|
2002
|
|
|
– Igorleak hartzaileari mezu bat bidaltzea, biek ezagutzen
|
duten
kodea erabiliz.
|
|
2005
|
|
|
Edozelanere, XX.mendearenlehenerdiosoangehieneniritziaelebitasunarenaurkakoa zen.Iritzi horren aldekoen ustez, elebitasunak kalteak ekartzen zizkion ezagutza sistemaorokorraren garapenari, haurrak, antza, ezin baitituzte hizkuntzabiakbereizietaegitendituztennahasketak etaburutzen
|
duten
kode bateraketaguztizkaltegarriak baitira.
|
|
|
Daniel Solís KPMG aholkularitza enpresako zuzendaritza eta informazio saileko kudeatzaileak, besteak beste, orrialde babestua dela baieztatzen duen giltzarrapoa bilatzea eta web aren lehen bost letrak “https” direla egiaztatzea gomendatzen du. Hain zuzen, seguruagoak izateko, “on line” dendak kalitate sistemak garatzen ari dira, produktuen eta markaren benetakotasuna ziurtatzen dutenak, eta segurtasun sistema berritzaileak, pirata informatikoetarako sarbide zaila
|
duten
kode enkriptatuak dituztenak. Ildo horretatik, Terrak uste du “garrantzitsua dela dendek verified by… edo secure code estiloko segurtasun ziurtagiriak izatea”.
|
|
|
Gaur egun estatu nazio hori aldatzen ari da, eta mundu antolamenduan nagusi diren beste egitura batzuetara egokitzen. Egitura horiek oraindik ez dira mundu antolamendu eraginkor bat ezarriko
|
duten
kode moral eta legalak betearazteko lanabes egokiez hornitutako epaile goren mailara iritsi. Bitartean, estatuek helburu politiko eta ekonomiko zalantzazko eta herritarrentzat ulertezinak lortu nahi dituzte, estaturik boteretsuenen artean kokatzeko lasterketan lehiakor izateko ahalegin horretan.
|
|
2006
|
|
|
Beraz, esan daiteke joeranagusia dela gatazkan itsu itsuan murgilduta dauden pertsonaietatik abiatzea.Gatazka azaltzeko modu bakarra halako pertsonaiak biluztea delakoan. Nolabait, pertsonaia horiek gatazka bizitzeko edo sufritzeko
|
duten
kodeen deskodetzea.Abiapuntu hori hartuta, jomuga ezberdinetara heltzen dira idazleak, euren esperientzien transkripzioan. Denek, ordea, galdera bertsua darabilte atzetik:
|
|
2007
|
|
|
Sortzaile altsasuarrak material metalikoekin eta teknika ezberdinak erabiliz sortzen ditu lanak, materialaren eta objektuaren berreraikuntzaren artean oreka lortuz. Dorak berak aurreko ostegunean erakusketaren mustualdian aitortu zuen bere lana erraz identifikatzen dela," errealitatearekin berehala lotzen
|
duten
kodigoak ditu". Aldaketa handirik ez badago ere erakutsitako eskulturetan jarraipen bat dagoela esan zuen. Hala ere, hasierakoek itxura formala dute eta erabilitako material nagusia metala da.
|
|
2008
|
|
|
Gizaki den heinean, kode eta sistema horietako batzuen beharra du pertsonak; bizitzeko legez, baita gizaki izateko ere. Giza harremana ahalbidetzen
|
duten
kode eta komunikazio sistema horietako batzuei hizkuntza deitu diegu: errusiera, kinyarwanda, euskara...
|
|
2009
|
|
|
Erribosomek proteinen sintesian parte hartzen dute. Proteinak sintetizatzeko behar
|
duten
kode genetikoa RNA mezulari baten bidez jasotzen dute, eta informazio horrekin eta transferentziazko RNA molekulek ekarritako aminoazidoekin proteina kateak osatzen dituzte. Bizitzeko ezinbesteko ditugun proteinak, alegia.
|
|
|
Komunikazioaren gizartean bizi garela, oso garrantzitsua da informazio zientifikoa zabaltzeko erabiltzen diren kode idatzietan adostasun minimo batzuk finkatzea, kontzeptuak kode bidez transmititzen direnean zertaz ari garen argi eta garbi jakiteko, eta hizkuntza muga gaindiezina gerta ez dadin praktikan. Alegia, zientziaren hainbat arlotan mundu osorako eta hizkuntza guztietarako balio
|
duten
kode sinbolikoak arautzea komeni da, zientziaren garapenerako ekimen kolektiboa eraginkorragoa izan dadin. Hain zuzen, artikulu honetan fisikan eta teknologian erabili beharreko adierazpen matematikoetarako nazioarteko arauak euskarazko diskurtsoan txertatzean sortzen diren arazo batzuk izango ditugu aztergai.
|
|
|
Erabiltzaileek egin behar duten egiaztapenetako bat da linean lan egiten duten profesionalek beren elkargoko datuak argitaratzea; izan ere, gero datu horiek erraz egiazta daitezke psikologoen elkargoetan. Beste neurri bat psikologoek beren praktika profesionalean erabiltzen
|
duten
Kode Deontologikoa kontsultatzea da. Kode hori ikastetxeen web orrien bidez eskura daiteke.
|
|
|
Enpresa horien kalitatearekin eta maila profesionalarekin duten exijentzia nabarmentzen da: kide guztiek bete behar
|
duten
kode etiko zorrotza dago, bai eta funtzionamendu eta antolaketa jarraibide batzuk ere, elkartean sartzeko ezinbesteko baldintza direnak. Kobrantza kudeatzeko entitateei kalte egiten diete berankorraren atzetik mozorrotutako langileak erabiltzen dituzten beste batzuek.
|
|
2011
|
|
|
Ikus entzunezko lengoaiaren gaineko gaitasuna. Ikus entzunezko lengoaia ahalbidetzen
|
duten
kodeen gaineko ezagupena eta erabiltzeko gaitasuna, gainerako pertsonekin modu sinplean baina eraginkortasunez komunikatu ahal izateko; ikus entzunezko mezuak aztertzeko gaitasuna, kontuan hartuta zentzua eta esangura; narrazio egiturak zein kategoriak eta generoak.
|
|
|
Leach, V. Turner, C. Geertz), aldiz, nahiago izan dute errituen interpretazio sinbolikoa garatu, erritua eta sinesmenak errealitatearen irudikapentzat harturik. Baita errealitatea orientatu eta osatu egiten
|
duten
kode kulturaltzat ere. Beraz, estruktura sozialengan zerbait adierazten duen lengoaia izango balitz bezala ekin diote errituaren ikerketari, eta batez ere, esperientzia sozialaren eta sinbolo kulturalen artean sortzen den interakzioa adierazteko gai den zerbait bezala.
|
|
|
Grafismoen erabilera: seinale grafikoak eskemaren funtsezko osagaiak dira, baina eraginkorrak izateko, beharrezkoa da ikasleak argi izatea eta ez ahaztea adierazten
|
duten
kodea. Gehien erabiltzen direnen artean, geziak, zenbakikuntza, laukitxoak eta koloretako markak nabarmentzen dira.
|
|
|
Gauzak, finean, ez dira uste bezain sinpleak izaten. Garai batean kutsu inperialista zuena mundu guztiko musikari herrikoiek erabiltzen
|
duten
kodigo komunikatiboa bihurtu da egun. Ezin dugu jada rocka estilo batekin lotu; alta, lokalismo guztien gune bihurtu da (zentzu horretan, antzinako musika herrikoiak zuen egiteko formarekin kontrastean ikus dezakegu soilik —eta alde formalei garrantzi handiegia emanez—, ez dagoeneko kanpoko/ inposatutako eta bertako/ gure bezalako antagonismoan).
|
|
2012
|
|
|
Garbi dago etxeko giroan garela ikasten hasten. Orduan inkontzienteki barneratzen ditugu generoaren baitako rolak, eta geureganatzen ditugu gizartea zuzentzen
|
duten
kodigo idatzigabeak. Horrela, ikusten dugu haur garenetik, adibidez, emakume eta neskatilekin publizitateak darabilena...
|
|
|
Tesian zehar behin eta berriz aipatu eta erabili dugu adigai hau, baina agian egoki litzateke definitzea. Hizkuntza pragmatikarentzat komunikazio trukea ez da kodetze edo deskodetze prozesu soila, biak batean
|
duten
kodean oinarrituz egina (Jakobson 1960); intentzioz egindako paktu edo bat egitea baizik. Bat egite honetan, esatari norentzakoek batak bestearen intentzioa atzemateko duten gaitasunaz gain, funtsezkoa da esatari norentzako hauek batean duten informazio esparruan eragingo duten (hitzez esan gabe doana aktibatuz) prozedura ostentsibo inferentziazkoak (Sperber & Wilson 1994) ere oso kontuan izatea.
|
|
|
Hizkuntza pragmatikaren ikuspegiak badakar komunikazio trukea edo prozedura ulertzeko moduan ñabardurarik. Komunikazio trukea ez da, ikuspegi honetatik begiratuta behintzat, kodetze edo deskodetze prozesu soila, biek batean
|
duten
kodean oinarrituz egina (Jakobson 1960); intentzioz egindako paktu edo bat egitea baizik. Bat egite honetan, esatari norentzakoek batak bestearen intentzioa atzemateko duten gaitasunaz gain (Grice
|
|
|
Kodeketa: Jonek biek ulertzen
|
duten
kodean igorri du mezua, biek hitz egiten duten hizkuntzan, mezua ulertzea lortzeko.
|
|
|
Komunikazio tresnak aukeratzea Tresnarik egokienak erabili behar dira: hartzaileengana iristen direnak, mezua nabarmentzen
|
duten
kodeak erabiltzen dituztenak eta elkarren osagarriak direnak. Aukera daitezkeen tresnak ondorengo orrialdeetan aztertuko ditugu.
|
|
2014
|
|
|
Identitate ezaugarri komunak dituzte eta garatzen dituzte bertsolaritzaren jardueraren inguruan. Eta horrek identitate hori azaleratzen
|
duten
kode komunak indartzea dakar: tartean, euskararen erabilera.
|
|
|
Identitate ezaugarri komunak dituzte eta garatzen dituzte bertsolaritzaren jardueraren inguruan. Eta horrek identitate hori azaleratzen
|
duten
kode komunak indartzea dakar: tartean, euskararen erabilera. helduago girelako, baina...
|
|
|
kode desberdinak konbinatzen dituzten testuak baloratzen? (egiten
|
duten
kodeen erabilera, islatzen dituzten giza balioak, mundu ikuskerak, estereotipoak)
|
|
2015
|
|
|
KODIFIKATU GAINERA. Gaixotasunaren kausa sailkatzeko kode bat baino gehiago erabili behar direla adierazten du; kontuan izan behar da «Kodifikatu gainera»
|
duten
kodeak direla lehenengoak izan.
|
|
2016
|
|
|
Laburbilduz, inguruneak, lege esparruak, osasun profesionalen jarduera arautzen
|
duten
kode deontologikoek eta erakundearen kode etikoak zerbitzua euskaraz ematera behartzen dute. Pazientean zentraturiko arretak hala dio.
|
|
|
Bikote harremanetan, intimitatea, konpromisoa eta elkartasuna dira oinarrizko elementuak. Beraz, erraz uler daiteke atxikimendu ereduak duen eraginak, zeren, haurtzaroko atxikimendu harremanetan finkatzen eta ikasten baitira intimitaterako edo konpromisoa hartzeko gaitasuna, eta maitaleek erabiltzen
|
duten
kodea (elkar ukitzea, begiratzea edo laztantzea, eta emozioak adieraztea eta ulertzea).
|
|
|
Hemen ikus dezakegu funtzio horiek sortu
|
duten
kodea, eta nola interpreta daitekeen oharren arabera.
|
|
2017
|
|
|
Gorputzaren mugimendua igorleak eta hartzaileak elkarrekin interaktuatzeko
|
duten
kodigoetako bat da rockaren liturgian. Rockaren ernamuinean dago hori.
|
|
2019
|
|
|
– Igorleak hartzaileari, biek ezagutzen
|
duten
kodea erabiliz mezu bat bidaltzeko ekintza.
|
|
|
" Gizonek pudorea daukate euren artean erabiltzen
|
duten
kodea gurekin erabiltzeko, badakite ez dela politikoki zuzena".
|
|
2021
|
|
|
Egia esan, urteak dira jada, teorian behintzat. Gaur egun autorregulazio sistema bat dago, PAOS kodea, enpresek berek landu eta kudeatzen
|
duten
kode etikoa. Arazoa da kode hori ez dela nahikoa (adibidez, ez da kontuan hartzen elikagaien nutrizio osaera) eta sistematikoki urratzen dela, zenbait ikerketak erakutsi dutenez.Horregatik, Gobernuak orain iragartzen duen neurri hori hain zegoen zain.
|
|
2022
|
|
|
Enpresek definituta izan ohi
|
duten
Kode etikoaren helburu nagusiak honako hauek dira (Gizatea, 2009: 4):
|
|
|
Alderdiak dimisioa onartu zion, «bere eremu pertsonalari» lotutako gertakariek «ezkerreko subiranismoaren kargu publikoek eta organikoek sinatzen
|
duten
kode etikoa urratuko» luketela argudiatuta.
|
|
2023
|
|
|
Alde batetik, kontakizuna bera paisaia konkretu batean kokatu dut, eta hori deskribatzeko, natura ezagutzeko eta ulertzeko premia sentitu dut. Beste alde batetik, iruditzen zait naturan badirela potentzialtasun poetiko handia
|
duten
kode edo elementu batzuk, eta horiek oso baliagarri suertatu zaizkit idazterako orduan.
|