bila. Elkarrizketatuak irria ezpainetan egunero porru-salda bat hartzen zuela erranen zukeen edo gaboro lo
|
egin
baino lehen, kamamila bat edota, astean behin pattarra kopa edatea bezain onuragarria deus ez zela azalduko zukeen baina hartan, argazkian begitartea serio eta triste ageri zuena, Etulaingo seme zen Saturnino Egozkue argiki mintzatu zen:
|
|
2019
|
|
|
Abiadura moteldu behar izan zuen beste kilometro pare bat
|
egin
baino lehen. Keinuka ari zen errepidearen gainean eskegitako panel argidun bat.
|
|
|
Zeladorea gelako atera hurbildu zen. Alde
|
egin
baino lehen bainuko ur beroaren kanila ixteko esan nahi izan zion berak, baina ez zuen aukerarik izan, medikua azaldu baitzen orduantxe, Usain Bolt bezalakoa zena baina txikiagoa eta zuriagoa, eta haren atzetik erizaina, Anita Wlodarczyken doblea.
|
|
|
El Pardoko basotik alde
|
egin
baino lehen txabolan utzi zituzten bi baleztak eta hiru geziak, hala eskatu baitzien Celsok. Izan ere, Raul egun batetik bestera itzuliko zen kuartelera, non eta haren baimena eternoa ez zen, eta zelata egingo zien berak basurdeari egiten zioten bezala.
|
|
|
—Baai irribarre egin zuen patxadaz ogitartekoa plater gainean utzita garagardoari beste tragoxka bat
|
egin
baino lehen. Taberna honetara azaldu zinen lehen egunetik bertatik bota nizun begia, uste dut nik egiten dudan lan bera egiten duzula zeuk ere eta seguru nago gainera eman didazun izena ez dela zure benetakoa.
|
|
|
—Zuk beti tiro egin ezazu besteak zuri
|
egin
baino lehen beste aiton batek, aurrekoarekin kide egiten zuenak kartetan, muturra sartu nahi izan zuen solasaldian. Eta gauza bera gertatzen da autoekin.
|
|
|
ez, inolaz ere ez. Azken orduan Zegamara itzultzen ginenean, gurasoen etxera lotara sartu baino lehen, han baitzeukan Silvinak logela bat beretzat bakarrik, hori
|
egin
baino lehen, hantxe bertan plazan nire gurasoek daukaten eta hutsik dagoen etxe batera joaten ginen eta larru jotze bizkor bat egiten genuen, txortaldi ederra jotzen nion. Eta gauza bitxi bat suertatu zen, aldika gertatzen diren horietakoa, hauxe, kasualitateen gurpila jiratzen hasi eta hasierako unera itzuli zela ostera ere.
|
|
|
Segituan, gainera, ez dakit nik nondik, poliziaren hiru moto azaldu ziren, Harley Davidson zaharkitu batzuk, zaharrak baino zaharragoak, gutxienez Emiliano Zapataren eta Pancho Villaren garaikoak, eta ohartu nintzen poliziak gure autoraino hurbildu zirela, leihoetan tok tok tok, jo zutela, guk jaits genitzan, eta justu orduan gertatu zen benetan gauzarik haluzinagarriena, hauxe hain zuzen ere: poliziak guri ezer esaten hasi baino lehen, guri zerbait
|
egin
baino lehen, Alonsok, berriz ere, ez dakit nik nondik atera bere diru zorroa eta polizien mutur aurrean ez die ba bere kapitain plaka erakutsi! Bera ere polizia zen!
|
|
|
Bitxiki, nire aita ez zen Mexikon jaio, emaztea haurdun geratu bezain laster aitonak itsasontziz Euskal Herrira bidali baitzuen. Haurra jaio zen eta urtebete
|
egin
baino lehen, biak itzuli ziren Mexiko Distritu Federalera. Aitonaz mintzatzerakoan beti Anixeto esaten zuten, izen aski bitxia ene irudiz, ez bainaiz inoiz ohitu ahoskatzera; neskatila nintzenean izen bitxi hori gogoratzeko anis kopatxo bat irudikatzen nuen, bai, beti gorrotatu dudan likore azukretsu hori, eta anis hitza gogora ekarri ondoren berehala irteten zitzaidan Anisete hitza, eta ingurukoak barrez lehertzen omen ziren nire ateraldia entzun orduko.
|
|
|
Arratsalde hartan notariotzara joan ginen amonaren testamentua zabaltzera eta beharrezko paperak sinatzera. Hori
|
egin
baino lehen, Kasper abokatuak Paleisstraat kalean zegoen jatetxe dotore batera eraman ninduen bazkaltzera, bertatik ikus nezakeen Singel kanal ederra. Kasperrek ordaindu zuen bazkaria.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, zenbat tratamendu mota diren, nola eta noiz sortu ziren, eta horiek lortzeko aditz jokoetan zer aldaketa egin zituzten jakitea baino aunitz garrantzitsuagoa da, aldaketa guztiak
|
egin
baino lehen, zer zen indarrean zegoena, zeren, lehenengo tratamendua izateaz gain, aditz joko hura jatorrizko eta oinarrizkoa ere izan zelakoan baikaude.
|
|
|
Erran dugu esaldi menderatua bertze batean txertatzen dugunean, bigarren esaldi horren osagai bihurtzen dela. Bada, bazterketa
|
egin
baino lehen erlatibozko esaldiaren bidez erakutsi nahi dugu zer gertatzen den izen sintagman, horrela, jatorrirantz joan ahala, erraz ikusiko baitugu gure azterketa nondik nora joanen zaigun. Adibide bat jarriko dugu:
|
|
|
Bazterketa
|
egin
baino lehen, gogoratu beharra dugu alegiazko aditzetan agertu zaiguna: 3 pertsonan lhizkia, hain zuzen; eta hurrengo galderarekin hasi genuke mahai gainean dugun aztergai hau:
|
|
|
Esaldien esanahia, euren logika, berauek osatzeko prozedura aztertuta, eta gure bazterketa
|
egin
baino lehen, bidean atera zaizkigun osagaiak elkarren artean erkatu ondoren, hauxe da mahai gainean jarri beharrekoa:
|
|
|
4. Bazterketak
|
egin
baino lehen kontuan hartu behar dena
|
|
|
Galdera horiei erantzun nahi izanez gero, beheko mailetara joan behar dela iruditu zaigu; baina, ariketa hori
|
egin
baino lehen, izen sintagmetan erabiltzeko zer motako pluralak ditugun zehaztea komeni da: ak, batzuk eta hauek dira erabiltzen ditugunak; horiek, baita zenbakiak, eta anitz, franko, gutxi eta holakoak ere.
|
|
|
Ez du axola urrun egotea, zeren lagunekin esaldiak erabiltzen ditugun guztietan konbentzituta baikaude entzun dezakeela, eta behar izanez gero, oihuka ere eginen dugu. Ez du axola nahiko hurbil egotea, ia ia gurekin topo
|
egin
baino lehen ere erran diezaiokegu geldi hor.
|
|
|
Orain arte nahiko erraza izan da gure lana. Egia da lehenbiziko bazterketak egiteko gure lana denon ahotan dauden kontzeptuetan oinarritu garela; baina, bazterketak
|
egin
baino lehen, zakarrontzira zer botatzen dugun aztertzerakoan, hizkiak agertu zaizkigu. Horrela, poliki poliki, hizkien funtzioan sartu gara.
|
|
|
ahoskatu, faborez, behin eta berriz dut, duk, dun... dut, duk, dun... Baldin horrekin harrapatzen ez baduzu, bertze saio bat
|
egin
baino lehen, pentsatu soinu horiek, zuk ahoskatzen duzun modu berean, ahoskatuak izan zirela eta soinu horiek izan zirela aspaldiko arbaso haiek liluratu egin zituztenak: dut, duk, dun... bere sonoritateagatik aukeratuak izan ziren eta soinu berezi horiekin bete zuten sumatu zuten hutsunea edo hobe erranda soinu horiekin liluraturik aurkitu zuten bidea.
|
|
|
Hala ere, aurretik idatzi duguna hona ekarriz: " Argumentu horiek bere garrantzia dute; baina, hau edo bertzea frogatzeko nahikoa ez direlako, halabeharrez, froga eske bertze leku batera joan behar dugu" ahaztu ez dugulako, iruditu zaigu bazterketa hau
|
egin
baino lehen, beharrezkoa dela perifrastikoaren hasmentara joatea ongi baloratzeko nolakoa izan zen trantsizio hau: oinarri batetik, zeinetan ez zuten aditzak jokatzeko inolako prozedurarik, hurrengo mailara goiti eginik, non lehendabiziko aldiz aditzak jokatzen hasi baitziren.
|
|
|
4. Bazterketak
|
egin
baino lehen kontuan hartu behar dena 182
|
|
|
Gaur egungo Azpialdea ibaia eta trenbidearen arteko guzia da, Arkazar eta beste bere baitan hartzen dituelarik. Aitzitik, trenbidea
|
egin
baino lehen, ematen du Arkazar zela nagusi, ibaitik hasi eta beheko basoraino.
|
|
2020
|
|
|
Hurrengo astera arte, otsailaren 4an hain zuzen, ez zuen EHASek azaldu zer eskatzen zuen atxilotuaren askatasunaren truke. Leyre Olcozen aipamenik
|
egin
baino lehen, agiriak bahiketaren osteko" uholde errepresiboa" salatzen zuen. Zenbait espetxetan zeuden, epaiketaren zain, aurreko urtean lehergailuak jartzearen zein gutun bonbak igortzearen akusaziopean kartzelaturiko hamabi gizon emakume.
|
|
|
Zazpi eta erdietatik zortzietara arte, eguna argitu bitartean" laudes", Jainkoa loriatzeko otoitzak. Zortziak aldera gosaltzen zuten; ondoren ordu erdi bat libre, eguneroko meza
|
egin
baino lehen. Antzeko jardueretan ematen zuten egun osoa:
|
|
2022
|
|
|
Emakumea berriro ikusi nahi izateak bultzatu zuen lankideari esatera Neuk igoko dinat, Lutxi zerbitzariaren begirada harrituaren aurrean. Logelatik alde
|
egin
baino lehen, ordea, ohe ondoan, lurrean zegoen soineko zuriari begira gelditu zen une batez eta, tentazioa uxatu ezinik, ukitu eta usaindu zuen.
|
|
|
Lau emakumeak adierazi ezinezko tentsioak harturik daude. Ezer txarrik
|
egin
baino lehen harrapatuko dituztela bailekiten. Luisak hartu du papera eta galdera ozen irakurri.
|
|
2023
|
|
|
Hala, bada, egoera horrek bultzatu zituen piratak alde egitera Maracaiborantz berriro. Hartatik behin betikoz alde
|
egin
baino lehen bestebahisaribat eskatu zieten biztanleei: bitan pentsatu gabe, jarritako epea amaitubainolehenordaindu zuten eskatu zizkieten bostehun behi lodi.
|
|
|
Lehenengo bidaian Chaco zeharkatu zuen eta bigarrenean urre bila ibili zen Paraguay eta Brasilen artean. Hirugarren bidaia
|
egin
baino lehen, mertzenario edo paramilitarjoan zen Kubako gerrara Maceoren gerrillarien kontra 1895ean, baina gerra hori amaitu baino lehen Argentinan zegoen berriro. Orduan Pilcomayo ibaitik jaistea bururatu zitzaion.
|