|
2017
|
|
|
Gutarrek mendian antolaturik berriro ikuskatu dituzte etsaiak Tafallarako bidean eta, munizio eskasia gorabehera, arerioei aurre egiteko gogoa nagusitu zaie eta berriro eraso diete errege bidearen erdian. Etsaiak egoera hartaz oharturik eta sekulako egurra jaso ahal izango zutelako beldurrez, hanka egin
|
dute
Iruñerantz korrika bizian eta bidean gerrarako tresneria ugari utzirik, hain koldar eta lotsagabe portatu baitira" azken hitz horiek ia ahotsik gabe irakurriz.
|
|
2018
|
|
|
1719 eta 1726 datozkigun bi sailek hainbat kopia merezi izan zuten. Lehena Frantzian egina da, oharrak adierazten duen bezala, eta 1719an bertan hainbat kopia egin zituzten autore ezberdinek, aldaketa sotilak tartean (16 irud.). Bigarrena Pedro Moreaurena da, eta fortifikazioetan 1726 eta 1727 urteetan egin ziren lanak erakusten dituen kartografia multzo zabal baten parte da (17 irud.). Bi irudikapenok islatzen
|
dute
Iruñearen egoera XVIII. mendearen lehen laurdenean.
|
|
|
Osorik industerik ez bazen egon ere, maqbara ren parte bat inguruko etxeen azpian dagoelako, ia 200 hilobik agerian ipini zuten VIII. mendean zehar komunitate islamiko bat bakean bizi izan zela Iruñean. Izan ere, adinen eta sexuen arteko proportzioek erakusten
|
dute
Iruñeko musulmanen artean ez zeudela bakarrik goarnizioko soldadoak, baizik eta familia arrunt osoak. Suposatzeko da haien artean lehen ezkontza mistoak ere bazeudela.
|
|
|
Eta aldi berean, Iruñearen bizitasuna, Naxeraren lehia izan arren. Testuek ere erakusten
|
dute
Iruñeak zainetako odola ez duela inoiz galdu. Hona bi zertzelada, Honorioren gutunarekin hasi ginen ibilaldia amaitzeko.
|
|
|
Kontzeptuaren muga irristagarriek ez
|
dute
Iruñeko mundu intelektualaren historia egiten laguntzen. Are gutxiago denboraren koordenadak XIX. mendean jarrita baldin badaude.
|
|
|
Edozein modutan, etorkinen hizkuntz egoera ezagututa, 1860ko Iruñeko euskararen ezagupen mailara hurbiltzen ahal gara. Horrela, bigarren koadroaren datuek agerian uzten
|
dute
Iruñeko euskaldunen portzentajeari buruz Erizek egindako hurbilpena motz gelditzen dela. Lehen aipatutako arazoak kontutan harturik, argi dago Iruñeko biztanleen heren bat euskalduna izango zela 1860an.
|
|
|
Betidanik, baina bereziki azken berrogei urteetan, estu lotuta egon dira Iruñea eta Iruñerria. Gure auzoekin hiria handitu zen, eta aldi berean azkar hazi ziren Barañain, Burlata, Antsoain eta eskualdeko beste hiri batzuk, izan ere, ontzi komunikatuen gisara elkar elikatu
|
dute
Iruñeak eta Iruñerriak. Auzo berriak eraiki diren heinean herritarrak aldatu dira eta etenik gabe aldatzen ari dira leku batetik bestera.
|
|
|
Kasu honetan agertu da jarrera berri bat, euskalkirik ez dutenekiko gutxiespenarekin lotura duena. Batzuek bitxikeriatzat jotzen
|
dute
Iruñeko gazte batek euskalkirik ez edukitzea. Gisa hartan, ez dute guztiz euskalduntzat jotzen.
|