2010
|
|
Frankismoan inongo gobernuren babesik gabe autoerakuntzaz gorpuztu zen euskararen mugimendu sozialak bizirik eta sasoitsu jarraitzen zuen. entitate eta pertsonez osatutako eremu zabal eta askotarikoa izaki bazuen gogoetak gurutzatu eta esperientziak trukatzeko premia. eta batez ere hizkuntza politikan parte hartzekoa. abiatu berri ziren administrazio autonomikoek, ordea, ez zioten zilegitasunik aitortzen horri, berdin iparraldean, nafarroa garaian zein eae ko tokiko intituzioetan. glotopolitikan eragin nahi izatea, beraz, liskarraren erdian paratzea zen. horrek hainbat urtetan ez dio bat i lagundu bere inguruan nahi izango lituzkeen guztiak biltzen, nahiz eta urte hauetan bere orrietan idatzi dutenen zerrendari erreparatzen bazaio, zinez, txalotzekoa den irakurleari eskaini dion iritzi eta ikuspegi aberastasuna. ikastolak, helduen euskalduntze alfabetatzea, euskarazko prentsa, euskararen aldeko kolektibo hainbat, intelektual sarea... euskararen aldeko sare soziala askotarikoa eta eragin handikoa zen. ...uten ikertzaile eta enpresak, alderdi eta sindikatuetako euskara arduradunak, profesional euskaltzaleak... bat aldizkariaren xede taldea ere gero eta zabalagoa bilakatu da. ugaritu egin dira, halaber, esperientziak nahiz euskararen errealitateaz gogoeta egin, ikertu edo sustapen ekintzak burutzen dituztenen ekarpenak eta premiak. euskarazko argitalpen espezialdu eta dibulgatiboen eztanda bizi izan
|
dugu
urte hauetan (ele, zutabe, hik hasi, uztaro, elhuyar, bertsolari...). bat aldizkariaren eremua errespetatuz lehiakide zuzenik sortu ez bazaio ere, bat en berezko irakurlegoari errealitatea ezagutu eta jarraitu ahal izateko erreferentziak gehitzearekin hautatu beharra etorri zaio. hots, zer irakurri behar du irakasle euskaltzale batek, euskararen egoeraren inguruko pertzepzio subjektiboa oro har lasaitzen joan den neurrian, bat aldizkariak dakartzan lanen gaineko espektatiba lasaitzen joan da eta argitalpen sektorialek leku garrantzitsua hartu dute. teknologiak, bestalde, hedapen bizkorra (elektronikoa) eta maiztasun handiko ekoizpenak (komunikatzeko formatu berriak) ekarri ditu euskaltzaleon ohituretara. euskalgintzaren berrikuntzarako grina" genetikoak" horretan murgiltzera eraman ditu arestian aipatutako giza taldeak. geure buruari teknologikoki gero eta gehiago eskatu diogu. nola eutsi, ordea, ingurumari horretan bat bezalako aldizkari bati?
|
|
Euskarazko argitalpen espezialdu eta dibulgatiboen eztanda bizi izan
|
dugu
urte hauetan. harrera hotza(). Funtsean arazo ekonomikoa zen, hau da, formatu elektronikoaren alde egiteak edizio gastuen zati handiena murrizten zuen, baina horrek era berean beste arazo handiago batzuk zekartzan, ez baitzegoen egitasmo komunikatiboak babesteko proiekturik, edizioa babesteko baizik. hau da, argitalpenari emandako laguntza produktu baten gutxieneko ekoizpenari lotuta zegoen (urtean lau zenbaki eta 1.000 ale bakoitzeko). bestalde, irakurlegoa oraindik ohitu gabe zegoen formatu elektronikoan jardutera. beraz, ukaezina da Jaurlaritzak proposatu zuen urratsa bide onean zihoala, baina honelako argitalpenentzat inolako bermerik gabe eta baldintza ekonomiko kaskarretan. horra zergatik hasi dudan artikulu hau aldizkariaren finantzazioari aipamen eginez. bat en bilakaera bestelakoa izan zitekeen honelako produktuen sustapen publikoak urrats teknologikoa behar bezala egiteko baliabideak eskaini izan balitu. euskalgintzaren errealitate organizatiboak izan duen bilakaera ere aipatu beharra dago. euskal kulturaren batzarra ren inguruan (ekb) biltzen ziren euskalgintzako entitate nagusiak eta berau zen bat editatzeari ekin ziona. ekb desagertu eta euskararen gizarte erakundeen kontseilua sortu zenean (1996), ordea, umezurtz gelditu zen bat. euskararen gizarte erakundeek ez zuten bat en sustapenean ardurarik nahi eta proiektua bertan behera uzteko prest agertu ziren. garai hartako argitalpen batzordea osatzen zuten pertsonak, eta elementu hau azpimarratu nahi nuke, pertsonak, banakoak, izan ziren proiektuari eutsi beharra zegoela eta proiektuarentzat behar zen oinarria jarri zutenak. txillardegi eta Xabier isasik ekin zioten bakardadean lan horri. une horretantxe bizi izan zuen bere unerik larriena aldizkariak. baina, behar den bezala inoiz idazten bada, esan beharrekoa izango da euskalgintzakoa txingurri lana izan dela, eta ataka zail horretan ere, ederki kostata izan arren, taldetxo horrek lortu zuen argitalpen batzordea kide berriekin osatzea, proiektuarekin konprometitutako koordinatzaile bat topatzea, egoitza berria, diru-laguntza publikoak bermatzeko konfidantza hedatzea, irakurlegoari eustea... ia hutsetik hasi zuen bidea bat ek.
|
2015
|
|
Bestalde, erdaldunekin oso" abegikor" jokatu
|
dugu
urte hauetan zehar, ikusi besterik ez dago elkarrizketatuek zenbat aldiz esan zuten euskaraz erdaldunen egitea" itsusia" zela," errespetu falta ikaragarria". Oraindik bizirik dirauen ustea da eta iritzia aldaraziko digun ekimen edo paradigma baten beharrean gaude, euskararen erabilera sustatu nahi badugu, behintzat.
|