2005
|
|
Laburbilduz, lherzoliten fusio partzialaren bitartez magma basaltiko bat eta harzburgiten konposizioa
|
duen
hondakin solidoa sortuko dira. Prozesua era honetan deskriba daiteke:
|
|
Laranjaren helmuga nagusia giza kontsumo zuzena den arren, haren azpiproduktuak ere oso preziatuak dira. Laranjak sortzen
|
duen
hondakinetako bat, oskola, olio esentzialak ateratzeko eta eguzkitan lehortzeko erabiltzen da. Prozesu horrek ganadua jaten du, batez ere txerria eta behia, pentsua bezala.
|
2007
|
|
Lapatxek gaur egun jasotzen
|
duen
hondakinen bikoitza jasoko du San Markosetik ekartzen hasten direnean; gaur egun 40.000 tona jasotzen ditu urtean eta gero 35.000 gehiago jasoko ditu; beraz, 75.000.
|
2008
|
|
ADAP Minda azienden gorotz solido eta likidoen, hondakin uren eta janari hondarren nahasketa da, eta soroetako biztanleek ongarri gisa erabili dituzte. Hala ere, abeltzaintzako ustiategi intentsiboek gaur egun milioika tona minda sortzen dituzte, eta ezin dira ohiko moduan aprobetxatu, eta ingurumenean eragin handia
|
duen
hondakin bihurtzen dira. Kontrolik gabe isuriz gero, mindek lurzorua kutsa dezakete mantenugai gehiegi (nitrogenoa, fosforoa eta potasioa), ur kontinentalak bere nitratoengatik, eta atmosfera, amoniakoa, metanoa eta usain txarrak isurtzen dituztelako.
|
|
Batek pertz bat indusketan aurkitutako hondakinez bete du, tirolina batera lotu du perraila, eta aldapa behera bultzatu du. Behean beste bi lagunak pertza galbahe elektrikora irauli dute, ea gazteluaren historiarekin zerikusia
|
duen
hondakinik harrapatzen duten. Lana goizeko bederatzietan hasi dute eta ordu biak arte ariko dira horretan.
|
|
Orain arte berriztapena guztiaren soluzio miragarritzat saldu digute. Baina, bestalde, ahalik eta gehien kontsumitzera ere bultzatzen gaituzte (horrela merkataritza sustatzen omen da), erositako produktuak uzten
|
duen
hondakinari begiratu gabe, hain zuzen ere, bat, bi edo hiru estalki dituen begiratu gabe.
|
|
|
duen
Hondakinen Kudeaketa Plana sakonki ezagutzeko aukera izango dute
|
2009
|
|
Göteborgeko Unibertsitateko eta Borasko Unibertsitate Eskolako ikertzaileei esker, Suedian, asko. Zientzialari horiek oso onddo eraginkorra aurkitu dute biomasa etanol bihurtzeko, eta prozesuan, gainera, material superxurgatzaileak eta mikrobioen aurkako propietateak dituztenak fabrikatzeko aukera ematen
|
duen
hondakina uzten dute. Ikertzaile suediarrek, zigomizetoen ordenako onddoa 100 espezie baino gehiagoren artean aukeratu zuten, eta biomasa mota guztietan mantendu, kontserbatu eta ugaltzeko erraza dela diote.
|
2011
|
|
Horrek guztiak eragin handia du ingurumenean eta ekonomian. Herritarrak behar bezala uzten ez
|
duen
hondakin bat isurketa gisa amaituko da, horrek dakarren tratamenduaren gainkostuaz gain, eta guztiok ordainduko dugu. Zer egin dezakete kontsumitzaileek arazo horri aurre egiteko?
|
|
Espainiaren kasua da: 2009an %5 murriztu zuen zabortegietara bidaltzen
|
duen
hondakin kantitatea, baina metodo horrek jarraitu egiten du gehiengoa bezala (%52) (Europako batezbestekoa %38 da). Birziklapena ere hobetu egin zen, eta %15ean geratu zen, baina Europako batez bestekoaren azpitik jarraitzen du (%24).
|
2012
|
|
Zalantzarik gabe, gaiak badu ezkutatu ezin den gaurkotasuna; batik bat, gizarte osoarentzat izugarrizko arazoa dakarrelako. Egungo gizarteak sortzen
|
duen
hondakin kopuru handia eta horri dagokion kudeaketa eredua mende honetako arazo larrienen artean koka daitezke, eta ez da gutxiagorako.
|
|
Ideia bat egiteko, xurgatu edo erauzi nahi den material horren kopuruaz, horren bolumenaren baliokidea Getxo udalerriaren azalera osoan 4 metroko alturan lurra kentzeak emango ligukeena izango zen, edo Supersurraren obrak sortu
|
duen
hondakin bolumena bost aldiz, edo 230 aldiz San Mameseko zelaia 30 metroko alturaraino betetzea litzateke.
|
|
Argi dugu zein den bidea: murrizketa eta prebentzioa, berrerabilpena eta birziklatzea, zabotegirik eta errauste plantarik beharrezko egingo ez
|
duen
hondakinen kudeaketa zentzuzkoa. Hau da, gure helburua Gipuzkoa Zero Zabor lurraldea bihurtzea da.
|
2013
|
|
herri bakoitzak sortzen
|
duen
hondakin
|
|
Horraino dakit nik zer erantzungo diodan 2023an galdetuko didanari. Bizi denak ikusiko du nola eboluzionatuko
|
duen
hondakinen kudeaketak datozen hamar urteotan. Ikusiko duen bezala ea mundua gai izan den bizimodu iraunkorrago bati buruzko trantsizio ordenatu samarra antolatzeko… ala ez.
|
|
herri bakoitzak sortzen
|
duen
hondakin
|
2014
|
|
Irudian duzuen ontzi grisean jasota atera duzue erreusa, aurrerantzean. Ohi bezala, igande goizetan, betiko ordutegian egingo du Udalak, birziklaezina izaten segitzen
|
duen
hondakin zati txikiaren bilketa. Orain arte ez bezala, hemendik aurrera, ontzi bidez. Organikoa biltzeko duzuen ontzi bera da, tamaina berekoa; kolorea du ezberdina, grisa baita, erreusarentzako baliatu duzuen ontzia.Usurbilgo hiri hondakinen bilketa sisteman laster batean emango den aldaketa hau, Udalak abiatu asmo duen hondakinen sortzez besteko ordainketa sistema berriak eragin du. Hondakinen bilketagatiko ordaindu beharreko tasa bitan zatituko dute aurrerantzean; zati finkoa izango du, denek berdin ordaindu beharreko kopurua, eta zati aldakorra, erreusa etxe atarira ateratzen dugun aldi kopuruaren arabera kalkulatuko dena.
|
|
Ohi bezala, igande goizetan, betiko ordutegian egingo du Udalak, birziklaezina izaten segitzen duen hondakin zati txikiaren bilketa. Orain arte ez bezala, hemendik aurrera, ontzi bidez. Organikoa biltzeko duzuen ontzi bera da, tamaina berekoa; kolorea du ezberdina, grisa baita, erreusarentzako baliatu duzuen ontzia.Usurbilgo hiri hondakinen bilketa sisteman laster batean emango den aldaketa hau, Udalak abiatu asmo
|
duen
hondakinen sortzez besteko ordainketa sistema berriak eragin du. Hondakinen bilketagatiko ordaindu beharreko tasa bitan zatituko dute aurrerantzean; zati finkoa izango du, denek berdin ordaindu beharreko kopurua, eta zati aldakorra, erreusa etxe atarira ateratzen dugun aldi kopuruaren arabera kalkulatuko dena. Erreusaren bilketari eragingo dio aldaketa honek.
|
2015
|
|
Erabaki honekin gainera, udal baliabideak eraginkortuko dituztela aipatu digute.Eskuorrien banaketaAldaketa honen berri emateko, eskuorri bat banatu du Udalak etxez etxe argibideekin, eta nahi dugun lekuan ikusgarri izateko 2015 eta 2016ko erreusaren egutegi bilketarekin. Bertan aipatzen denez, uztailaren 5ean bai birziklaezina izaten segitzen
|
duen
hondakin zatia bilduko da. Hurrengo bilketa eguna ordea, uztailaren 19an izango da.Informazio edo argibide gehiagorako, hor duzue Atez Ateko bulegoa: Doako telefonoa:
|
|
Bestalde, 2008az geroztik lanean ari da Lapatxeko konpostatze planta. Baina planta horrek gaur egun kudeatu behar
|
duen
hondakinen kopuruak aise gainditzen du Lapatxek berak duen lan gaitasuna.
|
|
* Euskal Herrian, negutegi efektuko gasen isurtzailerik haindienen artean bosgarrena da Zabalgarbiko errauste planta, datu ofizialen arabera, eta hirugarrena jatorri biogenetikoko CO_ 2 a ere kontuan hartzen duten isurketa errealei erreparatzen badiegu. * Zabalgarbik egiten
|
duen
hondakinen balioztatze materiala oso txikia da, txatar metalikoak baino ez baitira aprobetxatzen. Errausten diren hondakinak selektiboki jaso eta modu egokian landuko balira birziklatze instalazioetan balioztatze maila askoz ere handiagoa litzateke.
|
2016
|
|
Zigarrokinak, munduko hondakin sortzaile nagusia Irudia: hire Hainbat ikerketak erakusten dute zigarrokinak mundu osoan isurtzeak sortzen
|
duen
hondakin kantitate izugarria duela. Itsasertzaren Amerikako Elkartearen aldizkariko artikulu batek ziurtatzen zuen munduan zaborra biltzeko modurik ohikoena direla, planeta osoan milioika kilo barreiatuta.
|
2018
|
|
Artilez lepo daude baserrietako ganbarak. Garai batean, albiste ona zen hori; baina buruhaustea da egun." Gaur egun, kudeaketa zaila
|
duen
hondakina da ardi latxen ustiapeneko artile gordina; gastuak bakarrik sortzen ditu", azaldu du Yurre Peñagarikano Urkome Urola Kostako Landa Garapenerako Elkarteko kudeatzaileak.
|
|
Horrez gain, Gipuzkoako Foru Aldundiak sortutako InguruApp doako aplikazioa ere deskargatu ahal izango da mugikorretan. Erabiltzaileak bilatzailearen bidez jakin dezake zein edukiontzitan utzi behar
|
duen
hondakin bakoitza, bere udalerriko bilketa sistemaren arabera. Edukiontzien bidez ere bilaketa egiteko aukera izango du aplikazioak, eta egiten diren akatsik ohikoenen berri ere emango du.
|
|
«Zaborrik ez sortzea epe luzerako helburua da, baina garrantzitsuena pixkanaka gutxituz joatea da», dio María Negrok, Ideien Hervideroko sortzaileak Beltza da herritarren mugimendu globalaren zati bat, #Basket ALTZAIRUZKOA edo #Zero Waste, egunero guk uzten dugun zaborra murriztea eta planetan duen eragin handia murriztea helburu duena. Nahiz eta onartzen
|
duen
hondakinak murriztea eta zero zabor helburua lortzeko muturrera iristea, madrildar honek bere oihal poltsekin, plastiko poltsarik ez erabiltzea eta, ahal den guztietan, ontzi berrerabilgarriak saihestea ez eragozteko, hauxe dio: hondakinak murriztea eta zero zabor helburua lortzea.
|
|
Erraustegiaren proiektu honetan zuzenean inplikatuak dauden Gipuzkoako Hondakinen Kontsortzioari (GHK), Gipuzkoako Foru Aldundiari eta Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailari" proiektuaren suspentsioa eskatzea" galdegin diezaiola eskatu dio GuraSOS ek Europako Batzordeari. Baita," hasiera hasieratik herritarren parte hartzea bermatuko
|
duen
hondakinen kudeaketarako planaren berrikustea martxan jartzea eskatzea". Eskariokin, Europak, aipatu Gipuzkoa nahiz EAE mailako erakundeok dagozkien bete beharrak betetzen dituzten aztertu dezala nahi du GuraSOSek. Jaurlaritzaren kasuan, ia hondakinen inguruko plangintza bete duen, hondakinak kudeatzeko planik gabe, erraustegia eraikitzeko ingurumen baimena emanda; edota" ingurumenaren babeserako ardura" urratu eta" herritarren parte hartzea bermatu al duen". Gipuzkoako Foru Aldundiok agintariek, finkatua dagoen moduan, sei urtez behin ebaluatu eta berrikusten ote duten hiri hondakinen kudeaketa plana eta horretarako herritarren parte hartzea bermatu den.
|
2019
|
|
Udalak abiatu
|
duen
hondakinen kudeaketaren parte hartze prozesuari" gabeziak" ikusten dizkio EH Bilduk
|
2020
|
|
Hala ere, 100 urtemuga betetzen den honetan, erronka handi bati egin behar diote aurre polimeroek: material horiek erabiltzeak eragiten
|
duen
hondakin kantitate handia; horrek kezka handia sortu du gizartean. Erronka hori gainditzeko, oro har polimero gutxiago erabiltzeaz gainera, material horiek birziklatzeko modu berriak ikertu behar ditugu zientzialariok, eta agertzen diren arazo eta oztopoei irtenbidea bilatu.
|
|
Albeoloak zaku formako poltsa txiki batzuen gisakoak dira, airez betetzen dira eta zelula bakarreko horma batez osatuta daude. Horma hori hain fina denez, oxigenoa odolera irits daiteke, eta karbono dioxidoa, gure gorputzak sortzen
|
duen
hondakin gasa, odoletik arnas aparatura igarotzen da. Arnasa hartzean airea askatzen dugunean kanporatzen da gas hori.
|
|
Zona horietako bat da zabortegira sartzeko errepidea, baskula zegoen tokia; Josu Zubiaga Segurtasun sailburuordeak esan duenez, sarbide bat egin behar da hara iristeko, eta, gero, beheko aldean presioa egiten
|
duen
hondakin multzoa kendu behar da, segurtasunez lan egin ahal izateko. Beste zona baserrien ondoan dagoena da, eta, Zubiagaren arabera, «are konplikatuagoa» da han aritzea.
|
|
" Administrazioak urteetan sustatu
|
duen
hondakinen kudeaketa pribatua, low cost eredua eta etekin pribatu azkarra helburu duena, ez da bateragarria esparru horretan ezinbestekoa den kontrol publiko zorrotzarekin”, azpimarratu du Oterok. EH Bilduko kideak gaineratu du, Zaldibarko ezbeharraren ondoren Iñaki Arriola Eusko Jaurlaritzako Ingurumen sailburuak kudeaketa eredu pribatu hori" agorturik ez ote dagoen" esan eta" gogoeta sakona" egin behar dela onartu zuela.
|
|
EZ hondakinik, EZ dirurik erraustegiarentzatErraustegirik gabe gure hiri hondakinak kudeatzea posible dela irmoki erakusten ari da Usurbilgo herria azken hamar urteotan. Aitzindari izan ginen, gaikako bilketa eraginkorra ezartzen (2009), herrian bertan, auzotarren artean bio hondakinarekin auzokonposta egin daitekeela erakusten (2011), eta, ondo biltzeaz gain, bakoitzak sortzen
|
duen
hondakin kopuruaren arabera, modu justuan ordaintzea dela bidezkoena esan eta praktikara eramaten (2014).
|
2021
|
|
Herritar bezala, kezkatu ez ezik, ezinbestekoa da sail honi argibideak eskatzea. Bergarako auzotarrak bildu dira horretarako eta udalari haiekin elkarlanean aritzea dagokio.Bergaran Valorgreene Paper CC SL enpresak sortu nahi
|
duen
hondakinak kudeatzeko plantak papergintzan sortzen diren hondakinak kudeatu nahi ditu. Hondakin horiek gurean publikoki salatu eta erakutsi diren kalteak eragiten ari den monolaborantzan oinarritutako basogintza intentsiboak sortutako egurraren prozesamendutik datoz; batez ere, eukaliptoarenetik.
|
2022
|
|
Prebentzioak, besteak beste, garratzi handia du afera horretan. Eusko Jaurlaritzaren Euskadiko Hondakinak Prebenitu eta Kudeatzeko 2030eko Planaren eta Espainiako Kongresuak berriki onartu
|
duen
hondakinak kudeatzeko legearen arabera, 2030erako %15 hondakin gutxiago sortu dira, 2010eko datuekin alderatuta. 2018 eta 2020 bitartean, %10ekoa izan zukeen jaitsierak, baina %2, 2koa izan da.
|
|
Uraren Euskal Agentziak egingarritzat jo du enpresa pribatu batek Lezaman egin nahi
|
duen
hondakinen balorizaziorako azpiegitura. Lau milioi metro kuboko edukiera izango du —Zaldibarko zabortegiarena halako bi— Hain zuzen, Uraren Agentziak hilaren hasieran kaleratutako txosten batean dio «potentzialki» baimena emateko modukoa dela proiektua, uraren kudeaketari dagokionez beharrezko baldintza guztiak betetzen dituelako.
|
|
Jainko ahaltsua, hori amaiera! Bistan zen andre hura gauzaeza zela bizitzeko; batere indarrik eta helbururik gabe, ohitura txarren harrapakin erraza; zibilizazioak azpian harrapatzen
|
duen
hondakin horietako bat! Baina hain behera erortzea ere!
|