|
2023
|
|
|
Ez dugu ahaztu behar eskumenen eragin finantzarioa aztertu behar
|
duen
finantza zaintzako txostenak, hau da, finantza jasangarritasunaren gaineko txostenak legezkotasun kontrolaren barnean sartu behar dela, KAren ekainaren 9ko 111/ 2016 Epaiak adierazten duen moduan: " Andaluziako Autonomia Erkidegoari esleitutako" finantza zaintza" k (60.3 AndAE) ez du babesten toki erakundeen jarduera ekonomiko finantzarioa arautzea, baizik eta erregulazio hori betearaztea edo aplikatzea, adibidez, baimenen, ikuskapenen edo fiskalizazio egintzen bidez. Konstituzio Auzitegiaren 179/ 1985 Epaiak, abenduaren 19koak, 1 OJ, adierazi zuen toki ogasunak onbideratzeko eta arautzeko premiazko neurriei buruzko abenduaren 21eko 24/ 1983 Legeak urratu egiten zituela autonomia erkidego baten estatutu eskumenak, ez toki erakundeen gaineko finantza ikuskapenak izan behar zituen alderdiak arautzeagatik, baizik eta zeregin hori Estatuko organo bati agintzeagatik.
|
|
|
Baina 2002an Ekonomia Ituna onartzen zuen Lege berria onetsi zen, gaur egun indarrean jarraitzen duena, eta Lege berriak 48.5 artikuluan finantza zaintzako ahalmenen hedadura zabaldu egiten du, Estatuak
|
duen
finantza zaintzako ahalmenekin berdinduz. Artikulu berriak finantza zaintzaren hedadura handitu egiten dela adierazten dugu Estatuak duenarekin berdintzen duelako, nahiz eta beste autore batzuek, Gonzalez de Zarate LoRENTEk besteak beste, finantza zaintzako ahalmenen murriztapenaz hitz egin.
|
|
|
" Herri honetan beti delikatua den gai bati buruzko eztabaida: toki ogasunaren arloko eskumenen titulartasunari buruzkoa, toki erakundeen finantza zaintza lurralde historikoei dagokien ala ez eta zein neurritan" 584 Lehenago adierazi dugunez, autore batzuen ustetan ENDEMAÑO AROSTEGUI barne uste dute585 Estatuko lege batek edo EAEko lege batek zehaztu behar duela zeinek
|
duen
finantza zaintzaren titulartasuna. Gaia oso polemikoa izan da eta EAErako udal lege bat garatu nahi izan den bakoitzean polemika hori areagotu da.
|
|
|
Ikerketa honetan zehazten dugun bezala, arazoa bikoitza da. Alde batetik, jakin dugu nork zehazten
|
duen
finantza zaintzaren kontrola eta, bestetik, kontrol horiek gauzatzeko nork duen erabili beharreko tresnak ezartzeko eskumena. Arazoa argi dago EKk berak" sortu" duela lurralde antolaketa deszentralizatu bat egituratu duenetik, eskumenen banaketa sistema ezarrita.
|
|
|
Arazoa argi dago EKk berak" sortu" duela lurralde antolaketa deszentralizatu bat egituratu duenetik, eskumenen banaketa sistema ezarrita. Azken finean, ARIAS ABELLANi jarraituz, zehaztu da, alde batetik, nork arautzen
|
duen
finantza zaintza eta, bestetik, nor da finantza zaintzaren titularra431 Beste modu batean esanda, bi gauza aztertu behar dira: alde batetik, nork du eskumena finantza zaintzaren kontrola eta kontrol teknikak zehazteko; eta bestetik, nork egikarituko dituen kontrol teknika betearazle horiek.
|
|
|
Zehaztu behar dugu orduan noiz gauzatzen den Estatuaren oinarriekin bat eginez izaera berezia eta mugatua duen kontrol hori. Kontrolak interes orokorrei eragiten badie, eta interes horien defentsa Konstituzioaren arabera Estatuari badagokio, Estatuak tokiko finantza jarduera kontrolatzeko neurriak hartzea onartu ahal izango da, betiere, autonomia erkidegoak estatutuen arabera bere gain hartua
|
duen
finantza zaintza errespetatuz. Beraz, Estatua da finantza zaintzaren titularra, baina autonomia erkidegoek eskumen hori bereganatu ahal izango dute estatutuen bitartez.
|
|
|
Gaitasun horrek Estatuak toki sektorearekiko
|
duen
finantza zaintza kentzea baino zerbait gehiago dakar, korporazioek eurek beraien finantza baliabideak lortzeko eta erabiltzeko prozesuan parte hartuz eta errekurtso haien bolumena geldiarazteko eta gastua askatasunez antolatzeko ahalegina eginez, Konstituzio Auzitegiak bere funtsezko arauaren integrazio lanean berariaz adierazi duen bezala". Beraz, bi printzipio horiek harreman estuan egon arren ez dira gauza bera.
|