|
2000
|
|
|
Ikuspuntuari dagokionez, istorio hau guztia narrazioan parte hartzen
|
duen
pertsonaia batek kontatzen digu. Izan ere, narratzaileari Iñakik berak bere istorioaren berri eman ziola aitortzen du.
|
|
|
Rikarteren lehen liburu honetan tramari dagokionez elkarrekin harremanik ez duten bi narrazio luze eskaintzen zaizkigun arren, desioa da ipuinon ardatza. Batetik, Rakel Beaumont narrazioan gizon jaio eta emakumea izan nahi
|
duen
pertsonaia baten gorabeherak kontatzen dira (luzeraren aldetik eleberritzat har daitekeena); bestetik, Apopiloetxea kontakizunean esistitzen ez den emakume batekin maitemindurik dagoen gizon bat aurkezten zaigu. Javier Rojoren ustez, Rakel Beaumont kontakizunari erromantizismo handia dario.
|
|
|
Eleberri poliziakoen generoarekin harreman estua duenez, bi genero hauen artean antzekotasunak badira: krimen baten ondorengo egoera; ikertzaile papera bereganatzen
|
duen
pertsonaia baten edo batzuen ikerketa; eta azkenik, errudunen harrapaketaren bidez korapiloa askatzen da.
|
|
|
narrazioaren maila. Beraz, kontakizunean parte hartzen
|
duen
pertsonaia batek aurkezturiko maila da.
|
|
|
. NARRATZAILE HETERODIEGETIKO: narratzaile hau ez da istorioan esku hartzen
|
duen
pertsonaia bat, izan ere, narratzaileak kanpokoa zaion istorio bat ezagutaraziko digu. Narratzaile mota honek oro har hirugarren pertsona badarabil ere, batzuetan lehenengo pertsonara igaro daiteke.
|
|
|
. NARRATZAILE HOMODIEGETIKO: narratzaile autodiegetikoaren modura, kasu honetan ere narratzailea narrazioan parte hartzen
|
duen
pertsonaia bat bada ere, ez da pertsonaia nagusia: izan ere, behatzaile zein bigarren mailako pertsonaia modura parte hartzen duen narratzailea da.
|
|
2004
|
|
|
E rdozaintzi ren biografiaren azterketak haren egunkaripe rtsonalak, gutunak eta gogoetak izan ditu oinarri nagusi, eta lehen mailako iturriok gizon publikoa, idazlea, mintzalaria edo predikaria ez ezik, gizon pribatua ere utzi digute agerian. Horrela, bere bizitza ardatz zehatz batzuen arabera bideratu
|
duen
pertsonaia baten aurrean jarri gaitu. Ideia edo korronte horiek Erdozaintzi ren zutabe ideologikoak izan dira, bizitzari zentzua eman diotenak, eta halaber idatzi dituen olerki eta gisa guztietako idazkiak elikatu dituztenak:
|
|
2009
|
|
|
Bogotako kaleetan hara eta hona ibiltzen da. Egun batean, jendea bizkar gainean eramaten
|
duen
pertsonaia bat ezagutuko du. Ermua (Lobiano kultur gunean).
|
|
2010
|
|
|
Ámár azken lanean, buruko osasun arazoren bat
|
duen
pertsonaia baten inguruan osatu duzu istorioa. Zer kontatu nahi izan duzu?
|
|
|
Aldizkari bateko iragarki baten bidez elkar ezagutu ondoren, harreman erabat sexuala izateko akordioa egingo dute bi pertsonaiek. Publikoak ikusiko ez
|
duen
pertsonaia batek harreman horren inguruko elkarrizketa egingo dio bikoteko kide bakoitzari.
|
|
2011
|
|
|
Herrialde pobreenetan, segi, krisiak gosea esan nahi du, hezkuntzarako edo osasunerako zailtasunak, eta Milurtekoko Garapen Helburuak lortzetik urruntzea. Egoera horiek gainditzeko mundu guztia inplikatu nahi denez, kasu batzuetan, sinbolismo argia
|
duen
pertsonaia baten izenarekin aipatu da tasa, eta beste batzuetan, kontzeptu esplizitu bat hartu da zenbait hizkuntzatan. Hala erabaki da Erresuma Batuan Espainiaren adiera, “The Robin Hood Tax”, errepikatzea; Alemanian, berriz, “Steuer gegen Armut” (pobreziaren aurkako zerga) eta Italian, “Zerozerocinque” (zero, zero, bost).
|
|
2013
|
|
|
Nik Salerorena egiten dut. Musikal honetan dantza gehien egiten
|
duen
pertsonaietako bat da Salero. Hala ere, bost pertsonaia ditut funtzio osoan zehar.
|
|
|
Hori egiteko web orri dibertigarrienetako bat Elf Yourself da, eta foiea dantzatzen eta abesten du, pantailan gutxienez. Txikitatik asko gustatzen zaie ikustea (hau da, bere aurpegia
|
duen
pertsonaia bat ikustea) animazio honetako protagonista gisa. Oso antzeko zerbitzua eskaintzen du Card Funkek.
|
|
2015
|
|
|
Ordenagailuz baino lehen, idazmakinaz idazten genuen, ordea. Eskuz idazten
|
duen
pertsonaia bat ez da batere zinematografikoa (aipatu dugu gorago David Leanen Zhivago doktorea, eskularruekin poema bat zirrimarratzeko ahaleginean), bai, ordea, makinaz idazten duena. Zinemak abiadura eta zarata eskatzen dituelako izango da, agian.
|
|
2019
|
|
|
Indarkeria, eta bereziki festa giroko indarkeria, justifikatzen edo naturalizatzen duten diskurtsoetako batek alkoholaren efektuak erabiltzen ditu argudio gisara: narratiba horietan, kontsumitu dituen substantzien ondorioz bere burua kontrolatzeko gaitasuna galdu
|
duen
pertsonaia bat da erasotzailea. –Horrelakoa da; ez daki edaten?
|
|
|
Handik abiatuta, Sarrionandiak bi konparazio abiarazten ditu, euskal tradizioari aukera berriak eskainiz. Jotzen duzu gaurko itzulpenetara eta hor ikusten dugu Max Frischen Homo Faber nobelako protagonista esanez hegazkin baten" lau helizeak zurbil daudela" ilargiaren argitan; nobela beraren beste pasarte batean Sabethen hankek" buztin zurbil kolorea" dute; sekulako sustoa pasatu berri
|
duen
pertsonaia bat" emazte erdiberri bat bezain zurbil" dago Jules Renarden Axenario liburuan;" likido zurbil eta hotz bat" aipatzen du Dorothy Parkerrek Hona hemen gu biok liburuan. Itzulpenek adierazkortasunaren aukera berriak erein eta ongarritzen dituzte euskararen baratzean.
|
|
|
Esperientzia propiotik abiatutako literatur eraikuntza erraldoitzat. Hizkuntza aberri duen eta identitate hori bere osoan bizi
|
duen
pertsonaia baten istorio gisa definitu liteke nobela, hizkuntzan oinarritutako identitatea baita lehen pertsonan mintzo den protagonistaren alter ego eta itzala, munduan izateko manera.
|
|
2021
|
|
|
Eta islatzen bada, gure herrialdeek esportatu dituzten estereotipoen betikotasunean ikusten dut neure burua. Aniztasuna normalizatu genuke, baina oraindik lan handia egin behar da beste azentu edo azal kolore bat
|
duen
pertsonaia bat justifikaziorik gabe edozein antzezpenetan agertzeko. Eta hori gogorra eta zaila da batez ere arte dramatikoa ikasi dugunontzat.
|
|
|
orduantxe profesio zehatz batean itzultzailearen figura gero eta beharrezkoagoa eta agerikoagoa izaten hasi zela. Nolanahi ere den, ez da guztiz" erreala" itzultzaile hori oraindik, narratzailea da, fantasma bat, irudia aldatzen
|
duen
pertsonaia bat. Are muturreragoko irudikatu daiteke itzultzailearen mugaldekotasun edo ikusezintasun hori Sarrionandiarenean, hortxe dagoen arren, denik ere aipatzen ez delako.
|
|
|
Baina munduaren inpresio horretan ez dago erretratu psikologiko sakonik. Irakurri baduzue Madame Bovary, adibidez, badakizue zer izan daitekeen nobela errealista batean murgiltzea eta idazleak hezurretaraino ezagutzen
|
duen
pertsonaia baten barrunbeetan gizatasunaren egia berdaderoak aurkitzea16 Irakurtzearen plazer handietako bat da, nire ustez, gu geu eta gure inguruko gizabereak nolakoak garen ulertzea. Pentsatzea" pertsonaia hau nik ezagutzen dudan beste pertsona honen antzekoa da".
|
|
2022
|
|
|
Azaldu zuenez, delirioa eta errealitatea nahasten dira bertan. Idazleak sinesgarritasuna eman nahi izan dio «disparate» bat den istorioari, eta, horretarako, buru nahasmena
|
duen
pertsonaia baten gorputzetik josi du kontakizuna. Krudela eta ankerra da protagonista, baita «patetikoa» ere.
|
|
|
Bestalde, azkoitiarrak nabarmendu du oholtzan Azkoitiko hizkeran hitz egingo
|
duen
pertsonaia bat izango dela, baina ez duela berak gorpuztuko, Kepa Errastik baizik: " Bere pertsonaia azkoitiarra da.
|
|
|
Komandantea jatorri frankistako balio eta elementu erreakzionarioez osaturiko maskulinitate baten ordezkaria da. Gizon bat zer den ulertzeko modu hau
|
duen
pertsonaia bat sortuz, Eloy de la Iglesiak diktaduraren ikuspegiek ustez demokratikoa zen testuinguru batean zeukaten agerpena irudikatu zuen. Evaristo eta Martin Aramendiaren parekatzearekin El pico k laurogeiko hamarkadako Euskal Herrian balio kontserbadoreek zeukaten hedatze maila altua salatu nahi zuen.
|
|
2023
|
|
|
Aktoreez gainera, kamera eskuan
|
duen
pertsonaia bat ere egongo da antzezlan osoan taula gainean: Rut Briones, Gheada ikus entzunezko estudioko kidea.
|
|
|
Hala ere, hautu narratologikoan asmatu arren, iruditzen zait Penadesek ez duela jakin narrazio guztian zehar era berean mantentzen: nabarmena da bizitzak, halabeharrez, heldutasun goiztiar batera bultzatu
|
duen
pertsonaia bat irudikatu nahi izan duela, gaztea izan gabeko zahar bat, baina ez dakit ez ote den izan, batzuetan behintzat, nabarmenegia saltoa.
|