|
2011
|
|
|
Nahaste hau
|
duten
pazienteen portzentaje handi batek bere buruaz beste egiteko entsegu larriak egiten ditu edo bere burua zauritzen du (Nehls, 1999). Pazienteen% 9 inguruk bere buruaz beste egiten du edo bere buruaz beste egiten saiatzen da.
|
|
|
1 Faktore genetikoei dagokienez, mugako nortasunaren nahastea
|
duten
pazienteen familietan sarriagotan gertatzen dira nahaste berori dutenak, kontroleko pertsonen artean baino. Gurasoek gehiegizko babesa ematen dute eta, ondorioz, haurrak ez du autonomiarik garatzen.
|
|
|
Hala ere, ingurune egituratuetan sintoma psikotiko gutxiago agertuko dira, ingurune egituratu gabeetan baino, inguruneak euste lana egiten duelako. Horregatik, mugako nortasunaren nahastea
|
duten
pazienteek osasuntsuagoak dirudite egoera definituetan, definitu gabeetan baino. Mendebaldeko gizarteak pertsonaren autonomia azpimarratzen du eta sostengu soziala kentzen dio pertsonari.
|
|
|
abusu sexual eta fisiko jarraituak, abusu emozionala, etxeko indarkeria, gurasoen abandonuak, zaintzaileen baztertze emozionala, substantzien abusua, nerabezaroko krisialdia edo gurasoen kriminalitatea (Guzder, Paris, Zelkowitz eta Marchessault, 1996; Arntz, Dietzel eta Dreessen, 1999; Laporte eta Guttman, 1996). Herman eta lankideen (Herman, Perry eta van der Kolk, 1989) arabera, mugako nortasunaren nahastea
|
duten
pazienteen% 81ek trauma gogorren bat jasan du haurtzaroan: gehienek abusu sexualak, baina abusu fisikoak ere bai.
|
|
2013
|
|
|
Gainkargaren ondorioz apurtutako kalkaneoa osteoporosi handia
|
duten
pazienteen artean agertzen da, ibilera oso mingarria duten pazienteak izan ohi dira, orpoak hantura duelako eta oso mingarria delako ibilerako presioan.
|
|
|
Gainkargaren ondorioz apurtutako kalkaneoa osteoporosi handia duten pazienteen artean agertzen da, ibilera oso mingarria
|
duten
pazienteak izan ohi dira, orpoak hantura duelako eta oso mingarria delako ibilerako presioan.
|
|
2014
|
|
|
Gorputz dismorfikoaren nahastea negozio iturri garrantzitsua izan liteke kirurgia estetikoa egiten dutenentzat. Nahaste hori
|
duten
pazienteek sarri jotzen dute kirurgiara, baina ez dute onurarik lortzen horretatik; askotan, gainera, lehen baino kezka handiagoa izaten dute kirurgia egin ondoren (Phillips, McElroy eta Keck, 1993). Beraz, kirurgia eskatzen duten pertsonek nahaste hau duten detektatu behar litzateke, kirurgia egitea erabaki aurretik, ezaguna baita kirurgia egiten duten pertsona batzuek nahaste hau dutela.
|
|
|
Nahasteak iraupen luzea izatea, pisu asko galtzea, goitika egitea edo libragarriak erabiltzea faktore larrigarriak dira, eta pronostikoa ilundu egiten dute. Anorexia
|
duten
pazienteen% 70 nahastea gainditu edo hobekuntzak izaten ditu. Baina sendatzeko dozena erdi bat urte behar izaten dira, eta berrizkaturak sarri gertatzen dira.
|
|
|
Kognizio eta portaera terapiarekin batera sendagai antidepresiboak emateak ez ditu hobetzen terapia horren emaitzak; hori bai, bulimiarekin batera gertatzen den depresioa arintzeko balio dezakete antidepresibo horiek (Wilson eta Fairburn, 1998). Bestalde, betekadetarako joera eta bulimia gainditzen
|
duten
pazienteek depresioa eta autoestimu txikia ere gainditzen dituzte.
|
|
|
Epidemiologiari dagokionez, gizonetan maizago gertatzen da emakumeetan baino, eta kasu gehienak pertsonaren bizitzako 6 eta 7 hamarkadetan gertatzen dira. Nahaste hori
|
duten
pazienteen erdiek nahaste neurodegeneratiboak (Parkinson gaixotasuna, Lewi ren gorputzen dementzia) agertu ohi dituzte (Boeve et al., 2007).
|
|
|
Depresioa ager daiteke garun lesioek afektibitatearekin zerikusia duten eskualdeak ukitzen dituztenean. Alzheimerra
|
duten
paziente guztiek ez dute depresioa izaten, baina alzheimerrik ez dutenek(% 15) baino gehiagotan pairatzen dute(% 30). Depresioa dutenei maitasuna, segurtasuna eta laguntza eman behar zaizkie.
|
|
|
Betekada nahastea
|
duten
pazienteak sendatzeko eraginkorrak dira kognizio eta portaera terapia, pertsona arteko terapia eta portaera terapia, baina luzera pazienteek berriro pisua berreskuratu egiten dute sarritan, betekadak egiten ez badituzte ere (Wilson, Wilfley, Agras eta Bryson, 2010).
|
|
2017
|
|
|
Aho aurpegietako mina pairatzen
|
duten
pazienteengan emozioen mimika etaalde identifikaziorako gaitasuna neurtzeko tresna digitalen diseinu etainplementazioa
|
|
|
Egun, badakigu aurpegiespresioetatik eginiko emozioen hautematean prozesamendu motor nahiz emozionalak parte hartzendutela. Lan honetan, aho aurpegietako min kronikoa
|
duten
pazienteei zuzenduriko bi tresna digitalendiseinua eta inplementazioa aurkezten ditugu, garun azalaren distortsio sentsori motorraren hipotesiafrogatzeko asmoz. Alde batetik, pazienteek besteen emozioei hautemateko duten gaitasuna neurtu dugu, emozionalak eta neutroak diren aurpegi keinuen bidez, eta bestetik, ezker/ eskuin aldeak bereiztekogaitasuna ebaluatu dugu.
|
|
|
Nahaste honek, aurpegiko eskualdeari loturikogaitasun mimikoen narriadura dakar (Mohr et al., 2011), emozioak ulertzeko gaitasuna hondatzeaz gain (Piekartz eta Mohr, 2014). Ereduak, aho aurpegietako min kronikoa
|
duten
pazienteek beren emozioakidentifikatzeko eta adierazteko zailtasunak aurkituko dituztela baieztatzeaz gain, besteetan erehautemateko arazoak izango dituztela aurresaten du, beren nahaste sentsori motorraren ondorioz.
|
|
|
Tresnek garun azalaren distortsio sentsori motorraren hipotesiaren hiru aspektu ebaluatzen dituzte, aho aurpegietako min kronikoa
|
duten
pazienteengan:
|
|
2019
|
|
|
Bestetik ere, toxikotasunazterketa gehiago egin dira bestelako animalia ereduetan (Macaca fascicularis adib.) bektorea segurua dela ziurtatzeko. Behin ikusita bektorea segurua dela gizakion gertukoespezieetan, Wilson gaixotasuna pariatzen
|
duten
pazienteekin entsegu klinikoa egitea izangolitzateke hurrengo pausoa eta bide batez, bestelako gaixotasun monogenikoen sendapenerako ateirekiera.
|
|
|
Aurreko atalean ikusi bezala, USP9X isiltzean DDI1 proteinaren ubikuitinazio maila igoegiten da (4B irudia). Efektu hori Angelman sindromea
|
duten
pazienteentzako onuragarriasuertatu daiteke, gaixoek duten DDI1 ubikuitinatu maila baxua igotzen lagundu baitezake, beraien sintomatologia hobetuz.
|
|
|
Hortaz gain, depresioa pairatzen
|
duten
pazienteetan post morten garun zatietan zein plaketetanADRA2 ren espresioaren handipena gertatzen dela neurtu da (Cottingham eta Wang, 2012). ADRA2 ren gain espresioak neurotransmisoreen mailak murriztuko lituzke sinaptikoan efektuinhibitzailearen handipenagatik, teoria monoaminergikoaren arabera.
|
|
|
Egungo farmako antidepresiboen eraginkortasuna depresioa
|
duten
pazienteen tratamenduan %60ingurukoa da. Horrez gain, eragin kliniko eta farmakologikoaren artean ez dago erlazio linealik etahorrek farmako antidepresiboen eragin berantiarra dakar.
|
|
|
Batetik, minbiziari aurre egiteko, organismoak immunitate sistemaaktibatu eta hanturazko zitokinak jariatzen ditu. Depresioa eta antsietatea
|
duten
pazienteetan erehantura zitokina maila areagotua aurkitu ohi da (Furtado eta Katzman, 2015a). Bestetik, minbiziakasuetan nahiz nahasmendu emozionaletan, kortisolak, estresaren hormonak alegia, gora egiten duelaikusi da (Furtado eta Katzman, 2015b; Smith, 2015).
|