|
2008
|
|
|
Hori dela eta, gure erabakia izan da, denborazko erreferentzia duen kasurik ez kontuan hartzea aldi bereko kasuak markatzeko garaian. Alegia, agerpen batean inesi bo, ablatibo, adlatibo edo instrumentalak denborazko zentzua badu, ez
|
dugu
kontuan hartuko.
|
|
|
Eta on da hori begien aurrean izatea, zilegitasun osoz, euskara batuaren ondoan, eta honen beharra ukatu gabe, euskalkiak ere ate joka ditugunean, leku bila dabiltzanean. Biltzar honetan bertan jardun kontu
|
dugu
kontu hauetaz.
|
|
2010
|
|
|
gozo irakurtzen dira haren sermoiak, erritmo eta jatortasun berezia darie. Egin behar
|
dugu
kontu, Agirre 53 urte inguru dituenean hasten dela idazten (haren lehen sermoiak, publikaturik ezagutzen ditugun lehenak, 1795koak direla suposatzen badugu). Beraz, prosari ekin baino lehenago, esperientzia oso handia du predikari gisa, 23 urtekin apaiztu zela gogoan izanik (Misioetan predikari ibili ote zen ez dakigu).
|
|
|
Hementxe sartzen dira herritarren ahotsak, urlia/ sandia/ berendia (urliak ez daki?, sandiak egin du?, berendia bekatutik bekatura dabil). Ikusi dugu indefinituen ahotsa ekartzeak duen egitekoa eta bere horretan utziko
|
dugu
kontu hau.
|
|
|
122 Errazegi utzi ohi
|
dugu
kontu hori alde batera, azken mende laurdeneko aldakuntzak aipatzerakoan. Ez dugu zuzen jokatzen, halakoan.
|
|
2021
|
|
|
2 Lan honetarako ez
|
dugu
kontuan hartuko gaur egungo hizkuntzalaritzan ontzat hartzen den analisi bat, Marantz ek (1984) eta Kratzer ek (1996) proposatutakoa hain zuzen, non esaten den subjektua ez dela aditzaren argumentua, baizik eta bestelako funtzio buru batek gaineratutakoa.
|
|
|
Izen eta adjektibo elkartuetan bezala, hemen ere bi osagaien arteko erlazioa hartuko
|
dugu
kontuan sailkapena egiteko.
|
|
|
Eta, azkenik, beste eratorpen morfema baten ondoren edo aurretik ager daitezkeen ala ez. Informazio hori guztia izango
|
dugu
kontuan forma bereko bi atzizkiren aurrean gauden ala ez erabakitzeko: arik, esaterako, itxuraz forma bakarra izan arren, batzuetan izen bizidunak, lanbidea adierazten dutenak sortzen ditu (pilotari, dendari), eta beste batzuetan izen bizigabeak (janari, edari).
|
|
|
etxe jabe, emakume irudi; baina modifikatzaile ere izan daiteke gatz irudi ‘gatzezko irudi’ (eta ez ‘zeren irudi’). Aditzetik eratorritako izena edo adjektiboa mugakizun denean, aditz horren argumentu egitura izan behar
|
dugu
kontuan, argumentu egitura horrekin zer gertatzen den ere aztertu dugu. Argumentuetako bat hitz elkartuko lehen osagaiak bete dezake, liburu saltzaile eta ohe bigungarri izenetan, esaterako, gertatzen den bezala (§ 7.2.7, § 8.2.3).
|
|
|
Batetik, tradizioa
|
dugu
kontu honetan. OEHk dioenez, izen horren erreferentzia batzuetan plurala da argi eta garbi:
|
|
|
Esan diat eta esan dinat bezalakoak bereizten ditugu, nori zuzentzen gatzaizkion elkarrizketan, gizonari (diat) edo andreari (dinat). Hemen aipatzen
|
dugu
kontua, nahiz ez dagokion izenaren atalari, baizik aditzarenari (ikus 27 kapitulua). Zernahi gisaz, adizki horiek ere ez dute generoa bereizten, baizik sexua, batez ere andrearen kasuan:
|
|
|
Gauzak argitzera nator hona/ zugana. Goraxeago esan bezala, aditz gobernatzailearen argumentu sarea hartu behar
|
dugu
kontuan jokabide desberdin hauek ulertzeko. Ausartu bezalako gobernatzaile batek perpaus osagarria baino ez du hautatzen.
|
|
|
–ez eginik,, ez etorririk... Adibide batzuk hartzen baditugu, argiago ikusiko
|
dugu
kontua: Mozorroturik irten zen kalera; Ahizparen jertsea jantzirik azaldu zen bilerara; Arerioekin kezkaturik bizi zen.
|
|
|
41.3f Ordena neutroaz, ez markatuaz jarduterakoan, perpaus sinpleak eman ditugu adibide orain arte. Hala ere, ikusi
|
dugu
kontuak ez direla hain errazak, eta euskaraz ordena SOV dela esateak hainbat ñabardura eskatzen dituela: ahozko mintzoaz ari garen, idatzizkoaz; eta azken honetan, testu generoen araberako desberdintasunak aipatu ditugu.
|
|
|
Hitz horiek badute berezitasun bat aski markatua, gainerakoekin erkaturik: ingurune horretan zer esanahi duten jakin nahi badugu, perpaus horretatik kanpo, beste perpausen batean, dagoen informazioa hartu behar
|
dugu
kontuan, bestela ezin baitira interpretatu. Euskaltzaindiaren Hiztegiak hola definitzen du hala ere esapidearen esanahia:
|