|
2009
|
|
|
Uemako herrietako udalek euskara hutsez lan egiteko oztopo ugari dituztela salatu
|
dute
Udalerri Euskaldunen Mankomunitateak (Uema) eta Hizkuntz Eskubideen Behatokiak. Eusko Autonomia Erkidegoan legez onartuta dago administrazioen arteko harremanetan euskara hutsez aritzea, baina zailtasunak daudela salatu dute, bai Jaurlaritzarekin, bai Foru Aldundiarekin bai Espainiako Administrazioarekin.
|
|
2015
|
|
|
Etxeko erabilerari buruzko datuek ere agerian uzten
|
dute
udalerri euskaldunetan bi hizkuntzen indarra nahiko parekatua dagoela gaur egun. Horrela, erabilera aitortuari jaramon eginez gero, euskararen erabilera gaztelaniarenaren gainetik azaltzen zaigun arren, aldeak ez dira oso handiak: %47, 5ek diote etxean nagusiki euskaraz mintzatzen direla eta %37, 3k gaztelaniaz.
|
|
2016
|
|
|
hizkuntza ekologia eta arnasguneen ideia lanean jaso ditu emaitzak, eta egoera soziolinguistikoa lantzeko baliabide didaktikoak eskaini ditu. Soziolinguistika Klusterraren Hausnartu saria jaso zuen atzo Donostian.Euskararekiko zein pertzepzio
|
dute
udalerri euskaldunetako ikasleek. Ikuspegi orokorra falta zaie. Bizimodua euskaraz egiteko zailtasunik ez dute, eta bizi diren ingurutik kanpo egoera ezberdinak ere badaudela badakite; jakitun dira euskara askoz gutxiago erabiltzen dela beste eremu batzuetan.
|
|
|
Aldi berean, ordea, atzeraka egin
|
dute
udalerri euskaldunek. Iurrebaso:
|
|
2017
|
|
|
Uemako kide diren udalerrien artean Orio erdigunean egonik, hango Itxaspe baserrian igaroko dute asteburua, eta elkar ezagutzeko aukera izango
|
dute
udalerri euskaldunetako gazteek. Izan ere, hezkuntza arloko arnasguneen proiektuan gertatu bezala, udalerri euskaldunetako gazteei zuzendu dizkiete topaketak," gazteek kontzientzia har dezaten errealitate soziolinguistiko berezi batean bizi direla eta horrek aukerak ematen dizkietela".
|
|
|
339. Udalerri euskaldunak ez dira hainbatek pentsa zezakeen edo udalerri horien izendapenak berak(, udalerri euskalduna?) aditzera eman dezakeen bezain euskaldunak. [?] Etxeko erabilerari buruzko datuek ere agerian uzten
|
dute
udalerri euskaldunetan bi hizkuntzen indarra nahiko parekatua dagoela gaur egun.[?] Udalerri euskaldunen egungo egoera soziolinguistikoari erreparatuta, esan behar da udalerri multzo horren egoerak gehiago duela elebitasun egoera orekatu samarretik euskararen erabateko nagusitasunetik baino?. Iñaki Iurrebaso Biteri,. Udalerri erdaldunak euskalduntzen eta euskaldunak erdalduntzen, arnasguneak arriskuan.
|
|
2018
|
|
|
Gaur egun, 86 udalek osatzen
|
dute
Udalerri Euskaldunen Mankomunitatea, guztien artean 250.000 biztanle inguruko lurgune euskalduna osatuz. Euskararen aldeko herri mugimendutik sortu zen UEMA.
|
|
|
Jakina da euskararen ezagutzak ez duela erabilera bermatzen, ezta inguru euskaldunenetan ere. Azken urteetako datu soziolinguistikoek erakutsi
|
dute
udalerri euskaldunenetan behera egin duela hizkuntzaren ezagutzak; eta, batik bat, erabilerak.
|
|
|
Dena den, jakina da euskararen ezagutzak ez duela erabilera bermatzen, ezta inguru euskaldunenetan ere. Azken urteetako datu soziolinguistikoek erakutsi
|
dute
udalerri euskaldunenetan behera egin duela hizkuntzaren ezagutzak; eta, batik bat, erabilerak.
|
|
2020
|
|
|
Enara Eizagirre, Edurne Urrestarazu eta Ekhi Zubiria erdaldunengana hurbildu dira, zehazki esanda aztertu
|
dute
udalerri euskaldunetara 2005az geroztik iritsi diren eta jatorriz Euskal Herritik kanpokoak diren herritar erdaldunek nolako harremana, bizipenak eta iritziak dituzten euskararekiko eta bizi diren herriarekiko. Ikerlana ez da lan kuantitatiboa, kualitatiboa baizik, eta hemeretzi herritarrei elkarrizketa sakonak egin dizkiete.
|
|
2022
|
|
|
Urteotan gaztetu egin dira udalerri euskaldunak, bai biztanle berrien iritsieragatik, bai biztanle horien eskutik jaiotzak ugaritu direlako. Azken bi hamarkadetan, erkidegoko jaiotza tasa baino handiagoa izan
|
dute
udalerri euskaldunek; diferentzia handiena artean izan zuten, biztanleriaren igoerarik handiena gertatu zen garaian. Azken urteotan, jaiotza tasaren jaitsierak bete betean jo du udalerri euskaldunetan ere, eta erkidegoarekiko diferentzia txikiagotu egin da.
|
|
|
Biztanleriaren gorabehera horiek zuzeneko eragina izan
|
dute
udalerri euskaldunetako bilakaera soziolinguistikoan: adierazle nagusiak negatiboak dira, areago arnasguneetan.
|
|
|
Euskaraldia eta Euskararen Egunaren harira, adierazpen bateratua egin
|
dute
udalerri euskaldunek; haien artean Larrabetzu dago. Mozioa azaroaren 30eko udalbatzan onartu zuten.
|
|
2023
|
|
|
Transmisioari dagokionez, lehen hizkuntza euskara
|
dute
udalerri euskaldunetako herritarren %63k. Elebidunak %8 dira.
|
|
|
Bereizketa hori egiten dute, adibidez, UEMAn bertan. Lehena zedarritzeko, ezagutza bakarrik hartzen dute aintzakotzat; euskararen ezagutza %70 gainditzen duten udalerriek
|
dute
udalerri euskaldun izendapena. Arnasgune bat zer den zehazteko, erabilerari ere erreparatzen diote.
|
|
|
Hitz horiekin hasten da atzo Udalerri Euskaldunen Mankomunitate UEMAk Ibarran (Gipuzkoa) aurkeztu zuten kanpainaren gaineko azalpenak emateko oharra; Egin nirekin euskaraz! izena du, eta horren bidez nabarmendu nahi
|
dute
udalerri euskaldunetan badirela «sustraiak» beste herrialdeetan izan arren Euskal Herrian «errotu» diren herritarrak, eta haien gaineko aurreiritziak apurtu behar direla, euskara inork «uka» ez diezaien.
|