|
2003
|
|
|
Nahaste psikologikoek eta nahaste emozionalek, hala nola estresak edo depresioak, genetikoki aurresandako pertsona batek asma garatzea eragin dezakete, Espainiako Alergologia eta Immunologia Klinikoaren Elkarteak (SEAIC) laster argitaratuko duen azterlan baten arabera. Bilboko Basurtuko Ospitaleko Alergologia Unitateko Ignacio Jáuregui doktoreak egindako ikerketan, familia “arazotsuetan” bizi diren hiru urteko haurrek gainerakoek baino asmatiko izateko aukera handiagoa dutela frogatzen
|
duen
ikerketa bat sartu da. “Estres txikiko eta aitatasun egokiko familietan bizi diren haurren %5, 3k bakarrik garatzen dute asma hiru urterekin, eta %25ek, berriz, estres eta aitatasun problematiko handiko familietan”, dio Jauregik.
|
|
|
Aurkikuntza hori 60 gaixotasunen oinarri genetikoa argitu nahi
|
duen
ikerketa baten parte da.
|
|
2004
|
|
|
Ekimen honen oinarria jolas kooperatiboak dira, inork irabazi edo galtzen ez dituenak, eta haien helburu nagusia parte hartzaileen arteko harreman arina sustatzea da. Garaigordobilek ehun jarduera ludiko baino gehiago sortu ditu hiru urteko lana egin
|
duen
ikerketa batean, eta Hezkuntza Ministerioak saritu du. “Gizartearen aldeko jarrera sustatzeko eta indarkeria prebenitzeko esku hartze sozioemozionaleko programa baten diseinua eta ebaluazioa” izeneko azterketa Lehen Hezkuntzako bosgarren eta seigarren mailako ikasleei zuzenduta dago (10 eta 11 urte bitartekoak), eta arrakastaz probatu da Gipuzkoako ikastetxeetan.
|
|
2005
|
|
|
Uste ez bezala, gaur egungo europarrak ez gara Neolitoan nekazaritza duela 7.500 urte kontinentean sartu zuten kolonizatzaileetatik jaisten. Zientzialari alemanek, britainiarrek eta estoniarrek garatutako “Science” aldizkariak argitaratu
|
duen
ikerketa baten arabera, gure arbasoak duela 40.000 urte Paleolitoan lehorreratu ziren ehiztari biltzaileak ziren. Ondorio horretara iristeko, ikerketaren egileek duela 7.500 urte Alemania, Austria eta Hungarian bizi izan ziren 24 nekazarien DNA mitokondriala (DNAmt) aztertu zuten.
|
|
2006
|
|
|
Era berean, ekosistema horien ikerketak haiek kontserbatzen ere lagundu dezake. Adibidez, IMEDEAko zientzialari talde bat Balear Uharteetako baso urperatuen bilakaera aztertzen ari da, klima aldaketaren eragina ere neurtzen
|
duen
ikerketa baten testuinguruan. Eremu horretan daude Espainiako posidonia populazio garrantzitsuenak, 2.000 kilometro koadroraino.
|
|
2007
|
|
|
Berlingo Charité Zentro Mediko Unibertsitarioan egindako azterketa batek (European Heart Journalen argitaratua) adierazten du inguruneko zaratak infartua izateko arriskua areagotzen duela. 4.000 pazientek baino gehiagok parte hartu zuten zarata maila handien eta miokardio infartuaren arteko erlazioa frogatu
|
duen
ikerketa batean. Emaitzen arabera, etengabeko esposizioak infartua izateko arrisku neurritsua zuen.
|
|
|
Bartzelonako Unibertsitateko zientzialari talde batek parte hartzen
|
duen
ikerketa batean, Madeiraren ekaitz txori txikia, Atlantikoaren ipar ekialdeko artxipelagoetan habia egiten duena, Azore uharteetan bi espezietan bereizi dela ikusi da. Horietako batek udan umetzen du, eta besteak neguan, Jacobo González Solís taldearen zuzendariak azaldu duenez.
|
|
2008
|
|
|
Duela gutxi, Osasunaren Mundu Erakundeak berak (OME) eta Food and Agropecuure Organitation ek (FAO) ondorioztatu dute txikientzako marketina, batez ere energia dentsitate handiko otorduena eta fast food motako janariena, gaixotasun kroniko horren, hots, obesitatearen areagotzean eragiten duten arrazoi ugarietako bat dela. Haurrentzako telebistako iragarkiei buruz CONSUMER eroski k egin berri
|
duen
ikerketa baten arabera, iragarritako elikagaien ia erdia ezin da dieta osasungarri batean sartu, hau da, osasungarri gisa gomendatzen denaren kontrakoa iragartzen da. Azukre eta koipe gehiegi duten produktuen iragarkiak dira nagusi (opilak, gozokiak, pateak, pizzak eta esnezko postre gozoak); aldiz, gehien iragartzen diren hamabost produktuetatik batek ere ez ditu sustatzen frutak edo barazkiak, edo elikagai freskoen kontsumoa.
|
|
|
“Nature Neuroscience” aldizkariak argitaratu
|
duen
ikerketa baten arabera, eraso epileptiko larriak eten egin daitezke, azidoekiko sentikorrak diren burmuineko zenbait molekula aktibatzen direlako. Eraso epileptiko gehienak berez amaitzen dira, nahiz eta orain arte ez ziren ezagutzen haiek bukarazten dituzten mekanismo molekularrak.
|
|
2009
|
|
|
Food Science and Technology International aldizkariak argitaratu
|
duen
ikerketa batek dioenez, gurinari laurden bat kendu eta horren ordez Oatrim® gela erabilita, asko gutxitzen da gurinak berak duen kolesterola(% 24,7), eta berdin gertatzen da gurina osagai moduan darabilten jakietan ere, besteak beste arroz galletetan(% 13,5) eta platano pastelean(% 24,1).
|
|
|
Datu horixe aurki liteke Journal of Consumer Research aldizkariaren urriko zenbakiak argitaratu
|
duen
ikerketa batean.
|
|
|
Ohioko Unibertsitateak (Ameriketako Estatu Batuak) egin
|
duen
ikerketa batek erakutsi du EMT sistema eraginkorra dela goragaleak tratatzeko, eta zaratarekiko eta argiarekiko hipersentikortasuna tratatzeko ere bai.
|
|
|
Erakunde horrek egin
|
duen
ikerketa batek datu adierazgarriak eman ditu: Espainian,% 10 eta 20 bitartean ugaritu dira ohe zimitzak, eta zenbait eremu geografikotan, askoz gehiago.
|
|
|
Programa informatiko baten bidez, unibertsitateko ikasleek azterketen aurrean aurkezten dituzten antsietate mailak murrizten dira, eta, gainera, errendimendu akademikoa hobetzen da. Andaluzia Innovak jakinarazi zuen Joaquín Álvarez Hernández doktorea buru
|
duen
ikerketa bat egin dela, Almeriako Unibertsitateko (UAL) Psikologia Ebolutiboaren eta Hezkuntzaren arlokoa. “Azterketetan antsietatea kontrolatzeko programa autoaplikatua” izenburupean, lan hau landa azterketa batean oinarritzen da, 1.021 ikaslerekin.
|
|
|
Erresuma Batuko adituek antzeko eragina
|
duen
ikerketa bat egin dute hura hartu duten pazienteen eta hartu ez dutenen artean.
|
|
|
Espainia 14 postuan dago, alfabetatze mediatikoari dagokionez. Europako Batzordeak (EB) Bartzelonako Unibertsitate Autonomoaren (UAB) parte hartzea izan
|
duen
ikerketa batek Europako batez bestekoaren azpitik jarri du gure herrialdea, eta Espainiarrak komunikazio teknologien unibertsoan zailtasunak dituztela ohartu da. Ez dute aurkitzen beren zentzu kritikoa erraztuko duen testuinguru egokirik, lana mantentzen dute.
|
|
2010
|
|
|
C proteina erreaktiboa, helduengan etorkizuneko bihotz eritasun baten adierazle den hantura markatzaile bat, hiru urte betetzean haur lodietan maila handia lortzen du, Ipar Carolinako Unibertsitateko Medikuntza Eskolak Chapel Hill-en (Estatu Batuak), “Pediatrics” aldizkarian argitaratu
|
duen
ikerketa batek dioenez. Ikerketak beste bi markatzaile sukoien maila altuak aurkitu zituen haurrengan:
|
|
|
Ariketak etxean egiteak ondorio onuragarriak izan ditzake epe luzean orekan eta oinez ibiltzeko moduan, Filandiako Oulu Institutuak “Archives of Internal Medicine” aldizkarian argitaratu
|
duen
ikerketa baten arabera. Entrenamendu horiek aldaka hausteko arrisku handia duten adineko emakumeak babesten lagun lezakete.
|
|
2011
|
|
|
Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Gorenak (CSIC) parte hartzen
|
duen
ikerketa baten arabera, olo mota batzuk toxikoak dira zeliakoentzat. Azterketaren ondorioetan, “Gut” aldizkarian argitaratuta, adierazten da olo motak hiru multzotan sailka daitezkeela toxikotasun mailaren arabera:
|
|
|
CSIC buru
|
duen
ikerketa batek espezie horretako taldeen dibertsitatearen %65 iragartzeko gai diren zenbait faktore detektatu ditu.
|
|
2012
|
|
|
Badirudi, ordea, jendea oraindik ez dela jabetu oinetakoek zer nolako garrantzia daukaten: Valentziako Biomekanika Institutuak (IBV) berriki egin
|
duen
ikerketa batek dioenez, gurasoek gehiago erreparatzen diote oinetakoen itxurari, horien ezaugarri biomekanikoei baino, eta hori kaltegarria izan daiteke haurren oinentzat.
|
|
|
INTECO (Komunikazioaren Teknologien Espainiako Institutu Nazionala) erakundeak egin
|
duen
ikerketa batek dioenez, gurasoek eta seme alabek ez dakite nola aurre egin Sarean sortzen diren arriskuei: adingabeek ez liekete gurasoei deus esango Sarean arazorik sortuko balitzaie, eta gurasoek, aldiz, baietz uste dute, adieraziko lieketela.
|
|
2013
|
|
|
eragozpenak Haurraren lehen hortzek eragozpenak sortzen dizkiote, eta loaren nahaste batzuk azaltzen dizkiote Lehenengo hortzaldiak eragozpenak sortzen dizkie haurrei. AEBetako Pediatria Akademiaren aldizkari ofizialak argitaratu berri
|
duen
ikerketa baten arabera, eragozpen batzuen lehen hortzak: suminkortasun handiagoa, listu jarioa handitzea (lerdea), sudurreko mukositatea jateko gogoa galtzea, beherakoa, eta loaren gorabeherak. Hala ere, herri sinesmenen kontra, ikerketa horrek agerian uzten du hortzaldiak ez duela beste sintoma gogorragorik eragiten haurrengan, hala nola:
|
|
|
Atseden erritmoa aldatzen dute, orientazioa galduta dute eta oroitzapenak gordetzeko gaitasuna murrizten dute eguneroko egoeretan aplikatzeko. Txakurraren oroimena zientzian Claudia Fumazzak eta Adám Miklósi Hungariako Univesidd Eötvös Loránd zuzendariak zuzentzen duten ‘Animal cognition’ aldizkariak argitaratu
|
duen
ikerketa baten arabera, txakurrak giza ekintzak imitatzeko gai dira 40 segundo eta hamar minutu bitarteko denbora tartea igaro denean. Zortzi zakur nagusien jabeek «egiten dudana egiten dut» metodoaren bidez entrenatu zituzten.
|
|
|
Wikimedia Camppylocterren infekzio iturri nagusietako bat da gutxi prestatutako baserriko hegazti haragiaren kontsumoa, eta beste iturri batzuk, adibidez, baserriko animaliak edo ur poluitua. Orain arte, aditu britainiarren arabera, ikerketak bakterio espezie ugarietako batean zentratu dira batez ere, Campylobacter jejuni n, baina Campylociactercoli espezieak eragiten ditu kasuen %10 Arlo horretako ikerketa indartzeko, Elikagaien Ikerketarako Institutuak FSaren laguntza du, maila molekular eta genetikoan Campihlobactercoliren ezagutza hobetzen lagunduko
|
duen
ikerketa bat buru dezan. C. coli konpontzeari buruzko galderak Ikerketa britainiarrak, Genomaren Analisi Zentroarekin (TGAC) eta East Angliako Unibertsitatearekin, C. coli genoma sekuentziatzea aurreikusi du, bakterio horrek intoxikazio kasuak murrizten laguntzeko.
|
|
|
Izan ere, funtsezkoa da dieta eta tratamendu farmakologikoarekin batera jorratzeko. Estatu Batuetako CDCk (Centers for Dissease Control and Prevention) argitaratu
|
duen
ikerketa batek agerian utzi duenez, pisu osoa galtzen bada (%5etik %7ra), astean bost egunetan jarduera fisikoa eginez gero, 30 minutuz jarduera fisikoa eginez gero, garapena atzeratu egiten da, eta, seguru asko, %60ra irits daiteke. Ondorio horietarako, diabetes arrisku handiko 3.234 indibiduoren datuak jaso ziren, gehiegizko pisua eta glukosari intolerantzia arina eragiteaz gain.
|
|
2014
|
|
|
Haurren hazkuntzan aitak duen parte hartzea, gainera, oso onuragarria da haurrentzat. Kanadako Concordia unibertsitateak berriki egin
|
duen
ikerketa batek erakusten du aitaren irudiak eragin positiboa duela bere adimenean eta portaeran. Ikertzaile horien esanetan, guraso aktiboen seme alabek haurtzaroan «portaera arazo gutxiago eta adimen gaitasun handiagoa dute hazten diren heinean».
|
|
|
bradleyp johnson Neskentzako esnea, haurrentzako esnea? Amaren esnea desberdina izan daiteke haurrentzat, formula produktuak bereizteko eztabaida ireki
|
duen
ikerketa bat Haurtxoentzako formula esneak bereizi egin daitezke, gutxi gorabehera, adinagatik ez ezik, bularreko haurraren sexuagatik ere. Orain dela gutxi egindako azterketek aditzera ematen dutenez, amaren esnearen osaera ezberdina da neskentzat edo mutilentzat.
|
|
|
Gure herrialdea kanpoko arrainaren mende dago ekainaren 12tik aurrera, baliabide propioen gehiegizko ustiapena agerian uzten
|
duen
ikerketa baten arabera.
|
|
2015
|
|
|
Zifrak adierazgarriak dira: hiru txakurren edo katuen hiru jaberen batek ez du albaitariarekin kontsultatzen lau hankako lagunei, Zientzia eta Teknologia Unibertsitate Iberoamerikarrak Txilen
|
duen
ikerketa baten arabera. Maskotetarako antibiotikoak, berriz, ezinbesteko sendagaiak dira lankide horien bakterio gaixotasunei aurre egiteko.
|
|
2016
|
|
|
Opari gehiegi izateak apetatsua, aspergarria eta prezio txikiagokoa eragin dezake AIJUko adituek adierazi dutenez, gehiegizko opariak «kapritxo jarrerak, asperdura eta gutxiegi prezioek eragin ditzakete», «desordena eta kontserbatzeko interes falta». Missouriko Unibertsitateak Journal of Consumer Research en argitaratu berri
|
duen
ikerketa bat iritzi horiekin bat dator, eta haurrei opari gehiegikeriak eragin diezazkiekeen ondorio negatiboei buruz ohartarazi du, helduen bizitzan jokaera materialista batekin lotuz. Gehiegikeriarik gabe oparitzeko hiru jarraibide 1 Opari kopurua mugatzea.
|
|
2017
|
|
|
Christine Kitamura psikologoak dioenez, «modu deigarrian erabiltzen dugu haurtxoekin eta animaliekin erabiltzen dugun hitz egiteko modua: intonazio zorrotzagoa erabiltzen dugu, afektuz betea, bai eta silaben gehiegizko luzapena ere», animaliekin komunikatzeko modu hori ikertzen
|
duen
ikerketa bat koordinatu du, eta Science aldizkarian argitaratu da. Babytalk izeneko (haurtxoekin hitz egiten du) intonatzeko modu hori haur txikietara eta pettalk era zuzentzen denean (konpainiako animaliekin hitz egiten du), harburu edo felido maiteekin egiten denean, oso desberdina da, baina helduekin erabiltzen dena.
|
|
2018
|
|
|
del refinadoINPERFEKZIOA DESAGERRARAZI... ETA KARISMA ERE BAIOlio horiek berezko garbitasuna izaten dute, ez zaie garbitzeko edo arazteko prozesurik harrarazten, eta hain zuzen horregatik daukate beste batzuek baino kalitate hobea.Orduan, zergatik jardun olioak fintzen. Berotan presioa emanez lortzen direnek edo maila gutxiko fruituetatik ateratzen dituztenek akats dezente izaten dute, bai kimikoak eta bai usaimenari eta dastamenari dagozkionak ere (eta azidotasun handia eduki ohi dute); hori dela eta, findu beste aukerarik ez da gelditzen jateko moduan egon daitezen, ogi gainean zabalduta, entsaladari botata edo zartaginean jarrita arrautzak frijitzeko.Prozesu hori harrarazten dieten olio guztiek etiketan ageri izaten dute: ...a falta izaten ditu osagai minoritarioak, zeinak, zaporea eransteaz gain, olio birjinek dauzkaten ezaugarri osasungarrietako asko ere ematen duten.Hori dela eta, oliba patsarekin egindakoei oliba birjina eransten diete bukaeran, zaporea emateko.Baina horrek ez du esan nahi oliba patsaren olioa ez denik osasunerako edo ez denik hartu behar.Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Gorenak (CSIC) berriki egin
|
duen
ikerketa baten arabera, olio horrek baditu ezaugarri osasungarri batzuk hain zuzen, azido oleikoen ugaritasuna, eta aukera ona da elikagaiak frijitzeko.Ikerketak aztertu egin du oliba patsaren olioak zer nolako osaera duen, eta zenbait proba egin ditu ikusteko nola moldatzen den frijitzeko garaian.Ekainean aurkeztu zituzten emaitzak, eta honako ondorio hauek atera daitezke:... olio egonkorra da eta iraupen handia du, ekilorearenak baino gehiago (eta baita oleiko ugariko ekilorearenak baino ere). Eta usain ona dauka.Honela begiratu behar zaie eskaintza handiei... eta letra txikiariETIKETAN AGERTU BEHAR DUENA, LEGEAREN ARABERA: Salmenta izena:
|
|
|
Artikulu honetan sudokusino horien onurak azalduko ditugu. Hala iradokitzen
|
duen
ikerketetako bat Vienako Unibertsitateak (Austria) duela gutxi egindakoa da. Lisa Wallis buru dela, lan zientifikoak ondorioztatu du txakurrentzako buru jolasek gutxitu egin dezaketela buru narriaduraren arriskua, bai eta Alzheimer gaitza agertu edo atzeratu ere.
|
|
2019
|
|
|
Irudia: Pexel ak Ludopata 18 urte baino lehen Gero eta gazteago agertzen da sariarekiko bultzada, Gazteriaren Institutuak (Injuve) berriki egin
|
duen
ikerketa baten arabera. “Duela urte batzuk, ludopata gazteen kasuak anekdotikoak ziren.
|