|
2018
|
|
|
‘arreta jarri’, ‘kontuz ibili’, ‘zain egon’, ‘zaindu, babestu, behatu, gorde’ (cf. OEH s.v. begira, begiratu, begira
|
edun
). Bigarrena aspaldi ageri da eta hedadura zabala du, baina ez du osagarria datiboan hartzen eta hirugarrenak, osagarria genitiboan nahiago badu ere, badu adibide datibodunik ere, nahiz eta lekukotasun zaharrenetan Mendebaldean bakarrik agertu.
|
|
|
*
|
edun
(Nik Hura), Indik. or. dute
|
|
|
*
|
edun
(Haiek Hura), Indik. or.
|
|
|
Bestalde, badago yl dute perifrasiaren( [partizipioa+*
|
edun
]) eta egokitu zaion itzulpenaren denboran (‘matan’) asimetria bat. Itzulpena orainaldian egin da, eta testuinguruari so, geroaldi hurbila ere uler daiteke, hots, ‘hilko dute’, edo ‘hil behar dute’ Haatik, garai arkaiko eta zaharrean orainaldirako ([tzen+* edun] edo adizki trinkoak baizik ez dira ageri (Mounole & Lakarra, 2018, 434), eta geroaldirako, Mendebaletik kanpo, orainaldiko trinkoak (usu te/ ke morfemekin), baita [aditzoina+* ezan te/ ke] bezalakoak ere, edo* iron erroko formak, nahiz eta ordurako [tuko+* edun] den ohikoena hizkera gehienetan (Mounole & Lakarra, 2018, 436 eta hh.).
|
|
|
Bestalde, badago yl dute perifrasiaren ([partizipioa+* edun]) eta egokitu zaion itzulpenaren denboran (‘matan’) asimetria bat. Itzulpena orainaldian egin da, eta testuinguruari so, geroaldi hurbila ere uler daiteke, hots, ‘hilko dute’, edo ‘hil behar dute’ Haatik, garai arkaiko eta zaharrean orainaldirako( [tzen+*
|
edun
] edo adizki trinkoak baizik ez dira ageri (Mounole & Lakarra, 2018, 434), eta geroaldirako, Mendebaletik kanpo, orainaldiko trinkoak (usu te/ ke morfemekin), baita [aditzoina+* ezan te/ ke] bezalakoak ere, edo* iron erroko formak, nahiz eta ordurako [tuko+* edun] den ohikoena hizkera gehienetan (Mounole & Lakarra, 2018, 436 eta hh.). Edonola ere, hemen dugun forma partizipiodunak ez dezake orainaldiko edo geroaldiko baliorik har:
|
|
|
Bestalde, badago yl dute perifrasiaren ([partizipioa+* edun]) eta egokitu zaion itzulpenaren denboran (‘matan’) asimetria bat. ...uler daiteke, hots, ‘hilko dute’, edo ‘hil behar dute’ Haatik, garai arkaiko eta zaharrean orainaldirako ([tzen+* edun] edo adizki trinkoak baizik ez dira ageri (Mounole & Lakarra, 2018, 434), eta geroaldirako, Mendebaletik kanpo, orainaldiko trinkoak (usu te/ ke morfemekin), baita [aditzoina+* ezan te/ ke] bezalakoak ere, edo* iron erroko formak, nahiz eta ordurako [tuko+*
|
edun
] den ohikoena hizkera gehienetan (Mounole & Lakarra, 2018, 436 eta hh.). Edonola ere, hemen dugun forma partizipiodunak ez dezake orainaldiko edo geroaldiko baliorik har:
|
|
|
Bestalde, apodosian, arestian aipatu bezala, te dun forma trinkoa dago. Mounolek eta Lakarrak (2018, 443) diotenez, apodosian [tuko+ izan/*
|
edun
] egitura ohikoena izanik ere, badira te dunak ere, Etxepareren euskaran esaterako.
|
|
2019
|
|
|
Gaur egun, metatesia gertatzen ahal da aspektu burutugaberako t (z) en atzizkiko kontsonante sudurkariaren eta adizki laguntzaileko*
|
edun
erroaren ubokalaren artean (Zelaieta, 2008: 191).
|
|
|
*
|
edun
erroak uegiten du (duguna). Nor Nork saileko ahaleran guenuque dago, eta ez giñuke edo gunuke.
|
|
|
*
|
edun
du (3), dubela (3), duben (5), dubena (2), dugu (6), duguna, dute, dutela, dutenetan, duzube, duzuben, ezpadu, eztu, eztubela, eztuben, eztugu, ezquenuque, guenuque, tuben, tubena, tugu (2), zuben ditu, dugun, dutela, duten, tuztenetan egon ad. trink. dago (2), dagona, zaudetenian
|
|
2020
|
|
|
Lau aditz ditugula: izan,*
|
edun
,* edin eta* ezan. Hori batetik.
|
|
2023
|
|
|
Erdialdeko euskararen oinatzari bagagozkio, eta aditzaren morfologiaren arlotik hasiz, e ezartzen da, esate baterako,*
|
edun
aditzaren orainaldian (Noa jun bear den?), ez u (cfr. Etxabe & Garmendia 2003:
|
|
|
Aditzaren saileko bat aipatzearren, o dago*
|
edun
en adizkien erroan (dau> do): Denborek eakutsiko do (cfr.
|
|
|
*
|
edun
(NOR) NORK saila. ditiat (zitiat): Eskuk garbittuko zitiat; Botak jantzi bearko zitiat; Bähr (1926:
|