|
2000
|
|
|
Beste alde batetik, Euskal Herrian jatorria eta abiapuntua
|
duten
taldeak daude, bertan sendotasuna lortu eta gero, proiekzio estatala edota nazioartekoa ere lortzensaiatu direnak eta aurreko kategorian aipatutako taldeekin, estatu mailan behintzat, lehiatzeko moduan direnak. Hauxe da El Correo taldearen kasua, zeinaren beste ezaugarria, hain zuzen ere, Euskal Herrian bertan jarraitu duen hedapen multimediatikoaindartsua izatea den.
|
|
|
Berez, beren burua desberdin (hizkuntza, erlijio, etnia, eta abar tartean direla) ikusten
|
duten
taldeak soilik inplikatzen dira beren ezaugarri funtsezkoak babesten, estatu bateko herritar gisa integratuak egon zein egon ez.
|
|
2001
|
|
|
Bigarren hizkuntzen jabekuntzan eragiten duten faktoreak ondokoak dira: 1) Aldagai sozialak, taldearen akulturazio gradua baldintzatzen
|
duten
talde artekoharremaneko aldagaiak direnak. Garrantzitsuenak hauek dira:
|
|
|
Hau da, gizabanakoek beste hizkuntzaren eta kulturaren ezagutza eta apreziazioa jasotzendute beren identitate kulturalari eutsiz (ikus Lambert-en (1974) elebitasungehigarriaren kontzeptua). Hizkuntza minoritarioa
|
duten
taldeko kideentzat, berriz, 2Hren jabekuntzaren ondorio soziala asimilazioa da (ikusLambert en (1974) elebitasun kengarriaren kontzeptua). Beraz, testuingurusoziala garrantzizko faktore bezala ikusia izan da hizkuntzen jabekuntzan.
|
|
|
Aipatzekoa da, ziurragoa dela orokorrean, bizitasun orokor indartsua dutenhizkuntz taldeak entitate kolektibo desberdindu modura bizirautera iristea, eta ezbizitasun orokor ahula
|
duten
taldeak.
|
|
|
Laburtuz, Clement eta Kruidener ek (1985) integratibitatean sartzen diren biaspektu garrantzitsu azpimarratzen dituzte: afektu positiboa eta dagoeneko Gardner eta Lambert-ek (1972) aipatutako identifikazio desioa; eta autore horiek diotenaren arabera, badaude zenbait kasu, zeinetan biak ez dira elkarrekin agertzen.Beren ustetan, orientazio integratiboa beste talde etnikoarekin kontaktuan egon etaberen kultura mehatxatua ikusten ez
|
duten
taldeetan bakarrik agertzen da; baldintza horietatik kanpo, zaila da gertatzea. Hori, orokorrean, hizkuntza menperatzaileeta maioritarioa duten taldeen kasua da.
|
|
|
afektu positiboa eta dagoeneko Gardner eta Lambert-ek (1972) aipatutako identifikazio desioa; eta autore horiek diotenaren arabera, badaude zenbait kasu, zeinetan biak ez dira elkarrekin agertzen.Beren ustetan, orientazio integratiboa beste talde etnikoarekin kontaktuan egon etaberen kultura mehatxatua ikusten ez duten taldeetan bakarrik agertzen da; baldintza horietatik kanpo, zaila da gertatzea. Hori, orokorrean, hizkuntza menperatzaileeta maioritarioa
|
duten
taldeen kasua da. Guri dagokigunez, Euskal Herrian, gaztelania dutenen taldea legoke egoera horretan.
|
|
|
Orokorrean emaitzek hipotesi hau sostengatzen dute: beren bizitasuna altuadela hautematen
|
duten
taldeko kideak gusturago daude beren hizkuntza ahalik etaegoera gehienetan erabilita, beren bizitasuna baxua dela hautematen dutenhizkuntz taldeko kideak baino.
|
|
|
1) Indibidualak, eta 2) Taldekoak edo kolektiboak; azkeneko horietanhonako taldeak sartzen ditu: a) subiranotasuna aldarrikatzen duten taldeseparatistak; horrelako kasuetan, talde menperatzaileak deslegeztatu egitendu eskakizun hori; b) Ameriketako Estatu Batuetan lan diskriminazioa salatzen
|
duten
talde txiroak (beltzak, emakumeak, talde marginalak). Orokorrean, talde bakoitzak daukan boterearen arabera proposatzen ditu gatazkakonpontzeko estrategia ezberdinak, eta estrategia horiek zuzenbidea ulertzeko era ezberdinak adierazten dituzte:
|
|
2002
|
|
|
garrantzizkoak dira eskala ekonomiak garatzeko etaarlo teknologikoan, esparru komertzialean, ikerketan eta garapenean (I+G) eta kudeaketan sinergiak koordinatzeko. Ildo horretan, lan sozietateen tzakoerreferentzia esanguratsuak dira enpresen arteko lankidetza estrategi koanburututako esperientziak, konkretuki lehenengo talde sektorialen eraketa: adibidez, galdaragintza eta konponketa jardueretan diharduten enpresenelkarteak (interes ekonomikoa
|
duten
talde gisa egituratuak).
|
|
|
Neoklasikoen ereduaren oinarria konkurrentzia perfektuada (eta ondorioz, milioika gizabanakok osatutako merkatuan, gizabanako bakoitzak eragin ahalmen oso txikia izatea). Eredu horretan, merkatuan eragina izateahelburu
|
duten
taldeak (monopolioak) ez dira ontzat jotzen, interes kolektiboengainetik beren talde interesak jartzen saiatzen baitira. Jokabide horren ondorioz, sindikatuek soldata maila finkatuko lukete, eta enpresariek zenbat enplegu sortzendiren erabakiko lukete.
|
|
|
– Euskaraz ikasten
|
duten
taldeak finkatu eta handitzea. Zaila da datuakbiltzea, eta hemendik aurrera, matrikulazioak amaitutakoan datuak bildubeharko genituzke urtero (datu komenigarriak zein diren definituz etaeskola edo campus bakoitzean arduradun bat izendatuz, adibidez).
|
|
|
Beste atal batean lantzen da kontu hau.MintzaGuneak: Euskaraz funtzionatuko
|
duten
taldeak dira. Bi mota bereizlitezke: Berariazkoak:
|
|
|
Azken urteetako beste joera nabarmen bat gai bakarra jorratzen duten alderdien sorrera da, hala nola herri mugimenduen bertsio antolatuena (berdeak...), edoezarritako alderdi politikoekiko eta sistema politikoen funtzionamenduarekikomesfidantza abiapuntu izan
|
duten
taldeena. Eskuineko nahiz ezkerreko mugimendu politiko horiek eragina dute ezarritako alderdi politikoetan.
|
|
|
Alderdien irmotasunari aurre eginez, gizarte mugimenduak izan dira mundu mehatxatuaren auzia agendan sartzea lortu dutenak. Axolagabekeria erakundetuaren nahien aurka, gai berriak baitaratu dira zalantzaz josirik eta zatikaturik jarduten
|
duten
talde moralizatzaileen bidetik. Baztertuak eta kriminalizatuak diren taldeen
|
|
|
Allende Etcharten esanetan, hasieran emisora aske moduan hasi zen emititzen, sektore ezkertiar eta euskaltzaleak bultzatuta. 1986an izandako banaketaren ondorioz, sektore batek Mendililia Irratia sortu zuen, eta, «ikastola berrik, AEKk, CGT sindikatuak eta beste hainbat borroka eramaten
|
duten
taldeek Xiberoko Botza dute hedabide garrantzitsuena»15.
|
|
|
Aipatu bezala, parte hartu nahi duen orori irratiaren antolaketan aritzeko bidea eman nahi zaionez, esku hartze hori ahalbidetzen duen egitura Txolarre Irratiaren batzarra da. Irratia aurrera atera dadin ahalegintzen direnek eta irratsaioren bat egiten duten guztiek osatzen dute batzarra; hau da, irrati esatariek, kolaboratzaileek, herrietako ordezkariek eta saio askean parte hartzen
|
duten
taldeek eta pertsonek. Funtzio nagusiak honako hauek dira:
|
|
|
Diskurtsoaren analisi kritikoak diskurtso periodistikoak gizartean betetzen duen rola aztertzen du, eginkizuna. Diskurtsoaren analisi kritikoak gizartea osatzen
|
duten
taldeen arteko harremana aztertu gura du, hedabideen diskurtsoaren testuinguruan. Hartara, botere eta menpekotasun harremanak aurrikusten ditu.
|
|
|
Ertz hori estatuaren erakundetzearen aurrekoa nahiz ostekoa da. Lur bat eta bizimodu bat konpartitzen
|
duten
taldeek, errekonozimentu administratiboa eduki edo ez, euren identitate sozialak sortzen dituzte, eta identitate horiek nola historikoak hala unean unekoak dira.
|
|
|
Sistema guztietan, guzti guztietan, hedabide nagusiek botere ekonomikoa eta politikoa
|
duten
taldeen mesedetan dihardute, edozein delarik botere horren ildo politikoa, ekonomikoa, erlijiosoa eta kulturala.
|
|
|
Hedabideetako edukiek argiro azaltzen dute zein diren prentsa finantziatzen
|
duten
taldeen interesak.
|
|
2004
|
|
|
Bigarrena. General Motors en Saturn Korporazioan, sindikatuen ordezkariekzuzendaritzarako pertsonala hautatzen
|
duten
taldeetan parte hartzen dute, baitaekoizkinaren diseinuan, azpikontrataturiko enpresen eta salmentarako kontzesionarioen hautaketan, kostuen kontabilitate, aurrekontu eta analisiarekin erlazionatzen diren kontuetan ere, eta formazio programak eta komertzializazio estrategiakmodu bateratuan administratzen dira (Zubero 1998, 103).
|
|
|
Egitekoen esleipenari dagokionez, oinarrizko berrikuntza, egiteko multzo homogeneo bat, autonomia eta ardura maila handiagoz kudeatzen
|
duten
talde txikitanlana banatzean datza. Bestalde, tailerraren baitan, taylorismoak bananduriko egitekoak (burutzea, programazioa, kalitate kontrola...) berrelkartzen dira.
|
|
2005
|
|
|
Lan-taldeak osatzeko bi irizpide nagusi daudela esan daiteke: aldebatetik, ikasleen artean, beraien gustura nahi
|
duten
taldeetan kokatzea; bestetik, irakaslearen irizpidearen arabera taldeak osatzea. Irizpide horiekin noizean behinjokatzea eta aldaketak egitea komenigarria ikusten da.
|
|
|
Batzar taldeak: azken finean, Ikastetxearen Urteko Memoria aurrera eramango
|
duten
taldeak dira, hala nola: Zuzendaritza Taldea, Klaustroa, zikloak, sailak, Ordezkaritza Organo Gorena, batzarrak, batzordeak etaabar.
|
|
|
Taldekatze hauek denbora jakin baterako egiten dira, lan zehatz bat egiteko.Lana amaitzen denean, taldea desegin egiten da, ez du jarraitzen. Antolaketa honekaukera ematen du, batetik, lana talde txikietan banatzeko eta, bestetik, irakasleakarreta handiagoa eskaintzeko behar handiena
|
duten
taldeei. Lana interesen edo gaitasunen arabera bana daiteke, talde bakoitzari bere ahalmenaren araberako emaitzaeskatzeko.
|
|
2007
|
|
|
«Borondatez» dio eta, beraz, legeak ez du agintzen, ez du esaten «hau eginbehar duzu esparru honetan»; borondatezko konpromisoak dira. Enpresek, berenegituretan sartzen dituzte beren interes taldeen kezkak; eta interes taldeakenpresarekin zerikusia
|
duten
talde guztiak dira. Zein dira interes taldeak, ordea. Lehenengoa, giza taldeak, enpresan lan egiten duten gizon eta emakumeak.
|
|
|
Bestalde, kulturitxura emateko prozesu hori, ez da bare bare garatuko den zerbait. Estatuek, Parlamentuak, Europako Kontseiluak edo ordezkaritzarik ez
|
duten
talde gutxituek tirabirak dituzte beren artean. Kultur gaiak ezinegona sortzen du eta erakundeeuroparrak egoera ahalik eta apalen gera dadin saiatzen dira.
|
|
|
Sozialki, aldiz, bai; izan ere, isolatutako norbanakoak ezin baitio, haurtzaroan bereziki, bizitzari eutsi. Beraz, talde bateko kide diren gizakiek ere lurraldea ukan badute halabeharrez; lurraldeaezinbesteko zaiolako osatzen
|
duten
taldeari. Bizirik iraun ahal izateko, horrela izanda betidanik.
|
|
2008
|
|
|
Nork erabakitzen du Batzar Nagusia deitzea? Kide kopuru handia
|
duten
taldeko organo guztietan bezala, nork bere burua deitzea ez da batere erraza eta, beraz, deialdi hori erraztu eta ondo eratzeko asmoz, administrazio organoari dagokio, «korporazio» izaera duten erakunde guztietan gertatzen den moduan. Hori bai, jakina, urteroko ohiko Batzar Nagusia deitzeko orduan, legean ezarritako irizpideei jarraitu behar die Errektore Batzordeak.
|
|
|
Hala eta guztiz, boto eskubidea erabiltzeko benetako interesik ez
|
duten
taldeei eskubide hori emateak arazo larriak sortzen ditu bai sozietatearen ikuspegitik bai eta erakundearen ikuspegitik ere. Kooperatiben errealitatean, adibidez, behar den erakundezko zaintza mailarik ez izatea da, behin baino gehiagotan, horren ondorioa.
|
|
|
Ez dago batere argi indar politiko handiagoa
|
duten
taldeen aldeko erabakiak hartzea ez dela derrigorrez zuzena izan behar. Alderantziz, beharbada, epe motz eta luzera jardueran parte hartzen dutenen arteko interes ezberdinak bateratzean har daitezke erabakirik onenak.
|
|
2009
|
|
|
Lagina osatzen duten guztiak kirolariak dira, Gipuzkoako Eskubaloi Federazioko lizentzia duten eta izan duten gizon eta emakume kirolariak, hain zuzen ere. Aipatu federazioak hartzen du modalitate honetan federatzen direnlizentziak izapidetzeko ardura bai lurralde mailan, bai maila autonomikoan etabaita estatu mailan jokatzen
|
duten
taldeetan ere, nahiz eta lizentzien behin betikoeskumena taldeak lehiatzen duen eremu geografikoaren esku egon (estatu mailakoak espainiar federazioak emango ditu eta maila autonomikoan euskal federazioak). Azterketa osatzen duten kasu kopurua 17.921ekoa da, horietatik 12.290gizonezkoei dagozkielarik eta 5.631 emakumezkoei.
|
|
|
Eta, batez ere, telefonoarenoinarrian dagoenak: hitz egiteak, eta behin eta berriro azaltzen zaigun galdetzeak.Edo hormetan erantsitako kartelak (baliabide gutxi
|
duten
taldeek asko erabiltzendute oraindik sistema hau, eta oso proiektu interesgarrien berri izateko bidea da). Edozein bidetan topa liteke kultura albistea, bide estandarretatik aparte.
|
|
|
Zorionez ez da halako askorik gertatzen, herriko talde eta norbanakoen arteanherri komunikabideak ondo ikusiak eta errespetatuak izaten direlako. Normaleaninformazio orokorreko hedabideetan protagonismorik ez
|
duten
talde eta pertsonekeskertu egiten dutelako euren berri ematea eta batzuek besteen beharra dutelako.Kazetariak iturria behar du bere lanerako lehengaia delako eta informazio iturriakbere mezua zabaltzeko kazetaria behar du. Hala eta guztiz ere, gaizki ulertuak, hanka sartzeak eta akatsak gerta daitezke, eta horiei profesionaltasunez aurre eginbehar zaie.
|
|
|
Dena dela, gero eta gehiago dira erredakzio lokaletara heltzen diren prentsa oharrak (askotangoitik behera idatziak eta informazio elementu guztiekin: titularra, azpititularra, albistearen gorputza, tartekiak, argazkia...), egun gero eta gehiago baitira prentsabulegoa edo prentsa arduraduna
|
duten
talde eta erakundeak, instituzionalak izanzein ez izan.
|
|
|
Hurbiltzen zaizkigunhoriek ezagunak direnean, presioa handiagoa izaten da, hurbiltasunaz baliatzendirelako. Herriaren presioa onerako ere izaten dela aitortu beharra dago; izan ere, normalean bestelako hedabideetan sarbiderik ez
|
duten
talde eta norbanakoek benebenetan eskertzen diote herriko kazetariari euren informazioa kaleratzeko egitenduen lana eta ahalegina.
|
|
|
Politika fiskalaren helburua, adibidez, zergak txikiagotuz? eskaera agregatua handitzea bada, batez ere kontsumorako joera marjinal handia
|
duten
taldeen bitartez egin da.
|
|
|
Zerga gutxiago ordaintzeko orduan trebetasun handiena
|
duten
taldeen kasuan (zergen zama alboratzeko zenbait tresna erabiliz), batez besteko tasak handiagoak eta tasa marjinalak txikiagoak izan behar dira, zergen zamari uko egiteko talde horiek duten erraztasunari aurre egiteko asmoz.
|
|
2010
|
|
|
Enplegu tasa: enplegua
|
duten
talde bateko kide aktiboen proportzioa.Ehunekotan adierazten da. Oro har, 16 urteko eta gehiagoko biztanleriariburuz kalkulatzen da.
|
|
2011
|
|
|
Dena dela, nahiz eta profil aldaketak egon, oraindik zehaztu barik dirauteEITBko lan kategoriek. Organigrama osatzen
|
duten
taldeen funtzioei dagokienez, zenbait postutan antzinako eginbeharra edo profila ez da aldatu. Programen etaalbistegien zuzendariei dagokienez, esaterako, taldearen lidergo eta entretenimendurako zein informaziorako irizpide komunak izatea eskatuko zaie, beraz, mailahorretan ez da hainbeste baloratuko beraien multimedia gaitasuna (EZ5).
|
|
|
Eskualdeko9 edo eremu urriko hizkuntzak, a) estatu bateko biztanleek lurralde jakin batean erabili ohi dituzten hizkuntzak dira. Biztanle horiek osatzen
|
duten
taldea txikiagoa da estatuko gainerako biztanleria baino; eta b) eskualdeko eta eremu urriko hizkuntzak ez dira sartzen estatuaren hizkuntza ofizialen artean; estatuko hizkuntza ofizialen tokiko aldaera edo dialektoak eta etorkinen hizkuntzak ez ditu bere baitan hartzen (Europako Kontseilua, 1992).
|
|
|
Azken faktoreak taldearen zein bere hizkuntzaren estatusari dagozkionak dira. Erakundeetatik babesa lortzen
|
duten
talde etnolinguistikoek normalean estatus sozial eta ekonomiko handia izaten dute, bai behintzat gizartean halako botererik ez duten taldeekin konparatuta. Eta modu berean, hizkuntzaren eta kulturaren prestigioa edo sona ere handiagoa izaten da, bai lurraldearen barruan, baina baita nazioartean ere.
|
|
|
Azken faktoreak taldearen zein bere hizkuntzaren estatusari dagozkionak dira. Erakundeetatik babesa lortzen duten talde etnolinguistikoek normalean estatus sozial eta ekonomiko handia izaten dute, bai behintzat gizartean halako botererik ez
|
duten
taldeekin konparatuta. Eta modu berean, hizkuntzaren eta kulturaren prestigioa edo sona ere handiagoa izaten da, bai lurraldearen barruan, baina baita nazioartean ere.
|
|
|
Negozio gisa ikusten da Disney enpresa, beste marka eta ekoizle batzuekin lehiatu behar duena, eta pelikulak egiten dituena dirua ateratzeko. Heldutasunaren ondorioa, agian, baina berriro mota honetako hausnarketak ikus entzunezkoen gainean eskolan lan egiten
|
duten
taldeetan agertzen dira.
|
|
2012
|
|
|
Aurreko mendeko 90eko hamarkadatik aurrera, sistema kontsoziazionalaren botere banaketaridagokionez, Lijphart ikuspegi predeterminatibotik ikuspegi autodeterminatiboa defendatzera igaro zen.Predeterminazioaren aukerak esan nahi du boterea banatzen
|
duten
taldeak aurretiaz zehazten direla, kuotak ere ezartzeraino. Aldiz, taldeen autodeterminazioak segmentuak dituen ikuspegi liberalaren aldeegiten du, politikoki adierazten direnak (hauteskundeen bidez).
|
|
|
Ba al dauka zentzurik subiranotasunaren aldarrikapena estatu eraikuntzari lotzeakgaur egun? Estatua birsortze soziala bermatzeko ezinbesteko tresnatzat jo eta, ondorioz, instituzio hori beretzat eratzeko eskubidea aipatzen
|
duten
taldeek sarrientzun behar izaten dituzte lehia politiko intelektualaren burrunban honelakogalderak: Zertarako estatua, globalizazio prozesuen ondorioz gainbeheran badago. Ez al da estatua instituzio zaharkitua kultura bat birsortzeko eta garatzeko, harengainetik eta haren azpitik jarduteko aukera gero eta handiagoak sortu badira etadagoeneko kultura merkatuek estatu mugak gainditu badituzte globalizazioarengarai honetan?
|
|
|
Are gehiago, lehenengoek irudi mediatiko hobea izaten dute. Horrenbestez, komunikazioa ondo lantzen
|
duten
taldeek hedabideetan eragiteko bidea ohi dute. Zenbat eta egitura profesionalagoa izan, orduan eta sarbide errazagoa izango dute presio taldeek (McQuail, 2010:
|
|
|
Itunen garapena. Enpresarekin lotura
|
duten
taldeekin, harreman egonkorragoak lortzeko, elkarrekiko konfiantza giltza da. Horretarako, bi aldeentzat onuragarriak diren itunak garatzean, enpresa harremanak sendotzen dira.
|
|
2013
|
|
|
hioide hezurra baino beherago kokatua. Adibidez, idunaren aurre aldean Musculi infrahyoidei izenez ezagutzen da, oro har, hioide hezurraren, tiroide kartilagoaren eta bularrezurraren artean hedatzen diren zenbait gihar mehe eta estuk osatzen
|
duten
taldea.
|
|
|
neuromuscularis, neuromusculare: nerbio eta giharrei dagokiena, bereziki nerbio batek eta nerbio horrek uzkurrarazten dituen giharrek elkarrekin osatzen
|
duten
talde edo unitateari dagokiona.
|
|
2014
|
|
|
1978 urtean sortu zen La PollaRecords, eta 1982 urtean sortu zen Euskal Herriko beste musika talde bat, Vulpes, garai bertsuan, giro bertsuan, baina, kasu horretan gorputz femeninoaren aldarriaeginez. Euskaraz kantatzen
|
duten
taldeen artean, aldiz, gorputza izenaren lehenlerrora gutxik eraman dute, eta beranduxeago hartu izan da bide hori. Esaterako, 2009 urtean sortu zen Pottors eta Klito musika talde feminista, gorputz adierazpenaere lehen lerroan, kasu honetan gorputz manifestu argi dena, aldarrikapen feministaargi ere badena, bere biografian adierazi duten moduan:
|
|
|
Eta eskubide berdintasunerako eta hezkuntzaaukerak zabaltzeko legeei dagokienez zer? Lege horiek izendatu egin behar dutelaguntzea asmo
|
duten
talde soziala. Eta feministek «emakumeak» inbokatzendituztenean zer?
|
|
|
Oldarkortasunean ezaugarri hauek elkartzen dira: kitzikakortasuna, desantolamendua, pentsatu gabe ekitea, planeatzeko gaitasun urria, erantzuteko abiadura gehitua, egonarririk eza, jarduera batetik bestera gehiegi aldatzea, bulkaden kontrol baxua, frustraziorako tolerantzia txikia, txandak gordetzea eskatzen
|
duten
talde jardueretan zailtasunak, eta portaera desegokiengatik arazotan sartzea.
|