|
2001
|
|
|
bakterioa pertsona eta animalien hestea koloniza dezakeen gorotza. Salmonellak bezala, animaliak egon daitezke. eramaileak (e) tik mikroorganismoa, baina ez
|
dute
sintomarik adierazten. Hori dela eta, Salmonellarentzat adierazitako prebentzio neurri guztiak bakterio honi ere aplika dakizkioke.
|
|
|
Proportzio txikiagoan daude pozoitze kasuak, perretxikoen kontsumoak eragindakoak esaterako. Horrelako gaixotasunek, elikagaien kutsadurak eragindakoek, ez
|
dute
sintoma bera eragiten: ondoez gastrointestinala, goragalea eta oka egitea, beherakoa… Salmonellak eragindako Salmonelosiari dagokionez, osasun agintariek ez dituzte kasu guztiak erregistratzen.
|
|
2002
|
|
|
Adin bakoitzak bere desbideraketak ditu, eta beharrezkoa da horiek identifikatzea eta garapen arruntaren seinale gisa ezagutzea. Brazeltonen arabera, gurasoek hiperbalorizatzera jotzen
|
dute
sintoma txiki guztiak gainbabesteko, eta gurasoen eta seme alaben arteko harremanaren antsietatea areagotzea lortzen dute. Brazeltonek lasaitasun handiz ekiten die kontu horiei, eta ez du ia garrantzirik ematen haurrek iluntasunaren beldur izan daitezen, atzamarra jo dezaten edo tripako mina izan dezaten edozein ordutan.
|
|
|
Halaxe ziurtatu zuten ostiralean Rafael Gómez Medialdea doktoreak, kirurgia baskularrean aditua, eta Concepción Pérez Unibertsitate Ospitale Klinikoko zuzendari medikoak, Angiologiako eta Kirurgia Baskularreko Andaluziako Elkartearen VII. Bienalean. Gaitz horien arazo nagusia da asintomatikoak direla (ez
|
dute
sintomarik), eta, beraz, espezialistek gomendatzen dute arrisku faktoreak dituzten gaixoek hala nola erretzaileek, diabetikoek, kolesterol maila handiko hipertentsioa dutenek eta berrogeita hamar urtetik gorakoek ekografia bat egitea eremu zerbikalean. BZAen (garun hodietako istripuak)% 50 baino gehiago karotida zerbikalak buxatzearen ondorioz gertatzen dira, eta hori da, nolanahi ere, BZA motarik larriena, zainek ematen baitiote odol gehien garunari.
|
|
2004
|
|
|
Gaixotasuna baieztatu ez bada ere, gaixoek toxinaren aurkako antidotoa jaso
|
dute
sintomak dituztelako
|
|
2006
|
|
|
biziki min handiko koadroak eragin baditzake ere, litiasien %65% 80ek ez
|
dute
sintomarik agerrarazten: behazun litiasi asintomatikoak dira horiek.
|
|
|
hotzeria edo gripe leuna, batzuetan sukarra duena, eta gosea, nekea, goragalea, gorakoak, sabeleko mina eta ikterizia. Haurrek, aldiz, ez
|
dute
sintomarik izaten, eta, beraz, prebentzio neurri zorrotzak hartu behar izaten dituzte ikastetxe eta haurtzaindegietan. Estatu Batuetako Gaixotasunak Kontrolatzeko eta Prebenitzeko Zentroek (CDC, ingelesezko sigletan) uste dute urtero 125.000tik 200.000 haurrera kutsatzen direla; Espainian, berriz, urtean 1.000 kasu baino zertxobait gutxiago gertatzen dira.
|
|
|
Aukera hori higiene edo higiene egoera eskaseko eremu geografikoetan gertatzen da batez ere. Infektatu ondoren, adingabeek normalean ez
|
dute
sintomarik izaten, eta birusa beste lankide batzuei eta ur beltzei zabaltzen die, ingurunea kutsatuz. Horrela, pertsona guztiak «txertatuta» geratzen dira modu naturalean, eta ohikoa da denak positiboak izatea birusarentzat 6 urtetik aurrera.
|
|
|
Europako Batasunak argi berdea eman du pramipexolea sindrome hori tratatzeko onartu den lehen botika bihurtzeko. Aldez aurreko azterketek baieztatu
|
dute
sintomen arintze azkarra eskaintzen duela, tratamendua astebetez bakarrik egin ondoren.
|
|
2007
|
|
|
Askotan, produktuok haztegian bertan jada kontaminatuta daude. Izan ere, oilategi eta haztegi askotan badaude patogenoak, baina hegaztiek ez
|
dute
sintomarik izaten, infektatuta egon arren. Hortaz, arrautzak eta haragia ez badira egoki tratatzen, kontsumitzailea infektatzeko arriskua dago.
|
|
2009
|
|
|
birusei eraso egiten dieten T killer zelulak areagotu egiten dira, proteina antigorputzaren bidez ezabatuz gero. Hala, tratamendua jaso ez zuten tximinoak hil egin ziren SIV birusak infektatu eta bost hilabete igarora; tratamendua jaso zutenek, berriz, ez
|
dute
sintomarik azaldu denbora tarte berean.
|
|
|
ikerketak garrantzi handiadu ere. Izan ere, gizonezkoek ez
|
dute
sintoma fisikoen hautemate handirik. Fenomeno honek neurri batean oinarri biologiko bat izango luke, gizonek ez baitituzteemakumezkoek dituzten konplexutasun biologikoak.
|
|
|
Kasu askotan minbizia duten haurrek ez
|
dute
sintomarik izaten; hau da, asintomatikoak dira, eta haurra ondo dagoela dirudi. Hori dela eta, oso garrantzitsua da pediatrak agintzen dituen ohiko azterketak egitea, eta sintomaren bat atzemanez gero, berehala sendagilearengana joatea:
|
|
2010
|
|
|
Haur psikiatrak, Fernando Gonzalezek, Euskal Herriko Unibertsitatean publikatutako Ume goiztiarren garapena eta harreman goiztiarrak doktorego tesian erakutsi duenez, ume goiztiarren amak estres gehiago erakusten
|
dute
sintoma deprimigarri eta antsietate moduan.
|
|
|
Horregatik, “epidemia isila” deitzen diote. Gaixoen %60k eta %80k ez
|
dute
sintomarik izaten, 20 edo 30 urte arte atzeratu baitaitezke, eta, denbora horretan, infekzioa sendagarria izango litzateke laster tratatuz gero, kroniko bihurtzen bada eta zirrosia eta gibeleko minbizia sor baditzake. Batez ere, infektatutako odolarekin edo orratz edo tresna zorrotz kutsatuekin kontaktuan egoteagatik kutsatzen da birus hau.
|
|
|
Bai jangarriek bai edariek azken produktuan eduki maximoa bermatzen duen tratamendua jasotzen dute, kaltetutako pertsonei eragindako sintomak eta eragozpenak saihesteko. Sintoma gastrointestinalak dituzten pazienteek uste
|
dute
sintoma horiek esnearen laktosa eta haren deribatuak eragiten dituztela. Produktua lortzeko prozedura teknologikoa laktasa da, produktuak egiteko prozesuan laktosa kenduz arduratzen den entzima.
|
|
2011
|
|
|
Gehienetan, infekzio arinak izaten dira, beste infekzio mota batzuk baino heriotza eta gaixotze gutxiago eragiten dituzte. Batzuetan, ez
|
dute
sintomarik ere izaten, eta berez sendatzen dira. Hala ere, zailtasunak egon daitezke eta zenbait patologia (orkitisak, prostatitisak, giltzurrunetako kalkuluak eta maskuriko neoplasiak) agertu.
|
|
|
Nortasunaren nahasteak egosintonikoak dira, eta nahaste horiek dituztenak ez dira gaizki sentitzen. Sindrome klinikoak dituztenak, berriz, gaizki sentitzen dira, sufritu egiten
|
dute
sintomekin. I. ardatzeko nahaste mentalak akutuak eta larriak dira.
|
|
2012
|
|
|
Odolean gehiegi egoteak ikterizia, larruazalean horixka eta esklerotika (begiaren zati zuria) eragiten ditu, baita jaioberriaren hipotonia (muskulu tonua gutxitzea) ere. Sarritan, lehenengo haurtxoek ez
|
dute
sintomarik izaten, amak denbora behar izaten baitu antigorputzak sortzeko. Horregatik, emakumeak sentsibilizatuta geratzeko aborturik izan ezean, lehen semeak ez du ondoriorik izango.
|
|
2013
|
|
|
Autismoa diagnostikatzeko baliatzen diren adierazleetako batzuk dira horiek. Gillbergek azaldu duenez, ordea, gutxienez haurren% 1ek izaten
|
dute
sintoma horietakoren bat, eta horrek ez du esan nahi denek autismoa dutenik. Jakin egin behar da bereizten; hor dago koska.
|
|
|
Haur gehienak kontrolatzen ditugu, eta bizitza normala egiten dute. Haurren erdiek, gutxi gorabehera, ez
|
dute
sintomarik nerabezarora iristen direnean. Asma duten haurrek kirola egin al dezakete arazorik gabe?
|
|
|
Infekziorik gehienek ez
|
dute
sintomarik sortzen, eta sortzekotan, gripe arin baten antzekoak izaten dira.
|
|
|
Campylocter animalien hesteetan egoten da, batez ere oilategiko hegaztietan, eta beherakoa, urdaileko mina eta gonbitoak eragin ditzake. Hegazti horietako askok ez dute gaixotasuna garatuko eta ez
|
dute
sintomarik azalduko; beraz, ezin da erraz identifikatu. Gaizki egositako haragia jateagatik edo kutsatutako animaliekin kontaktu zuzena egiteagatik edo esne kutsatua edatzeagatik sortzen da kutsadura.
|
|
|
Amoxizilina, infekzioa dagoenean bakarrik? «Amoxizilina hartzen duten gaixoak ez dira askoz azkarrago errekuperatzen, eta ez
|
dute
sintoma gutxiago». Southamptoneko Unibertsitateko (Erresuma Batua) Paul Little ikerketaren koordinatzaileak iritsi duen ondorio ukaezina da.
|
|
2014
|
|
|
Trauma akutuko nahastea gertaera traumatikoaren ondorengo hilabeteetan berehala diagnostika liteke, baina trauma kronikoa izateko iraupen luzeagoa izan behar du. Trauma akutuan, 3 hilabete baino gutxiago irauten
|
dute
sintomek; trauma kronikoan, 3 hilabete edo gehiago irauten dute sintomek. Trauma osteko estreseko nahastea ezin diagnostika liteke trauma osteko lehen hilabetean, lehen hilabeteko nahasteari estres akutuko nahaste baiteritzo.
|
|
|
Trauma akutuko nahastea gertaera traumatikoaren ondorengo hilabeteetan berehala diagnostika liteke, baina trauma kronikoa izateko iraupen luzeagoa izan behar du. Trauma akutuan, 3 hilabete baino gutxiago irauten dute sintomek; trauma kronikoan, 3 hilabete edo gehiago irauten
|
dute
sintomek. Trauma osteko estreseko nahastea ezin diagnostika liteke trauma osteko lehen hilabetean, lehen hilabeteko nahasteari estres akutuko nahaste baiteritzo.
|
|
|
Aktibazio sintoma iraunkorrak agertzen ditu, eta koadro sintomatikoak hilabete baino gehiago iraun behar du. Atsekabe esanguratsua eta hondamen sozial nahiz laboral esanguratsua eragin behar
|
dute
sintomek. Hemen aipatu diren sintometatik at, beste batzuk ere ager daitezke traumaren ostean:
|
|
|
Akutua: 3 hilabete baino gutxiago irauten
|
dute
sintomek.
|
|
|
Kronikoa: 3 hilabete edo gehiago irauten
|
dute
sintomek.
|
|
|
Nahaste psikotikoak dituztenen haluzinazioek ukitzen dute errealitatearen zentzua, baina konbertsio nahasteak dituztenen haluzinazioetan osorik dago errealitatearen zentzua; azken horiek ez
|
dute
sintoma psikotikorik agertzen.
|
|
|
Nahaste eskizoafektiboko sindrome depresibo edo maniakoa eta eskizofreniako sintomak agertzen dira; hau da, eskizofreniako sintomekin batera aldarte nahastea agertzen da. Asalduraren iraupenaren zati handi batean presente egon behar
|
dute
sintoma afektiboek, baina eldarniozko ideiek gutxienez bi aste iraun behar dute, sintoma afektibo nabarmenik gabe. Eskizofrenian iraupen laburra dute sintoma afektiboek, nahastearen iraupen osoa kontuan hartuta.
|
|
|
Asalduraren iraupenaren zati handi batean presente egon behar dute sintoma afektiboek, baina eldarniozko ideiek gutxienez bi aste iraun behar dute, sintoma afektibo nabarmenik gabe. Eskizofrenian iraupen laburra
|
dute
sintoma afektiboek, nahastearen iraupen osoa kontuan hartuta. Sintoma psikotikoak asaldura afektiboaren garaian bakarrik agertzen badira, sintoma psikotikodun aldarte nahastea diagnostikatzen da.
|
|
|
azken horretan sintoma ugari agertzen dira, 30 urte baino lehen agertzen dira eta hainbat urte irauten dute. Nahaste somatomorfo espezifikatu gabean 6 hilabete baino gutxiago irauten
|
dute
sintomek.
|
|
|
Pertsona gauez etzanda dagoenean agertzen dira eskuarki sentipen horiek. Geldi egonda okerrera egiten
|
dute
sintomek, eta hobera egiten dute pertsona mugitzen denean. Zangoak mugitu egin behar izaten dira sentipen horiek desagerrarazteko.
|
|
|
Baina beste patologia batzuk baztertu egin behar dira. 7 urte baino lehen agertu behar du sintomatologiak, eta gutxienez bi egoeretan agertu behar
|
dute
sintomek (etxean eta ikasgelan). Hala ere, esku hartze programa bat aplikatzeko haurraren gabezia funtzionalak ezagutu nahi badira, ebaluazio prozesuak konplexuagoa behar du izan.
|
|
|
Gorputz adarretan (hankak eta besaurreak) zabaltzen dira, baina ez aurpegian. Ez
|
dute
sintomarik, ez dute minik hartzen, ez dute ziztatzen eta aurrera egiten dute urteekin. Berdin eragiten diete talde etniko guztiei eta larruazal mota ezberdinei, baina larruazala ilunagoa dutenek ikusgarriago egiten dituzte.
|
|
2015
|
|
|
Eta ez dira, ez, huskeria. Klamidiosiak zein gonokoziak, esaterako, askotan ez
|
dute
sintoma klinikorik izaten, baina antzutasuna eragin dezakete; B eta hepatitisak, berriz, infekzio kroniko bilaka daitezke, eta gibeleko arazo larriak eragin.
|
|
2017
|
|
|
Hori dela eta, infekzio biderik ohikoena animalia eramaileetatik datorren haragiaren kontsumoa da, bai eta esne ez pasteurizatua ere. Hegazti askok ez dute gaixotasuna garatzen eta ez
|
dute
sintomarik agertzen.
|
|
2018
|
|
|
prebentzio neurriak hartu (txertoak, abstinentzia, monogamia edo preserbatiboa, baginako, ahoko eta uzkiko sexu harremanetan); norberaren eta besteen osasunarekin arduratsua izan; eta, STI bat hartuz gero edo arrisku egoeretan egonez gero, ginekologoarengana, dermatologoarengana edo dermatologoarengana jo. ITSko arreta zentroa Izan ere, horietako askok ez
|
dute
sintomarik ematen eta konplikazioak sor ditzakete, hala nola ernalezintasuna edo GIBaren kutsatzea. Eta gurasoentzat?
|
|
2019
|
|
|
Bat bateko heriotza izandako kirolariek, normalean, aurrez izan
|
dute
sintoma iragarleren bat. Baina aintzakotzat hartu ez edo gutxietsi egin dute; eta askotan ez dira jakiten, dela kirolariaren heriotzagatik, dela amnesiagatik.
|
|
|
ZIRIAK. 35 urtetik beherakoetan, bat bateko heriotzaren kausarik ohikoenak hauek dira: miokardiopatiak (hipertrofikoa, arritmogenikoa, dilatatua), anomalia koronarioak eta kanalopatiak. Kardiopatia horietako askok ez
|
dute
sintomarik, isilak dira; hala ere, medikuak pediatrari edo kardiologoari kontsultatzea gomendatzen du, kirol jardueran zorabioak, konorte galerak, min toraziko puntualak edo palpitazioak gertatzen direnean. Izan ere, bihotzaren akats hilgarria eragin dezaketen bihotzeko gaixotasun horiek 300 gaztetik bat. Eta kirola, osasuna izan arren, kasu hauetan erabakigarria da.
|
|
|
Mina gorputz osoan ager daiteke, pisu sentsazioa eta gorputz adarretan zama jarrita. Bestalde, neke kronikoa izateko, sei hilabete baino gehiago iraun behar
|
dute
sintomek, baina intentsitate desberdinekoak izan daitezke: «egun batzuk ondo egotea eta beste batzuk gaizki egotea, edo denboraldi bat bestea baino hobeto sentitzea», azaltzen du Monteagudok.
|
|
|
ez da beti erraza diagnostikatzea eta erregistratzea batez ere bi arrazoirengatik. Alde batetik, gaixotasuna duten pertsona askok sufritzen
|
dute
sintoma arinak edo gripearen antzekoak (sukarra, muskuluetako mina, beherakoa eta abar). ), beraz, ez dira medikuarengana ere joaten, eta, beraz, ez da jakinarazten (izan ere, uste da hartzen duten pertsonen %10ek ez duela sintomarik ere).
|
|
2020
|
|
|
Haietatik% 47 ospitaleratu egin zituzten, %18 Zaintza Intentsiboko Unitateetan.Ospitaleratu ez zituztenak ere aztertu zituzten. Eta berretsi
|
dute
sintomarik ez zutenen karga birala gaixoenen parekoa zela, eta birusa transmititzeko gako izan zirela. Ondorio berera iritsi dira beste leku batzuetan egindako ikerketetan.
|
|
|
Batez ere, bi alderdi aipatzen zituzten: batetik, norbera infektatzeko eta infekzioa hedatzeko arriskua handitu egiten da zigarroak, bapeatzaileak edo pipak erabiltzean (eskuak ahora eramatea, behin eta berriro) eta besteekin partekatzean; eta, bestetik, infektatuz gero, erretzaileek arrisku handiagoa
|
dute
sintoma larriak garatzeko.
|
|
|
Txerto bat ere ikertzen ari dira.’ 5 Zika (2014/ 2017) Sintomak: eltxoen bidez transmititzen da, eta pertsona gehienek ez
|
dute
sintomarik. Agertzen direnean, ohikoenak nekea, zefalea eta hilekoa, artikulazioetako mina, konjuntibitisa eta beheko gorputz adarretan likidoak metatzea dira.
|
|
|
Hil kopuru ofiziala ez da berez hain handia, eri guztien kopuruarekin alderatuta, baina ez da erraza jakitea zenbat diren benetako zenbakiak. Batzuk eri dira, eta ez
|
dute
sintomarik, eta horiek ez dira zenbatuak. Bada herrialderen bat proba biztanle den denei egiten ari zaiena, baina hemen, aldiz, batere.
|
|
|
Batzuek hotzeria izaten dugu eta beste batzuek ez. Batzuek gripea izaten dute eta gripe hori pneumonia batekin konplika daiteke eta jendea hiltzen da, eta beste batzuek ia ez
|
dute
sintomarik. Eta denok gaude gripearekin kontaktuan.
|
|
2021
|
|
|
Koronabirusean bezala, patologia batzuek ez
|
dute
sintomarik edo beranduegi denean agertzen dira. Bizi ohitura osasungarriak hartzeak prebenitu egin ditzake.
|
|
|
Hepatitis birikoa Gibelaren hantura hepatitisaren bost birusetako batek eragiten du (A, B, C, D eta E). Transmisio hori pertsona batek kutsatzeko duen gaitasunaren eta motaren araberakoa da; faktore horiek ere eragina
|
dute
sintomen larritasunean eta indarberritzearen abiaduran. Asintomatikoki edo oso zeinu arinekin egin dezakete, baina, batez ere, A (gosea galtzea, nekea, ikterizia…) eta C (ondoeza, sukarra, goragalea, ikterizia).
|
|
|
Fase honetan, giltzurrunei pixkanaka eragiten die, motel eta, batzuetan, nabaritzen ez den moduan, aste, hilabete edo urteetan. Oro har, ez
|
dute
sintoma nabarmenik izaten, arazoa maila aurreratuan dagoen arte. Sintomak agertu ondoren, tratamendu egokia eman arte edo giltzurrun transplantea egin arte egoten dira.
|
|
|
Gelan koidade bakoitzeko 19 positibo emanez gero, talde osoak koarentena gorde du etxean, baina familiakoek ohiko errutinarekin jarraitu
|
dute
sintomarik ez badute.
|
|
2022
|
|
|
Ohartarazi
|
dute
sintoma susmagarriak (katarroa, mukiak edo eztula moduko sintomak) izanez gero, ez bertaratzeko. Odola emateko zenbait baldintza:
|
|
2023
|
|
|
Sintomak: abdomineko mina, histeriaren moduko sintoma psikiatrikoak, neuropatia periferikoak (bereziki neuropatia motoreak), sintoma neurobiszeralak (hipertentsioa, oka egitea, konbultsioak, eldarnioak, depresioa eta koma). Erasoen artean ez
|
dute
sintomarik izaten.
|
|
|
Trauma akutuko nahastea gertaera traumatikoaren ondorengo hilabeteetan berehala diagnostika liteke, baina trauma kronikoa izateko iraupen luzeagoa izan behar du. Trauma akutuan, 3 hilabete baino gutxiago irauten
|
dute
sintomek; trauma kronikoan, 3 hilabete edo gehiago irauten dute sintomek. Trauma osteko estreseko nahastea ezin diagnostika liteke trauma osteko lehen hilabetean, lehen hilabeteko nahasteari estres akutuko nahaste baiteritzo.
|
|
|
Trauma akutuko nahastea gertaera traumatikoaren ondorengo hilabeteetan berehala diagnostika liteke, baina trauma kronikoa izateko iraupen luzeagoa izan behar du. Trauma akutuan, 3 hilabete baino gutxiago irauten dute sintomek; trauma kronikoan, 3 hilabete edo gehiago irauten
|
dute
sintomek. Trauma osteko estreseko nahastea ezin diagnostika liteke trauma osteko lehen hilabetean, lehen hilabeteko nahasteari estres akutuko nahaste baiteritzo.
|
|
|
Aktibazio sintoma iraunkorrak agertzen ditu, eta koadro sintomatikoak hilabete baino gehiago iraun behar du. Atsekabe esanguratsua eta hondamen sozial nahiz laboral esanguratsua eragin behar
|
dute
sintomek. Hemen aipatu diren sintometatik at, beste batzuk ere ager daitezke traumaren ostean:
|
|
|
Akutua: 3 hilabete baino gutxiago irauten
|
dute
sintomek.
|
|
|
Kronikoa: 3 hilabete edo gehiago irauten
|
dute
sintomek.
|
|
|
Kasu larrienetan, animalia hiltzen du eritasunak. DDPP Herritarren Babeserako Departamenduko Zuzendaritzaren arabera, halere, Ipar Euskal Herrian atzeman dituzten bi kasuetan, kabalek ez
|
dute
sintoma larririk izan.
|
|
|
Kasurik larrienetan, animalia hiltzen du eritasunak. DDPP Herritarren Babeserako Departamenduko Zuzendaritzaren arabera, halere, Ipar Euskal Herrian atzeman dituzten bi kasuetan kabalek ez
|
dute
sintoma larririk izan.
|