|
2003
|
|
|
Deskribatu
|
dugun
testuinguru horretan izandako elkartrukeen emaitzak botere posizioa dutenen Iparraldeko herrialdeen aldekoa izan dela esatea ez da ustekabea.Herrialde garatuak bultzatutako jokabideak negoziazioetan zehar nahiko mugatudute Iparraldeko nekazaritza merkatuen benetako liberalizazioa, hitzarmenarenonuradun nagusiak haiek bihurtuz. Izan ere, babes maila eta neurriak murriztu beharrean, indartu egin dira herrialde hauentzat eta hegoaldekoentzat kontrakoa gertatu da.
|
|
2006
|
|
|
Literatura ez da bizi
|
dugun
testuingurura moldatzen idazle ordiziarraren ustez. Krisian dago bera, krisian dago euskal literatura, krisian dago...
|
|
2007
|
|
|
Nazioarteko Erakundeek eskatzen duten neurrietako bat hori bada, TKMEk publikoki urrats bezala azaldu behar du. Guk agerraldian inkomunikazioarekin amaitzeko borondate politikoa behar dela esan dugu, baita ezagutzen
|
dugun
testuingurua azaldu ere, Garzonen ibilbidea barne.
|
|
2008
|
|
|
Aipatu
|
dugun
testuingurua arras aldatu da urteotan, baina gaur 57 urte dituen Abdallah k espetxean segitzen du Lannemezanen, Euskal Herritik hurbil. Bizitarako zigorra ezarri ziotenean 15 urteko segurtasun epea erantsi zioten jujeek.
|
|
|
Testuinguru politikoaren alde guztiak aztertu behar dira. Ezin dugu Euskal Herriko gizartea idealizatu, ezin dugu desiratzen
|
dugun
testuingurura eraman errealitateari bizkar emanda. Urrutiegi joan nahi izateak aurkakotasun indartsuak piztu ditzake eta gibelera eraman.
|
|
2009
|
|
|
Bi aldi nagusi izan ditu proiektuak. Batetik, aldian aztergai
|
dugun
testuinguruan eragiten duten aldagai nagusiak identifikatu ziren lan-taldean eta matrize baten baitan kokatu ziren. Bigarrenik, soziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain 39
|
|
|
aldian aztergai
|
dugun
testuinguruan eragiten duten aldagai nagusiak identifikatu ziren lan-taldean eta matrize baten baitan kokatu ziren. Bigarrenik, aldian aldagai horietako baten gaineko ikerketa egiten dihardugu; lidergoarena, hain zuzen ere.
|
|
|
Beraz, plan horiek alde batera uztea akats bat izan liteke. Hala ere, gizabanakoak bizi
|
dugun
testuingurua interpretatzen jakin behar du, eta batez ere ekonomiari dagokionez.
|
|
2010
|
|
|
Postmoderniaren diskurtsoan, etnografia, gogoramen/ ebokazio horrekin pareka liteke, etnografia poesiatzat har litekeenean eta komunitatearen ethosaren oroimena biziberritzeko funtzioa betetzen duenean. Aztergai jarri
|
dugun
testuinguru trinko hori, «parentesi» edo «kakotx» (denbora soziala ezabatzera datorren une liminala2 da) artean jarritako perfomancea bailitzan jaso liteke, une iragankorrak eragiten duen denbora etenaldiaren ondoren, banako eraberritua «zentzu»aren lurraldean birkokatzeko eraginak sor ditzakeenean arima kolektiboa biziberritzearekin batera.
|
|
2011
|
|
|
Azken batean helburu nagusia helburu bera da denontzat: umeak eta gazteak arduratsuak izatea jakiteko bizitzen ezagutzen ez
|
dugun
testuinguru batean. Ez dakigu zein mundutan biziko diren, baina prestatu egin behar ditugu.
|
|
|
15). Aspektu utopista eta etiko hori, ikusi dugunez eta zalbidek aipatzen duenez menderatuen diglosiaren jarraitzaileen artean ere aurkitzen da. zalbidek aurkezpen luzea eta argia egiten badu ere menderatuen diglosiari buruz agian hemen deskribatu
|
dugun
testuinguru epistemologikoan ez da gehiegi sartzen baina funtsezkoa den gatazka bai/ ez auziari leku handia ematen dio. Aurretik artikulutxo honetan aipatu denez, gatazkaren gaian sartzea deserosoa egiten da alde askotatik eremu lausoa, etikoa, iritziei lotuta eta beraz azientifikoa delako.
|
|
2012
|
|
|
Haatik, denbora tarte horretan ezagutu
|
dugun
testuingurua ez da beti aldekoa izan; egoera soziolinguistiko kezkagarriari, lege babesik gabeko egoera eta botere publikoen uzkurkeria endemikoa gehitzen ahal zaizkio. Tendentzia ezkor hauei aurre eginez eta euskararen berreskurapena ez dela haurrekin soilik bermatuko konbikzioarekin, AEK temati hedatu da Iparraldeko geografian barna.
|
|
|
Are gehiago, ikuspegi analitikotik inperfektua den informazioa garrantzitsuagoa da informazio perfektua baino; izan ere, gure ereduaren arabera, informazio perfektua duten elebidunak ondo koordinatzen dira B hizkuntza erabiltzeko, egoera erreal askotan gertatzen denez. Aztergai
|
dugun
testuinguruan, berriz, pentsatzekoa da interakzioan parte hartzen duen kide batek ere ez duela ageri edo ez duela adierazten elebiduna ala elebakarra den.
|
|
|
Euskal kooperatibismoaren beste erronka handi bat jabetza sozializatzekoprozesuari egin diezaiokeen ekarpena da, jabetza moten egitura berri batitxuratuz komunitatean, behar sozialak betetzeko xedea gehiago nabarmenduz.Gai hau garrantzitsua izaten da beti, baina garrantzi estrategiko berezia hartzendu helburutzat
|
dugun
testuinguruan, alegia, euskal estataltasunaren eraikuntzalangile klaseak gidatutako Europa prosozialista batean. Hemen marxismora jotzendugu, eta espezifikoki formazio ekonomiko sozialen aldaketa gradualaren legera10; haren arabera, jabetza harremanek haustura puntuak adierazten dituzte garapenhistorikoan.
|
|
2013
|
|
|
Ikuspegi soziolinguistiko batetik, funtsezkoa da hizkuntza erabileraren azterketan jarduera hori noren artean gertatzen den kontuan hartzea. Aztergai
|
dugun
testuinguruan, solaskide horietako bakoitzak zer nolako rola betetzen duen jakitea. Diogun, labur bilduz, Arrue Proiektuan bi rolharremanok jarri ditugula azterketaren erdigunean:
|
|
|
Bigarrenez, hizkuntza bat edo bestea aukeratzeko garaian hainbat faktorek eragiten dute. Ikerketa honekin, guk aukeratu
|
dugun
testuinguruko gazteei gaztelaniara jotzeko zein faktorek eragiten dieten aztertu nahi izan dugu. Hirugarrenez, gazteak teknologia binomioan jarri dugu fokua.
|
|
|
Malgutasun hori banatzeko orduan, Eusko Jaurlaritzak% 70 bere gain hartuko luke eta aldundiek gainerako% 30a. Bizi
|
dugun
testuingururako akordio garrantzitsua lortu dugu, azpimarratu du Bizkaiko ahaldun nagusiak.
|
|
|
Baina horren errateko erabili zituen alsaziarrak, alsaziarrek beren burua ez zutela aleman ikusten azpimarratuz. Horrekin ez zuen zuzenean erran alsaziar horiek beren burua frantses ikusten zutela, baina orain arte aipatu
|
dugun
testuinguru guztiarekin berehala ondoriozta daiteke hori zela adierazi zuena. Are gehiago idatzi zuenean euskaldunei ez zitzaiela gaizki iruditzen frantses zitzaten.
|
|
|
Hasteko, denok ezagutzen
|
dugun
testuinguru honetan, besarkada handi bat eta babes osoa helarazi nahi die Azpeitiko Sortuk bai Olatzi bai Madrilen diren euskal herritar guztiei. Bai Olatzen bai beste guztien delitu bakarra Euskal Herri libre baten alde egindako lan politikoa da.
|
|
2014
|
|
|
Emakume, gizon eta dena delakoa izateak dinamikoki eta jarraituki posibilitatekultural desberdinen barruko aukeretan engaiatua egotea esan nahiko luke.Gorputza bizitzen joan ahala gorputz hori interpretatzen eta berdefinitzen joatea.Beraz, Beauvoirren hitza bertaraziz, bilakaera bat dela aitor dezakegu, egoera etaizate estatiko bat baino askoz gehiago, estatus ontologiko finko bat baino gehiago.Bilakaera. Arestian ikusi
|
dugun
testuinguru existentzialistan ulertuta.
|
|
|
Testuinguru honetan etxe barrenean sor daitezkeen frekuentzia altuko erradiazio iturriak azaletik azalduko dira. Dena den, erradiazio hauen garrantzia azpimarratu nahi da; baita bizi
|
dugun
testuinguruaren egoera kritikoa ere, nolabait esateko.
|
|
|
Bizi
|
dugun
testuinguruko kutsadura elektromagnetikoaren maila ikusita, ebazpen eta gomendio horiek neurri pertsonaletatik abian jartzea dagokigu. Modu guztiz inkontzientean darabiltzagun gailu horien erabileran neurriak hartzeko gomendioak argiak dira, eta ahal dugun neurrian, gainera, inguruneko kutsaduratik babesteko bideak ere jorratu ditugu.
|
|
|
77 eta hur.). Aztergai
|
dugun
testuinguruan, aitzitik, eztabaida horiek ez ziren oraindik garatu, eta integrazioa bertako etorkin harremanean aurrerapauso gisa ulertu behar da. Gainera, aztergai nazionalismo bat dugunez, immigrazioa auzi politikotzat ikusi izan da, bere adiera kulturala ikuspegi politikoari lotuz, gehienetan.
|
|
|
Hala, HABEren ikasmaila ofizialen bat gainditzen dutenentzako milioi bat euro bideratuko ditu sailak. Baztarrikak azaldu du" bizi
|
dugun
testuinguru ekonomiko zaila" kontuan hartzekoa izan dela eta gainerako diru-laguntza programak 2014ko mailan mantendu dituztela. Sailburuordeak azpimarratu gura izan du 45,6 milioi euroko kopurua" ahalegin handia" dela baina laguntzok" ez direla gastua, inbertsioa baizik".
|
|
|
Folklorekeria akzeleratu du kontzeptuak. Orain euskaltzaleok salatzen
|
dugun
testuingurutik kanpoko jakintza hori dute pasatu... Burasoek eskatzen dutena preseski.
|
|
2015
|
|
|
Bigarrenez, hizkuntza bat edo bestea aukeratzeko garaian hainbatfaktorek eragiten dute. Ikerketa honekin, guk aukeratu
|
dugun
testuinguruko gazteei gaztelaniarajotzeko zein faktorek eragiten dieten aztertu nahi izan dugu. Hirugarrenez, gazteak teknologiabinomioan jarri dugu fokoa.
|
|
2016
|
|
|
Biztanlerian etengabeko zahartzea gertatzen ari den heinean, egoera horrek gaur egungo errealitatean duen eraginaren adibide adierazgarritzat har dezakegu Zaramaga auzoa. Hala ere, aipatu berri
|
dugun
testuinguru historiko konkretu batean egokitzen den aldetik, berezkoak dituen hainbat ezaugarri bereizgarri azalduko ditu ere, hiriko beste gune batzuetan azaltzen ez direnak.
|
|
|
Mariren kasuan, eta alde batera utzirik argi eta garbi kristautasunaren eraginez berriki sortutako sorgin gaizto bilakatze horiek, azterketak erakusten duen elementurik bitxi eta jatorrena, haren gogorik eta asmorik eza da. Izan ere, aspaldian indarrean dagoen testuinguruan, guk guztiok ulertzen
|
dugun
testuinguruan alegia, izaki gorenek, gogo eta asmo jakin batzuk izan ohi dituzte gizakien inguruan, eta gogo eta asmo horiek baldintzapetu ohi dituzte gizakiek haiekin dituzten harreman guztiak. Hainbat mendez nagusi ibili den kristautasunean, baina baita haren aurretik ere indoeuropar ideologian eta erlijio semitikoetan, izaki gorenek, jainkoek, badute plan bat gizakientzat:
|
|
2017
|
|
|
orokortuta dagoen automatizazioari edo gizakiak esku ez hartzeari erreferentzia egiteko erabiltzea, komeni da, teknikari garen aldetik, erabilerari buruzko ikuspegi zehatza edukitzea, baliatzen edo topatzen
|
dugun
testuinguru zehatz bakoitzean.
|
|
|
Bizi
|
dugun
testuinguru digitalean, funtsezkoa da gaur egungo ume eta gazteek offline eta online arloetan moldatzeko gaitasuna izatea. Horretarako, Del Ret et al ek (2012) adierazten duenez, geletan Interneteko bizipenei eta pribatutasunaren kudeaketari buruzko eduki zehatzak lantzea ezinbestekoa da.
|
|
|
Batetik, “biolentoa” zer den ez dugu adostuta; eta bestetik, dena biolentziatzat hartzeak duen ondoriorik larriena, diagnostiko sozialak eta esku hartzerako aukerak pobretzen dituela. Are gehiago biolentzia matxistaren gaia norbanakoen jarrerekin lotua
|
dugun
testuinguru batean.
|
|
2018
|
|
|
Aztergai
|
dugun
testuinguruan, balioztatze posible bakarra sinbolikoa zen; izan ere, diktadurapean euskal komunitatearen lehen behar maila asebete gabea izanik, nekez gara zitekeen barne balioztatze ekonomikorik edota komunitateaz kanpotiko bertze zeinahi balioztatze. Lehen behar maila asebetetzeko fase horretan, premia nagusiak lotuak ziren komunitatearen oinarriak berreskuratzearekin; kulturaren berpizte edota mantentzearekin loturiko ekimenekin, kasurako (Gandara, 2015).
|
|
2019
|
|
|
Eta belaunaldi gazte honek euskararen aldeko urratsa modu masiboan eman dezan, Euskal Herriko administrazio desberdinek eta ardura postuetan dauden belaunaldi zaharragoetako pertsonek (baita erdaldunek ere) euskaraz egin dezaten baldintzak sortu dituzte, erraztasunak eman eta horretara bultzatu. Bizi
|
dugun
testuinguru politiko sozialean, garbi dago, lan munduari dagokionez behintzat, EAEko administrazioei eta enpresa publiko nahiz pribatuetako zuzendari eta arduradunei dagokiela aitzindaritza prozesu honetan. Lidergo linguistikoa praktikara eramatea, alegia, euskaldunak nahiz erdaldunak izan.
|
|
|
Balioendinamika honetan, erreferentea jatorrizko euskal hiztuna da,, euskaldun zaharra?, aipatutakoikerketaren arabera. Gure ikerketari dagokionez, interesgarria izango da aztertzea ea parte hartzaileeknola kokatzen duten beren burua hiztun gisa benetakotasunari eta zilegitasunari dagokionez, kontuanizanik ikertuko
|
dugun
testuinguru soziolinguistikoan jatorrizko tokian tokiko hizkera XIX. mendeanzehar desagertu zela.
|
|
|
Hiriek, asentamendu dentso eta dentsifikatu bezala, gero eta lurralde handiagoak azpiratu dituzte beren logikan beharrezko duten elikadura baliabideez hornitzeko. Eta horrek sekulako kostu ekologikoa duela ezin dugu ahaztu (mundu mailako garraio sistema mantendu eta energiaz hornitzea) petrolioaren ustiapen gaina dagoeneko joa
|
dugun
testuinguruan. Gure hiriak eta lurraldea elikadura burujabetzaren bidean kokatu behar ditugu beraz.
|
|
2020
|
|
|
Horregatik gonbidatzen zaituztegu azaroaren 27an hasita bi aste iraungo duen hitzaldi ziklo honetan parte hartzera, eta modu horretan, bizi
|
dugun
testuinguruaren eta kulturaren inguruan hausnartu eta eredu berrien eraikuntzaren lehen oinarriak jartzera.
|
|
|
Hala ere, pandemiak ekarri duen egoeraren ondorioz, osteopatia eta masajeak eskaintzen nituen zentroa itxi behar izan nuen, baita ateratzen ditudan argazkiak saltzeko erabiltzen nuen txokoa ere. Ingurura begiratu besterik ez dago, ikusteko zer gertatu den pandemiarekin, eta zein ondorio utzi dituen bai gizartearengan eta bai bizi
|
dugun
testuinguruan.
|
|
|
Sindikatu guztiek ez dute bat egin greba deialdiarekin, eta, horri buruz galdetuta, Igeregik irmo erantzun du: «Deskribatu
|
dugun
testuinguru honetan ez badago greba orokorrerako arrazoirik, ez dugu ulertzen zer rol jokatu behar dugun sindikatuok. Gure asmoa da lantokiak astintzea enplegua bermatzeko eta langileei lan baldintza duinak emateko».
|
|
|
Konfinamendua arintzea iraun bitartean ere lanean jarraituko zutela erabaki zuten sare horretako boluntarioek," oraingoan inongo erakunderen laguntzarik gabe eta hasitako bideak iraungitze data zuela jakinda". Orain baina," bizi
|
dugun
testuingurua aldatu egin dela eta harremanetan geunden familiak beste egoera batean daudela ikusi ondoren", euren lana behin behinekoz amaitutzat ematea erabaki dute. " Espero dezagun epe laburrean gure funtzioaren beharrik ez izatea.
|
|
|
Kultur Elkarteak eta Usurbilgo Udalak. Bizi
|
dugun
testuinguru berrira egokituriko aisialdi ekimena izango dugu aurtengo uztailean. Izena emana duten haur eta gaztetxoen gurasoei zuzenduriko bilera berez astelehenerako (ekainak 15) deitua genuen arren, zertxobait atzeratuko dugu.
|
|
|
Lehenik eta behin, eskerrak helarazi nahi dizkiet Telesforo Monzon Laborategiko lagunei. Eskerrak, noski, ekarpena egiteko egin didaten gonbidapenarengatik, baina are gehiago, egun bizi
|
dugun
testuinguruak utzi dituen ondorioetako gakoetan hizkuntza gutxituaren gaia ere kokatzeagatik. Izan ere, askotan, gehiegitan akaso, gizarteak egiturazko arazoak bizi dituenean eta etorkizuneko lehentasunak ezarri behar direnean, hizkuntzaren gaia elementu folkloriko eta apaingarrien kaxan uzteko joera dago.
|
|
|
Lehen kontsiderazio gisa, interesgarria litzateke ikusmira zertxobait igo eta, nazioartean azken hamarkadotan hizkuntza gutxituen garapena zein elementuk baldintzatu edo ardaztu duten ikustea. Eta, noski, egun bizi
|
dugun
testuinguruak elementu horietan zer nolako eragina izango duen aztertzea:
|
|
|
Halere, bizi dugun eta biziko
|
dugun
testuinguruan herritarren aktibazioari eta herri gogoaren susperraldiari begirako estrategiez hausnartu beharra dago.
|
|
|
Esate baterako, euskarazko erreferenteen urritasuna, egoera soziolinguistikoa, euskarazko kulturaren kontsumo datuak (euskaradunenak zein euskaraz ez dakitenenak), transmisioa eta abar. Betikoa, gainetik kendu ezin
|
dugun
testuinguru anormal astun hori. Komeni baita ez ahaztea kultura subalternoa dela gurea, dena dagoela egiteko beti, inork ez duela gure alde ezer egingo, etengabe gabiltzala azken poxpoloarekin jolasean.
|
|
2021
|
|
|
" Klase gorrotoa antolatu" lelopean egingo dute, eta maiatzaren 1ean mobilizatzeko arrazoiak ugariak direla zehaztu dute: " Egun bizi
|
dugun
testuinguruan areagotutako kontrol soziala salatu, langile klasea miseriara kondenatzen duen sistema kapitalista gaindituko duen antolakuntza aldarrikatu, edota maiatzaren lehena borroka eguna dela aldarrikatzea".
|
|
2022
|
|
|
" Aukera bikainak dira herritarren parte hartzea eta ahalduntzea sustatzeko, tokiko energia beste modu batean kudeatzeko eta energia sistema erresilienteago eta bidezkoago bat eraikitzeko, burujabetza energetikoa ipar eta denontzat bizigarria izango den Usurbil zerumugan". Alkatearen esanetan," energia komunitate hau herritik eta herriarentzat sortzea nahi genuke. Egungo kontsumo eredua aldatzen joateko aukera izan behar du, herritarrak arlo honetan ahaldundu eta batez ere trantsizio ekologikoaren erronka honi ere modu kolektiboan erantzuteko aukera emateko". Hain zuzen, bizi
|
dugun
testuinguruan, energiaren prezioaren neurrigabeko gorakada edota" Euskal Herriak duen menpekotasun energetikoa" ikusita, " trantsizio energetikoaren erronka premiazkoa eta urgentziazkoa da". Eta aldaketa bide horretan," gure premisa argia da; trantsizioak iraunkorra, berriztagarria, baina batez ere justua eta inklusiboa izan behar du, inor atzean edo bazterrean utziko ez duena eta herrikideen arteko aukera berdintasuna ere bermatzeko bokazioa izango duen trantsizioa". Goiener bidelagunProzesua aipatu moduan, Goienerrek dinamizatuko du.
|
|
|
Euskara hutsez, hitz hutsez ari gara sortzen. Eta hori, bizi
|
dugun
testuinguru honetan, transgresorea da. Hedabideek txapelketari egin dioten jarraipena handia izan da, El Diario Vasco tik hasi eta hiru lau podcast propio izateraino.
|
|
|
Horretaz aparte, bottom up ikuspegi batetik abiatuta, berrikuntza taldeak erakunde mota hauetan jokabide berritzaileak sustatzen lagun dezaketen gako eta tresna izan daitezke, langileek erakundeetan berrikuntza sustatzea eta beren lan testuinguruetan sortzen denaren protagonista bihurtzea ahalbidetzen baitute. Hori horrela, Covid sortutako egoerak are garrantzi handiagoa eman dio enpresa mota hauen berritzeko beharrari, bizi
|
dugun
testuinguru zalantzagarrian biziraun nahi badute eta lehiakorrak izaten jarraitu nahi badute.
|
|
2023
|
|
|
Eta gu, bederen, kezkatuta gaude. Aipatu
|
dugun
testuinguruak erronka berriak eta ez nolanahikoak ekarri dizkio eta ekarriko dizkio gure herriari.
|
|
|
Besteak beste, geurea bezalako kultura ahul bati dagozkion gaitzen inguruan jardun zuen. “Gainetik kendu ezin
|
dugun
testuinguru anormal astuna” aipatzen zuen egoera soziolinguistikoa, euskal erreferenteen urritasuna, euskarazko kontsumo datuak eta antzekoak aletzean [60]. Anbizioak musikaren munduan duen zentzu peioratiboaz ere mintzo zen, eta, zenbait alorretan, “beharbada laurogeiko hamarkadako logika aplikatzen” jarraitzen dugula azpimarratzen zuen.
|