|
2002
|
|
|
Laneko estresa gero eta arazo handiagoa da, eta gero eta langile gehiagori eragiten die; horregatik ari dira neurriak hartzen, Europako Batzordeak, Euroganberak eta Laneko Segurtasun eta Osasunerako Europako Agentziak aurreko astean abian jarritako kanpaina gisa. «Arazo hori
|
duela
lau urte pentsaezina zen», dio Jesús Uzkudun Langile Komisioak sindikatuko Lan eta Ingurumen arduradunak (CC.OO.) Gipuzkoan, iristen zaizkion kasu guztiei erantzuteko ez dela hornitzen dio. Uzkudunek informatika enpresa batean lan egiten zuen emakume baten kasua azaldu du, eta saileko buruak tratu txar psikologikoak eta iraingarriak jasan dituela adierazi zuen.
|
|
|
Dolly izeneko ardien artetik, zekor, zerri eta ahuntz artean ibili da. Interes zientifikoa zutenetatik, sagua bezala,
|
duela
lau urte baino gehiago lehen oheratzea lortu zen. Transgenikoak ala klonikoak?
|
|
2003
|
|
|
Hala ere, uste du gaur egun zenbait tresna daudela gaixo horien bizi kalitatea hobetzeko. Hala, terapia fotodinamikoa aipatu zuen;
|
duela
lau urte inguru sortu zen, eta ikusmen galera larria saihestea lortzen du askotan. Gainera, azpimarratu zuen aurretiazko emaitza positiboak lortzen ari direla, sendagai antiangiogenikoak emanez ikerketa ildo berriak eginez, makulan hodi berriak agertzeari aurre egiten diotenak eta gaixorik daudenak hazten ez direnak.
|
|
|
Kasu horretan, Telefónica Móviles ek, Vodafonek eta Amenak zehapen handiak izan ditzakete. Adibide gisa balio dezake Lehiaren Defentsarako Auzitegiak
|
duela
lau hilabetetik hona LDZk Endesari, Unión Fenosari eta Iberdrolari irekitako espedientea duela, 2001eko azaroan izandako ustezko prezio itun bati buruzkoa. Aurkeztutako salaketan, telefonia finkoko operadoreek adierazi zuten Espainiako finkotik mugikorrerako interkonexio prezioak oso altuak direla eta Europan gertatzen ari den bezala jaitsi liratekeela.
|
|
|
Parke hori fauna ordezkatzen duten animalien bilduma oso bat hartzeko diseinatu da, Kuaternarioko garaian Altamiratik hurbil bizi izan zenaren erreplika, eta haitzuloetako labar artea inspiratu zuen. Proiektu hori
|
duela
lau urte hasi zen eraikitzen, eta 12 ugaztun espezie eta 45 hegazti espezie biltzen ditu. Gaur egun, gehienak klima eta herrialde hotzetan bizi dira, duela 14.000 urtekoen antzeko klimatologia baldintzetan.
|
|
|
Substantzia beste abelburu batzuetan atzemanez gero, nekazaritzako arduradunek behartuko dute kaltetutako animaliak sakrifikatzera eta erretzera, haragia giza kontsumora irits ez dadin. Animalien Osasunari buruzko Legeak,
|
duela
lau hilabetetik indarrean dagoenak, klembuterola erabiltzea “osasun publikoaren aurkako delitutzat” jotzen du, eta 60.000 eurotik 1.200.000 eurora bitarteko zigorra jaso dezake. Neurri horren bidez, 1994an gertatutako kasuak saihestu nahi dira, Madrilgo eta Toledoko ia ehun lagunek dardarak, takikardiak, zefaleak eta goragaleak izan zituztenean, clembuterolez gizendutako animalien haragia eta gibela irentsi ondoren, El País egunkariak dioenez.
|
|
|
Egia da Internet bidezko merkataritzak ez duela
|
duela
lau edo bost urte baino gehiago aurreikusten zen hazkunde esponentziala izan. Arrazoi asko daude hori azaltzeko, baina horietako bat, agian, ordaintzeko moduetan segurtasun falta osoa da, zehazki, kreditu txartelen erabileran.
|
|
|
Mario Arnaldo AEAko lehendakariak adierazi du, bestalde, “garabiaren tasa arautzen duen ordenantza fiskalak berak baimena ematen duela hura kobratzeko eragile jarduleei, baldin eta jabea bertan egoteagatik hura kentzea lortzen ez bada, eta, beraz, inor ez badago, ezinezkoa izango litzatekeela kasu horietan udal ordenantza betetzea”. Arnaldok gogorarazi du lehenago ere arazoak izan zirela garabiak ibilgailuak kentzearen inguruan,
|
duela
lau urte inguru “Madrilgo Udalak autoak erretiratzea erabaki zuen, polizia bertan ez zegoela ibilgailuak kargatzeko unean”. “Orain ezarri nahi den sistema ez bezala, orduan agenteak bertan zeuden salaketa egin eta erretiratzeko baimena ematean, eta garabiari abisua eman zitzaion; garabiak, gero, poliziarik gabe, aipatutako ibilgailuak jasotzen zituen”, azaldu du AEAko lehendakariak.
|
|
|
Martinek uste du bere kanpaina “oso urrats garrantzitsua dela tartean dauden guztientzat”, eta gizartea gaixotasunaz eta gaixoez jabearazten joateko, horiei “mespretxatu eta errua egozten” baitzaie eta gutxietsita baitaude, esan zuen, gaur egun anorexia baino bost aldiz bulimia kasu gehiago gerta daitezkeela. “Beharrezkoa da medikua behartua egotea Administrazioari gaixo hori dagoela esatera”, esan zuen afektatuen erregistro bat egin behar dela,
|
duela
lau urte Mahai Sektorialak Osasun Ministerioarekin egindako bileran hitz eman zuena. Halaber, Gonzálezek kritikatu zuen Espainiako emakumearen neurrien neurriak egokitzeko azterketa antropometrikoa egin dela, eta hori egin duen agentziari “erosi” behar zaiola.
|
|
|
Ordenagailu baterako sarbidea duten itsuek askatasun osoa izango dute orain irakurtzeko orduan, “Tiflolibros” ri esker, gazte argentinar talde batek sortutako gaztelaniazko itsuentzako lehen liburutegi birtuala. Proiektua
|
duela
lau urte hasi zen, eta artxibo birtual baliotsu bihurtu zen, 30 herrialdetako 900 bat erabiltzailek kontsultatutako 7.200 liburu digitalizaturekin. “Dena 1999ko azaroan jaio zen, liburuak trukatzeko posta elektronikoko zerrenda batekin.
|
|
2004
|
|
|
Orain arte, AEBetan bakarrik. espezie hori bere jatorritik kanpo ugaltzea lortu zen. Komodoko 17 dragoi hauek, Europako lurralde osoan hainbat herrialdetako erakundeen artean banatuta dauden espezie horretako beste 18 animaliei gehitzen zaizkienak,
|
duela
lau urte heldu zen eme batek jarritako zazpi hilabeteko arrautzen inkubazioaren ondoren lortu dira, azaldu zuen Jim Petherrek, “Reptilandia Park” eko arduradunak. Aditu horrek gogorarazi zuenez, “Komodoko dragoiak munduko musker handienak dira, mehatxatutako animaliak dira eta Indonesiakoak dira”, eta, bertan, “2.000 inguru geratzen dira beren ingurune naturalean, Komodo, Flores, Rinca eta beste uhartetxo txiki batzuetan”.
|
|
|
Testua nahitaezkoa da beren osaeran manipulatutako materialaren %0, 9 baino gehiago duten elikagai ontziratu edo fresko guztientzat. Europan,
|
duela
lau hilabetetik hona, Bt artoa merkaturatzen da, Syngenta enpresa suitzarrak egindako arto gozoa. Lehenengo aldia da, 1999tik, EBko herrialdeek genetikoki eraldatutako elikagai bat inportatu ahal izango dutela.
|
|
|
Marteko Olimpo mendia 24.000 metrotik gorako sumendi erraldoia da, eta izotza eta elurra ditu hauts geruza isolatzaile baten azpian. Eta mendi erraldoi horren oinarrian, Eguzki Sistemaren gailurrik altuenean,
|
duela
lau milioi urte baino ez eratutako glaziazio metakinak daude. Horixe erakusten dute “Mars Express” zunda europarraren azken irudiek.
|
|
|
Horixe erakusten dute “Mars Express” zunda europarraren azken irudiek. Ontziko kamerak 3 dimentsioko irudiak lortzen ditu pixel bakoitzeko 10 metroko bereizmenarekin, eta
|
duela
lau milioi urte erregistratutako beste lau sumendietan erupzioen aztarnak ere aurkitu ditu. Geologiari dagokionez, sumendi berritzat jo daiteke hori, Marteren historiako azken %1ean gertatu zirelako.
|
|
2005
|
|
|
Bi erakundeen arteko lankidetzaren emaitza da proiektu hau. Tokiko gizartea EAEko 60 GKEk baino gehiagok bultzatzen dute, eta
|
duela
lau urte bildu ziren hirugarren sektorearen garapena ekonomikoki hornitzeko. Entitate italiarrarekin duen akordioa agentzia araubidean oinarrituko da lehenengo fasean.
|
|
|
Azterketak “Vioxx” (rofecoxib), “Celebrex” (celecoxib) eta Bextra (valdecoxib) laginekin egin dira, nahiz eta FDA eta EMEA ia antiinflamatorio guztiak berrikusten ari diren. “Bestra” izan ezik, gainerakoak Espainian merkaturatzen edo merkaturatzen ziren, Vioxx
|
duela
lau hilabete erretiratu baitzen. “The New England” ek antiinflamatorioen belaunaldi berri honi buruzko argitaletxe bat eskaintzen du, non zalantzan jartzen baitu sendagai horien erabilgarritasuna benetan justifikatuta dagoen.
|
|
|
Madrilen aurkeztu dute proiektua, eta lau milioi emakume eta neskatila esklabo gisa saltzen dituztela salatu du, batez ere Asiako hego ekialdean eta Hego Amerikan, urtero. Kanpainaren izena AFESIPek kudeatzen duen harrera zentro bateko 91 emakume desagertu ondoren sortu zen,
|
duela
lau hilabete Phnom Penh eko hiriburuan. Oraingoz, ezer ez da jakiten non dagoen, eta, Mamek azaldu duenez, Kanbodiako agintariek kasua itxi dute, ikerketa bat “bermerik gabe” egin eta zortzi akusatuak kargurik gabe aske utzi ondoren.
|
|
|
Halaber, Elena Salgadok zuzentzen duen departamentuak ezgaitasuna duten pertsonen erakundeek eta haien familiek Osasun Sistema Nazionalaren partaidetza, kontsulta eta jarraipenerako organoetan aktiboki parte hartzea sustatuko du. Ministroak esan du hitzarmen honek
|
duela
lau urte sinatutakoa ordezten duela, eta ezin izan zela behar bezala garatu, bi erakundeen arteko lan eta harreman mekanismo “zurrunegia eta eraginkortasun gutxikoa” ezarri zelako, Salgadoren arabera. Informazioa Hitzarmenaren hedapenari dagokionez, Osasun eta Kontsumo Ministerioak edukiaren berri emango dio Osasun Sistema Nazionaleko Lurralde arteko Kontseiluari, eta autonomia erkidegoei eskatuko die kontuan har dezatela beren lurraldeetan horrelako akordioak sinatzeko aukera.
|
|
|
Horrela, kontsumitzaileak jakin ahal izango du erositako atunak nahi gabe izurdeak hil dituen arrantzan edo edozein lesiotan. Azken produktuaren segurtasunari eragiten ez dion gai horri buruzko informazio etiketatzea agertzen joan da azken urteotan, eta ekoizle batzuen borondatez, haiek merkaturatzen dituzten atun kontserben latetako batzuetan, batez ere
|
duela
lau urte Espainian APICD inguruan harrapatutako atunaren jarraipenerako eta egiaztapenerako berariazko araua onartu ondoren, gai horri buruzko Erkidegoko araudirik ez dagoelako. Izan ere, badirudi azkenean iritsi dela garaia, legezko neurri hertsien bidez, oreka bat ezartzeko atunaren kontsumo seguruaren, ingurumenaren kontserbazioaren, beste espezie batzuekiko errespetuaren eta jasangarritasunaren artean.
|
|
2006
|
|
|
Datu horrek igoera handia ekarri du 2002arekiko, ehuneko hori% 28koa baitzen. Lan horrek, gainera, adierazten du eskatutako finantzazioaren batez besteko portzentajea %92, 9koa dela, eta
|
duela
lau urte %87, 3koa. Hala eta guztiz ere, finantziazioa behar duten bezeroen portzentajea, %76, 97rekin, aurreko azterlanean ikusitako ia berdina da.
|
|
|
Lurrean gertatu ziren aldaketa horiek NASAko “Grace” sateliteek detektatu zituzten. Sateliteek lurreko grabitazio neurketak jasotzen dituzte
|
duela
lau urtetik. Bi gailu horiek 300 eta 500 kilometro arteko altueran eta 220 kilometro inguruko distantzian inguratzen dute Lurra.
|
|
2007
|
|
|
Azken atal honetan, hamar kutxazainetik hiruk ez dute planteatu zaien proba gainditu(
|
duela
lau urte baino gehiago, orduan %20 inguru baitzebilen proportzioa).
|
|
|
Legeak derrigortzen duen bi urteko bermea zazpiek emateak eta agiriak espainieraz egoteak (arauak xedatua duen bezala) ez lukete albiste izan baina bermeei buruzko lege berria
|
duela
lau urte indarrean sartu zenetik hauxe da CONSUMER EROSKI k azterturiko lagin guztiek funtsezko atal honetan huts egin ez duten aldi bakarra.
|
|
|
Simioan 130 aldiz errepikatzen den bitartean, gizakian ez da behin bakarrik agertzen. PtERV1
|
duela
lau milioi urte txinpantzeak eta gorilak infektatu zituen birus batetik dator, zantzu guztien arabera. Hala ere, ez dago giza zeluletatik igaro izanaren aztarnarik.
|
|
|
Hala ere, badirudi Etiopiako Gobernuaren erantzunetatik ez dela berehalako ekintzarik ondorioztatzen. Dirudienez,
|
duela
lau urte Lossada familia batek salatu zuen eta ikerketa gelditu egin zen akusatuaren eta bertako agintarien arteko harreman onak zirela eta. Espainiako justizia aintzat hartzeak bermatzen ditu gaur egungo akusazioak, eta oso larriak dira.
|
|
2008
|
|
|
Eskaintza oporraldietara ere hedatzen da:
|
duela
lau urte aztertu ziren gimnasioen %12k abuztuan ixten zuten eta gaur, berriz, %7, 5ek baizik ez.
|
|
|
Dirudienez, arazoaren jatorria kristala berotzeko sisteman dago. Horrelako gertaerek larrialdiko lurreratzea eragin zuten, American Airlines eko pilotuen arabera; FAAk eta aerolineak berak
|
duela
lau urtetik ezagutzen dute arazoa.
|
|
|
Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionaleko paleontologoek
|
duela
lau urte aurkitu zituzten espezie bitxi eta antzinakoaren hondakinak. Kanadako Ellesmere uharteko harkaitz devonikoen artean, harrapari urtar baten fosilak aurkitu zituzten, gorputza eta burua oso zapalduta zituztenak, baina zenbait ezaugarri zituztenak, agerian uzten zutenak uretatik kanpo bizitzeko eta ibiltzeko gai zela.
|
|
2009
|
|
|
Espainiako Ingurumen Ministerioak eman dituen datuen arabera, Espainia hortik hurbil samar dabil, baina CONSUMER EROSKI ri informazioa eman dioten 11 hiriak ez: beira hondakinen% 47 birziklatzen dituzte, paper kartoien% 44 eta ontzien% 18(
|
duela
lau urte baino zertxobait gehiago).
|
|
|
hiri hauetako biztanleek
|
duela
lau urte baino hondakin gehiago sortu zituzten 2008an, bost milioi tona, ia% 4 gehiago
|
|
|
Oro har, 18 hiri hauetako herritar bakoitzak
|
duela
lau urte baino% 2 hondakin gehiago sortu du 2008.
|
|
|
Agintarien helbururik behinena zabor gutxiago sortzeko modua egitea da, baina emaitzetan ez da halakorik ikusten: iaz bost milioi tona hondakin baino gehiago bildu zituzten 18 hiri hauetan(
|
duela
lau urte baino% 4 gehiago ia).
|
|
|
Horien artean, Bilbo aipatu behar da(
|
duela
lau urte baino% 7 zabor gutxiago sortu du bilbotar bakoitzak).
|
|
|
Duela lau urte, leungarriek 71 mEq materia aktibo zeukaten, batez beste, kilo bakoitzeko, eta oraingoek, berriz, 139 mEg; hau da, oraingo leungarriak
|
duela
lau urtekoak baino bi aldiz kontzentratuagoak daude (hori erakutsi du, behintzat, gure azterketak).
|
|
|
2005eko apirilean ere antzeko analisia egin genuen aldizkari honetan, eta ordutik hona merkatu egin dira leungarriak:
|
duela
lau urte, batez beste 6,6 zentimo balio zuen leungarri dosiak, eta orain 5 zentimo balio du.
|
|
|
Bostetik batek ez du azterketa gainditu eta emaitza orokorra hala holakoa izan da, apala baina
|
duela
lau urte baino hobea
|
|
|
Gabezien artean bat nabarmentzekotan, honako hau egingo genuke: 180 ibilbideetatik% 30ean, nora joan nahi dugun esan aurretik abiarazi du taxilariak taximetroa(
|
duela
lau urteko azterketan ere hori izan zen hutsegiterik deigarriena).
|
|
|
Gidatzeko erari erreparatuta, aldiz,
|
duela
lau urte baino ardura gutxiagorekin ibili dira (mantsoago, hori bai): zenbait taxik modu arriskutsuan aurreratu dituzte beste ibilgailuak, beste ba tzuek gehiegizko abiadura eraman dute, semaforoaren argia gorri egonda ere, aurrera jarraitu dute behin baino gehiagotan eta zirkulazio seinaleei jaramon gutxi egin diete beste zenbaitek (halako 26 kasu egon dira).
|
|
|
Cadizek eta Zaragozak huts egin dute: hala holako emaitza lortu du Cadizek eta onargarria Zaragozak(
|
duela
lau urte ez zen izan hain emaitza apalik).
|
|
|
Gaur egun, hilean 1.356 euro ordaintzen da, batez beste, egoitzan egotea, eta
|
duela
lau urte 1.252 euro ordaintzen zen (beraz,% 8 igo da, KPI baino gutxiago: % 9,4).
|
|
|
. Suspentsoen proportzioa jaitsi egin da (%40tik %20ra pasatu da) CONSUMER EROSKI 2005ean, batez besteko kalifikazioak hobera egin du («gaitz» batetik «hala holako» kalifikaziora), baina bilakaera, zalantzarik gabe, ez da nahikoa. Gabeziarik handienak zerbitzuetan ikusi dira, «gaitz» bat jasotzen baitute,
|
duela
lau urteko kalifikazio bera. Besteak beste, ordainpeko makinen %11k bakarrik onartzen zituen mota guztietako billeteak, aparkalekuen erdietan ez zegoen motorrentzako plazarik edo hirutik batean ez zegoen telefono mugikorrentzako estaldurarik.
|
|
|
%84k ez zuten plaza libreetarako gida sistemarik; %10ek ez zuten ibilgailuentzako eta oinezkoentzako irteeren seinaleztapen osoa, eta %56k ez zuten zebra biderik, oinezkoen erabilera eta segurtasunerako. Baloraziorik onenak garbiketan jaso ziren (nabarmen «oso ongi»,
|
duela
lau urteko «onargarri» soilarekin alderatuz gero), nahiz eta garajeen %14k konponketak eta garbiketa behar zituzten. Irisgarritasuna «ongi» kalifikatu zen (2005eko «onargarri» baino hobea).
|
|
|
Horrek esan nahi du 2005eko batez bestekoaren aldean% 33 inguru handitu dela euro erdia. Hiriei dagokienez, batez besteko preziorik altuenak Bartzelonan (2,7 euro), Valentzian (2,5 euro), Madrilen eta Bilbon (2,2 euro) izan ziren, biak ere 2,2 eurokoak (lau hiriek
|
duela
lau urteko zifra handiak errepikatzen dituzte eta berriro ere garestienak dira). Alacanten eta Almerian, berriz, euro inguruko egonaldia.
|
|
|
Beste muturrean, Madril eta Almeria daude, 0,19 euroko (%9) eta 0,25 euroko (%26) igoerekin. Hala ere, Madrilen autoa 24 orduz aparkatzeko prezioa
|
duela
lau urte ordaintzen zenaren bikoitza da (34,4 euro egun oso bakoitzeko, 2005eko 17,12 euroen aldean). Bartzelona eta Donostia dira garestienak (aurreko txostenean ere hala gertatu zen):
|
|
|
Iruñea da helburu horiek betetzetik hurbilen dagoena: beiraren %53 birziklatzen du, paperaren %69 eta kartoiaren %28, eta zaborretara botatzen diren plastikoen eta bestelako ontzien %28 Batez beste, aztertutako 18 hiriek 1,32 kilo hiri hondakin sortu zuten iaz biztanleko eta eguneko, hau da,
|
duela
lau urte baino %2 gehiago. Alacant, Bartzelona, Bilbo, Granada, Madril, Gasteiz eta Zaragozak bakarrik lortu zuten 2004an baino zabor gutxiago sortzea biztanleko.
|
|
|
Guztien artean, Bilbo nabarmentzen da: bilbotar bakoitzak
|
duela
lau urte baino %7 zabor gutxiago sortu zuen. Beste muturrean, Sevillako biztanle bakoitzak %17ko hazkundea izan zuen 2004ko datuekin alderatuta, eta Malagan eta Valladoliden %10ekoa.
|
|
|
Azterlan horretan, adierazi dute beraiek ikusitako animalia espeziea garrantzitsua dela amaren dietaren, fetuaren tamainaren eta obesitate goiztiarraren arteko erlazioa aztertzeko. Ikerketa hori ardiekin egin da,
|
duela
lau hamarkada inguru gizakiek izan zitzaketen amaren eta fetuaren arteko elkarreraginak ikertzeko eredu gisa erabili den animalia. Izan ere, ardiek gizakien antzeko pisua dute (65 kg), hamazazpi bat eguneko ugalketa zikloa (28 emakumearengan) eta 147 eguneko ernaldia (giza haurdunaldia baino laburragoa), non gehienez arkume bat edo bi garatzen baitira.
|
|
|
Horren arrazoia da biztanleria handitzea(+% 2,1), dendetara egindako bisiten kopurua handitzea(+% 1,2) eta etxeko kontsumoa(+% 2,1). Bolumeneko hazkunde tasa ez zen erregistratzen
|
duela
lau urtetik, eta 2008ko epe berean izan zen geldialdiaren aurkakoa da. Stéphane Roger aholkularitza enpresako Business Development eko zuzendariak nabarmendu zuen hori.
|
|
2010
|
|
|
urtean baino 78 euro gehiago), eta Burgosen, berriz, 181 euro(
|
duela
lau urte baino 32 euro gehiago).
|
|
|
Badute, ordea, zer hobetu, eta gabeziarik handienak dituen atala, gainera,
|
duela
lau urteko berbera da: zerbitzu eta informazioarena, hain zuzen.
|
|
|
Imagen: jim crossley Kanadako Gobernuak ez du uste Ipar mendebaldeko Atlantikoko harpa fokak (espezie bilatuena) arriskuan daudenik, zazpi milioi ale inguruko populazioa
|
duela
lau hamarkada baino hiru aldiz handiagoa dela kalkulatzen baitu. Arduradunek diotenez, ehizak gehiegizko ugaltzea saihesten du, eta herrialde horretako 6.000 laguni ematen die aldizkako enplegu zuzena.
|
|
|
Granadok azaldu zuenez, hurrengo sailkapenean Gaixotasun Profesionalen egungo katalogoan ez dauden baina lan jarduerarekin zuzenean lotuta dauden patologiak erregistratuko dira, eta horien arrazoia jarduera bera da; beraz, Lan Istripuaren babes maila bera dute. Estatuko idazkariak adierazi zuen, halaber, “laneko gaixotasunak komunikatzeko sistema hori aitzindaria dela ziurrenik munduan”, eta nabarmendu zuen Espainiako Gizarte Segurantzan
|
duela
lau urte ezarritako Gaixotasun Profesionalen komunikazio sistemaren garrantzia, eta “EUROSTATek Europako onena bezala katalogatu duela”. Sailkapen berriak bete betean funtzionatuko du?
|
|
|
Datuak adierazgarriak dira: klase ertaineko familia batek (simulazio gisa 100 metro karratuko etxebizitza bat esleitu zitzaion), Bartzelonan, 589 euro ordaintzen ditu urtean OHZ gisa (EROSKI CONSUMERek 2006an egindako antzeko azterlan batean baino 78 euro gehiago); Burgosen, berriz, zenbateko horren heren bat ordaindu behar du, 181 euro(
|
duela
lau urte baino 32 euro gehiago). Gainera, Condal hiriaren tasak azterketa honetarako hautatutako hirien %80ren bikoitza egiten du.
|
|
|
Behe klaseko familien etxebizitzari dagokionez (83 metro koadroko azalera), Arabako hiriburua da OHZko kuotarik garestienaren zerrendako burua, 325 euro. Zerrendan bigarrena Bartzelona da, 2006an egin zuen bezala (segmentu honetan 238 euro ordaintzen dira,
|
duela
lau urte baino 35 euro gehiago). Kataluniako hiriburuan egindako ordainketa Valladolid, Iruñea, Oviedo, Burgos eta Bilbokoaren bikoitza da (denak, 115 euro baino zertxobait gutxiago), eta Murtzian baino zortzi aldiz gehiago.
|
|
|
Ildo horretatik, 2006an egindako antzeko azterlan baten aldean, zuzkidura nabarmen handitu da, nahiz eta egoera ezin hobea lortzeko aukera izan: batez besteko igerileku bat dago 19.500 biztanleko (2006an 21.000 biztanleko), gimnasio bat 15.600 biztanleko(
|
duela
lau urte 18.500 biztanleko) eta futbol zelai bat 17.700 biztanleko (2006an 21.300 biztanleko). Kopurua ez da hobetu bakarrik:
|
|
|
Kirol instalazioak %77 baino gehiago hazi dira azken 30 urteetan, eta hirutik bi titulartasun publikokoak dira. Haren kudeaketak inbertsioa eta mantentze egokia eskatzen ditu, eta hori herrialdeko hiriburu nagusietan gertatzen da, nahiz eta udalek
|
duela
lau urte baino aurrekontu txikiagoa bideratzen duten. Hala egiaztatu du EROSKI CONSUMER Udalaren kirol azpiegituren hornidura aztertu ondoren, eta horietako 143 bisitatu ondoren, 18 hiriburutan:
|
|
|
Lehen ikerketak Gizentzeko ezintasunari edo zailtasunari buruzko lehen aurkikuntzak ustekabean sortu ziren
|
duela
lau hamarkada baino gehiago azterketa kliniko bat egin zenean. 1967an, Ethan Sims ikertzaile estatubatuarrak proposatu zuen organismoan gizentzean gertatzen ziren aldaketa metabolikoak eta hormonalak aztertzea.
|
|
2011
|
|
|
Ogiaren sektorean, esaterako, emaitza ona eman du lau urteko planak(), eta gaur egun,
|
duela
lau urte baino% 26 gatz gutxiago dauka ogiak; arrakasta handitzat jotzekoa da datu hori, ogiak garrantzi handia baitu eguneroko dietan.
|
|
|
Espainiako parke zoologiko gehienek ez dituzte animalien ongizateari buruzko “gutxieneko estandarrak” betetzen, Born Free Fundazioaren azterketa pilotu baten aurretiko emaitzek erakusten duten bezala. Ikerketa hori
|
duela
lau urte hasi zen Espainian, ENDCAP sarearekin lankidetzan (32 GKE). Born Free Fundazioak Valentziako, Kanarietako, Balearretako, Asturiasko, Aragoiko, Gaztela eta Leongo, Galiziako eta Kantabriako parke batzuk aztertu ditu orain arte.
|
|
|
“Espainian zoo gehienek ez dute legea betetzen”, salatu zuen. Turnerrek gogorarazi zuenez,
|
duela
lau urte hasitako azterketa horren ondorioz, Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak Espainia kondenatu zuen abenduaren 9an, haren zortzi autonomia erkidegotan Aragoi, Asturias, Balearrak, Kanariak, Kantabria, Gaztela eta Leon, Extremadura eta Galicia parke zoologikoetan animalia basatiak zaindu eta mantentzeari buruzko Erkidegoko arauak ez betetzeagatik. Born Freek egiaztatu ahal izan du Espainian orain arte atzemandako arazoak “orokortuak” direla aztertzen ari diren Europako 20 herrialdeetako zooetan.
|
|
|
berriak aurkeztu kontsoletarako gailuak, sektoreko enpresa nagusiak bideo-jokoetarako hardwarearen salmentak sustatu nahi dituzte segmentu hau:
|
duela
lau urte baino gehiago ez da berrikuntza handirik izan. Xboxa 360 2006ko amaieran jaurti zen; PlayStation, berriz, ez.
|
|
|
Lortutako emaitzen balantzea nahiko positiboa da: 130 zentro horien batez besteko nota «ondo» Ez dago alderik zentroaren titulartasunaren arabera, eta EROSKI CONSUMER aldizkariak antzeko azterlan batean
|
duela
lau urte lortutako notaren antzekoa da. Probintziei dagokienez, Asturias, Araba, Kantabria, Granada, Gipuzkoa, Murtzia, Valentzia, Valladolid, Bizkaia eta Zaragozak «oso ongi» kalifikazioa lortu dute Alacant, Bartzelona, Kordoba, Madril, Malaga eta Nafarroan.
|
|
|
Müschen ek adierazi zuenez, “larrialdi mekanismo bat da, eta, mekanismo horren bidez, tumore zelulak tratamendu farmakologikoa galarazten saiatzen dira”. Ikerketa hori
|
duela
lau urte hasi zen, Müschenek minbiziaren aurkako tratamenduan zelula kantzerigenoei zer gertatzen zitzaien ulertu zuenean. Hala, leuzemia zelulak farmako batzuen petri plaka batean azaldu zituzten, eta, ondoren, tratamenduari nola erantzuten zioten ikusi zuten.
|
|
|
Kezkagarria da, gainera, EROSKI CONSUMER aldizkariaren analisia bertan behera uzten duten zentroen %35ek nota deigarri, eskas edo oso eskasekin egiten duela, argaltzeko zentro horiek ematen duten konfiantza eskasa edo batere ez erakusten duela. Hala ere, ehuneko itxaropentsua da,
|
duela
lau urte oso nota baxuak% 84 baitziren. Atalka, emaitzak ere eztabaidaezinak dira; izan ere, emaitza positibo bakarrak profesionaltasunari eta bezeroarekiko arretari dagozkie bisita horietan (biek ere «ongi» nota dute).
|
|
|
A Coruña, Kordoba, Granada, Malaga, Oviedo, Santander eta Zaragoza, «onargarri» batekin; Bartzelona, Bilbo, Madril, Iruñea, Donostia, Sevilla, Valentzia eta Valladolid «erdipurdiko» batekin suspenditu dute; Alacant, Murtzia eta Gasteizek, berriz, «gutxiegi» batekin. Azken nota txarra bada ere («erdipurdikoa»),
|
duela
lau urte lortutako «eskasa» hobetu egin da, eta horrek agerian uzten du oraindik asko dagoela hobetzeko. Pisua galdu behar da?
|
|
|
Berariazko prestakuntzarik gabeko profesionalak Soilik medikuak (endokrinoak edo nutrizioan espezializatuak) edo dietetikan diplomatuak eta goi mailako teknikariak gaituta daude nutrizio balorazioak eta gomendio dietetikoak ezartzeko. Alde horretatik, emaitza ona izan da(
|
duela
lau urteko «onargarriaren» aldean, «ona»); izan ere, bisitatutako lau establezimendutik ia batean bakarrik ikusi zen zentro horiek zaintzen dituzten profesionalek ez zutela lan horiek egiteko kualifikazio egokia. Bezeroen arretari dagokionez, ia ez dago kexarik alde horretatik, zentroen% 5ek izan ezik; izan ere, tratu «erregularra» eman zioten (bereziki nabarmena Murtzian eta Alacanten bisitatutako zentroen ia erdietan), eta beste batzuek «oso txarra» (Murtziako hiriburuko establezimendu batean).
|
|
|
Merkatuaren ezegonkortasunak eta etxebizitzaren balio galtze etengabeak —eremu batzuetan areagotua— nahastuta senti daiteke jabea, ondasun higiezin bakoitzeko diru kopuru bat eskatzean. Pertsona askok pisua saldu nahi dute
|
duela
lau urte lortu zuten diru beragatik, eta hori akatsa da, gaur egun ez baitute balio hazkunde garaian merkatuari aplikatzen zitzaizkion arauek. Orrialde batzuk lagungarriak dira partikularrari jakiteko zenbat eska dezakeen bere etxebizitzagatik Alde horretatik, higiezinen agentziak oso garrantzitsuak dira, sektorea ezin hobeki ezagutzen baitute.
|
|
|
Eskolaz kanpokoak bai, baina mugekin Arrazoi batengatik edo besteagatik, eskolaz kanpoko jardueretan parte hartzen duten ikasleen kopurua gero eta handiagoa da: derrigorrezko irakaskuntzetako ikasleen %91, 7 dira, Hezkuntza Ministerioaren Ebaluazio Institutuak
|
duela
lau urte jasotako azken datuen arabera. Ehuneko horretatik, nabarmentzekoa da% 41 eskolaz kanpoko lan batera mugatzen dela, baina% 59k aldian behin bi jarduera edo gehiago antolatzen ditu, eskola orduetatik kanpo.
|
|
2012
|
|
|
Higiezinen burbuilaren ziztadaren ondorioz, etxebizitza librearen batez besteko prezioa %19 jaitsi da
|
duela
lau urteko maximoetatik. Sustapen Ministerioaren azken datuen arabera (Tasazio Sozietatearen kalkuluekin bat datoz datu horiek), metro koadroko prezioa 1.701,8 eurokoa izan zen 2011 urtearen amaieran; 2008ko lehen hiruhilekoan, berriz, 2.101,4 eurokoa izan zen.
|
|
2013
|
|
|
Hori horrela da hornidurarako gaitutako merkaturatzaileen arteko azken enkante elektrikoa% 15eko prezio jaitsierarekin itxi ondoren. Ehuneko hori da sistema hori
|
duela
lau urte abian jarri zenetik izan den handiena. Energia elektrikoaren prezioen beheranzko aldaketa hori AAT tarifari bakarrik aplikatuko zaio.
|
|
|
Neurri horren bidez, turismo berria erakarri nahi dute eremu horretan, jende gutxi dabilen arren. Txakurrentzako hondartzak Costa Brabian Gune irekiak eta dunak maite dituztenentzat, Castelló d’Empúries udalerriak, Costa Bravan (Katalunia),
|
duela
lau urtetik 200 metroko hondartza du txakurrentzat. La Rubina txakur eremua l’Empordàko Aiguamolls parke naturalekoa da.
|
|
|
Horrela, bi alderdi garrantzitsu hauetan eragin nahi da. Espainian,
|
duela
lau urte, txandaka eta modu berezian ospatzen da Espainiako hainbat hiritan. Hala, aurten Granadari tokatzen zaio, non elikadura eta ariketa tailerrak antolatu baitira, eta, besteak beste, kolore urdineko eraikin enblematiko bat argiztatu da, zirkulu urdin bat diabetesaren sinboloa baita.
|
|
|
Gadziko elgorriaren eta poliomieliaren aurkako txertoa jarri diete 9.000 inguru inguru. Juan José Aguirre Bangassoleko apezpikuak onartzen du haur batzuek «komandanteen itxurak egiten dituztela
|
duela
lau hilabete, ziztada ikasten edo kaleko mutil bakunak izaten zirenean». Esan duenez, «hortzetaraino armatuta» daude haur horiek, «balas ilara amaigabeak zeharkatuz gurutzatuta», eta «ahoan eraman beharreko zerbait da».
|
|
2014
|
|
|
«Muino para Mateón», «Una irribarre para Aitana» edo «La respuesta de Álex» dira familia horiek beren kausekin milaka pertsonen elkartasuna lortzeko asmatutako kanpainetako batzuk. Kasu horietan, «larrialdia da mobilizazio handia», adierazi du José Carnerok, Bat Fundazioko aita borrokalari eta presidente,
|
duela
lau urte hasi zuen proiektu honek leuzemia linfoblastikoa diagnostikatu zion bere seme Guzmani. «Pertsona bat salbatzeko muga eguna duzunean, zerbait egin behar duzula», gogoratu.
|
|
|
Baso suteak prebenitzeko eta itzaltzeko inbertsioak«modu zorrotz eta kezkagarrian» murriztu dira, aditu baten arabera Jaime Senabrak, Baso Suteei buruzko Sinposioko (SINIF) zuzendariak, gogorarazi du baso suteak prebenitzeko eta itzaltzeko eskumenak autonomia erkidegoei egokituta daudela, eta, horregatik, zailagoa da ikuspegi orokorra izatea nazio mailan. Hala ere, uste du aurrekontuak behera egin duela
|
duela
lau urtetik hona: «Zenbait sektore publikotatik ondorioztatu da ez dela murrizketarik egon, baina egindako prebentzio lanen kopurua eta benetako langileen kopurua berrikusi besterik ez da egin behar».
|
|
|
Izan ere, boluntario askok larrialdietan eta krisi humanitarioetan jarduten dute, «beren bizitza eta bizitza arriskuan jarriz». «Sirian, gatazkaren hasieratik,
|
duela
lau urte, Gorriko 47 boluntario hil dira, eta beste askok zauri fisiko eta emozionalak jasan dituzte, gatazkak eragindako komunitateekin laguntza humanitarioa egiten ari ziren bitartean».
|
|
2016
|
|
|
«Planetako lekurik ilunenetako bat da, eta zeruko gangaren ikuspegiak hitzik gabe utziko zaituzte». 10 Eskozia berria (Kanada) Juárezek azaldu du
|
duela
lau mende izarrek Samuel Champlainera gidatu zutela Atlantikoa zeharkatu eta ozeano iluna (mer Destenèbres) konkistatzeko. Orain, Eskozia Berriko hego mendebaldera iritsi zen.
|
|
2017
|
|
|
Azkenik, kafearen kiloak 11 euro balio du (%25 garestitu da
|
duela
lau urtetik hona), eta oliba olioa, berriz, 3,5 euro kostatzen zaie kiloa (lau urtean, %37 garestitu da).
|
|
2019
|
|
|
Herrialde garatuetan, sarampioiaren aurkako txertoa ematen du
|
duela
lau hamarkadatik, eta denbora hori nahikoa da gaixotasuna desagerrarazteko. Hala ere, esku hartzeko jarraibideak indartzeaz hitz egiten da, gehiago egin ez dezan.
|
|
2021
|
|
|
» landatartasunari bizirik eustea Horrek, beraz, basoak babestea, biodibertsitatea kontserbatzea, bertako arrazak eta landare espezieak mantentzea eta gazteak landa eremuetan kokatzea dakar», dio Pedro Burruezo Espainiako eta Latinoamerikako argitalpenen zuzendariak. El Ecologist Erresuma Batuan
|
duela
lau hamarkada sortutako ingurumen aldizkaria. Europako Batasuneko 12 milioi nekazaritza ustiategietatik gehienak familia ekimenak dira, eta, beren lanari esker, landa eremuetako iraunkortasun sozioekonomikoa eta ingurumenekoa, eta elikaduraz hornitzeko kate laburren parte izaten dira (nekazariek ia bitartekorik gabe saltzen dituztenak).
|
|
|
Horren bidez, lekualdatu, itzuli eta harrera komunitateetako 500.000 pertsona ingururi laguntza eman nahi die, mantak, eguzki lanparak, eguzki energiako panelak, dendetarako isolamendu kitak (alfonbra isolatzaileak, denda barruan zementuz eta forruz egindako lurzoru plakak, besteak beste) eta laguntza ekonomikoak emanez. Mullah Ahmed emazteak eta bederatzi seme alabek etxetik ihes egin zuten Jalalabaden (Afganistan)
|
duela
lau hilabete. Orain, Kabulgo etxe batean bizi dira.
|
|
2023
|
|
|
haurren eta nerabeen% 36k bakarrik betetzen du gomendioa aste barruan, eta askoz gutxiagok jarraitzen dute asteburuan(% 16,2). Eta gero eta gutxiago, 2022ko datuak
|
duela
lau urtekoekin alderatuko balira. “Pediatra gisa, estrategia berriak garatu eta sustatu genituzke haurrei eta haien familiei ingurune digitalarekin eta pantailekin harreman osasungarria izaten laguntzeko”, dio Álvarez Pitti k.
|