|
2016
|
|
|
euskaraz egiten da etxean, beti, eta eginez ikasten dute haurrek euskara. Hori dela medio euskara da arnasguneko biztanleen ama hizkuntza, beren L1 e) Auzo kale lagunartean indartu egiten
|
dute
neska mutilek euskarazko mintzajardun hori, eta indartzearekin batera hobetu, zorroztu eta zabaldu egiten dute beren euskarazko mintzamen gaitasuna. Herritar gehienak" euskaldun zahar" dira hortaz, normalean," euskaldun zahar" 182 eta" euskaldun garbi" 183 f) Trasbase demografiko (konparatiboki) murritzeko lekuak dira arnasguneak:
|
|
|
bietara egiten da etxean, gero eta sarriago, eta bietara eginez ikasten dituzte haurrek euskara eta erdara. Hori dela medio euskara ez da arnasguneko biztanle guztien ama hizkuntza bakarra, ez da beren L1 Gehienetan beren L1a189 da, eta kasurik larrienetan, beren L1b190 e) Auzo kale lagunartean ez
|
dute
neska mutilek euskarazko mintzajarduna lehen bezain sendo indartzen. Horren eraginez, beren euskal mintzamena ez dute lehen bezain azkar hobetzen, zorrozten eta zabaltzen.
|
|
2019
|
|
|
Lagungarri ederra dute gaur egun, hori bai, eskola: a) egunaren zati ohargarria (%16 inguru) euskaraz betetzen
|
dute
neska mutilek, maisu maistrekin eta eskola lagunekin; b) euskaraz irakurtzen eta idazten ikasten dute, lehen ez bezala; c) herriko euskararen errejistro informal intimoez gainera hizkuntzaren aldaera jaso formalaz baliatzen ikasten dute hainbatean; d) erdara (gaztelania eta, partez, ingelesa) ikasten dute orobat (ik. zalbide 2016). Lehen ez bezala, alde dute orain eskola. alde eta, gizarte berri honetan, oso beharrezko. hizkuntzaren geroa ez du ordea, arnasguneetan ere, batez ere eskolak bermatzen34 mintzajardun arruntaren eguneroko erabilera espektro zabala35 da, beti eta nonahi, osasun oneko hiztun elkarteetan arau nagusi. hori da munduko hizkuntza bizi sendo guztien jarraipen bide normala, belaunez belaun bere buruari eusten diona eta, eten urratze larririk ezean, menderik mende irauten duena.
|
|
|
Zenbait neskak, leporatutakoaren aurrean, aitortu dute batzuetan ez direla behar bezain beste saiatzen hika egiten. dena den, tinko defendatu
|
dute
neskak eta mutilak ez daudela egoera berean eta ez dituztela hitanoa jasotzeko eta erabiltzeko aukera berdinak. Nokaren galeraren arrazoi nagusia transmisioaren etena dela iradoki dute, etxekoa zein kanpokoa.
|
|
|
(Xa, mutila, toka noka[]) toka nokari eremua irabazten ari zaio harremanetan, izan ere, gero eta gehiagok —mutilek zein neskek— toka egiten diete neskei. Joera horren inguruan partaideek diote, batetik, hiztun askok nokarik ez dakitela eta toka bakarrik ezagutzen dutela; eta bestetik, hika zuka elkarrizketak deserosoak direla. parte hartzaile gutxi batzuk esan
|
dute
neskek nesken artean toka entzutea ez zaiela batere gustatzen," zeharo bastoa" iruditzen zaiela. Arrazoitzat eman dute tokak bereizgarri duen [k] soinuak indar asko duela eta oso hizkera gogorra dela. hala ere, neska bat mutil bati toka zuzentzea ez zaie horren gogorra iruditzen. kontraesana dirudi, izan ere, azken finean, bi kasuetan toka egiten duena neska da eta aldatzen den bakarra solaskidearen generoa da. kontua da oso barneratuta dagoela noka emakumeak (eta ez emakumeari) eta tokagizonak (eta ez gizonari) lotura. hiztunek berez badakite ez dela hala, baina haien diskurtsoen arabera, badirudi sinesten dutela noka emakumeek egin behar dutela eta toka gizonek. parekatze horrek ez du zentzurik ordea, hitanoaren moldea ez baita aldatzen igorlearen generoaren arabera, hartzailearenaren arabera baizik.
|