|
2008
|
|
|
Bake planak hautsak harrotu ditu, halaber, EBko diplomaziaburuen artean ere. Hala, EBko Atzerri ministroek iragarri
|
dute
Errusiarekiko harremanez hitz egingo dutela irailean Frantzian egingo duten goi bileran. Errusiarekiko lankidetzaren baldintzak berraztertu beharra Erresuma Batuko Atzerri ministro David Milibandek du nabarmendu.
|
|
|
Azken astean, bestetik, 450 pertsona inguru iritsi dira Errusiaren menpeko «segurtasun eremuetatik» ihesi. Errefuxiatuek salatu
|
dute
Errusiaren aldeko talde armatuek bidali egin dituztela beren etxeetatik.
|
|
|
Armarik gabe ibiliko diren begiratzaile hauen lehendabiziko lana, Georgiako lurretan oraindik zabalduta dauden tropa errusiarren erretiratzearen lekuko eta berme izatea da. Hil honen 10a bitarteko epea
|
dute
Errusiako soldaduek horretarako. Alabaina, iragan irailaren 8an EBren bitartekaritzaz Moskuk eta Tbilissik onartutako su etenerako akordioak ez du zehazten Errusiako indar armatuak Abkhaziatik eta Hego Osetiatik erretiratu egin behar dutenik.
|
|
|
Ateak itxita hasi
|
dute
Errusian Politkovskaiaren hilketa argitzeko epaiketa
|
|
2009
|
|
|
Gasagatiko Errusiaren eta Ukrainaren arteko liskarra areagotuz doa egunak pasatu ahala, Europako erregai eskasiaren moduan. Atzo goizetik Ukrainako gasbideek ez
|
dute
Errusiako erregai tanta bat ere bideratzen Europara. Eta Moskuk eta Kievek batak besteari leporatzen diete iturria guztiz itxi izana.
|
|
|
Eta hilabetean izan dute jai girorik ere. Apirilaren 12an Espazioaren Eguna ospatzen
|
dute
Errusian, Gagarinen espazioratzea gogoratuz. Kanpotik, Lurretik, hainbat agur jaso zituzten esfifaiako kideek.
|
|
|
Uranioa %3, 5ean aberastuko
|
dute
Errusian, alegia, nahikoa helburu zibiletarako, baina gutxiegi arma nuklearrak egiteko. Hala, AEBek ez lukete Teheranen aurka egiteko argudiorik edukiko, eta azken horrek bere helburuak lortuko lituzke.
|
|
2010
|
|
|
Operaren bidez ere hurbilduko
|
dute
Errusia Donostiara. Aurrekontu murrizketa zela-eta iaz izandako etenaren ondoren, ohikoa duen opera emanaldia izango du Hamabostaldiak abuztuaren 26 eta 27an.
|
|
2013
|
|
|
«Siriako oposizioak aurrez planifikatutako probokazio bat gauzatu izana ez dute baztertzen, esku hartze militar baterako aitzakia emateko helburuarekin». Siriako iturri ofizialek aste honetan zabaldu
|
dute
Errusiak frogak badituela eraso kimikoak Al Assaden indarrek barik oposizioko milizianoek egin dituztena. NBEk Siriari arma bahimendua ezarria dion arren, Errusia «kontratuak betetzen» ari dela nabarmendu du Putinek, «zilegitasuna daukan gobernu batekin ari garela uste baitugu.
|
|
2014
|
|
|
Lekuko anitzen arabera, militarrak eta nazionalistak besoz beso dabiltza. Inor gutxi akordatzen da jada Genevan sinatutako itunaz, eta azken egunotako gertakariak gerra zibil baten aitzin-etapa izan litezkeela ohartarazi
|
dute
Errusiako agintariek. Kievek, berriz, nahiago du terrorismoaren kontrako borrokaz hitz egin.
|
|
2020
|
|
|
Horrez gain, jaso
|
dute
Errusiakoa «estatuaren herri fundatzailea» dela eta errusiera herrialdeko hizkuntza ofiziala dela. Denera 169 zuzenketa onartu dituzte.
|
|
2021
|
|
|
Iranekiko, Uzbekistanekiko eta Tajikistanekiko mugako zenbait postu ere bereganatu dituzte talibanek, eta, horren harira, Taxkentek eta Duxanbek erabaki
|
dute
Errusiarekin batera maniobra militar bateratuak egitea abuztu hasieran, bi herrialdeek Afganistanekiko duten mugan.
|
|
|
Otsailetik okerrera egin
|
dute
Errusia eta Ukrainaren arteko harremanek, gerra hotsak entzuteraino
|
|
|
Gaur egun, Donbassko 639.000 herritarrek jasoa
|
dute
Errusiako pasaportea, eta, beraz, Errusiara bidaiatu dezakete modu askean, baita hango hauteskundeetan parte hartu ere, baina, hori egin ahal izateko, Rostov on Don eskualdera joan lukete.
|
|
|
Prebentziozko atxiloaldian dago Navalni urtarrilaren 17an Errusiara itzuli zenetik. Moskuko epaitegi batek hilabetez politikaria atxilo edukitzea agindu zuen, modu prebentiboan, eta gaur egingo
|
dute
Errusiako Gobernuaren oposizioko kiderik esanguratsuenaren egoera aztertzeko saioa, Moskun.
|
|
|
Ahalik eta gehien urruntzeko, hain zuzen, NATOn eta EBn sartu ziren. Crysis Group think tank eko analista Oleg Ignatovek dioenez, «Baltikoko estatuek uste
|
dute
Errusia mehatxu bat dela beren segurtasunerako, batez ere Letoniak eta Estoniak, non errusiar hiztunen gutxiengo handiak baitaude oraindik». Bielorrusia, berriz, aliatu leiala izan da Moskurentzat, independente bihurtu zenetik bertatik ia.
|
|
|
Atzerriko eragileek ere esku hartu dute gatazkan, aldeak armekin hornituta ala mertzenarioak frontera bidalita. GNAk Turkia izan du aliatu, eta ekialdearen aldeko jarrera hartu
|
dute
Errusiak, Egiptok eta Arabiar Emirerri Batuek.
|
|
2022
|
|
|
Baina Ukraina 100.000 troparekin inguratu eta gero, negoziatzeko prest agertu dira AEBak. Binaka, NATOren esparruan eta ESLA Europako Segurtasun Lankidetzako Antolakundearen bilkuran, hitz egin
|
dute
Errusiarekin aste honetan egin duten lehen elkarrizketa errondan. Lehen saioa eta azkena izango da idatziz eskatzen dituzten segurtasun bermeak datorren astean jasotzen ez badituzte, Sergei Lavrov Errusiako Atzerri ministroak adierazi duenez.
|
|
|
Ukrainako agintariek kezka agertu
|
dute
Errusiak ez ote duen beren herrialdearen kontrako eraso bat abiaraziko hainbat norabidetatik aldi berean, Bielorrusiatik eta Errusiatik, alegia. Mendebaldeko potentziek ohartarazi dute Moskuk 100.000 soldadu baino gehiago pilatu dituela Ukrainarekin duen mugatik gertu, eta horiek atzera mugatik urruntzeko eskatu dio, tentsioa baretze aldera.
|
|
|
Baina Kieventzako laguntza ekonomikoak ez ezik, Atzerri ministroek mahai gainean jarri
|
dute
Errusiaren aurkako zigor ekonomikoak ezartzea ere, betiere Moskuk erasora joko balu. Atzerri ministroek, komunikatu batean, Moskuren jarrera gaitzetsi dute, eta egotzi diote «Europaren segurtasuna arriskuan» jartzea.
|
|
|
Dmitri Peskov Errusiako presidentearen bozeramaileak adierazi duenez, «elkarrizketa amaituta dago oraingoz», Washingtonek eta Atlantikoko aliantzak Moskuren kezkei idatziz erantzun artean. Frantziak eta Alemaniak, baina, negoziaziorako beste esparru bat bultzatu dute alboko bidetik, eta lortu
|
dute
Errusiako eta Ukrainako ordezkaritza bana elkartzeko baldintzak sortzea. Bihar bilduko dira Parisen; bi herrialde horiek, Frantziarekin eta Alemaniarekin batera osatzen duten Normandiako laukoaren foroan.
|
|
|
Azken egunetan, AEBek zabaldu
|
dute
Errusiak erabakita duela Ukrainari eraso egitea. Gatazka lehertuko duen gertakari bat prestatzen aritzea ere leporatu diote Moskuri.
|
|
|
Parisek operazio horien etorkizuna eztabaidatuko du datozen egunetan EBko herrialdeekin, Malik Wargner taldeko mertzenario errusiarrak kontratatu dituelako islamisten aurka aritzeko. Europako estatuek ohartarazi
|
dute
Errusiako mertzenarioen presentzia ez dela bateragarria haien misioarekin. Frantziako indarrek talde armatu islamisten oldarraldia ito zuten Malin, estatuaren iparraldeko hirietatik kanporatu zituzten, baina matxinoak basamortuan bildu dira, eta ugaritu egin dituzte Maliko armadaren kontrako erasoak.
|
|
|
Horrekin batera, muga batzuk aldatzeko nahia ere iradoki
|
dute
Errusiako presidentearen adierazpen batzuek: «Utzidazue oroitarazten SESB Bigarren Mundu Gerraren ondoren sortu zenean Ukraina modernoaren parte diren eremu batzuetan bizi ziren herritarrei ez zietela galdetu nola eraiki nahi zuten bere bizitza».
|
|
|
1 Bistan da Putin ez duela Mendebaldeko mehatxuak edo Ukrainako eskuin muturreko gutxiengo txiki baina militante batek inbaditzera bultzatu. Amarruak harago, prestaketa militar luzeek eta operazioen tamainak argi uzten
|
dute
Errusiaren helburuak ez direla Donetsk eta Luhanskeko bi «Errepublika sezesionistetara» mugatzen. Errusiak inbasio honekin lortu nahi duena ulertzeko, Putinen otsailaren 21eko diskurtsora jo behar da, bertan Ukrainak Estatuaren subiranotasunerako duen eskubidea ukatu baitzuen (Sobiet Batasunaren, komunismoaren garaietan Ukraina artifizialki nazio bihurtua izan zela Errusia Amaren kaltetan).
|
|
|
Ez litzateke harritzekoa, Ukrainak Odesako portua minez babestu nahi izatea. Gerraren azken egun hauetan, zantzu guztiek erakutsi
|
dute
Errusiaren helburuetan dagoela Ukraina mendebaldeko portu nagusia. Hiria itsasotik hartzea litzateke aukera nagusia.
|
|
|
Von der Leyenek aurreratu duenez, oztopatu egingo
|
dute
Errusiak Nazioarteko Diru Funtsaren edo beste nazioarteko erakundeen finantzaketa lortzea, eragotzi egingo dute kriptodirua baliatzea, eta Errusiari merkataritza bazkide izaera kenduko diotenez, hainbat produkturen esportazioa debekatuko dute —AEBek, adibidez, vodka du begiz jota— Gainera, Von der Leyenek iragarri du Europako luxuzko produktuak ez direla Errusiara esportatuko:... «Errusiako eliteek dute beren bizimodu oparoa izan Ukrainan bonbak erortzen ari direnean».
|
|
|
Egunero 800 milioi euro ordaintzen dizkiote EBko enpresek Errusiari handik ekartzen duten hidrokarburoak ordaintzeko. Diru horrekin gerra finantzatzen dela argudiatuta, EBko herrialde batzuek ere eskatu
|
dute
Errusiako gasaren eta petrolioaren enbargoan parte hartzea. Halakorik egitea gerarazi du orain arte Olaf Scholz Alemaniako kantzilerrak, harekiko mendekotasuna handia duelako EBk.
|
|
|
Blokeo ofizialaren aurretik ere, energia sektoreko multinazional handiek iragarri
|
dute
Errusiako merkatua utziko dutela. BP, Shell, Total eta beste enpresei batuko zaie agian aurki Enel argindar konpainia, Italiakoa.
|
|
|
Robert Habecken hitzek adierazten dute Alemaniak eta beste zenbait herrialdek Errusiako gasik gabe gorriak ikusi ditzaketela datozen hilabeteetan. Horren erakusgarri, 2021 urtean Errusiak bete zituela Alemaniaren gas inportazioen %55 Olaf Scholzen gobernuak, eta Europako Batasunak orokorrean, lehenbailehen libratu nahi
|
dute
Errusiako gaien menpekotasunetik. Baina aurrezpen, efizientzia eta hornitzaile berriak bilatzeko asmo guztiak beteta ere, Alemania ez litzateke Errusiako gasetik aske izango, gutxienez, 2024 urteko bigarren erdialdera arte.
|
|
|
Oligarkei inbertsioak eskatzeko edo zientziarako eta espaziorako aurrekontua handitzeko Kremlinentzat mezurik ez du oraindik jarri. Z erraldoi bat jarri
|
dute
Errusiaren koheteetan. Nazioarteko Espazio Estaziora joan diren azken hiru astronauta errusiarrak uniforme horiarekin eta ikur urdinekin jantzita agertu ziren estaziora sartu zirenean, zuzenean ematen den eta zentsuratu ezin den une batean.
|
|
|
Era berean, Europako petrolio erreserba estrategikoen liberazioa ere proposatu da, Errusiako petrolioaren debekuak edo murrizketak herrialde batzuetan izango lukeen eraginaren zati bat konpentsatzeko. Gainera, herrialde batzuek uste
|
dute
Errusiako petrolio inportazioak debekatzeak eragina izango lukeela mundu osoko petrolio produkzioan, eta horrek erregaien prezioak garestituko lituzkeela.
|
|
|
Maiatzaren 9an, astelehenean, Garaipenaren Eguna ospatuko
|
dute
Errusian, gogoratzeko halako egunez 1945an naziek amore eman ziotela Sobietar Batasunari. Ekialdeko Alemanian bezperan ospatu izan dute Askapenaren Eguna, nazien agintea amaitu zela gogoratzeko.
|
|
|
Errusiak Donbass eskualdea «askatzeko» lanean jarraitzen duen bitartean, Ukrainako agintariek gaur goizaldean salatu
|
dute
Errusiako soldaduek «hainbat misil» jaurti dituztela Odesa hiriaren (hegoaldea) aurka. Kieven arabera, erasoak Krimeatik egin dituzte, Reuters berri agentziak jaso duenez.
|
|
|
Horiek horrela, konpromisoa hartu du Europa ekialdean «borrokarako prest» egongo diren «tropa indartsu» gehiago hedatzeko. Ez dute zenbakirik zehaztu, baina, Jens Stoltenberg NATOko idazkari nagusiak herenegun adierazi zuenez, asmoa
|
dute
Errusiarekin muga egiten duten estatuetan 300.000 militar inguru «alerta gorenean» ezartzeko. 2014an, Errusiak Krimea anexionatu zuen, eta 2017an NATOk tropak hedatu zituen Estonian, Letonian, Lituanian eta Polonian.
|
|
|
Nord Stream 1etik ez ezik, beste bi gasbidek lotzen
|
dute
Errusia Europako hainbat herrialderekin. Bata Jamal gasbidea da, baina iturri hori itxita dago, Poloniak uko egin ziolako Errusiari gasa errublotan ordaintzeari.
|
|
|
Nafarroako Erresuma sartu
|
dute
Errusiaren propaganda gerran
|
|
|
Zaporizhia eskualdeko hegoaldean, erreferenduma egingo
|
dute
Errusiaren parte bihurtu ala ez erabakitzeko, RIA Novosti albiste agentziak jakinarazi duenez. Errusiak okupaturiko eremua da Zaporizhia hegoaldea, eta hango agintariek dekretu bat sinatu dute erreferenduma egin ahal izateko.
|
|
|
Ukrainako Zaporizhia eskualdeko hegoaldean erreferenduma egingo
|
dute
Errusiaren parte bihurtu ala ez erabakitzeko —iparraldea Ukrainaren esku dago—, RIA Novosti albiste agentziak jakinarazi duenez. Errusiak okupaturiko eremua da Zaporizhia hegoaldea, eta hango agintariek dekretu bat sinatu dute erreferenduma egin ahal izateko.
|
|
|
Europako agintari eta energia konpainiek, ordea, esaten dute Gazpromek ez duela gas gehiago hornitzea eragozten dion arazo teknikorik, eta salatu
|
dute
Errusia propio ari dela hornidura murrizten, Ukrainako gerrarengatik Alemania eta Europa estu hartzeko.
|
|
|
Otsailean inbasioa hasi zenetik egin bezala, bat eginda erantzun du Mendebaldeak, eta EB Europako Batasuneko herrialdeetako atzerri ministroek adostu
|
dute
Errusiari zigor ekonomiko gehiago jartzea. Ministro horiek New Yorken daude, NBEren Biltzar Orokorrean, eta urgentziaz bildu ziren atzo goizaldean erabaki bat hatzeko.
|
|
|
Otsailean inbasioa hasi zenetik egin bezala, bat eginda erantzun du Mendebaldeak, eta EBko herrialdeetako atzerri ministroek adostu
|
dute
Errusiari zigor ekonomiko gehiago jartzea. Ministro horiek NBEren Biltzar Orokorrean daude, eta urgentziaz bildu ziren atzo goizaldean erabaki bat hatzeko.
|
|
|
Topaketa bera historikotzat jo daiteke, Europako herrialdeetako agintari guztiak lehen aldiz elkartu baitira ekitaldi berean, Vladimir Putin Errusiako presidentea eta Aleksandr Lukaxenko Bielorrusiakoa izan ezik. Eta horrek, ezinbestean, agerian utzi du Putin zein bakarrik dagoen kontinentean aliatuei dagokionez; agintari batzuek besteek baino harreman hobea edota gertukoagoa
|
dute
Errusiako estatuburuarekin, norbere herrialdearen interesengatik eta beharrengatik, baina gaurko irudiak ez du zalantzarik utzi Ukrainako gerraren aferan. Inork ez du gatazka hori nahi.
|
|
|
Joan den larunbatean Krimeako anexioaren ikur den zubi bat hondatu zuten, eta horrek Krimearen hornikuntzari eragin diezaioke gainera. Putinek esan zuen handi bi egunera erasoei erantzungo zietela, eta, orduz geroztik, Kiev hiriburua ere bonbardatu
|
dute
Errusiako indarrek. Ukrainak salatu du goizaldeak Kiev inguruko herri bati eraso egin diotela «drone suizidekin»
|
|
|
...E Nazio Batuen Batzordearen Batzar Nagusiak Errusiak egindako «legez kanpoko anexio ahaleginak» gaitzetsi ditu ebazpen baten bidez. Batzarreko 193 herrialdeetatik 143k bozkatu dute, gaur goizaldean, New Yorken, Errusiak Ukrainan partzialki okupatutako lau eskualde anexionatzeko egindako maniobra salatzen duen testuaren alde; hau da, lau herrialdetatik hiruk. Aldiz, soilik lau herrialdek bat egin
|
dute
Errusiarekin kontra bozkatzeko: Siriak, Ipar Koreak, Nikaraguak eta Bielorrusiak.
|
|
2023
|
|
|
Konputagailuei dagokienez, hiru herrialdeetara egindako esportazioek bikoiztu egin
|
dute
Errusiak galdutakoa. Zati bat lotuta egon daiteke ehunka mila errusiar beren herrialdetik atera izanarekin, batez ere Vladimir Putinek mobilizazio partzial bat deitu zuenetik.
|
|
|
Eta gerrako fronte nagusian, Donetsk eskualdeko Bakhmut hirian, hura konkistatzeko ahaleginean «pixkanakako aurrerapausoak» ematen jarraitzen
|
dute
Errusiako indarrek, Erresuma Batuko Defentsa Ministerioak Twitterreko bere kontuan zabaldu duenez. Wagner talde paramilitarrarekin ari da Mosku han borrokan, eta horren buru Jevgeni Prigozhinek Telegramen argitaratu duen bideo batean azpimarratu du Ukrainako soldaduen erresistentzia «oso gogorra» dela.
|
|
|
Eta gaur arratsaldean, Errusiak «talde armatu nazionalistak deuseztatu» zituela adierazi baino apur bat lehenago, bi milizia horiek sare sozialetan azpimarratu
|
dute
Errusiako armadak ezin izan ziela aurre egin. Zabaldu dituzten bideoetan ikusten da ibilgailu militarren gainean doazela eta Errusiako lurretan daudela.
|
|
|
Bestalde, Ukrainako Zaporizhia eskualdean Errusiak duen buruzagitza militarrak adierazi du Kievek beste erasoaldi bat hasi duela gerra fronteko eremu horretan. Eta Ukrainako buruzagiek salatu
|
dute
Errusiako indarrek misilekin eraso egin diotela Poltava eskualdeko Krementxuk hiriari, zeina herrialdearen erdialdean baitago. Iaz, egun berean eta toki berean, 21 zibil hil zituen Errusiaren bonbardaketa batek.
|