|
2001
|
|
|
Badago Platonek mendebaleko kulturan zehar barreiatu
|
duen
beste tesi bat, olerkigintza inspirazio gisa ulertzearena hain zuzen ere. Olerkigintza ez baita jakintza bat," jainkozko erotasun" bat baizik.
|
|
|
Lehen galderak arrazoimenaren interes espekulatiboa jasotzen du (Metafisika), bigarrenak interes praktikoa (Morala) eta hirugarrenak, benetan eremu berririk irekitzen ez badu ere, aurreko bi interesak biltzen ditu (Erlijioa, edo Historia). Kritika n ez bezala, ideia hau bera errepikatzen
|
duen
beste bi unetan laugarren galdera bat gehitzen du: Zer da gizakia?
|
|
2003
|
|
|
Maie tasun kontuetan honaino hezi dena, gauza ederrak ordenean eta zuzen ikusirik, maitasun kontuetan jada azkenera hurreratuz, bat batean zerbait izaeraz harrigarriro ederra hautemango du, aurreko neke guztien helburu hura hain zuzen ere, Sokrates, hasteko beti existitzen dena, eta ez sortzen ez desagertzen ez dena, ezta hazten ezta murrizten ere, eta ez alde 211 batetik eder eta bestetik itsusi, ezta ere batzuetan eder eta besteetan ez, ezta ere zerbaitetan eder eta beste zerbaitetan itsusi, ezta ere toki batean eder eta beste batean itsusi, batzuentzat eder eta beste batzuentzat itsusi izateko moduan. Eta ez zaio ederra aurpegi bat, eskuak edo gorputzak
|
duen
beste ezer bezala agertuko, ezta ere hitzaldi ala jakintza bat bezala, ezta ere nolabait beste zerbaitetan egonik, izaki batean, lurrean, zeruan edo beste edozertan, edertasuna bera baizik berez beti bera bezalako bakarra izab nik; gainerako eder guztiek ordea haren parte dute halako moldez, non nahiz eta gainerakoak sortu eta desagertu, hura ez baita ez handitzen ez murrizten eta ez du ezer jasa... Hemengo gauzetatik abiatuta bat mutilak zuzen maitatzearen bidez gora joanez edertasun hura ikusten hasten denean, helburua ia ukitzen du.
|
|
|
Inork ez bailuke uste izango hori sexu hutsezko batasuna denik, horretarako elkarrekin egonik horren adore handiz poztuko balira bezala. Bakoitzaren arima ordea nabarmena da esan ezin
|
duen
beste zerbait nahi duela, baina nahi duena sud matu eta igarkizun gisa adierazten du. Eta Hefesto, bere tresnak hartuta, bioi elkarrekin oheratuta daudela agertu eta galdetuko balie:
|
|
|
— Eta horrek orduan, eta desiratzen
|
duen
beste edonork ere, gertu eta bertan ez dagoena desiratzen du, eta ez daukana eta bera ez dena eta faltan duena. Desira eta maitasuna horrelako gauzenak al dira?
|
|
|
Lege naturalek zuzentasuna bera osatzen dutenez, berezko agintea dute gure adimenaren gain; arean ere, adimena eman zaigu zuzentasuna barneratu, egia jakin eta legeok betetzeko. Zernahi gisaz, gizaki guztiek ez dute adimen argitasun bera zuzentasun hori antzeman ahal izateko, ezta bihotz zintzotasun bera ere, horren aginduak betetzeko; politikak, bada, gizakien onarpenarekin zerikusirik ez
|
duen
beste aginte mota bat eman die legeoi, horien betepena jagoteko denbora botereen bidez. Beste alde batetik, nahierarako legeek duten agintearen oinarriak dira, hala legeok ezartzeko ahalmena dutenek emandako indarra, nola legeok betetzeko agintzen duen jainko ordena.
|
|
|
...batek agintzen duenez, saltzaileak bermeren bat eskaini behar du, saldutako gauzaren gain hirugarrenek izan ditzaketen eskubideei begira, baina berariazko ituna eginez gero, saltzaile horri bere egiteen ondoriozko erantzukizuna bakarrik eska dakioke; egin eginean ere, itun hori bidezkotzen da, salmenta egin delako gauzaren benetako balioa baino gutxiago ordainduta, edota salbuespena ahalbideratzen
|
duen
beste arrazoiren bat dagoelako.
|
|
|
1740 eta 1780 arteko uneren batean, elektrizitatearen ikertzaileak, talde gisa, astronomoek Antzinatean, higiduraren ikerlariek Erdi Aroan, optika fisikoarenek XVII. mende amaieran eta geologia historikoarenek hurrengo mendean lortutakoa eskuratu zuten. Paradigma bat eskuratu zuten, bada, eta horrek beren esparruaren oinamtzapena bermatzen zien eta ikerkuntza arazo zehatz eta ezkutuagoetara bideratzea ahalbidetzen.9 Atzera begiratzeak ematen duen abantailagatik ez bada, oso zaila dirudi zientziaren esparru bat hain garbi aldarrikatuko
|
duen
beste irizpide bat aurkitzea.
|
|
2004
|
|
|
Zeregin horretan osagai garrantzitsu bat kontzeptuak izango lirateke, baina hauek gure adimenean orokorketa baten bidez sortuko lirateke. Ikuspegi honen arabera mendia mendi dela ezagutuko genuke lehenengo mendi bat ikusita eta gero beste bat eta gero beste bat... eta azkenean (ez dakit zenbat mendi ikusi ondoren) mekanismo bat martxan jarriko litzateke eta mendiaren ideia sortuko litzateke gure adimenean, nirean eta baita bizipen kateaketa bera izan
|
duen
beste edozeinenean.
|
|
2005
|
|
|
Betebeharra galdatzen dugu, aholkuak eta bestelako gomendioak, benetan egokiak izanagatik ere, lege ez baitira. Baimena ez da legearen ekintza, baizik eta ekintzaren ukazioa, non ez
|
duen
bestea behartzen baimena duenari ez eragoztera baino. Eta hala diogu bidezkoa dena egitera behartzen duela, ez bakarrik zuzena dena, zuzenbideak, ordena horietan, ez baita soil soilean justizia horren objektua, ezpada beste bertute batzuena ere.
|
|
2006
|
|
|
Jainkozkoen adore emakida hau elementu estrategiko erreala da heroiarentzat, borrokara doanean gogoan izan behar
|
duen
beste gertakari bat, arerioaren indarrarekin batera. Agamemnonek aitortzen digu hori Akilesen gailentasuna salatzen duenean:
|
|
2009
|
|
|
32 Historiaren kontzeptuari buruzko X. tesian: " Oraindik politikari horiek tinko atxikitzen duten historiaren ikuspegiarekin edozein konplizitate onartzen ez
|
duen
beste ikuspegi batera iristea gure pentsatzeko ohiturentzako zein garestia den iradoki nahiko nuke". Hemen, inolako dudarik ez, polemika estalinistei eta sozial-demokratei zuzentzen zaie.
|
|
|
Bensaiden arabera, Marxek Historia Unibertsalaren nozioa eraitsi egin du. Izan ere, historia aztertzerakoan, zalantzan jarri ohi izan da, finalismoaren eta determinismoaren kontra marxismoa hautabide garrantzitsuena izan den; edota, aldiz, finalismoa eta determinismoa onartzen
|
duen
beste adierazpen bat gehiago izan den. Bensaidek lehenengoarekin bat egiten du.
|
|
|
Eta geure burua kokatzeko berriro errepikatuz, Kantengandik tiraka, izpirituaren ildotik tiratu dutenak izan dira Hegel eta Marx. Baina beste alde batetik, berbaitango gauza errekuperatu
|
duen
beste bide bat zabalduko da, Schopenhauerrengandik Nietzscherengana doan haria: nahimenaren filosofia.
|
|
2010
|
|
|
Ikuspegi horri helduta, subiranoaren adimenean idatzitako lege deitu ahal zaio arrazoinamendu horri, kanpoko lege oro eratortzen duena. Mendekoan ere antzeko arrazoinamendua gertatzen da, hain zuzen ere, subiranoaren legean parte hartzen
|
duen
beste lege bat izan daitekeena.
|
|
2011
|
|
|
" espiritua gure buruen gainera jaistea", esate baterako. Hor ez ote da ageri gorputz organismoak jasotzen duen eta biziberritzen duen zerbait, gorputzaren eta gogamenaren argia (zelulen, sentipenen, pentsamenduaren eta hitzarena) mugiarazten
|
duen
beste argi bat. Hori," beste erreinu" hori da hemen modurik osoenean agertzen den osotasuna, giza pentsamenduaren eta ekintzaren artean gauzaturik horiek biak gidatzen dituena.
|
|
2017
|
|
|
Zentzu horretan, aldiberekotasunaren oinarrizko fenomenoa zera da, edalontzi hori Paulentzat izatea niretzat den une berean. Horrek eskatzen du, beraz, aldiberekotasun ororen fundatzea, berau ezinbestez bere denbora zabaltzen
|
duen
Beste baten presentzia izan behar dena, hain justu, nire denboraren zabaltzean bertan. Baina, hain zuzen ere, Besteak bere denbora zabaltzen duenez gero, berarekin batera zabaltzen nau denboran; eta bere denbora propiorantz jotzen duelarik, denbora unibertsalean agertzen natzaio.
|
|
|
Bestearen begiradaz, nire buruari bizi natzaio munduaren barruan finkatuta bezala, arriskuan bezala, erremediorik gabe bezala. Baina ez dakit ez zein naizen, ez zein den nire lekua munduan, ez ni nagoen mundu horren zein aldek biratzen
|
duen
Bestearengana.
|
|
2021
|
|
|
Altxor, harrapakin, joko eta arrisku, musa, gidari, epaile, bitartekari, ispilu: emakumea Bestea da, hau da, subjektuak, mugatua izan gabe, bere buruaz harago jotzeko erabiltzen
|
duen
Bestea; gizonari aurre egiten diona baina gizona ukatu gabe; Bestea izateari utzi gabe anexiona dezaten uzten duen Bestea. Horregatik, emakumea hain zaio beharrezkoa gizonari bere bozkario eta garaipenetarako, non esan baitezakegu emakumerik izan ez balitz gizonek asmatu egingo zutela (I:
|
|
|
Altxor, harrapakin, joko eta arrisku, musa, gidari, epaile, bitartekari, ispilu: emakumea Bestea da, hau da, subjektuak, mugatua izan gabe, bere buruaz harago jotzeko erabiltzen duen Bestea; gizonari aurre egiten diona baina gizona ukatu gabe; Bestea izateari utzi gabe anexiona dezaten uzten
|
duen
Bestea. Horregatik, emakumea hain zaio beharrezkoa gizonari bere bozkario eta garaipenetarako, non esan baitezakegu emakumerik izan ez balitz gizonek asmatu egingo zutela (I:
|