|
2001
|
|
|
Idazle kontsagratuek ere beti izan
|
dute
joera euren obran haur eta gaztei zuzendutako lanak ere idazteko.
|
|
2002
|
|
|
Gazteek izaten
|
dute
joera gehien, beharbada nerabezaroan zailago izaten delako inplultsuak kontrolatzea.
|
|
|
Gehienak (%54 inguru), Espainiako haur, nerabe eta gazteek haragi gehiegi, hestebeteak, opilak eta freskagarriak jaten dituzte, eta ez dute lekale, fruta eta barazkirik jaten. Hiru aldagaik eragin nabarmena
|
dute
joera horietan: faktore geografikoek, inguruabar sozioekonomikoek eta bizimoduek.
|
|
|
Mendebaldea" aurretik jarri" izanak sortzen dien samina ere partekatzen
|
dute
joera horiek. Zibilizazio islamikoa modernitatearekin bateragarri bilakatuko dela eta berriro ere Mendebaldeari aurrea hartuko diola uste dute, beti ere baldin eta musulmanak beren arauak leialki gordetzera itzultzen badira.
|
|
2004
|
|
|
Esparru abertzaleko alderdi politikoak ziren eskenategi demokratiko berri baten alde urratsen bat egiteko sasoian izan zitezkeen bakarrak. Baina ez, nahiago izan
|
dute
joera kontserbadoreari eutsi, oraingoan ere, elkarrekiko konpromiso ausartetan murgildu baino. Batzuek nahi izan ez dutelako eta besteek gainerakoak erakartzeko gai izan ez direlako, kontua da lehengoan dagoela eskenategia eta horrela jarraituko duela oraingo adierazleen arabera, nonbaitetik erremediorik jartzen asmatzen ez bada.
|
|
2005
|
|
|
Atzera behakoa, gutxi edo asko, beti dago-eta asmo proiekzioz betea. Baina, dagokien botereaz gabetutakoan, jendek zein herrik areagotu ohi
|
dute
joera hori; jatorrian soilik »egiazkoan edo mitikoan» indartu daitekeelakoan orainean koloka larrian dagoen izaera. Sobera areagotzea, baina, arriskutsua ere bada »ezin eta beti neguan!», orainean propioki kokatzen oztopa dezake-eta.
|
|
|
Losadak esan du otarrainxkak hazten dituzten nazioarteko enpresak ekosistema suntsitzen eta milaka tokiren desplazamendua eragiten duten tokiak arrantzale komunitateak eta kostaldeko espazioen beste erabiltzaile batzuk mundua eragiten duten tokiko langabeziaren ondorioz. Hala ere, egoera, Espainia, gero eta inportazio gehiago eta aurreikuspenek adierazten
|
dute
joerak aurrera egingo duela, eta, beraz, garrantzitsua dela kontsumitzaileek kontsumo masibo horren atzean zer dagoen jakin dezaten. Eguna Mangladien nazioarteko txapelketa 1989tik aurrera egin zen, tour batean Greenpeacek eta Ekuadorreko gobernuz kanpoko erakunde batek Fonseca golkoa, Honduras eta Ekuador artean kokatua.
|
|
2006
|
|
|
Elikatze iturri garrantzitsua izateaz gain, ur gezako ekosistemak funtsezkoak dira edateko ura lortzeko eta saneamendurako. Kopuru negatibo horiek gorabehera, kontserbazio ekintza arrakastatsuek erakusten
|
dute
joera hori alda daitekeela. UICNko arduradunen arabera, legeria betetzeak, premiazko babes neurriak hartzeak eta herritar guztien konpromiso ekologikoak eraginkortasunez lagun lezakete espezieen kontserbazio egoera hobetzen etorkizun hurbilean.
|
|
|
Informazio homogeneoa galtzea “osasun deszentralizazioa dela-eta herrialdeak ordaindu duen kosturik handienetako bat” da, eta, gainera, “osasuna hobetzeko, desberdintasunak murrizteko eta eraginkortasuna hobetzeko oztopo nagusia” da. Hala ere, onartu
|
dute
joera hori zuzendu nahi dela Osasun Sistema Nazionalaren Kalitate Planaren bidez. Desberdintasunak Komunitateen arteko desberdintasun geografikoak badaude; zerbitzu zorro batzuk besteak baino hobeak dira, itxarote zerrendetan desberdintasunak daude, per capita osasun inbertsio handiagoa edo txikiagoa… baina, pentsa zitekeenaren aurka, “Europako beste herrialde batzuetan baino moderatuag... Osasun publikoaren eskualde eredua zalantzan jarri gabe ere, azterlanak Osasun Ministerioaren lidergoa indartzearen alde egiten du.
|
|
|
Uste
|
dute
joera horrek zerikusia duela gizarteko indarkeriaren hazkundearekin
|
|
|
nazioak, herri indigenak... oro har, talde kultural bezala izendatzen dira) euren aldarria azaldu eta justifikatu behar dute, eta baldintza jakin batzuk betetzen badituzte soilik esan ahal izango dugu sezesio eskubidea gauzatzeko nor badirela. Ondorioz, berezko autodeterminazio eskubiderik edo sezesiorako eskubide primariorik existitzen denik ukatzen
|
dute
joera honetako autoreek. Historikoki honela izan ez bada ere, nazioak ez daude baldintza hauetatik salbu.
|
|
|
Alde batetik, programa politiko nazionalistatik at dauden joera politikoek erabakitzeko eskubidearen eta autodeterminazioaren formulazio berriak bere egin ahal izango dituzte aurrerantzean. Autodeterminazioaren defentsa termino nazionalistetan ez ezik, termino liberaletan, demokratikoetan edo kulturaletan egitea ahalbidetzen da horrela (ezkerreko mugimenduek geroz eta nabarmenago erakusten
|
dute
joera hau). Beste alde batetik, nazio ez diren komunitateentzat gatazkak konpontzeko eta euren biziraupena eta garapena ziurtatzeko tresnak sortu ahal izango dira, autodeterminazio eskubidearen parametroetan betiere.
|
|
2007
|
|
|
Hori bai, prezioak igotzen ez direla pentsatuz. Sektoreko aditu askok aipatzen
|
dute
joera hori. " Neurriak asmo ona izan arren, litekeena da haren eragina txikitzea, alokairu prezioen igoeragatik —dio Jesus Encinar Idealistako kontseilari delegatuak—; alokairuko etxebizitza berak ehizatzen diru gehiago badago, prezioa igotzea besterik ez da lortzen".
|
|
2008
|
|
|
Haurrek izan ezik, gainerako adin tarte guzti guztietako zarauztarrek dezente gehiago ikusten dute telebista erdaraz euskaraz baino. Belaunaldi guztiek, hala ere, ez
|
dute
joera bera erakusten. Labur esanda, belaunaldi zaharrenek gehiago ikusten dituzte euskarazko kateak belaunaldi gazteek baino.
|
|
|
Haurrek izan ezik, gainerako adin tarte guzti guztietako zarauztarrek dezente gehiago ikusten dute telebista erdaraz euskaraz baino. Belaunaldi guztiek, hala ere, ez
|
dute
joera bera erakusten. Labur esanda, belaunaldi zaharrenek gehiago ikusten dituzte euskarazko kateak belaunaldi gazteek baino.
|
|
|
Erretiratu eta pentsiodunek ez
|
dute
joerarik izaten aurrezkiak mugitzeko, eta bankua ere beti betikoa nahi izaten dute; bezero fidelak dira, eta bereziki haiei zuzendutako produktuak eskaintzen hasi dira banku eta kutxak
|
|
|
Hortaz, legeak eta isunak ez dira autogileentzat bakarrik, gidariei ere eragiten diete. Beharbada, horien bidez lortuko
|
dute
joera aldatzea. Izan ere, Europako Batzordeak 2012rako helburu garbia jarri duen arren, oraingoz ez da asko aurreratu.
|
|
|
Bertan irakur dezakegunez, erreflexibotasuna adierazteko euskarak bi baliabide erakusten ditu: bata egitura iragankor arrunt batean ren> burua> izenordaina erabiliaz, eta bestea hemen aipatu dugun adizki mota iragankorraren bidez. Baina aditz guztiek ez
|
dute
joera bera erakusten bi baliabideekiko: aditz ba tzuek ren> burua z bakarrik egin dezakete erreflexiboa; beste batzuek aditza iragan gaitz bihurtzen soilik, eta badira biak onartzen dituztenak:
|
|
|
Bostongo (AEB) Harvardeko Unibertsitateko Medikuntza Eskolako zientzialariek egindako azterketa baten ondorioa da hori. Lan horrek berretsi egiten du AEBko biztanleen bizitza luzera handitu egin dela azken hamarkadetan, baina herrialdeko biztanle guztiek ez
|
dute
joera hori baliatu. Ikertzaileek “Health Affairs” aldizkarian adierazi dute bizitza luzatu egin dela 12 urte baino gehiago dituzten pertsonentzat, eta berdin mantendu dela Bigarren Hezkuntza amaitu zutenentzat.
|
|
|
Ignacio Díaz de Aguilar Errefuxiatuari Laguntzeko Espainiako Batzordeko (CEAR) lehendakariaren iritziz, ekitaldiaren antolatzaileetako bat baita, “esan daiteke nazioartean mugak ixteko asmoa dagoela; horren adierazgarri dira Europar Batasunaren itzulera zuzentaraua, Estatu Batuen hegoaldeko mugako horma proiektua eta Espainiak legezko immigrazioa geldiarazteko egindako ahalegina”. Legez kanpoko immigrazioa Gobernuak atzerritarrentzako lege kontratuak jaitsiko direla jakinarazi duenez, zenbait erakundek ohartarazi
|
dute
joera horrek areagotu egingo duela legez kanpoko immigrazioa, batez ere Afrikatik Espainiara ontzi prekarioetan iristen dena. “Ezin ditugu bide guztiak itxi.
|
|
2009
|
|
|
Horren ondorioz, banakoak bere taldetasunak etengabe eraikitzen ibili beharra du, eta eraikuntza horretan bere hautua gero eta garrantzitsuagoa da, eragile estrukturalen pisua murriztuz doalarik. Informazioaren jendarteak identifikaziorako ematen dizkigun eredu eta aukeren ugaritasunak areagotu egiten
|
dute
joera hau. Honek ez du esan nahi banakoak besterik gabe berariaz eraikitzen duela bere talde nortasuna; baina azpimarratu beharra dago norberaren hautua gero eta erabakigarriagoa dela.
|
|
|
Orain artean lan faltak industriari erasan dio gehien, eta, sektore horretan gehienak gizonezkoak direnez, haien artean gehiago handitu da langabezia. Baina urtarrileko datuek erakusten
|
dute
joera aldatzen hasi dela. Urtarrilean %10, 6 hazi da langabezia emakumeen artean eta %8, 6 gizonen artean.
|
|
|
Dualtasunarekin jolastea atsegin baitute argazkilari asiarrek, Castellotek nabarmendu duenez. Liyu Liubo txinatarraren (Hubei, 1972) argazkiek ezin hobeto erakusten
|
dute
joera hori. Kalean dantzan, estresa arintzeko asmoz izeneko lanean, Michael Jacksonen estilora dantzatzen den exekutiboa ageri da.
|
|
2010
|
|
|
Erosketen saskia betetzerakoan, berriz, asturiarrek azaldu
|
dute
joera gutxien Eguberrietan jan ohi diren produktuak soilik hartzeko.
|
|
|
Errioxan agertu
|
dute
joera gehien erosketak aldez aurretik egiteko(% 51k jokatzen dute hala, eta batez besteko osoaren gainetik dabiltza,% 46koa da eta).
|
|
|
Herritarren% 43k baieztatu dutenez, aldez aurretik egiten dituzte erosketak; nagusiki, Bartzelonakoek eta Errioxakoek erakutsi
|
dute
joera hori (ia erdiek jokatzen dute gisa horretan).
|
|
|
: Probintzia horretako biztanleek adierazi
|
dute
joera gehien aurtengo aurrekontua murrizteko iazkoaren aldean(% 47k esan dute murriztuko dutela, eta, oro har,% 27koa da batez bestekoa).
|
|
|
: Sevillako kontsumitzaileek agertu
|
dute
joera gehien Eguberrien aurretik aurrekontu bat egiteko (galdekatuen% 28k, hain zuzen, eta inkesta osorik hartuta, berriz,% 19k adierazi dute horretarako ohitura daukatela).
|
|
|
Enpresa handiak, lehenak Erakunde publikoak tresna horren eredu dira eta pixkanaka integratzen hasi dira. ETE batzuek bat egin
|
dute
joera berriarekin, diru-laguntzei eta horretarako abian jarri diren laguntza eta prestakuntza programei esker. Hala ere, zerbitzu hornitzaile handietan nabaritzen da gehien aurrerapen hori.
|
|
|
Manos Unidas ek eta Unicef ek ohartarazi
|
dute
joera horrek Milurtekoko Helburuak betetzea eragotziko duela
|
|
|
Gizakiak naturaren inguruan duen ikuspegia aldatzen ari da, eta pixkanaka, batez ere animaliei dagokienez, espeziea bera bere bizilekuan ikusteko aukera ematen duten museo biziak ari dira lekua egiten. Teknologia aurrerapenek zerikusi handia
|
dute
joera horretan. Izan ere, gaur egun lehoi bat etxeko egongelan ikus daiteke telebistari edo Interneti esker, bere ingurunetik atera eta lastoztatu behar izan gabe.
|
|
2011
|
|
|
Halaber, haien bizi kalitatea hobetzeko teknologia berriak aplikatuko dituzten proiektu batzuk martxan daudela gogorarazi du; besteak beste, Osasungintzarako Gizarte Berrikuntza Zentroa eta Etxean Ondo proba proiektua.Adinekoen kopuruak gora egin du azken urteetan. Araba, Bizkai eta Gipuzkoan 65 urtez gorako 417.659 pertsona daude orain, hau da, biztanleriaren %19, 2 Etorkizunera begira, Eustaten iragarpenek argi uzten
|
dute
joera bera mantenduko dela: 2050ean biztanleen %38, 8 izango dira 65 urtez gorakoak.
|
|
|
Hemen kokatu behar da Schopenhauer-en ezezkortasunaren oinarria. Nahimenean oinarritzen diren joerek ez
|
dute
joera errepikatzea beste helbururik. Alde horretatik, joerek ez dute helburu jakinik.
|
|
|
Beren desirak ezagutuz, beren identitatea ezagutzera hel daitezke. Hala ere, beti edukiko
|
dute
joera honako hau pentsatzeko: beren identitatea eta desirak ezagutu eta identitate nahiz desira horien arabera asertiboki jokatzeak bakarrik utziko dituela.
|
|
2012
|
|
|
Erakundeek kapitala behar dute uneotan, Europako Batasunak Basileako azken hitzarmenean ezarri dituen baldintzei erantzuteko (bankuen legediari eta erregulazioari buruzko gomendioak eman ditu), eta horregatik hartu
|
dute
joera hori.
|
|
|
Ez dago alde handirik aztertu ditugun 9 autonomia erkidegoen artean, baina Galizian agertu
|
dute
joera gehien elikadura ikuspegitik hobetutako produktuak erosteko (beti edo maiz samar erosi ohi dituen jendea, alegia).
|
|
|
Beste muturreko jokabidea daukatenak aintzat hartzen baditugu, hau da, informazio mota horri sekula ere erreparatzen ez diotenak edo oso noizbehinka irakurtzen dutenak (galdekatu ditugunen% 22 dira), andaluziarrak nabarmendu dira(% 27k omen
|
dute
joera hori), nafarrak(% 26) eta mantxatarrak(% 25).
|
|
|
Emakumeek
|
dute
joera handiagoa elikagai funtzionalak hartzeko
|
|
|
Valentzian, Andaluzian eta Gaztela Mantxan agertu
|
dute
joera gutxien.
|
|
|
estaturik gabeko etnonazionalismoaren kasuek ez dutela euren eskubideekiko inolako nazioarteko aitorpenik lortu, eta literaturan bizi diren estatuarekin duten gatazka dela aztergai. Espainian, gatazka etnikoa aztertzen duten ikertzaile batzuek apurtu egin
|
dute
joera hori eta hasi dira herri indigenen eta estatu gabeko herrien arteko harremana aztertzen, eta interesa zuzendu dute estatu gabeko nazioek indigenen artean izan dezaketen ahalezko eraginera (Barrientos, 2005; Gibernau, 1996).
|
|
2013
|
|
|
Airearen tenperatura 1,1 gradu igo da XX. mendean zehar, eta lantzen ari garen modelo ezberdinek aurreikusten dute 2 eta 5 gradu artean igoko dela mende bukaerarako. Hemen egindako azterketek baieztatzen
|
dute
joera orokor hori, itsasoko tenperaturari dagokion atalean barne. Izan ere, tenperatura ez da aldaketa azkarrak erakusten dituen aldagai bakarra, baizik eta klima osatzen duten faktore ozeano klimatiko guztiak:
|
|
|
Leptinarik ekoizten ez duten pertsonek edo kopuru erregularretan egiten ez dutenek nekezago kontrolatzen dituzte apetitu eta gose irudipenak, eta itsumustuan jaten dute; gainera, ez
|
dute
joerarik elikagaiak bereizi eta hautatzeko, ez dute beren burua kontrolatzeko gaitasunik, eta pisu gehiegi izan ohi dute.
|
|
|
Erkidegoka, berriz, galiziarrek
|
dute
joera gehien eguzkia hartzeko, eta Balearretako eta Andaluziako herritarrek gutxien.
|
|
|
Izan ere, azken urteotan, gero eta aditu gehiagok ohartarazi
|
dute
joerak ez duela izan behar nola lortu energia ekoizpena areagotzea gero eta handiagoak diren beharrei erantzuteko, baizik eta kontsumoa gutxitzea, eta Europako Batasunak bat egin du ikuspegi horrekin.
|
|
|
Ikasketei dagokienez (ikus 4 taula), liburuak euskaraz irakurtzen dituztenen datuak behar bezainbesteko xehetasunekin eskaintzen ez bazaizkigu ere, datu gehienek iradokitzen dute euskaraz irakurtzen dutenen artean ere joera orokorra errepikatzen dela, hau da, ikasketa maila handitu ahala handitzen dela irakurleen kopurua eta irakurtzeko maiztasuna (Kulturaren Euskal Behatokia, 2008; Conecta, 2010). Euskarazko eguneroko prentsaren irakurle kopuruei buruzko datuek berretsi egiten
|
dute
joera hori (CIES, 2007). Haatik, euskarazko liburuak azken hiruhilekoan irakurri dituztenen datuek ez dute joera hori berresten (Kulturaren Euskal Behatokia, 2008).
|
|
|
Euskarazko eguneroko prentsaren irakurle kopuruei buruzko datuek berretsi egiten dute joera hori (CIES, 2007). Haatik, euskarazko liburuak azken hiruhilekoan irakurri dituztenen datuek ez
|
dute
joera hori berresten (Kulturaren Euskal Behatokia, 2008). Era berean, aipatzeko modukoa da ikasleek pisu handia dutela euskarazko irakurketa ohituretan, ikasleen artean% 59,6koa baita euskarazko ohiko eta tartekako irakurleen kopurua; okupatuen artean, berriz,% 32,3koa, eta gainerako taldeetan% 24 ingurukoa (Conecta, 2010).
|
|
|
Ez dirudi papera desagertuko denik. Berrikuntzen profetek gustuko
|
dute
joera berrien gorespenean indarrean dagoenaren desagerpena aurreratzea, baina hatz mamiek ere badute memoria genetikoa, eta askoren hatzek paperezko objektuak laztanduz segitu nahiko dute gerora ere seguruenik.
|
|
2014
|
|
|
Sortzen den enpleguaren kalitatea edo haren gabezia enplegua sortzen ari ote den eztabaida baztertzen ari da gutxika. Dagoeneko datu hotzek erakutsi
|
dute
joera goranzkoa dela enplegu sorreran, eta afiliazio zenbakiek horrela erakutsi dute berriro, Espainiako Enplegu Ministerioak hilero ematen duen informazioaren bidez. Lanbideko bulegoetan eta Nafarroako enplegu zerbitzu bulegoetan, iazko uztailean baino ia 8.000 pertsona gehiago daude Gizarte Segurantzari izena emanda, nahiz eta uztaila ez den oparoa izan atal horretan ekainarekin alderatuta (232... Haatik, bulego horietan jasotako datuen arabera, joan berri den hilabeteak beherakada apala ekarri du langabezian Hego Euskal Herrian, baina beherakada azken finean:
|
|
|
Ez dira nahasi behar trabestismoa eta genero identitatearen nahastea duenak beste sexuko jantziak janztea. Trabestistak ezkonduak izaten dira, eta eskuarki ezkutuan eramaten
|
dute
joera.
|
|
2015
|
|
|
Hain zuzen, herritarren %36k izaten
|
dute
joera hori.
|
|
|
Beste substantzia batzuen atomoek ez
|
dute
joera hori; kontrakoa baizik, beste atomo baten elektroiak
|
|
|
Gazte estilo eta identitate bat izatearekin oso loturik, irratian gazte bernakulutzat har daitezkeen euskalkiak eta gazte erregistro hibridoak baliatu ditu batez ere genero informaletan. Sareko konbergentzian txertatze prozesuek ere bultzatu
|
dute
joera hau: Gazteak audientziaren esku jartzen dituen musika edukiek sarritan txertatzen dituzte tokian tokiko euskaren erabilerak, euskal musika taldeen adierazpenetan, kanta eta bideoklip ekoizpenetan.
|
|
|
Gorputzaren presentziak, publikotasunak eta biluztasun agerikoak elikatzen dute nartsizismoa. Pantaila globalek sustatu eta suspertu egin
|
dute
joera. Plazeren eta irudien komertzioa eta dohaineko trukea hipererrealaren pantailan jarriz, nor izan printzak lortzen ditugula dirudi.
|
|
|
Izan ere, laguntzak jasotzeko, jarduera publikoa egiteko, familiako diru sarreren erdia baino gehiago baserritik etorri litzateke; eta, oso zaila da gizonak kalean irabazitakoa baino soldata handiagoa ateratzea baserrittik. Emakumeon lana eta garrantzia ez da aintzat hartzen, ez estatistika ekonomikoetan ez beste hainbat esparrutan.Bestelako nezakaritza ereduek aldatu
|
dute
joera hori, ezta. Abiatutako prozesu agroekologikoek emakume baserritarren presentzia handitu dute. Elikadura burujabetzaren aldeko borroka edo prozesu horretan, berriz azaldu da emakumea:
|
|
2016
|
|
|
Are gehiago, neurketa horiek muga arras «sinboliko» bat apurtu dute aurten lehenbizikoz: atmosferan, milioiko 400 zati karbono dioxido baino gehiago neurtu dituzte, eta nabarmendu
|
dute
joera gorakoa dela, gainera.Ondorio larriak«Urteko lehen sei hilabeteetan ikusi duguna kezkagarria da, nabarmentzekoa; ez hilabete bat beroagoa izan delako, patroi harrigarri horiek lehen sei hilabeteetan errepikatu direlako baizik», nabarmendu zuen atzo Carlsonek. Susmoa bazuten zientzialariek 2015 eta 2016 urteetan jazotzekoa zen El Niño fenomenoak tenperaturen igoera areagotuko zuela, baina kezkatuta daude fenomeno hori bukatuta ere gorako bideak ez duelako amaierarik.Sarri askotan ohartarazi dute adituek horrek ekar ditzakeen arriskuez:
|
|
|
Hauxe da, dudarik gabe, Poesiaren bekaturik larriena, eta Erdi Arotik hauxe zen, ez alferrik, Elizak salatzen zituen bekatuen zerrendako lehenengoa. Poetek beti
|
dute
joera genero literario hori beste guztien gainetik ipintzeko. Are gehiago; badago, are gorago ipintzeko, Poesia Literatura dela ukatzen duenik, ez delako fikziozkoa, zerbait handiagoa baizik:
|
|
|
Zer gertatu da azken hamarkadetan ikasleen kopurua jaisteko? Garai aldaketarekin lotu
|
dute
joera hori. Egoera soziolinguistikoa aldatu egin da, batez ere eskolaren bidez ezagutza handitu delako.
|
|
|
Beste substantzia batzuen atomoek ez
|
dute
joera hori; kontrakoa baizik, beste atomo baten elektroiak hartzeko joera dute, eta ioi negatibo bihurtzen dira horrela. Bigarren motako substantzia horiei ez metal deitu ohi zaie:
|
|
|
«Historiko asko daude (gehiegizko arrantza, poluzioa, habitatak suntsitzea, etab.).), baina mehatxu berriak agertu dira, hala nola berotze globala edo ozeanoen azidotzea». Datu negatiboak izan arren, kontserbazio ekintza arrakastatsuek erakusten
|
dute
joera hori irauli daitekeela. Lópezek gorobatutako balea jarri du adibide gisa.
|
|
|
Etorkizuneko janaria: Zer iradokitzen
|
dute
joerek?
|
|
|
«Janzkera pertsona batek bere buruari eman nahi dion irudiaren zati da, eta ikasleak aurkitu behar duen irudia aurkitu behar du», halaxe adierazten du José Luis Pazosek, CEAPA Ikasleen Gurasoen Espainiako Konfederazioko lehendakariak. Zenbait ikastetxek uniformeki kendu zuten uniformea, edo ez da derrigorrezkoa hezkuntza etapa guztietan, baina guraso batzuek uniformearen alde egiten
|
dute
joera sozioekonomikoak saihesteko eta merkea bada. Puntu honetan, familia askorentzat benetako eztabaida dago, aurreztu nahi baitute, eta eskolara itzultzea ez zaie asko amarratzen, seme alaben arropak sekulako prezioa ordainduta.
|
|
2017
|
|
|
1 Irudiko beheko errenkadak, aktibatutako eremu osoan integratuz gero, lortutako seinaleannagusi den zaratak jatorri fisiologikoa duela erakusten du, ia kurba guztiak asintota horizontalbatera hurbiltzen baitira azalera guztian zehar integratzen bukatu baino askoz lehenago. Hirueremu magnetikoek erakusten
|
dute
joera berdina, nahiz eta 1.5T an integratu beharreko azalerazerbait handiagoa izan.
|
|
2018
|
|
|
atzerakarga handitzeko joerarik nabariena ikasleen artean ageri da, gero dator batxilergoko irakasleen lagina, eta, azkenik, adituen taldeak erakusten du jaidura handiena atzerakarga txikiko ordenamenduak onartzeko. Hala, 61 itemen zerrenda hartuz gero, adituek erakusten
|
dute
joera txikiena atzerakarga handitzeko: 59 itemetan hala ageri da (bakarrik bi itemetan zuzentzen dute adituek bertze bi laginek baino apur bat gehiago).
|
|
|
Itemen zerrenda horri begiraturik, joera bera ageri da: item guzietan adituek erakusten
|
dute
joera txikiena atzerakarga handitzeko.
|
|
|
Beraz, graduko ikasleek erakutsi
|
dute
joera handiena atzerakarga handitzeko. Batxilergoko irakasleen laginean, berriz, item gehien gehienetan tarteko balioa ageri da" alda zaletasunari" dagokionez:
|
|
|
Lan osoari begiratuta, hiru inkestatu taldeen emaitzak aztertuta lehenbiziko ondorioa da badela inkestatuen artean joera nabaria atzerakarga handiko hurrenkerak hobesteko15 Joera hori askoz ere txikiagoa da goi mailako adituen artean. Bertze taldeetan agertu diren emaitza handiek, adituen taldeak eman dituenekin alderatuta, iradokitzen
|
dute
joera atzerakarga zalea ez dela hain handia, hiztun batzuen artean behintzat. Unibertsitateko ikasleen taldeak eta batxilergoko irakasleen taldeak franko joera handiagoa erakutsi dute ez onesteko atzerakarga txikiko ordenak.
|
|
|
1) goi mailako aditu batzuk; 2) batxilergoko irakasle batzuk; 3) unibertsitateko gradu ikasle batzuk. Goi mailako adituek erakutsi
|
dute
joera txikiena atzerakarga handitzeko; batxilergoko irakasleek joera handiagoa erakutsi dute adituek baino zertako eta itemen atzerakarga handitzeko, eta txikiagoa graduko ikasleek baino; graduko ikasleek inkestatu gazteenez osaturiko laginaerakutsi dute joera handiena atzerakarga handitzeko. Datu horiek denak batean hartuta koherenteak dira honako iritzi edo interpretazio honekin, alegia, alor horretan bilakaera gertatzen ari dela:
|
|
|
1) goi mailako aditu batzuk; 2) batxilergoko irakasle batzuk; 3) unibertsitateko gradu ikasle batzuk. Goi mailako adituek erakutsi dute joera txikiena atzerakarga handitzeko; batxilergoko irakasleek joera handiagoa erakutsi dute adituek baino zertako eta itemen atzerakarga handitzeko, eta txikiagoa graduko ikasleek baino; graduko ikasleek inkestatu gazteenez osaturiko laginaerakutsi
|
dute
joera handiena atzerakarga handitzeko. Datu horiek denak batean hartuta koherenteak dira honako iritzi edo interpretazio honekin, alegia, alor horretan bilakaera gertatzen ari dela:
|
|
2019
|
|
|
4.3 Zeintzuk
|
dute
joera kode nahasketarako eta gaztelerarako?
|
|
|
Gaia aztertu duten Pujolar, Gonzalez eta Martinez ikerlariek diotenez, Kataluniako biztanle gehienek bi hizkuntzak darabiltzate eguneroko bizitzan, eta, muda? kontzeptua hautatu
|
dute
joera hau deskribatzeko. Izan ere, bi hizkuntza komunitate batera bizi diren egoera guztietan ohikoak baitira hizkuntza aldaketak.
|
|
|
Herritarra bereziki ahalduntzen joan da azken urteotan. Sare sozialek areagotu egin
|
dute
joera hori, eta badirudi horrek gero eta bizkorrago jarraituko duela eta orori eragiten diola. Eta, horren ondorioz, gainerakook gainditu egiten gaituzte eskakizun mugimenduen bidez; izan ere, mugimendu horiek denbora jakin batzuetan materia baten gainean pilatzen dira, esate baterako, plastikoena (EROSKI duela 20 urte baino gehiago hasi zen gai horretan lanean, eta erabilera poltsak murrizten saiatu zen, arrakasta handirik gabe).
|
|
2020
|
|
|
Ez da harritzekoa, hainbeste leku barruan, kanpoan, baratzea... itxialdian luxua izan den guztia izan dute bertan. Konfinamenduaren ondoren, esaten da hirietan jende askok erakutsi duela landa eremuarekiko interesa eta hemen ere sumatu
|
dute
joera hori: " Hainbat herritar jarri dira harremanetan bertakoekin Amarauneko proiektuaz jakin minez".
|
|
|
Halaber, plataforma nagusietako askok publizitate espazioak ere eskaini zituzten osasun publikoko mezuak zabaltzeko. Nazioarteko zenbakiak ezberdinak badira ere, Reuters institutuaren honako portzentajeek argi adierazten
|
dute
joera: bilatzaile eta sare sozialak ere erabili ziren koronabirusaren inguruan informatzeko (Nielsen et al., 2020).
|
|
|
Okerrik zabalduenari eta iraunkorrenari eusteko, bertuterik desinteresatuena behar da. Gizonik zintzoenek
|
dute
joerarik handiena erortzeko abertzaletasunaren bertuteari ikus dakiokeen akats txikian: gobernu baten joera eta neurriak gaitzesten dituzten bitartean, sostengu eta leialtasuna eskaintzen dizkioten horiek dira, dudarik gabe, haren sostengatzailerik kontzienteenak eta, sarritan ere, aldaketaren oztoporik handienak.
|
|
|
Lasak eta Roderok ere interpelazio zuzena egin zioten hitzaldian PSOE UP gobernuari: «Azaroko hauteskundeetan eskuinak eta ultraeskuinak aurrera egin arren, gehiengoa lortu
|
dute
joera aurrerakoia duten indarrek, eta, beraz, ausardiaz, gai hau estatuaren agendan sartzeko aukera sortu da; are gehiago Euskal Herriko eta Kataluniako alderdi politikoek eskaera hau saihetsezintzat eta premiazkotzat jo ondoren».
|
|
|
Lurreko eta mendietako izotza urtzearen eta itsasoetako espantsio termikoaren eraginez, urtero 3 milimetro igotzen ari da itsasoaren maila gaur egun. Itsasoa igotzen den zentimetro bakoitzeko, esate baterako, Donostiako Kontxako hondartzak metro bat galtzen du. Egungo joerak bere hartan jarraituz gero, 2050erako 20 metro gal ditzake hondartza horrek, baina adituek ohartarazi
|
dute
joera hori ere bizkortzen ari dela.
|
|
|
Kalte ekologiko gehien sortzen dutenak izateaz gain, 36 azken urteotan hainbat autorek azpimarratu
|
dute
joera esanguratsua: eliteak deslotzen ari dira gainontzeko hilkorrongandik.
|
|
2021
|
|
|
Internet bidezko salmentak izugarrizko gorakada izan duen bitartean, banatzaileen lan baldintzek ez
|
dute
joera berdina. Prekarietatea da nagusi sektorean eta krisiak areagotu du egoera.
|
|
|
Era berean, Iparraldean goi mailako ikasketak egiteko aukera duten ikasle kopurua nabarmena da. Batxilergoa lortzen duten ikasleek eta bertako fakultateetan izen eman dutenek agerian uzten
|
dute
joera hori. Orokorki, Iparraldeko ikasleek emaitza hobeak lortzen dituzte batxilergoan Bordeleko Akademiako eta Frantzia metropolitarreko ikasleek baino.
|
|
|
Askoren iritziz, apaltze hori azken migrazio olatuaren ondorioa da. Kontua da orain gertatzen ari dena aurreikus zitekeela 90eko hamarkadan, eta azken migrazioek ez
|
dute
joera hori aldatu, azeleratu baizik.
|
|
|
Horrez gain, hezkuntza sistemaren" ekoizpen funtzioak" ikasleak" desbideratze kategorien" arabera sailkatzea da horren beste ondorioetako bat (Apple, 1982: 79). Gainera, globalizatutako lan merkatuan zein ekonomia jardueretan, inertzia horiek indar handiagoa hartzen
|
dute
joera edota kultura dominatzaile bat egituratuz, eta horiek puskatuko dituzten aurkako dinamikak abian jartzea ez da zeregin erraza. Izan ere, lan merkatua zenbat eta bateratuago egon eta, ezagutzaarlo tekniko, digital eta Gizarte Zientziak ez diren horien inguruan gotortzen ari da, orduan eta ageriago geratzen da ezagutza arlo menperatuen gutxiespena kultura dominatzailearen aldetik (Bourdieu eta Passeron, 1979), eta, esan bezala, lan merkatuari begira duten prestigioak hezkuntzan dutena zeharo baldintzatzen du.
|
|
|
Urterik urte areagotu egin da Hego Euskal Herrian asiloa eskatzen duten migratzaileen kopurua, baina COVID pandemiak eta horren aurka harturiko neurriek eten egin
|
dute
joera hori: CEAR elkarteak Espainiako Barne Ministerioko iturriak aipatuta emandako datuen arabera, hain zuzen, 2019tik 2020ra %26, 7 gutiago izan dira Hego Euskal Herrian asilo eskabideren bat aurkeztu duten pertsonak.
|
|
|
Datozen asteetan argiago ikusiko da kutsatzeen kurba gora doan ala ez, baina Eusko Jaurlaritzak eta Nafarroako Gobernuak emandako azken datuek erakusten
|
dute
joera ez dela ona. Atzo, beste koska bat egin zuten gora positiboek Hegoaldean, eta 462 kasu atzeman zituzten test diagnostikoetan.
|
|
|
Datuek ez
|
dute
joera aldaketarik erakusten: birusa etengabe hedatzen ari da oraindik ere.
|
|
|
Ospitaleek joan den Aste Santutik hona hartu
|
dute
joera hori, aurretik izan diren goraldietan jazo izan den ildo berean. Azken oldarraldiak, ordea, badu besteek ez zuten berezitasun bat, osasun profesionalek azaldu dutenaren arabera:
|
|
|
Urola Kosta eskualdean, bestalde, 52 kasu berri atzeman dituzte azken orduetan, aurreko egunean baino lau gutxiago. Dena den, zifrek ez
|
dute
joera aldaketarik baieztatzen, gorabeheratsu jarraitzen baitute herrietako intzidentzia tasek.
|
|
2022
|
|
|
Lehenago baliatu izan dituzte mitologiako figurak abestiak sortzeko, baina muturrera eraman
|
dute
joera hori oraingoan. Diskoari izenburua ematen dion abestitik hasita, greziar mitologiako mito bana hautatu dute kantu bakoitzari izenburua jarri eta abestian lantzen den ideia borobiltzeko.
|
|
|
Ikusi dugunez, gizonezkoen arteko harremanetara mugatzen ari da hitanoa gero eta gehiago, eta, emakumezko bat tarteko dela, asko jaisten dira hikako tratamendua gertatzeko aukerak. 1.1 azpiatalean ikusitako ikerketa guzti guztiek erakutsi
|
dute
joera bera, eta oraindik hika egiten den herrietan adi samar egotea besterik ez dago, gizonezkoen eta emakumezkoen praktika ezberdinez jabetzeko.
|
|
|
Enpresa batzuek, maskotek langileentzat duten garrantziaz jabetuta, txakurrarekin bulegora joateko aukera dute. Politika hauek pet friendarra bikaina izan daitezke baimenak emateko lehen urratsa Izan ere, abereei balioa ematen diete langileen bizitzan. Google eta Amazon bezalako konpainiek bat egin
|
dute
joera horrekin. Imagen:
|
|
|
Volkswagenek, esaterako, hornidura arazoen ondorioz, hainbat egunez produkzioa gelditu behar izan zuen urrian, azaroan eta abenduan, eta autogintzak zein beste hainbat sektorek izandako arazoak islatu ditu datuak. Alta, Nastaten arabera, merkatuen zerbitzuek eta eraikuntzak konpentsatu egin
|
dute
joera ezkor hori.
|
|
|
Alta, merkatuen zerbitzuek eta eraikuntzak konpentsatu egin
|
dute
joera txar hori. Eskariari dagokionez, enpresen inbertsioek eta sendien kontsumoak gora egin zutela azpimarratu zuen estatistika erakundeak.
|
|
|
Lan gatazkak izan dira urteroko balantzearen bizkarrezurra: «Albo batera utzi behar
|
dute
joera hori, gatazka erabiltzekoa alde baten baldintzak inposatzeko. Aldarrikapen sindikal batzuek arriskuan jar ditzakete pisu handiko jardun batzuk».
|
|
|
Gainera, industriak izan duen beherakada eta zerbitzuek izan duten gorakada, batez ere, Donostian eta hiri handietan –Arrasate, tarteko– da nabarmenagoa. " Azkeneko urteetan egin izan ditugun aurreikuspen analisiek erakusten
|
dute
joera hori. Adibidez, euskal ekonomian, zehazki enpresei zuzenduriko zerbitzuen esparruak duen pisua, Espainian eta Europar Batasunean izango duen pisua baino handiagoa izango da 2030ean.
|
|
|
Unibertsalizazioa eta eskubidearen aldarrikatzea berandu iritsi ziren gizarte zerbitzuen sistemara. Espainiako Parlamentuak 2006an Mendekotasun Legea onartzearekin gertatu zen hori, eta ondoren onartu ziren erkidegoetako legeek (hirugarren belaunaldiko lege bezala ezagutu direnek) egonkortu
|
dute
joera.
|
|
2023
|
|
|
Arrazarentzat egokiak dira ibilaldi aktiboak, airean pilotak edo frisbeeak jazartzeko eta harrapatzeko jokoak, oztopoak dituzten arintasun jokoak, aztarna edo bilaketa jokoak eta earthdog edo lur azpiko ehiza. Asko gustatzen zaie adimena erabili behar duten erronka mentalei aurre egitea, eta horregatik izango
|
dute
joera naturala entrenamenduetarako, batez ere errefortzu positiboren bat lortzen badute. f37d️ Kairn
|
|
|
Iazko abendutik, presidente berria du Kutxabankek —Anton Arriola—, eta, harekin batera, ardura postu batzuk ere aldatuko dituzte. Sindikatuek ez
|
dute
joera aldaketarik espero. Are gehiago, baldintzak okertuko direla uste dute.
|
|
|
" Beharbada, euskararen kontrako erasoek izango dute eraginik, baina joera lehenagotik ere bazetorren", gaineratu du. Argitu dutenez, egoera hori ez da Zornotzako herrira mugatzen, marko orokor batean, Euskal Herri osoan, igarri
|
dute
joera hori.
|