Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 17

2003
‎Ministroen Kontseiluak gaur onartu du Erkidegoko 2003ko zuzentarau bat aldatzeko errege dekretu bat, ur mineral naturalen osagaietarako zerrenda, kontzentrazio mugak eta etiketatze oharrak finkatzen dituena, bai eta ur mineral naturalak eta iturburuko urak tratatzeko ozonoz aberastutako airea erabiltzeko baldintzak ere. Gainera, zuzentarau horrek osasun publikorako arriskua izan dezaketen ur mineral naturalen osagaien zerrenda ezartzen du, hala nola antimonioa, artsenikoa, barioa, beruna eta abar, eta osagai horien eduki maximo baimenduak finkatu ditu. Onartutako dekretuaren arabera, litro bakoitzeko 1,5 miligramo (mg/ l) baino fluor gehiago duten urak etiketan adierazi behar dira, eta ez dira egokiak bularreko haurren eta 7 urtetik beherako haurren kontsumo erregularrerako.
2004
‎B1, B2, G1 eta G2 aflatoxinak eta 5 µg/ kg aflatoxina bakarrik duten B1 aflatoxinarentzat. Gure inguruko beste herrialde batzuetan, B1 aflatoxina eduki maximoak finkatu dira esnetan eta beste batzuetan. esnekiak, 0,05 eta 0,5 µg/ kg arteko perdoiak osatuz.
2005
‎Osasun eta Kontsumo Ministerioak proposatuta, Ministro Kontseiluak Errege Dekretu bat onartu du, latako elikagaietako eztainu eduki maximoaren kontrol ofiziala egiteko laginak hartzeko eta analisiak egiteko metodoak finkatzen dituena.
‎Izan ere, kontuan hartu beharreko produktuen artean, batetik, baiak eta fruta txikiak daude, besteak beste, mahaiko mahatsak eta ardogintzakoak. Hala ere, plagizida hondakinen eduki maximoak «kalizarik eta pedunkulurik gabeko produktu osoari» aplikatzen zaizkio, eta, bestetik, kanpoko hosto eta belar usaintsu freskoen multzoa, zeinaren lurrezko sustrai osoak baitira. Arazoa konponduta zegoen, plagizida hondakinen gehienezko edukiak oso desberdinak baitziren produktu batentzat edo bestearentzat.
2008
‎Gutxieneko baldintzak Ur mineral naturalei aplikatutako tratamenduak ez du aldatu behar haien osaera fisiko kimikoa. Fluoruro eduki maximoa 5 mg/ l baino handiagoa duten AMNak (1,5 mg/ l iturburuko uretan) ezin dira merkaturatu, fluoruroak ezabatzeko tratamendu selektiboarekin tratatu ez badira behintzat. Tratamendu hori aplikatuko zaie, halaber, muga hori gainditzen ez duten baina 1,5 mg/ l tik gorako fluoruro edukia duten ur mineral naturalei.
‎Gainera, kontuan hartu behar da ez dutela animalia jatorriko proteinarik kontsumitzen, eta proteina horren kontzentrazioa handia dela. Zenbait barazki, hala nola letxuga eta espinakak, dagoeneko EBko araudiaren mende daude; araudi horren arabera, haien konposizioan nitrato eduki maximoa ezartzen da. Hala ere, agintari arduradunek diote ez dagoela inolako arriskurik landareak zentzuz kontsumitzeagatik.
‎Kartzinogenoa eta giltzurruneko toxikoa da, teratogenoa izateaz gainera, hau da, enbrioian malformazioak eragiten ditu. Okratoxina A eduki maximoak ezarri dira zereal, kafe txigortu eta haurrentzako produktuetarako. Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzaren (EFSA, ingelesezko sigletan) irizpen zientifikoaren arabera, eta zenbait elikagairen mugak berrikustea egokitzat jo zen arren (fruitu lehorren mugak, besteak beste), erabaki da ez dela beharrezkoa produktu horietan gehieneko mailarik ezartzea, oso txikiak baitira eta oso gutxi ematen baitute jaten.
2009
‎3 MCPD nazioarteko erakundeek ebaluatu dute, hala nola Elikagaien Gehigarrietako Adituen FAO/ OMS Batzorde Mistoa (JECFA) eta EBko Giza Elikaduraren Batzorde Zientifikoa. Agente kartzinogenoa zenez, komeni zen eduki maximoak “arrazoizkoa bezain baxuak” finkatzea (ALARA), eta, 2001ean, 2 mikrogramo gorputz pisuko behin behineko irensketa maximo onargarria (IDMTP) ezarri zen. Toxikotasunari buruzko kronika laburra 3 MCPD esterrak lehen aldiz identifikatu ziren azido hidroklorikoaren eta triazilglizerolen, fosfolipidoen, soja olioaren eta soja irinetik eta gari glutenetik isolatutako lipidoen nahasketetan.
‎EFSAren Elikagaien Kateko Kutsatzaileen Talde Zientifikoak (POLUZIOA) ondorioztatu zuen, beraz, 4 mikrogramo/ kg ko muga (EBn baimendutako aflatoxina kopuru maximoa) 8 edo 10 mikrogramo/ kg ra igotzeak eragin txikia izango lukeela almendretan, hurretan eta pistatxoetan, dietaren, minbizi arriskuaren eta esposizio marjinen ikuspegitik. Bere irizpenean, adituek ondorioztatu zuten hiru fruitu lehor horietan baimendutako aflatoxina eduki maximoak gehitzeak ondorio txikiagoak izango zituela iturri guztietatik zenbatetsitako elikagai esposizio osoan, eta, beraz, minbizia izateko arriskuan. Hala ere, zientzialariek adierazi zuten funtsezkoa zela aflatoxinekiko elikagai esposizioa ahalik eta txikiena izatea, eta iturrien esposizioa murriztea, horiek baitira elikagaiak aflatoxinekiko esposizio osoaren zergadun nagusiak.
‎Arriskuaren kudeatzaileen iritziz, horrek legeriaren aplikazio praktikoa erraztuko luke, bereziki fruitu lehorren nahasteei dagokienez. Kontuan hartu behar da, gainera, Codex Alimentarius FAO/ OMS erakundeak fruitu lehorretarako proposatzen dituen aflatoxina eduki maximoen helburua munduko merkataritza erraztea dela. Hori dela eta, Europako Batzordeak EFSAri eskatu zion ebaluazio berri bat egiteko, hain zuzen ere, almendrak, hurrak eta pistatxoak ez diren fruitu lehorren kasuan, 4 mikrogramo/ kg tik 10 mikrogramo/ kg ra bitartean ezarritako legezko mugak gehitzeak osasun publikoan izan ditzakeen ondorioei buruz.
2010
‎Esportatzeko espeziak eta erregaliza ekoizten dituzten herrialde nagusietako batzuetan kontrol eta prebentzio neurri egokiak betetzen ez direla frogatzen duten probei erantzuten die aldaketak. Erregelamendu berri batek A okratoxinaren eduki maximoak harmonizatzen ditu erregalizetarako eta espezietarako Helburuetako bat da produktu horiek merkaturatzen diren eremuetako edukiak bateratzea eta balio seguruagoak aplikatzea. Neurri horrek prozesua hasi duen saltokia eten ez dezan, lehenengo kantitate hau aurreikusi da:
‎Duela urte batzuetatik, elikagaien industriak laktosa edo laktosarik gabeko esneki sorta bat sortu du, kaltetuek elikagai horiei uko egin beharrik izan ez dezaten. Bai jangarriek bai edariek azken produktuan eduki maximoa bermatzen duen tratamendua jasotzen dute, kaltetutako pertsonei eragindako sintomak eta eragozpenak saihesteko. Sintoma gastrointestinalak dituzten pazienteek uste dute sintoma horiek esnearen laktosa eta haren deribatuak eragiten dituztela.
2012
‎Hala ere, nabarmendu behar da hazi oleaginoso horietatik datozen olioak egitea ez dela arriskutsua, prozesatzean toxinak ezabatzen baitira. Aflatoxina eduki maximoa 4 µg/ kg koa da zerealetan eta zerealen produktu guztietan. Merkaturatu aurretik artoaren eta arrozaren tratamendua egiten zaienean, permisiboagoa dela kalkulatzen da, gehienez ere 10 µg/ kg.
2014
‎Horietako batek, 2009an egindakoa, astean 2,5 mikrogramo (IST) hartzen zituen gorputz pisuaren kilo bakoitzeko. Orain, Europako Batzordeak ikerketa gehiago egitea gomendatzen du, adibidez, zerealen, barazkien eta pataten kasuan, kadmioaren eduki maximoak murriztea posible den ikusteko. Artikulu honetan, elikagaien bidez kadmioarekiko esposizioa murrizteko proposamena azaltzen da, bai eta txokolaterako eta haur esnerako iradokitako maila berriak ere.
2019
‎Zein dira segurtasun mugak? 1988tik badira txostenak, baina zalantza horren lehen erantzuna aurkitu genuen 2001ean, zenbait elikagaitan kadmioaren eduki maximoak ezarri zirenean. Europan, bada beste erantzun bat, 1881/ 2006 Erregelamenduan, elikagaietako kutsatzaile jakin batzuen gehieneko edukia finkatzen duena, eta duela 13 urte Europar Batasunaren Aldizkari Ofizialean argitaratu zena.
2023
‎Hala, ondorio honetara iritsi zen: %1, 6ko eduki maximoak ez luke ondorio laxanterik izango. Horrek esan nahi du, gehienez ere, 5,3 g izango liratekeela 33 cl-ko lata batean; kantitate hori oso urrun dago azterlanean emandako 30 g tik.
‎Horretarako, irizpide jakin batzuk ezarri dira kutsatzaileak egon daitezkeen jakiteko, hala nola metal astunak, mikotoxinak edo bakterio patogenoak. Hala, seguruak dira baimendutako erabilera baldintzen arabera; adibidez, legediak intsektu bakoitzaren eduki maximoa ezartzen du, eman nahi zaion erabileraren arabera, zein egoeratan dagoen (lehortua edo hautsean) eta zein produktutan erabili nahi den kontuan hartuta (adibidez, aurrez prestatutako zopa edo patatazko produktuak). Normalean intsektuak jatera iritsiko gara?
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia