|
2008
|
|
|
Hain justu ere, aldatu egin
|
dute
katuen harrapaketaz arduratzen zen enpresa. Emandako xehetasunen arabera, jakin izan dute Zaunk enpresak katuak harrapatu eta berehala akabatu egiten zituela, Arrasateko Udalarekin zuten hitzarmenean zehaztutako hilabeteko epea errespetatu barik.Hori ikusita, Udalak utzi egin du Elorrioko enpresa eta Bergarako Elur enpresa kontratatu du katuez ardura dadin.
|
|
2013
|
|
|
Zer egiten
|
dute
katuek ikusten ez ditugunean?
|
|
|
Hori dela eta, ez dira hain eraginkorrak beroa itzali behar denean. Orduan, nola eusten
|
dute
katuek. Felidoak transpirazio ahalmen handiagoa du txakurrak baino, eta beroa askatzen du hanketako eta besapeetako kuxinen bidez, baina askoz gutxiago.
|
|
|
Nola edaten
|
dute
katuek. Erantzuna erraza izan daiteke:
|
|
|
Fisika, eta katuaren mihiak ez, lagun ilunari arazorik gabe ura edatea ahalbidetzen dion mekanismoaren atzean dago. Grabitate indarrak lurzorurantz bultzatzen duen grabitate indarrari modu naturalean kalkulatzen ikasi
|
dute
katuek, ur molekulak beren mihiari lotuta mantentzen dituzten indar kimikoen eta fisikoen bidez, edan bitartean. Eta ezagutza hori bere alde aprobetxatzen dute.
|
|
|
Katuekin kontu handiz ibili behar da ondo hidratatuta mantentzeko, ur gutxi edateko joera baitute eta sibaritak baitira likidoa irenstean. Artikulu honetan azaltzen da zergatik ur gutxi edaten
|
dute
katuek, katu deshidratatu baten osasunerako ondorioak eta katuari eta hartzen duen urari buruzko hiru bitxikeria.
|
|
|
«Lokal hau Espainiako lehen kat kafea da, bertan bizi diren katuek etxe partikular batean zuten askatasun berbera dute», azaldu du Eva Aznarrek, proiektu honetako zuzendariak. Lokal horretara joaten direnek establezimenduak eskaintzen duen kafeaz gozatzen
|
dute
katuei jaten ematen dieten bitartean, edo orduak pasatzen dituzte liburu baten orrialdeen artean animalia batekin ureztatzen. Teknofiloek, berriz, gailuak erabiltzen dituzten wifi sarera gailu mugikorrak makurtzeko aprobetxatzen dute, espazioko biztanle ilunen konpainiaz gozatzen duten bitartean.
|
|
|
Irudia: diastème Katuek jabeen estresa gutxitzen
|
dute
Katuek jabeek estresa gutxitzea lortu dute lanegun gogor baten ondoren, eta depresioak urrundu dituzte. Txakurrak ez dira bizi direnen estresa gutxitzeko gai bakarrak.
|
|
|
Lotura berezi horren erakusgarri da katuak felinekin hasten dituen barreak, triste gaudenean: pertsonen %95ek ziurtatzen
|
dute
katuek barre eginarazten dietela, gutxienez egunean behin. Pertsonen eta felidoen lagun ilunen artean sortzen den emoziozko harreman estuak elkar ulertzea ekar dezake, are gehiago.
|
|
2014
|
|
|
«Katuek gantza metabolizatzen dute gibelean proteinen ekintzari esker, irensten dituen elikagaiek ematen baitiote; horregatik, jateari uzten badio, patologia hepatiko hau sortzen da», dio Tania Velascok, katuetan adituak diren albaitariak. Txakurrek gibeleko lipidosia nozitzeko arrisku gutxiago
|
dute
katuek baino elikagai gutxiago ez hartzeagatik. Javier Miner-ek albaitariak azaldu duenez, «katuen gibelak beste era batera metabolizatzen ditu gantzak, eta behar baino gantz gehiago metatzeko arrisku handiagoa du».
|
|
|
Irudia: mikaelal temark Katuek ere pisu ideala
|
dute
Katuaren pisu ideala bi eta 11 kilo artekoa izan daiteke, arrazaren eta tamainaren arabera Pertsonak ez gara baskulari aurre egin behar diogun bakarrak. Katuek eta txakurrek ere pisu egokia dute, gehiegizko pisuaren ondorioz osasun arazorik izan ez dezaten.
|
|
|
kontu handiz aukeratu kaxa Felido batek estresik gabeko transportina onartzeko duen lehen gakoa eredu egokia aukeratzea da. Alde horretatik, profesional gehienek bat egiten
|
dute
katuarentzat bidaia zurrunak eta saretak egiteko gomendatzean, seguruagoak baitira. Katuaren garraiatzaileak babesleku segurua izan behar du, familiako mantak eta usainak dituena, eta animaliak arazorik gabe arakatu dezakeena Garraiagailu mota horrek badu beste abantaila bat:
|
|
|
Izan ere, gehigarri horiek goiko aldetik sartzeko aukera ematen dute, eta horrek estresa murrizten du. Gainera, katuentzako kabina horiek errazago egiten
|
dute
katurik beldurtienen albaitaria: nahikoa da garraiagailuaren tapa altxatzea albaitaritza azterketa egiteko.
|
|
|
Zergatik zurrunga egiten
|
dute
katuek?
|
|
|
Irudia: Travis modiete Zergatik zurrunga egiten
|
dute
katuek. Elkarrekin bizi garen katuek milaka urte daramate bere zurrunbiloarekin, baina soinu berezi hori eragiten duten arrazoiak ez dira beti ezagunak.
|
|
|
Beste misterio bat: Irribarre egiten
|
dute
katuek. Gainera, ez dira edozein ile.
|
|
|
Izan ere, kirurgia honek esan nahi du katuak inoiz ez dituela azkazal erretraktilak izango, eta horrek eguneroko jarduera askotarako minusbaliatua bihurtzen du, hala nola igo edo jolastu. Elenaren Babesa bezalako elkarteek uste
|
dute
katuek ez dutela «etikarik» eskatzen eskatzen eta praktikatzen dutenek. «Felinoari azazkalak ebakitzeak animaliaren naturarekiko errespetu eskasa erakusten du», dio Sandra Garcinuñez elkarte honetako bozeramaileak.
|
|
|
Gainera, adituek ikusi dute maskota horiekin lehen urtean bizi diren haurrek otitis gutxiago dutela, botika gutxiago hartu behar dituztela eta, oro har, arnasketa arazo gutxiago dituztela. Katuek haurren osasuna babesten
|
dute
Katuek eta txakurrek haurren osasuna hobetzen dute, ingurunea aberasten dutelako eta sistema immunologikoa indartzen dutelako Otitisa (belarriko infekzioak) osasun arazo bat da haurtxoen artean. Hori dela eta, “ABE Gidaren” arabera, hiru urtetik beherako haurren erdiak otitisa izan du.
|
|
|
«Gainera, katuekin bidaiatu aurretik, komeni da ordu erdi lehenago ibilgailua lurruntzea felomoi sintetikoen bidez felisoentzat». Hormona horiek lortuko
|
dute
katua ibilgailuan lasaiago ibiltzea. Ia edozein albaitari motatan eros daitezke.
|
|
|
Irudia: Animalien Found Foundation Katuek ere ikasten
|
dute
Katu bat hezteko ekintza errazekin hasi behar da, modu instintiboan, eta haien ikaskuntza sariekin indartu Katuek ikasten dute eta hezi egin daitezke. Jende askok uste duena ez bezala, felidoak entrenatu egin daitezke eta jabeek nahi ez diren jokabide batzuk zuzendu ditzakete (etxeko altzariak konpontzea edo haien beharrak urtarriletik kanpo egitea) pazientziaz eta trikimailu erraz batzuez.
|
|
|
6 Bisitak etxean? Felidorako lasaitasuna Eguberrietan familiakoen eta lagunen bisitek estresa behar izaten
|
dute
katuentzako. Aholkurik onena da gelatxo lasai bat, zaratatik urrun, etxeko maizter iletsuarentzat gordetzea, han atseden hartu eta Gabonetako felinarekin gozatzeko.
|
|
|
Saloietan te kikarek ez dute madamen ferekarik nahi ez baitute maitasunaren arrastoa uzten eta esamesek ordezkatzen
|
dute
katuen begirada.
|
|
2015
|
|
|
Atsedenaldiko REM fasean felido bat erabat erlaxatzen da, eta lepoak tentsio aztarna guztiak galtzen ditu. «Izan ere, amesten duen katu batek sakon egiten du amets eta bat batean esnatzen denean, nahasita dagoela dirudi», gaineratu
|
dute
Katuetako Albaitarien Elkarteko felidoen medikuek. Hurrengo bideoan, era plazidoan lo egiten duen felino bat ikus daiteke.
|
|
|
Hurrengo bideoan, era plazidoan lo egiten duen felino bat ikus daiteke. Eta zer amesten
|
dute
katuek. Zientzialariek oraindik aztertzen dituzte loak pertsonengan dituen ondorio guztiak.
|
|
|
Irudia: Ian Wilson Baina, zer amesten
|
dute
katuek. Felidoak ezin dira hitz egin eta ez dute kontatu zer amesten duten esnatzean, «bai pentsa dezakegu zer amets egiten duten, gizakiok amesten dugunarekin alderatuta», gehitzen du Lorenzok.
|
|
|
«Azkar arnastuz, hanken aldetik izerdia kanporatuz eta gorputza zanpatuz, tenperatura galtzeko asmoz, felido batek duen mekanismo bakarra da», gehitu du Hestek. Seinale horiek ohartarazten
|
dute
katua badudala edo bero kolpea jasateko arriskua dagoela. Beroarekin egonezina da:
|
|
|
Adituen ustez, zorionez, alergia hori murriztu egin daiteke, baita desagertu ere, artikulu honetan jasotako trikimailu eta aholku hauei jarraituz gero. Zenbait gakok jakin behar
|
dute
katuentzako xaboiak oso eraginkorrak direla alergia arriskua murrizteko edo ezabatzeko; felido esterilizatu batek erreakzio alergikoak eragiteko joera txikiagoa du, eta, alergia izanez gero, logelak animaliaren sarreran itxita egon behar du.
|
|
|
Nola lortu katuak irensten duen likido kantitatea handitzea? Janaria janari heze batekin lagunduta eta etxean ur fresko eta garbi ezberdinak banatuz, katua edatera animatzen
|
dute
katua. Gosearen aurkako aperitiboak.
|
|
2016
|
|
|
nejron Nola nahi ditugu gure katuak? Ikertzaileek hiru dimentsiotan banatzen
|
dute
katuen jabeek beren animaliekin duten harremana: elkarreragina, lotura emozionala eta haiekin hautemandako kostua.
|
|
|
Baina ez hori bakarrik. Felinoekin bizi diren hamar pertsonatik seik onartzen
|
dute
katuari gauzak esatea, beste inori esango ez ziotenak. Eta zer kostu hautematen dute felidoak merezi duten bezala zaintzeagatik?
|
|
|
Tiroioidismoa tiroide guruinak tiroide guruinaren bidez sortzen duen tiroidearen ondorioz sortzen da. «Hormona horiek arduratzen dira felidoen gorputz prozesu asko erregulatzeaz; baina, gehiegi gertatzen direnean, arazo larriak sortzen dituzte eta katuak modu akutuan gaixotzen dira», azaldu
|
dute
Katuak Zaintzeko Nazioarteko Elkarteko albaitariek. Ondorioak garrantzitsuak izan daitezke, felinoaren osasun egoera modu kezkagarrian hondatu baitaiteke.
|
|
2017
|
|
|
Ez jaiki ohetik katuari jaten emateko! Gauez etengabe egiten diren maulanek azaltzen
|
dute
katuekin bizi diren pertsona askok ohetik jaikitzeko tentazioa dutela, eta felidoari jaten emateko tentazioa, maullarik ez egiteko. Baina goizaldean janaria eskaintzea edo ohetik ateratzea bezalako ekintzek ez diote mesede egiten lagun iletsuari.
|
|
2019
|
|
|
Ahotik bota
|
dute
katuek
|
|
2020
|
|
|
katuak. Hain zuzen, etxeko animaliak COVID gaixotzen ote ziren jakiteko ikerketa bat egin zuten Txinan, eta ikusi
|
dute
katuak kutsatzen direla COVID eragiten duen birusarekin; ez, ordea, txakurrak, txerriak, oilaskoak eta ahateak.
|
|
2021
|
|
|
Animalia horiei estres uneak hobeto jasaten laguntzea. «Katuentzako feromona sintetikoek imitatzen dituzte felidoek beren masailak pertsonengan edo etxeko objektuetan murrizten dituztenean jariatzen dituzten feromonak, eta, ondorioz, lasaitzea lortzen dute, espazioak familiarago uzten ditu eta erabilgarriak dira felidoarentzat estres egoera dagoenean», adierazi
|
dute
Katu elkarteko albaitariek. Aurpegiko hormonak, albaitarietan saltzen direnak eta animalientzako denda espezializatuetan saltzen direnak, aerosol moduan edo etxean entxufatzeko difusore moduan erabil daitezke, etxeko aire gozagarrien antzeko formatuan.
|
|
2022
|
|
|
Horretarako, Sagua edo katuaren beste panpina bat makila edo makila bati krokatzea, goma elastiko baten laguntzaz. «Panpinak dituzten hagatxoak jostailu onak dira, haurrak eta katua parteka ditzaketenak; izan ere, felidoari erakusten diogu zer ehizatzen duen jostailuak, eta adingabeen eskuak eta oinak jolasetik kanpo geratzen dira», azaldu
|
dute
Katua Zaintzeko Nazioarteko Elkarteak. 3 Katuarekin jolasteko paperezko poltsak Felidoek gehien maite eta estimatzen dituzten jolas eta jostailuak merkeak eta doakoak dira.
|
|
|
Felido handiak eta txikiak. Interneten ez ezik, milioika gizaki arduratsuren bihotza ere bereganatu
|
dute
katuek, beren osasunarekin eta ongizate psikologikoarekin konprometituak. Katuaren Eguna urriaren 29an ospatzen da, eta katuen milaka maitale biltzen ditu bere lagun ilunak ospatzeko eta adopzioa sustatzeko.
|
|
|
Katuaren eguna: ‘cat lovers’ ek bularra ateratzen
|
dute
Katuaren Egunean, milaka ‘cat lovers’ bildu dira, adopzioa sustatzeko asmoz. Katu marratuak, katu beltzak, laranjak, orbanak, hiru koloreak.
|
|
|
etxetik hurbil animalia elkarte bat egongo da adopzioan dagoen felido bat aurkitzeko. Katuek maitasuna eta behin betiko etxea behar dituzte «Katu guztiek behin betiko etxea behar dute, betiko nahi duten giza familia arduratsuarekin», azaldu
|
dute
Katuaren Eguneko antolatzaileek. Animalien aurkako tratu txarrak, gaixotasuna eta are dibortzioak felidoen abandonu askoren atzean daudela gogoratzen dute.
|
|
|
Eta hona hemen zakurra, katea lurrean barrena arrastaka, mamu baten moduan, eta buztanari amorruz eraginez. Burua altxatu
|
dute
katu basatiagoek, axolagabeturik. Zeruan zeharka ari dira erleak eta erlastarrak, eta honela esan du Ballador aitak lorioaren itzalpean:
|
|
2023
|
|
|
Egiten badugu, urduri jarriko dugu, eta izugarri gozatuko dugu. Gure nortasunak eragina du gure katuaren nortasunean Lincolneko Unibertsitateak eta Nottingham Trent eko Unibertsitateak egindako ikerketaren arabera, neurotizismo maila altuenak dituzten gizakiek eragin negatiboa
|
dute
katuen ongizatean. Pertsona horiek beren katuek baino maizago ematen dute informazioa, «portaera arazoak» izaten dituzte, jarrera oldarkorragoak, antsietatsuagoak/ beldurgarriagoak izaten dituzte, estresarekin lotutako gaixotasunen zantzuak izaten dituzte, eta izaera mediko jarraitua eta gehiegizko pisua dute.
|