|
2013
|
|
|
Euskal literaturaren historiak, beraz, ezin du kontinentala izan, transozeanikoa (eta batez ere atlantikoa) izan behar du (Gilroy). Era berean, Domingo Agirreren kostunbrismoak beste tankera bat hartzen du, aurretik Truebak eta Lotik egiten
|
duten
lan koloniala (barne koloniala) kontuan hartzen bada eta turismoaren, kolonialismoaren eta orientalismoaren erlazioa ulertzen bada (euskaldunak salbaia postkarlista baketsu gisa, zeinak burgesia madrildar, paristar eta londrestarrak gozatuko dituen turismoaren bidez). Orobat, Agirrerekin batera, Etxeitaren jira Filipinetatik zehar ezinbestekoa da, haren hasierako idazlanak Filipinetan gazteleraz, baina 1898ko Desastreaeta gero euskaraz idatzi zituela ulertzeko (Gabilondo 2010).
|
|
|
Bozalidadizena ez da ohiko hitza gaztelaniaz. CORDEk bost emaitza soilik jaso ditu, denak XVII eta XVIII. mendeetako filipinarren berri ematen
|
duten
lanetatik, eta, bozalidad y barbarie?,, bozalidad y falta de policía, bezalako testuinguru adierazgarrietan.
|
|
2019
|
|
|
Proposamen hau kontuan izanik, bihurkaritasuna adierazteko baliabideek euskararen historian izan duten garapenaren kronologia, eta euskarak Erdi Aroan ukan dituzkeen bihurkaritasuna bideratzeko eskuarteen ikuspegia aurkeztu dira. Azkenik, datu hauek aurrerantzean euskararen (aitzin) historia berantiarra deskribatzeko saioa egiten
|
duten
lanek kontuan hartu lituzketela nabarmendu da.
|
|
2020
|
|
|
Lehendik ere hainbat aldiz aipatu zen astekari hori, baina aipatzen
|
duten
lan gehienak Manex Hiriart Urrutiri buruzkoak dira (Lafitte 1971a; Intxausti 1972; Camino 1994; Altzibar 2004). Hura izan zen astekariko zuzendari zalapartatsuena, eta ikerlarien interesa piztu zuena.
|
|
2021
|
|
|
Ideia bera agertzen zaigu, elebitasunaren abantailaren eztabaidaren barruan, elebidun kontzeptuaz hausnartzen
|
duten
lanetan (Kaushanskaya & Prior 2015). Elebitasunaren abantaila kognitiboak aztertzeko parte hartzaileak sailkatzeko orduan erabili izan diren galdetegiak eta haiek hobetzeko sortzen diren galdetegi berriak elebidun kontzeptuaren konplexutasunaren erakusle dira (De Bruin 2019; De Bruin et al. 2017).
|
|
|
Elebitasunaren eta kognizioaren eztabaida zientifiko honetan, kritika kontzeptualek eta ikerketen baliozkotasun ekologikoa zalantzan jarri
|
duten
lanek bestelako hainbat kritikak baino ur sakonagoetara bideratu dute gaia. Hala ere, ondorengo ataletan aztertuko dugun moduan, orain arte aipatutako lan horiek guztiek badute oinarrian giza psikologia ulertzeko modu zehatz bat.
|
|
2022
|
|
|
Azterketa hori beharrezkoa da kontuan hartzen bada euskara ezagutza zabaltzeko hizkuntza gisa lekua egiten saiatzen ari dela eta mundu horretan hizkuntza nagusiak daudela, bereziki ingelesa (Canagarajah 2004; Hanauer, Sheridan eta Englander 2019). Ildo horretan, badirudi beharrezkoa dela euskara hizkuntza zientifiko gisa sendotzeko prozesu bat egotea, horrek ezagutzaren transferentzia erraztuko
|
duten
lanak egitea ahalbidetzen baitu.
|