|
2005
|
|
|
Atzera behakoa, gutxi edo asko, beti dago-eta asmo proiekzioz betea. Baina, dagokien botereaz gabetutakoan, jendek zein herrik areagotu ohi
|
dute
joera hori; jatorrian soilik »egiazkoan edo mitikoan» indartu daitekeelakoan orainean koloka larrian dagoen izaera. Sobera areagotzea, baina, arriskutsua ere bada »ezin eta beti neguan!», orainean propioki kokatzen oztopa dezake-eta.
|
|
2006
|
|
|
Elikatze iturri garrantzitsua izateaz gain, ur gezako ekosistemak funtsezkoak dira edateko ura lortzeko eta saneamendurako. Kopuru negatibo horiek gorabehera, kontserbazio ekintza arrakastatsuek erakusten
|
dute
joera hori alda daitekeela. UICNko arduradunen arabera, legeria betetzeak, premiazko babes neurriak hartzeak eta herritar guztien konpromiso ekologikoak eraginkortasunez lagun lezakete espezieen kontserbazio egoera hobetzen etorkizun hurbilean.
|
|
|
Informazio homogeneoa galtzea “osasun deszentralizazioa dela-eta herrialdeak ordaindu duen kosturik handienetako bat” da, eta, gainera, “osasuna hobetzeko, desberdintasunak murrizteko eta eraginkortasuna hobetzeko oztopo nagusia” da. Hala ere, onartu
|
dute
joera hori zuzendu nahi dela Osasun Sistema Nazionalaren Kalitate Planaren bidez. Desberdintasunak Komunitateen arteko desberdintasun geografikoak badaude; zerbitzu zorro batzuk besteak baino hobeak dira, itxarote zerrendetan desberdintasunak daude, per capita osasun inbertsio handiagoa edo txikiagoa… baina, pentsa zitekeenaren aurka, “Europako beste herrialde batzuetan baino moderatuag... Osasun publikoaren eskualde eredua zalantzan jarri gabe ere, azterlanak Osasun Ministerioaren lidergoa indartzearen alde egiten du.
|
|
|
Uste
|
dute
joera horrek zerikusia duela gizarteko indarkeriaren hazkundearekin
|
|
2007
|
|
|
Hori bai, prezioak igotzen ez direla pentsatuz. Sektoreko aditu askok aipatzen
|
dute
joera hori. " Neurriak asmo ona izan arren, litekeena da haren eragina txikitzea, alokairu prezioen igoeragatik —dio Jesus Encinar Idealistako kontseilari delegatuak—; alokairuko etxebizitza berak ehizatzen diru gehiago badago, prezioa igotzea besterik ez da lortzen".
|
|
2008
|
|
|
Bostongo (AEB) Harvardeko Unibertsitateko Medikuntza Eskolako zientzialariek egindako azterketa baten ondorioa da hori. Lan horrek berretsi egiten du AEBko biztanleen bizitza luzera handitu egin dela azken hamarkadetan, baina herrialdeko biztanle guztiek ez
|
dute
joera hori baliatu. Ikertzaileek “Health Affairs” aldizkarian adierazi dute bizitza luzatu egin dela 12 urte baino gehiago dituzten pertsonentzat, eta berdin mantendu dela Bigarren Hezkuntza amaitu zutenentzat.
|
|
|
Ignacio Díaz de Aguilar Errefuxiatuari Laguntzeko Espainiako Batzordeko (CEAR) lehendakariaren iritziz, ekitaldiaren antolatzaileetako bat baita, “esan daiteke nazioartean mugak ixteko asmoa dagoela; horren adierazgarri dira Europar Batasunaren itzulera zuzentaraua, Estatu Batuen hegoaldeko mugako horma proiektua eta Espainiak legezko immigrazioa geldiarazteko egindako ahalegina”. Legez kanpoko immigrazioa Gobernuak atzerritarrentzako lege kontratuak jaitsiko direla jakinarazi duenez, zenbait erakundek ohartarazi
|
dute
joera horrek areagotu egingo duela legez kanpoko immigrazioa, batez ere Afrikatik Espainiara ontzi prekarioetan iristen dena. “Ezin ditugu bide guztiak itxi.
|
|
2009
|
|
|
Dualtasunarekin jolastea atsegin baitute argazkilari asiarrek, Castellotek nabarmendu duenez. Liyu Liubo txinatarraren (Hubei, 1972) argazkiek ezin hobeto erakusten
|
dute
joera hori. Kalean dantzan, estresa arintzeko asmoz izeneko lanean, Michael Jacksonen estilora dantzatzen den exekutiboa ageri da.
|
|
2010
|
|
|
Herritarren% 43k baieztatu dutenez, aldez aurretik egiten dituzte erosketak; nagusiki, Bartzelonakoek eta Errioxakoek erakutsi
|
dute
joera hori (ia erdiek jokatzen dute gisa horretan).
|
|
|
Manos Unidas ek eta Unicef ek ohartarazi
|
dute
joera horrek Milurtekoko Helburuak betetzea eragotziko duela
|
|
|
Gizakiak naturaren inguruan duen ikuspegia aldatzen ari da, eta pixkanaka, batez ere animaliei dagokienez, espeziea bera bere bizilekuan ikusteko aukera ematen duten museo biziak ari dira lekua egiten. Teknologia aurrerapenek zerikusi handia
|
dute
joera horretan. Izan ere, gaur egun lehoi bat etxeko egongelan ikus daiteke telebistari edo Interneti esker, bere ingurunetik atera eta lastoztatu behar izan gabe.
|
|
2012
|
|
|
Erakundeek kapitala behar dute uneotan, Europako Batasunak Basileako azken hitzarmenean ezarri dituen baldintzei erantzuteko (bankuen legediari eta erregulazioari buruzko gomendioak eman ditu), eta horregatik hartu
|
dute
joera hori.
|
|
|
Beste muturreko jokabidea daukatenak aintzat hartzen baditugu, hau da, informazio mota horri sekula ere erreparatzen ez diotenak edo oso noizbehinka irakurtzen dutenak (galdekatu ditugunen% 22 dira), andaluziarrak nabarmendu dira(% 27k omen
|
dute
joera hori), nafarrak(% 26) eta mantxatarrak(% 25).
|
|
|
estaturik gabeko etnonazionalismoaren kasuek ez dutela euren eskubideekiko inolako nazioarteko aitorpenik lortu, eta literaturan bizi diren estatuarekin duten gatazka dela aztergai. Espainian, gatazka etnikoa aztertzen duten ikertzaile batzuek apurtu egin
|
dute
joera hori eta hasi dira herri indigenen eta estatu gabeko herrien arteko harremana aztertzen, eta interesa zuzendu dute estatu gabeko nazioek indigenen artean izan dezaketen ahalezko eraginera (Barrientos, 2005; Gibernau, 1996).
|
|
2013
|
|
|
Ikasketei dagokienez (ikus 4 taula), liburuak euskaraz irakurtzen dituztenen datuak behar bezainbesteko xehetasunekin eskaintzen ez bazaizkigu ere, datu gehienek iradokitzen dute euskaraz irakurtzen dutenen artean ere joera orokorra errepikatzen dela, hau da, ikasketa maila handitu ahala handitzen dela irakurleen kopurua eta irakurtzeko maiztasuna (Kulturaren Euskal Behatokia, 2008; Conecta, 2010). Euskarazko eguneroko prentsaren irakurle kopuruei buruzko datuek berretsi egiten
|
dute
joera hori (CIES, 2007). Haatik, euskarazko liburuak azken hiruhilekoan irakurri dituztenen datuek ez dute joera hori berresten (Kulturaren Euskal Behatokia, 2008).
|
|
|
Euskarazko eguneroko prentsaren irakurle kopuruei buruzko datuek berretsi egiten dute joera hori (CIES, 2007). Haatik, euskarazko liburuak azken hiruhilekoan irakurri dituztenen datuek ez
|
dute
joera hori berresten (Kulturaren Euskal Behatokia, 2008). Era berean, aipatzeko modukoa da ikasleek pisu handia dutela euskarazko irakurketa ohituretan, ikasleen artean% 59,6koa baita euskarazko ohiko eta tartekako irakurleen kopurua; okupatuen artean, berriz,% 32,3koa, eta gainerako taldeetan% 24 ingurukoa (Conecta, 2010).
|
|
2015
|
|
|
Hain zuzen, herritarren %36k izaten
|
dute
joera hori.
|
|
|
Beste substantzia batzuen atomoek ez
|
dute
joera hori; kontrakoa baizik, beste atomo baten elektroiak
|
|
|
Izan ere, laguntzak jasotzeko, jarduera publikoa egiteko, familiako diru sarreren erdia baino gehiago baserritik etorri litzateke; eta, oso zaila da gizonak kalean irabazitakoa baino soldata handiagoa ateratzea baserrittik. Emakumeon lana eta garrantzia ez da aintzat hartzen, ez estatistika ekonomikoetan ez beste hainbat esparrutan.Bestelako nezakaritza ereduek aldatu
|
dute
joera hori, ezta. Abiatutako prozesu agroekologikoek emakume baserritarren presentzia handitu dute. Elikadura burujabetzaren aldeko borroka edo prozesu horretan, berriz azaldu da emakumea:
|
|
2016
|
|
|
Zer gertatu da azken hamarkadetan ikasleen kopurua jaisteko? Garai aldaketarekin lotu
|
dute
joera hori. Egoera soziolinguistikoa aldatu egin da, batez ere eskolaren bidez ezagutza handitu delako.
|
|
|
Beste substantzia batzuen atomoek ez
|
dute
joera hori; kontrakoa baizik, beste atomo baten elektroiak hartzeko joera dute, eta ioi negatibo bihurtzen dira horrela. Bigarren motako substantzia horiei ez metal deitu ohi zaie:
|
|
|
«Historiko asko daude (gehiegizko arrantza, poluzioa, habitatak suntsitzea, etab.).), baina mehatxu berriak agertu dira, hala nola berotze globala edo ozeanoen azidotzea». Datu negatiboak izan arren, kontserbazio ekintza arrakastatsuek erakusten
|
dute
joera hori irauli daitekeela. Lópezek gorobatutako balea jarri du adibide gisa.
|
|
2019
|
|
|
Herritarra bereziki ahalduntzen joan da azken urteotan. Sare sozialek areagotu egin
|
dute
joera hori, eta badirudi horrek gero eta bizkorrago jarraituko duela eta orori eragiten diola. Eta, horren ondorioz, gainerakook gainditu egiten gaituzte eskakizun mugimenduen bidez; izan ere, mugimendu horiek denbora jakin batzuetan materia baten gainean pilatzen dira, esate baterako, plastikoena (EROSKI duela 20 urte baino gehiago hasi zen gai horretan lanean, eta erabilera poltsak murrizten saiatu zen, arrakasta handirik gabe).
|
|
2020
|
|
|
Ez da harritzekoa, hainbeste leku barruan, kanpoan, baratzea... itxialdian luxua izan den guztia izan dute bertan. Konfinamenduaren ondoren, esaten da hirietan jende askok erakutsi duela landa eremuarekiko interesa eta hemen ere sumatu
|
dute
joera hori: " Hainbat herritar jarri dira harremanetan bertakoekin Amarauneko proiektuaz jakin minez".
|
|
|
Lurreko eta mendietako izotza urtzearen eta itsasoetako espantsio termikoaren eraginez, urtero 3 milimetro igotzen ari da itsasoaren maila gaur egun. Itsasoa igotzen den zentimetro bakoitzeko, esate baterako, Donostiako Kontxako hondartzak metro bat galtzen du. Egungo joerak bere hartan jarraituz gero, 2050erako 20 metro gal ditzake hondartza horrek, baina adituek ohartarazi
|
dute
joera hori ere bizkortzen ari dela.
|
|
2021
|
|
|
Era berean, Iparraldean goi mailako ikasketak egiteko aukera duten ikasle kopurua nabarmena da. Batxilergoa lortzen duten ikasleek eta bertako fakultateetan izen eman dutenek agerian uzten
|
dute
joera hori. Orokorki, Iparraldeko ikasleek emaitza hobeak lortzen dituzte batxilergoan Bordeleko Akademiako eta Frantzia metropolitarreko ikasleek baino.
|
|
|
Askoren iritziz, apaltze hori azken migrazio olatuaren ondorioa da. Kontua da orain gertatzen ari dena aurreikus zitekeela 90eko hamarkadan, eta azken migrazioek ez
|
dute
joera hori aldatu, azeleratu baizik.
|
|
|
Urterik urte areagotu egin da Hego Euskal Herrian asiloa eskatzen duten migratzaileen kopurua, baina COVID pandemiak eta horren aurka harturiko neurriek eten egin
|
dute
joera hori: CEAR elkarteak Espainiako Barne Ministerioko iturriak aipatuta emandako datuen arabera, hain zuzen, 2019tik 2020ra %26, 7 gutiago izan dira Hego Euskal Herrian asilo eskabideren bat aurkeztu duten pertsonak.
|
|
|
Ospitaleek joan den Aste Santutik hona hartu
|
dute
joera hori, aurretik izan diren goraldietan jazo izan den ildo berean. Azken oldarraldiak, ordea, badu besteek ez zuten berezitasun bat, osasun profesionalek azaldu dutenaren arabera:
|
|
2022
|
|
|
Lehenago baliatu izan dituzte mitologiako figurak abestiak sortzeko, baina muturrera eraman
|
dute
joera hori oraingoan. Diskoari izenburua ematen dion abestitik hasita, greziar mitologiako mito bana hautatu dute kantu bakoitzari izenburua jarri eta abestian lantzen den ideia borobiltzeko.
|
|
|
Enpresa batzuek, maskotek langileentzat duten garrantziaz jabetuta, txakurrarekin bulegora joateko aukera dute. Politika hauek pet friendarra bikaina izan daitezke baimenak emateko lehen urratsa Izan ere, abereei balioa ematen diete langileen bizitzan. Google eta Amazon bezalako konpainiek bat egin
|
dute
joera horrekin. Imagen:
|
|
|
Lan gatazkak izan dira urteroko balantzearen bizkarrezurra: «Albo batera utzi behar
|
dute
joera hori, gatazka erabiltzekoa alde baten baldintzak inposatzeko. Aldarrikapen sindikal batzuek arriskuan jar ditzakete pisu handiko jardun batzuk».
|
|
|
Gainera, industriak izan duen beherakada eta zerbitzuek izan duten gorakada, batez ere, Donostian eta hiri handietan –Arrasate, tarteko– da nabarmenagoa. " Azkeneko urteetan egin izan ditugun aurreikuspen analisiek erakusten
|
dute
joera hori. Adibidez, euskal ekonomian, zehazki enpresei zuzenduriko zerbitzuen esparruak duen pisua, Espainian eta Europar Batasunean izango duen pisua baino handiagoa izango da 2030ean.
|
|
2023
|
|
|
" Beharbada, euskararen kontrako erasoek izango dute eraginik, baina joera lehenagotik ere bazetorren", gaineratu du. Argitu dutenez, egoera hori ez da Zornotzako herrira mugatzen, marko orokor batean, Euskal Herri osoan, igarri
|
dute
joera hori.
|