|
2003
|
|
|
Garbitasuna zaintzen ere erakutsi zidaten eta baita askoz bizimodu okerragoa zeukaten umeekin bizitzen ere... Gogoan
|
dut
neska koxkor batek hondarra saltzen zuela etxez etxe, latorrizko pertz batekin. Garai hartan hondarrarekin garbitzen baitzen lurra.
|
|
|
Maitia
|
dut
neska bat/ De mi" maite" en clave de la. KINTANA, Joxe.
|
|
|
Orain nahiago
|
dut
neska kamiseta jantzita ikustea
|
|
2006
|
|
|
Azkenik, esan behar
|
dut
neska lagunak ere bagenituela, han hamabiren bat urterekin, eta oso modu naturalean tratatzen genuela elkar... musuak emateko unean izan ezik.
|
|
2007
|
|
|
Hortzak garbitzen ari naizenean pentsatu
|
dut
neska horrengan. Zer dela eta dabil gaueko ordu txikietan telefono dei desesperatuak eginez?
|
|
|
Nire ohe berora. Ahaztu
|
dut
neska eta bere jaka beltza, bere maitale debekatuak, bere oinaze epela: ez dut leihotik harago gehiago begiratu.
|
|
2008
|
|
|
Nik ulertzen
|
dut
neska eta ulertzen dut Frank, biak. Horren inguruan dugun elkarrizketa jarraitu du Cesarrek eta momenturen batean" honek ondo ezagutzen zaitu" esan dio.
|
|
|
Gogoan dut gaztetan jakin nuela ikaskide bat adoptatua zela. Eta gogoan
|
dut
neska hark ez zuela adoptatua zelako berria batere ondo hartu. Ezkutuan gorde zuten adopzioa eta nerabe zelarik esan zioten," ulertuko zuelakoan".
|
|
2009
|
|
|
Interneteta, txata eta. Nik, aukeran, askoz ere nahiago
|
dut
neska ezagun bati musu ematea. Internet bidez ezagututako horiek auskalo nolakoak diren, ezta?
|
|
|
KOLDO. Sentitzen
|
dut
neskak. Azken orduko batzar bat izan dut, nekatuta nago eta ezin izan dut zuekin afaldu.
|
|
|
ITXASO. Eta harrapatu
|
dut
neskaren bat zure ipurditxoari begira.
|
|
|
Bihar! Bihar bertan nahi
|
dut
neska horrek xahututako dirua!
|
|
2010
|
|
|
Nahiago
|
dut
neska.
|
|
|
Ezagutzen
|
dut
neska eder bat
|
|
|
–Ikusi
|
dut
neska gazte batekin ari zinela. Ziur kontu inportanteren bat izango zela, bota zidan ezpain arteko listua ozpinetan nahasten zitzaiola.
|
|
|
Linterna itzali du. Une labur batez ikusi ahal izan
|
dut
neska, fragmentaturik, linternaren argitan.
|
|
2011
|
|
|
Eta Uxue hor, hil ala biziko egoeran. Asko estimatzen
|
dut
neska hori... eta nahi nuke bisitan joan, baina...
|
|
|
MIMI. Ados, ados, uztazu. Begira, asko sentitzen
|
dut
neska horrena, baina mamu batek ezin du baldintzatu zure bizitza. Kandidok ahaztuko du pixkanaka eta zoriontsu izango zarete berriro.
|
|
|
MALEN. Ikusi eta maitemindu, dena bat izan zen, baina ez esan hori Lukasi. Ez
|
dut
neska erraza naizela pentsatzerik nahi.
|
|
|
Pentsatzen dut hitz bakoitza eta zirkin guztiak jaso behar ditudala gogoan, bizitzen ari naizenak zerikusi handia izango duela nire bilakabidearekin. Pentsatzen
|
dut
Neskak ere izango duela, nik bezala, etorkizunerako ametsen bat. Lana, ikasketak, ezkontza, agian seme alaba batzuk.
|
|
|
Ez dut bertan gorde Neskaren eta bi mutilen arteko harremanen arrastorik, bidaia hura hobeto kontatzen lagunduko lidakeen haien arteko zirkinik, hitzik, gertakaririk. Egongo ziren beren arteko keinu ezkutuak, imajinatzen
|
dut
Neskak izango zuela loturaren bat mutiletako batekin. Seguru asko Katxasekin.
|
|
|
Neure buruarekin jardun dut oker: etxeko atea zabaldu dudanean, pentsatu
|
dut
Neska nik behar nuena oparitzera zetorrela, pentsatu dut mundua salbatzeko aukera bat jartzen zidala eskuetan, pentsatu dut estimatua izango nintzela nik nire baietzarekin erakutsitako kemenarengatik. Horregatik guztiagatik nago hemen, auto bat gidatzen.
|
|
|
Azkenik, esan behar
|
dut
neska lagunak ere bagenituela, han hamabiren bat urterekin, eta oso modu naturalean tratatzen genuela elkar... musuak emateko unean izan ezik.
|
|
2012
|
|
|
Orain apenas dut semeari jazotzen zaionaren seinalerik. Ondo ikusten
|
dut
neskarekin. Poztu nintzen Isabel aurkeztu zigunean; ez naiz ama jeloskor horietakoa; aitzitik, susmagarria iruditzen zitzaidan hain berandu arte lagunekin baino ez ibiltzea.
|
|
|
Larrua jotzeagatik bakarrik Zenbat hizketaldi txorotan Degradatu izan ote dut nire sentiberatasuna, Eta zenbat bular, alu eta ipurditan Hondoratu ote
|
dut
Neskek eskaini nahi zidaten samurtasuna.
|
|
|
Komunista banaiz ez al dut, bada, inoiz pisurik erosiko? Zenbat urterekin utziko
|
dut
neska laguna haurdun. Garagardoa ala gin tonika?
|
|
|
Hemen, aurtengo edizioko zortzi bertso garaileak: ...Guraso berrion sariTa gutun azal batGurutzatu salatariMedikuaren begirada batKosk eginez bihotzari IV “46 kromosometanDaukagu garen guziaBaina haur honek bat gehiago duhor bere ahulezia”Hortik aurrera ez nuen entzunMedikuaren tesiaHura bihotza geldi ezinaHura barne garraisiaUne batean aldatzen diraZoria eta bizia! VEtxera sartu, ate kolpea, Egin da ixiltasunaSofa gorrian eseri etaAhaztu
|
dut
neska lagunaMalko bakoitzak bigarren bat duTa hark bien oiartzunaOhe berean sartu ordukoSentitu urruntasunaAmets gaiztotan urtu aurretikEsnatu da erantzuna VI “Errua ez da umearena, Ez duzu zuk, ez dakuat nikGaur minak bahitu digun guztianIzango dugu kemenik.Ez dut etengo, hasieratikSentitzen baitut bizirikHaur horrentzako eredu ereIzan gintezke oraindikKromosometan ez dago amaSena hiltzeko ... Ursus tibetanus
|
|
|
Ez dut beraiekin bazkaldu, ez nintzela gose esan diet. Uste
|
dut
neskak asmatu duela jaiki eta gosaldu berria nintzela, egin dizkidan galderengatik.
|
|
2013
|
|
|
Are gehiago, jende faltan dabiltzala eta, animatu egin nahi nituzke herriko neska gazte guztiak futbolean behintzat probatzera.C: Nik lehenengo pertsonan bizi izan
|
dut
nesken futbolaren afera hau. Nire alabak futbol eskola amaitzean, ezin izan zuen herrian jokatzen jarraitu.
|
|
|
Neskarik gabe gelditu nintzen. Uste
|
dut
neskak ausartagoak zirela. Gogoratzen naiz neska bat nire atzetik ibili zela bolada batean.
|
|
|
Ni nago soberan, ez argazkia. Zenbat eta gehiagotan esaten didazun Maddi eta zure artekoa amaituta dagoela, orduan eta presenteago ikusten
|
dut
neska hori zure bizitzan. Zer nahi duzu esatea?
|
|
2014
|
|
|
Hori desesperatuta daudenen kontua da. Internet eta, txata eta (&) Nik, aukeran, askoz ere nahiago
|
dut
neska ezagun bati musu ematea.
|
|
|
Egia da, zeren putain pilula hartzen ahal dugu 1973ko abenduko 11an Mugerren idatzirik garelarik. Nik ezagutzen
|
dut
neska bat Pagolan data hartan, ez zen Parisen ibilia iraultza egiten 5 urte lehenago, ez eta Wight uhartean, ebe pilula hartzen zuen. Sciences po ados, baina Mari Claire irakurri behar da poxi bat Maider!
|
|
|
Laster ikusten ez badut, zurekin ez badago, hil egingo
|
dut
neska.
|
|
|
Ez
|
dut
neska batekin borrokatuko, beraz, gelditu zaitez!
|
|
|
Ulertzen
|
dut
neska hiltzea baina kontratu bat dago idazlearen eta Gus, hau?
|
|
|
Gorroto
|
dut
neska hori.
|
|
2015
|
|
|
Baina zerbait egin beharra daukat, eta azkar gainera. Jakin beharra
|
dut
neskek aipatzen zuten mutila eta ametsetan agertu zaidana gure Arthur den ala ez.
|
|
|
Komunean sartu, eta barrutik itxi dut. Ez
|
dut
neska demonio hori berriro ikusi nahi.
|
|
|
Jainkoak pobreak eta zintzoak nahi dituela, eta Kasilda eman ziela, halakoa baita eta diru guztiak baino gehiago balio duena. Dirudienez, aita bisitaria konturatu zen horretaz eta azalpenak eman nahi izan zizkidan; Orellana, behintzat, ederki zuritu zuen, eta beraz, uste
|
dut
neskak berak nahi izan zuela. Haserretu egiten naiz pertsona bedeinkatu honetaz hitz egiten dudan guztian.
|
|
|
Nahi gabe entzun
|
dut
neska honek bi txeke hartu dituela.
|
|
|
Maite
|
dut
neska hori.
|
|
2016
|
|
|
Horrela egin genituen beste kilometro batzuk, bera begiak itxita eta tarteka arnasa eteten zuela eta ni gurasoei erreparatuz. Uste
|
dut
neska errukitu egin zela, larriturik ikusten ninduelako, eta berak erretiratu zuen dagoeneko izerditan nuen eskua zangoen arteko gordelekutik, altxatu zen berriro eta, aurrean gurasorik ez balu bezala, musu heze bat eman zidan masailean. Gero eskutik heldu eta aspaldidanik bikote bagina bezala egin genuen Pariseraino bidea, inolako arriskurik gabe orain, begiratuta ere ez baikintuzten bere gurasoek gerritik behera ikusiko.
|
|
|
–Egia da larrua jotzen dugula eta ez behin bakarrik, behin eta berriz jotzen dugu eta ez gara nekatzen. Zurekin bost urte hauetan baino gehiago gozatzen
|
dut
neska horrekin gau batean. Hori jakin nahi zenuen, ezta?
|
|
|
Ezin
|
dut
neska horiekin hitz egin.
|
|
|
Nik ez daukat ohiturarik emakumeak jotzeko. Beraz, mesedez Hobeto esanda Horretarako ekarri
|
dut
neska hau.
|
|
|
Ez nirean sartu, ez
|
dut
neska bitxirik behar hor barruan.
|
|
|
Ezin da, hemen eserita nagoelako eta beste gizon bat irudikatzen
|
dut
neskak hazten.
|
|
2017
|
|
|
neska eta mutil, jatorria dena delakoa, adinak nahastuta... Elkarbizitza lantzeko tresna aproposa da kirola, harremanik ez duen jendea elkarrekin aritzeko aitzakia, eta hori guztia jorratzen ahalegintzen naiz, ez dadila egon mutilik esango duenik" nik ez
|
dut
neska batekin jolastu nai"".
|
|
|
–Ezin
|
dut
neska hori soportatu, esan zion Lindak.
|
|
|
–Silviak ez lidake horrelakorik egingo. Hemendik aurrera ez
|
dut
neska lagunik izango hemen, Bilbon. Silvia izango da nire neska lagun bakarra.
|
|
|
– Esan nahi
|
dut
neska bat ikustera joaten naizenean, neska bat edo beste inor.
|
|
|
–Ba, kostata lortu
|
dut
neskaren arreta, eta bigarren garagardoa eskatu ahal izan diodanean, orduan, orduan bai irakurtzen saiatu naizela, gehitu zuen, osagile eta erizainaren liburua jakako sakelatik ateraz eta niri erakutsiz?. Zatarra, ezin irakurri!
|
|
|
Ez
|
dut
neskaren edertasuna gaur egungo patroi garaikideekin deskribatuko, baina ez edertasuna garaikidea ez zelako: bazen, jakina bazela!
|
|
|
(Haizea hartuz). Ez
|
dut
neskekin ligatu nahi.
|
|
|
Zera? Ez
|
dut
neskekin ligatu nahi, neskak ez zaizkidalako gustatzen?
|
|
|
Eta ene gaueroko otoitzak ziren Gure Aita, Agur Maria eta finitzean Mon Dieu erranez: " Mon Dieu, faites que maman, papa et Therese (ene arreba) vivent longtemps eta nik ez
|
dut
neska bat musukatuko". Ikusten duzu?
|
|
|
Holt, zer duzu? Nire bizitzako elkarrizketarik bitxiena izan
|
dut
neska bitxi horrekin.
|
|
|
Bai! Ikusten
|
dut
neska bat dela.
|
|
2018
|
|
|
Baina lan bidaietan, usu, bakarrik sentitzen naiz, egun guztia pasatzen dut handik hona, norberarengan inolako interesik ez daukaten erosle eta saltzaileekin harremanetan, are haiekin bazkaltzen edo kafea hartzen geratu behar izaten dut, batzuetan?, eta arratsaldeko seietarako edo zazpietarako bakarrik nago, eta hutsune bat sentitzen dut, batez ere hirugarren edo laugarren edo bosgarren egunean hotelera itzuli eta gela aseptiko bateko ohean eseri eta zapatak kentzen ditudanean? Halako egoeretan hartu izan
|
dut
neska baten zerbitzuak kontratatzeko erabakia, eta, esan dut jada, ez beti.
|
|
|
Hori da Izarori ematen diodan nota. Aitortu behar
|
dut
neska honek onerako harritu nauela. Atsegina, langilea, zentzuduna..
|
|
|
Ibai hautsietako eta distantzia atzemanezinetako mundu bat dago katu horren hankatxo automobil batek hautsitakoan, eta nik zizarearen kantua entzuten
|
dut
neska koxkor askoren bihotzean.
|
|
|
" Eta etorkizunari so, galdera bat datorkit: zer ikusten
|
dut
neska gazte horretan Giulian ikusten ez dudana?"
|
|
|
Espero
|
dut
neskek gezurrik esan ez dizutela.
|
|
2019
|
|
|
Nik betidanik jakin
|
dut
neska naizela, hori jakiten den zerbait delako, baina umetan jendeak esaten zidan ezetz, mutikoa nintzela, orduan nik nire diskurtsoa aldatzen nuen esanez neska izan nahi nuela. Baina 11 urterekin ama deitu nuen nire logelara eta modu serioan esan nion nik ez nuela neska izan nahi, baizik eta ni neska nintzela.
|
|
|
Gogoan dut gaztetan jakin nuela ikaskide bat adoptatua zela. Eta gogoan
|
dut
neska hark ez zuela adoptatua zelako berria batere ondo hartu. Ezkutuan gorde zuten adopzioa eta nerabe zelarik esan zioten," ulertuko zuelakoan".
|
|
|
zioen bere golkorako. Ez ote
|
dut
neska hau isiltzea eta uxatzea lortuko?" Azkenean, noizbait, bat zela eta bestea zela, Tomek eskola barrura aldegin zuen. Neskak gero ere han egongo zela agindu zion.
|
|
|
Nazkarik gabe eskuekin edozer txikitzen duten gizon askok gorroto dute belarrak edo animaliek doi doi ukitze hutsa; zetaren, belusaren ukitu arin batez, emakume haragia atseginez dardaratu daiteke, eta berdin laztu: gogoan
|
dut
neska bat, gaztetan laguna izandakoa, oilo ipurdia jartzen zitzaiona mertxika bat ikuste hutsarekin; bat aise lerratzen da durduzatik kilimara, narritaduratik atseginera; gorputz bat estutzen duten besoak aterpe eta babes izan litezke, baina baita presondegi eta itomen ere. Emakume birjinarentzat, anbiguotasunak hortxe segitzen du haren egoeraren paradoxa dela kausa:
|
|
|
Hasteko, ikastaldian bertan, emakumea gutxiagotasun egoeran dago: esana
|
dut
neska nerabeaz ari nintzelarik, baina berriro heldu behar diogu gai horri, are zehatzago. Ikasten ari den garaian, lan ibilbidearen hasierako urte erabakigarri horietan, normalean emakumeak ez du modurik izaten aukerez ondo baliatzeko:
|
|
|
" Uste
|
dut
neska zoragarria izango zarela", esan dit Blanchek, nire adats luzea laztanduz.
|
|
|
Pazientzia izateko eskatzen dit. Horregatik esaten
|
dut
neska klasikoa dela, azken batean, esaten ari dena honelako zerbait baita: hori ez zaio egiten elbarritu bati, pertsona gaiztoa izan behar da horretarako.
|
|
|
Barkatu, jauna, baina oker zaude, neu bakarrik bizi naiz hemen, hona ez da beste inor sartu aspaldian. Hori ez da posible, neuk ikusi
|
dut
neska ate hori zabaltzen eta bere maleta handiarekin sartzen...
|
|
|
" Gai jartzaileek askotan jarri izan dizkidate formal paperak, eta uste
|
dut
neska on bezala irakurria izateak gai batzuetatik urrundu nauela. Uste dut publiko zabalaren aurrean neskatxa papera (txintxoa eta goxoa) betetzen jarraitzen dudala neurri handi batean.
|
|
|
" Sinistera iritsi nintzen egia zela diskriminazio positiboarena. Esan izan
|
dut
neska izateagatik nire adinkide mutilek baino aukera gehiago izan ditudala. Eta ez da egia!
|
|
|
Gogoko
|
dut
neska. Igo.
|
|
|
Ai, ama! Uste
|
dut
neskak ere ez dakiela igeri egiten.
|
|
|
Gogoko
|
dut
neska hau.
|
|
2020
|
|
|
Haren taldekidea da Maddi Agirrezabal (Zarautz, 1994), eta" oso esperientzia polita" ari dela izaten ziurtatu du. " Uste
|
dut
neskei erreparoa ematen diela hasteak, sekula jokatu ez dutelako, txarrak direla uste dutelako... Gure taldeko gehienok ere sekula ibili gabeak gara, eta hor gabiltza".
|
|
|
Bestela, ez nintzen komuneraino helduko. Salto itzela egin behar izan
|
dut
neska horrek lurrean irekita zuen maleta ekiditeko! Gorrotoz begiratu dit gizon marmartiak.
|
|
|
–Ez
|
dut
neska lagunik.
|
|
|
Ohiko kartzela batean ez, baina apaizen kartzelan bazeuden baldintzak, beti ere zortea lagun, tunelaren kasuan bezala. Dena jota, tunel bat urte eta erdian gordetzea zailago ikusten
|
dut
neska bat bi hilabetean gordetzea baino.
|
|
|
Kalera irten eta etxerako bidea hartu dut, buru barruan zabuka. Izkina batean Merline ikusi
|
dut
neska begihandiarekin, elkarri lotuta.
|
|
|
Gorroto
|
dut
neska izatea.
|
|
|
Ez
|
dut
neska hori ezagutzen.
|
|
|
Informazioa nahi
|
dut
neska horretaz.
|
|
|
Ohe estua da. Ez
|
dut
neska bat horra ekarriko.
|
|
|
Ondo da, uste
|
dut
neskek ez gaituztela gehiegi izorratuko.
|
|
2021
|
|
|
Horretan hasi zen Irazola: «Ongi gogoan
|
dut
neska gazte batek zera esan zidala: nahi zuela ongi idazten eta irakurtzen ikasi, ikusi zuelako hori izango zela bere askapenerako bide bat».
|
|
|
Ganuzak itxaropentsu begiratu dio etorkizunari. «Orain ikusten
|
dut
neska kuadrillak mendira joaten direla». Ez zen horrela bera hasi zenean.
|
|
|
Atzera begira jartzen bagara, orain konturatzen naiz Arte Ederren fakultatean lanean hasi nintzenean ikasleen artean ekintzak egitea ohikoa zela, eta sarritan ikasleen lanekin antolatutako erakusketetan ere beti zegoela performance saioren bat. Adibidez, gogoratzen
|
dut
neska batek hilerokoak utzitako arrastoan oinarritutako lana ondare erosketa deialdi batera aurkeztu zuenean eragindako zalaparta. Sarritan, ekintza arteak emakumearekin eta gorputzarekin harremana izaten zuela ezin dugu ahaztu; horregatik ez nau gehiegi harritzen 1990eko kontakizunak hutsuneak izateak.
|
|
|
Uste
|
dut
neska honek berarekin oheratu nahi duela.
|
|
|
Entzun
|
dut
neska bila zabiltzala Oso kirolaria naizenez denbora dudanez, pentsatu dut batu naitekeela.
|
|
2022
|
|
|
Udane Ostolaza harri jasotzaile gazteak ETB1en hitz hauek esan zituen: " Kontuz ibili, min hartu gabe, hori mutilena da…, ba nik horri kontra egingo diot, gizonena baldin bada, nik demostratuko
|
dut
neskentzat ere badela". Udaneri bidea Orioko beste neska batek zabaldu zion, Idoia Etxeberriak.
|
|
|
Uste dut irudiagatik bilatu zuela, badakizu, ni ordurako banintzen ile luzeko surf kume bat. Gogoratzen
|
dut
neskaren gainean jarri eta ez nekiela non jarri behar nuen zera eta pentsatu nuela, hara, oso behean dago[...] eta nolabait barruan sartzea lortu nuenean, pixka pixka bat sartu zen bakarrik, eta pentsatu nuen hau ez da horrenbesterako. Gero berak hanka mugitu zuen pixka bat agian eta orduan barrurago sartu zen eta pentsatu nuen a!
|
|
|
Esan nahi
|
dut
neska batek izorratu duela.
|
|
|
Beti probatu nahi izan
|
dut
neska batekin.
|
|
|
Tira. Benetan, Jack, ezin
|
dut
neska hau jasan.
|
|
2023
|
|
|
Ordu bat eta erdietako txirrina baino lehen, bosgarren mailako neskak hizketan eta barrezka dabiltza ezkien azpian; haietako batek botin gorriak eta mantal urdina daramatza. Gogoko
|
dut
neska hori, ni ere bera bezalakoxea izango naizelako eta bera bezalaxe eskugaina kopetan jarrita arranguratuko naizelako: " Aljebra, a ze galbana!".
|
|
|
Zorionez, hori aldatzen ari da eta diskriminazio positiboa dago eta beharrezkoa da, ze normalizatu behar da eta parekatu behar da. Nik uste
|
dut
neska zinegileek zailagoa dutela, baita sozialki ere. Ez nuke jakingo esaten zehazki zertan lagundu didan, baina zenbakiak hor daude, ikusi besterik ez dago zenbat zinemagile gizonezko gauden eta zenbat emakumezko.
|
|
|
Uste
|
dut
neska batzuk badoazela, atzean esertzen den taldekoak.
|