|
2007
|
|
|
Datu hauek argi adierazten digute jendearen gustuko programak direla hauek, motibazio ezberdinetatik abiatuta mintzapraktika egitasmoetara gero eta gehiago hurbiltzen baitira. tesian hizkuntzaren ikas prozesuan parte hartzen duten hiru elementuak ezagutza, motibazioa eta erabilera direla azaltzen da. " Txepetx" ek azaltzen dituen hiru faktoreak gurera ekarrita, motibazioa izango litzateke hizkuntza bat ikastera edo hizkuntza batean irautera bultzatzen
|
duten
arrazoiak, desioak, emozioak edo interesak; ezagutza, hizkuntzaren funtzionamenduaz jabetzeko prozesua zein ahalmena; eta erabilera, hiztun komunitatearen esparru guztietan eta hizkuntza funtzio guztietan jardutea.
|
|
|
Beste batzuetan, nagusiki erdalduna den gizarte batean, euskaraz egiteko dauden zailtasun edota muga objektibo mikro edo makrosozialak izango dira erabilera oztopatuko dutenak. Elebidun askorengan, halaber, gaitasun mugatua eta, aldi berean, gizarte baldintza mikro zein makrodesegokiak izango dira euskaraz ez egiteko
|
duten
arrazoien pilaketa (mekanismo horien azalpenak hurrengo puntuetan aurkituko dira).
|
|
2008
|
|
|
Horrela bada, euskarazko telebistaren kontsumoan nerabezaroan gertatzen den atzeraldia fenomeno orokorragoaren parte ere badela esan genezake. Behin hori esanda, ordea, eta telebistaren kontsumoan nerabezaroan gertatzen den erdalduntze horren neurria zein den ezagututa, pentsa liteke euskarazko telebistek eskaintzen duten programazioarekin zerikusia
|
duten
arrazoiak ere izango direla.
|
|
2010
|
|
|
Nafarroako euskaldunen ehunekoaren bilakaera 1986etik 2001 bitarteko zentsuerroldetan eta 2001eko zentsuko 15 urte behekoen artean, eremuka berreskuratze orokor hori gora-behera, nafarroako gobernuak 2003an eta 2008an egindako inkesta soziolinguistikoek (2004, 2009) kezka emateko moduko datu batzuk eman dituzte. 15 eta 24 urte bitarteko gazteak hartuta, 2003an eremu euskalduneko %86, 4 zen euskalduna eta 2008an aldiz, %78, 3 Eremu mistoan ere gazteen multzoa euskaldunagoa zen 2003an 2008an baino. ez dakigu datu horiek etorkinen etorrera handia soilik ote
|
duten
arrazoi. dena dela, hurrengo inkestek belaunaldi gazteen euskalduntze bilakaera argitu ligukete. ez dezakegu ahantz hizkuntza baten egoera demolinguistikoa, hein handi batean, administrazio publikoek hizkuntza hori babesteko hartutako erabakiei lotuta dagoela. euskararen kasuan lotura hori aski argi dago. euskal autonomia erkidegoko hazkundearen eta ipar euskal herriko galeraren erdibidean, nafar... 2 taulak erakusten du nafarroako euskararen erabilera orokor apala (%6, 6) hamazazpi urteotan ia ez dela mugitu. gauzak horrela, erratea dago nafarrek, batez bertze, kalean egiten dituzten solasen %93, 4 erdaraz izaten direla.
|
|
2011
|
|
|
Azkenik, askok esan ez badute ere, musika gutxi jartzea izan da irratia ez entzuteko eman
|
duten
arrazoia. Irratietan gehiegi hitz egiten dutela diote eta baten batek EITB irratia aipatu du soluzio bezala, bertan musika ematen baitute etengabe.
|
|
2012
|
|
|
Laburbilduta, hauek dira Barakaldoko euskararen erabilera baldintzatzen
|
duten
arrazoietako batzuk:
|
|
2015
|
|
|
Azkenik, EEBBetako Santa Barbarako unibertsitateko irakurleak, ezin izan dizkie inkestak ikasleei helarazi, batetik lehen seihilabetekoan soilik ematen dituelako klaseak, eta bestetik, datuen babesarekin zerikusia
|
duten
arrazoi legalak tarteko, ikasleen emailak eskura ez dituelako. Aipagarria da unibertsitate hau dela bigarren ikasle kopuru handiena duena Euskara eta Euskal Kulturan matrikulatua:
|
|
2018
|
|
|
Baina zein dira euskararen erabilera hori azaltzen
|
duten
arrazoiak. Zein dira gakoak?
|
|
|
Datu kualitatiboei erreparatuz, Ondarroan turista gutxi joaten den sentsazioa aipatu dute elkarrizketa eta talde eztabaidetan. Aipatu
|
duten
arrazoia turistentzako baliabide falta izan da: aparkaleku falta, lotarako toki gabeEneritz Albizu Lizaso eta Goizane Arana Arexolaleiba – Bermeo eta Onda Hizkuntzaren garapenean eragiten duten faktoreak zia...
|
|
2019
|
|
|
4.2 Hitanoaren erabilera baldintzatzen
|
duten
arrazoiak errepara diezaiogun orain Azpeitiko gazteen artean hika nork, norekin, noiz eta non erabiltzen duen. hitanoa erabiltzeko irizpiderik ba ote duten galdetuta, hau izan da mutil gehienek erantzun dutena:
|
|
|
Ikusi berri ditugun usteak hitanoarentzat lotura kaltegarriak dira eta zerikusi zuzena izan dute azken hamarkadetako gainbeheran, ideologia horien pisuak transmisioa etetea ekarri baitu, batez ere, noka. Baina ez dira horiek izan nokaren beherakada ekarri
|
duten
arrazoi bakarrak. karlos Aretxabaletak (2016) XX. mendean zehar nokak Arratiako eskualdean (Bizkaian) izandako galera aztertu zuen. Aretxabaletak (Irureta, 2019) Arratian elkarrizketatu zituen hiztunen arabera, hitanoa, eta batez ere noka, bortitza, baldarra eta mari mutilen moldekoa da eta" emakumeak fina izan behar" duenez, ez dute euren artean erabiltzen eta ez diete ondorengoei transmititu.
|
|
|
Beraz, garatu gabeko motibazio bat bada ere, aurrerantzean motibazio sinbolikoarekin batera hizkuntza hautua bideratzeko eragile izan daitezke bi motibazio hauek. eta en tol Sarmientoren kasuan bezala, eremu erdaldunetan izan dezake bide horrek arrakasta handiagoa. Azken batean, euskaraz kantatzeak gazteleraz egiteak baino plaza gehiagotarako bidea zabaltzen duela ikusarazten baldin badu, horrek hizkuntza hautuan eragina eduki ahal izango du erdal eremuan. horregatik guztiagatik, 2010eko hamarkadako abeslariek euskaraz kantatzerakoan identitatearekin lotura
|
duten
arrazoiak eman dituztela esan daiteke. hala ere, hizkuntza hautu artistiko gisa hartzen duenik bada, eta horrek aldaketa bat ekarri du berarekin. dena den, aurreko belaunaldiekin alderatuz gero, testuinguru euskaldunetako egungo musikarien ezberdintasun nagusiena egindako hautuaren kontzientzia eza litzateke. Jakitun dira euskararen egoera zein den, eta kezka azaltzen dute; badakite aurreko belaunaldietako musikariek euskaraz kantatzeko zein ahalegin egin zuten, eta horrek eurei bidea zabaldu diela badakite.
|