2001
|
|
" Alderantziz esanda, denak onaren eta obearen billa gabiltzala. Ori
|
dugu
denek motorra: Gure obe beharra.
|
|
Bestela ez da ulertzen, hainbeste aurreratu denean gauza batzuetan, nola sortu dugun mundu mailako halako pobrezia. Horren aurrean zer egiten
|
dugu
denok. Norberak bere burua salbatu eta ondokoa hor konpon!
|
2003
|
|
Nik hasieratik esan nuen, Jaurlaritzaren izenean egin nuen balorazioan, zenbaterainoko mindura sortu zuen euskaldun askorengan euskal munduan erreferente izan direnak atxilotuak ikusteak. Hortik aurrera, behin eta berriro aldarrikatu
|
dugu
denok garela errugabe besterik frogatzen ez den bitartean. Beraz, horiek guztiak errugabeak dira, eta epaileari dagokio nahikoa froga baldin badu errudunak direla frogatzea
|
2004
|
|
Orduan parte hartzen genuen helburuak jarri gabe. Orain, denboraldia hasten denean ikusten
|
dugu
denen helburua dela Tourra irabaztea, Tourra ondo egitea. Azkeneko urtetan ikusten dugu faboritoekin zer gertatzen den; eskuko behatzekin kontatzen ditut eta bi edo hiru behatz soberan ditut.
|
2005
|
|
Baina kasu, kasu egitea ez da gure soinean den kultura hori eranztea. Orain Errusia modan da, eta inpresioa
|
dugu
denek joko dutela molde errusiarrera. Ados naiz ni molde berrietatik zerbait hartzeko, baina ikusten ditugularik dantzari euskaldunak errusiarrak bezala dantzatzen, mundializazio hori ez zait polita iruditzen.
|
2006
|
|
Gerri malgua eta ondo landua da erasoak saihesteko, berdin zurrumurru gisa hedabideetan agertuko direnak, edo epaitegietakoak; batzuk eta besteak ez baitira berehala bukatuko, baizik areagotuko, ibilbidean urratsak egiten diren neurrian. Era berean, gerri ona
|
dugu
denok bakoitzak dituen azken helburuak moldatzen jakiteko, une honetan gauzagarri diren neurrietara. Eta pentsa dezagun herritarrok, ordezkari politikoak gauza batzuk aldarrikatzen ari direla prozesuaren hasieran, baina gerriak indar erlazioak behartuko dituela beste batzuk onartzera amaieran.
|
|
Anoetako Proposamenaren bi erraileko trena abiatu zela eta bi aldeek «konpromisoak» hartu zituztela ulertu nahi izan dugu. Konpromisoak ez dira ofizialak izan, baina izan direla sumatu
|
dugu
denok, konpromiso «ofiziosoak» egon badaudela alegia. Lehen froga edo susmoa, ekainaren 29an, Rodriguez Zapaterok Espainiako Diputatuen Kongresuan Gobernuak ETArekin elkarrizketa abiatuko zuela iragartzean izan genuen.
|
|
Eskaladan hasiberriak batzuk eta eskarmentu handikoak besteak, Erlaitz eta Irun mendizale elkarteko kide ugari elkartu gara goizean. Arroka gure esku eta hankaz igotzea
|
dugu
denek helburu eta erronka. Hamahiru lagunez osatutako taldea bildu gara, aterkia eskuan eta material guztia motxilan nahiz besapean dugula:
|
2007
|
|
" Laburbiltzeko erran dezaket hogeita bost urtean atsegin asko izan dela: poztu gara, elkar maitatu
|
dugu
denek Maiatzen barnean, elkar jasan dugu eta elkarrekin zerbait egin dugu. Hogeita bost urteren buruan hasierako taldeko askok jarraitzen dute idazten, euskaran genuen sinesmen horrek jarraitzen du".
|
2008
|
|
Eskolari esatea bete dezala jolasaren zati hori. Eta irakasleek esaten dute" guk ezin
|
dugu
dena eskolatik egin". Azkenean nahitaez programatu egin behar dituzu horrelakoak.
|
|
ETAk hildako langile baten odola. Berriro entzun
|
dugu
denetarik ETAkoengatik. Hitz gehiegi eta maiz desegokiro erabilita.
|
2011
|
|
Noski, batzuetan gaizki egiten duzu bestetan ongi, baina saiatu naiz helarazitako mezu politikoei jarraipena ematen. Aurreko hauteskundeetan proiektu bat defendatu
|
dugu
denok, bada, eta nik proiektu hori defendatzen jarraitu nahi dut.
|
2012
|
|
Seme alaba zentroren batera bidali eta buruhaustea gainetik kendu nahi duten gurasoak kezkatzen ditu gehien: " Nerabezaroan proba modukoa egiten
|
dugu
denek gurasoekin, frogatzeko zein puntutaraino naizen jaun eta jabe, eta gobernatzen nautenean, ikasten dut errespetatzen nautela baina arau batzuen menpe nagoela. Gurasoek segituan amore ematen badute, helarazten didaten mezua da baietz, jaun eta jabe naizela; nire gainetik dauden gurasoek ezin banaute gobernatu, zeinek du?".
|
|
Bi solairuena beste modu batez azalduko dut. Egoera berrietara egokitu beharra edukiko
|
dugu
denok, tokiko prentsak, prentsa nazionalak, telebistak, eta abar. Egokitzapen horrek lau zutabetan oinarrituta egon behar du.
|
|
Gaur egungo akats handietakoa da: batzuetan, erraza da kolektibo oso bati sinetsaraztea norbait gaiztoa dela edo zerbait txarra ordezkatzen duela, eta zigortu egiten
|
dugu
denen artean, egoeraren benetako analisia egin aurretik.
|
2013
|
|
Nahiz eta globalizazioa geroz eta hedatuago egon, gaur egun, kanpoko sinesmen, erlijio, arraza zein kulturekiko ezjakintasun handia dago oraindik. Hori dela-eta, bestea den modukoa onartzea eta norberaren ikuspegia eremu zabalagoetara barreiatzea beharrezko ikusten
|
dugu
denok batera giro erosoan bizi ahal izateko. Baita Euskal Herri anitza eraikitzeko ere.
|
|
" Ezin dut alaba hartu eta nirekin bizitzera eraman, ama txarra eta ahizpa txarra nintzateke. Pixkanaka egingo
|
dugu
dena, egoera bortxatu gabe. Izeba izatearekin pozik nago oraingoz".
|
|
Ez da dudarik, eskuen desarmatzearen ondotik, euskaldunek beharrezkoa izango dugu kontzientziak bakegintzan oinarritzea. Inoiz baino gehiago beharrezkoa izango
|
dugu
denon mobilizazioa trabak gainditzeko. Bakea ez zaigu gainetik eroriko, gure baitatik sortuko baizik.
|
2014
|
|
Langraitz bidean gaudenok ez
|
dugu
denok berdin pentsatzen, zorionez. Etorkizuna?
|
2016
|
|
Euskaraz zenbateraino moldatzendiren jakin nahiko nuke". Ikastolan diote: ' Guk euskaraz egiten
|
dugu
dena!'. Guraso erdi euskaldunekin ere bai?
|
2017
|
|
Kapitalak gogoko ez dituen harremanik sortzen ez badugu, esan nahi dut, konfiantza eta burkidetasuna helburu dutenak, ez dugu bermatuko bestelako bideak ireki ahal izatea. Baina kontuan hartu behar
|
dugu
dena ez dela mikro politikoa, gainazalean ere eztabaidatzea garrantzitsua da eta horregatik zabaldu dugu argitaletxea. Beste eztabaiden mailan eragiteko tresna jarri dugu abian.
|
|
Teknopolis programa, Norteko Ferrokarrila irratsaioa, Elhuyar aldizkaria… Bestalde, zientzia hezkuntza saila daukagu; horren helburua da gazteei, bai hezkuntza formalean bai ez formalean, aukerak ematea zientziarekiko ikuspegi erreala izateko. Ez
|
dugu
denak zientzialariak izatea nahi, baina bai zientzia ez dezatela errefusatu. Esaten da egungo gazteek oraindik existitzen ez diren lanak edukiko dituztela, eta lan horiek zientzia gaitasunak eskatuko dituzte.
|
2018
|
|
" Sortuko balitz, gizartearen ekimenez sortuko litzateke, behar bati erantzuten diolako izango da, beraz positiboa, gizartea eraldatzeko bidelaguna. Ez dut inondik inora homogeneizazioa nahi, ez
|
dugu
denok berdin pentsatu behar. Nik federik inorengan badut, jendearengan daukat.
|
|
Sistema berria ezartzeko oinarriak eraiki behar ditugu. Hori izan da gure betebeharrik handiena Siriako Erregimena joan zenetik, antolatu behar izan
|
dugu
dena jendearentzat.
|
2019
|
|
Departamenduko Laborantza Ganberak Donapaleun ireki adarra daukate FDSEAkoek lotura hori segurtatzeko gune gisa: " Donapaleuko toki hori azkartu dugu, nahi dugu oraino gehiago azkartu, hori da Euskal Herriko Laborantza Ganbara ofiziala eta Euskal Hirigune Elkargoak hori behar du ezagutu, bihar hor
|
dugu
denek lanean ari izan", zioen Patrick Etxegarai FDSEAren hautagaietako batek, Euskal Irratiek eta Kanaldudek antolatu eztabaida publikoan [Argia.eus eko multimedia atalean ikusgai]. Baina, ordezkaritza erdi proportzionala dela eta, alde bakarrera doan laborantza politika garatzea deitoratu zion Beñat Molinos ELBkoak.
|
|
Azken fasean, Jabi Barandiaran eta Idoia Beratarbideren laguntza ere izan dute, argi teknikari lanak eta aholku estetikoak eman dizkiete: " Orduan borobildu
|
dugu
dena".
|
2020
|
|
heldutasunak ez duela jakinduria handitzen. Hemezortzi urtetan argi izaten
|
dugu
dena. Munduko arazoak, are gehiago gure mundutxokoak, ti ta konponduko genituzke.
|
|
Horrek laburbiltzen du atmosferaren izatea. Ezin
|
dugu
dena kontrolpean eduki.
|
|
Gela bakarrean konfinatuta bizi izan zirenean" oso bakarrik, bakarregi" sentitu zirela dio Rodriguezek, ironiaz Olarizuko kobazulo setiatura joan izanari eskerrak emanez, taldekideak ezagutzea ekarri dielako. Militantzia hutsetik harago doan lotura eraiki dutela uste du Mediavillak," politagoa, hori sentitu
|
dugu
denok nik uste", eta Agirrek pegamendu nagusietakoa azpimarratu du denen barreak eraginez: " Sindyren enpanadillak dira!":
|
2021
|
|
Gizarte honetan gauza bat gertatzen zaigu: pertsona menpekoa denean guk erabakitzen
|
dugu
dena bere ordez, autonomia galtzen dute. Bere bizitzaz erabakitzeko eskubidea izatea garrantzitsua da.
|
|
Ezin duzu imajinatu zenbat betebehar eskatzen diguten azoketan parte hartzeko, eta guretzako hori dena gastu bat da. Pandemian zehar jarraitu
|
dugu
dena ordaintzen, urte eta erdiz batere saldu gabe. Artisau askotxo bidean gelditu dira.
|
|
Legea moldatzeko beharra ikusten du Pargadek ere: " Irakurketa bera egiten
|
dugu
denek, laborantza lurren zaintzeko nahikari bera dugu, baina legediak ez digu ahalbidetzen: saltzaileak ez badu onartzen, ez dugu tresnarik horretara behartzeko.
|
|
Komunitate indigenak, nekazariak eta afroondorengoak dira kriminalizazio eta jazarpen gehien jasaten dutenak. Beraiengandik anitz ikasteko dugula uste dugu, Mendebaldeko gizarteetan ama lurrarekin konexioa galdu dugula baitirudi, ez gaude lurrari beraiek bezain lotuta eta ahaztu
|
dugu
denok ekosistema beraren zati garela. Eurek argiago dute naturaren kontrako edozein eraso gizakiaren kontrako eraso zuzena dela eta horregatik dela hain beharrezkoa ama lurraren defentsa egitea.
|
2022
|
|
Hala ere, furgonetan joan garenok ez
|
dugu
dena kontatu. Ez dugu aipatu zenbat erdara entzun dugun herririk euskaldunenetan ere; ez dugu erakutsi zer euskara gutxi entzun dugun herririk erdaldunenetan; ez dugu kontatu batzuei Korrikak zenbateko deserosotasuna eragin dien, euskararekiko duten gorrotoa; ez dugu dena jarri mahaiaren gainean, zaila baita zenbait gauza hitzekin azaltzea.
|
|
Hala ere, furgonetan joan garenok ez dugu dena kontatu. Ez dugu aipatu zenbat erdara entzun dugun herririk euskaldunenetan ere; ez dugu erakutsi zer euskara gutxi entzun dugun herririk erdaldunenetan; ez dugu kontatu batzuei Korrikak zenbateko deserosotasuna eragin dien, euskararekiko duten gorrotoa; ez
|
dugu
dena jarri mahaiaren gainean, zaila baita zenbait gauza hitzekin azaltzea.
|
|
Fisikaren arloa lantzen
|
dugu
denok, hori egia da. Hala eta guztiz ere, gaur egun ikerketa nahiko kontu multidiziplinarra da arlo guztietan, eta orain egiten dugun ikerketarako ez litzateke nahikoa izango fisikariekin bakarrik; beraz, denetatik dago hemen gure inguruan.
|
|
Egunak ilundu du Saran lehenengo bi emanaldiak bukatzerako eta lepo dago kalea baino dexente beroago dagoen gela, eserita geundenok ere zutitu behar izan
|
dugu
denak sar gintezen. Nabari da irrika bat oholtza gainekoek astebetean prestatu dutena aditzeko.
|
2023
|
|
Bertso munduko publikoarentzat gure diskurtsoa super garatuta dago jada, genero sistemek nola zeharkatzen duten bertsolaritza bezalako praktika sozial eta kultural bat... Erabat xehatuta
|
dugu
denon artean; nahi duenak hor badu materiala. Gure asmoa gehiago zen hori nola materializatzen den erakustea, eta horretarako irudiak adibidez oso baliabide egokiak iruditu zaizkigu, eszenak kontatzen direlako.
|
|
Eta horregatik, ezin da eragile berri baten sorrera traba bezala ikusia izan: " Euskalgintzan eragile berri bat heldu bada kanibalak bezala jokatzen dugu gure artean eta hori ez da normala, zeren elkar osatzen
|
dugu
denok", dio Gorrik. Baina hizkuntza politikarako aurrekontua eskasegia izanik geroztik emendiorik gabekoa, gainera, bakoitza dabil berearentzat kezkaturik, prekarioa are prekarioago bihurtuko zaionaren kezkaz.
|