|
2000
|
|
|
Euskararen sustraiak preindoeuroparrak izanik, gutxienez
|
duela
lau bost mila urte Eneolitos garaitik harat jarri beharrekoak ditugu, gizona ehiza, arrantza eta abelzaintzatik bizi zen garaian noski. Eta horren arabera, Pirinio mendi hegalen bi alderdiak zituen bizileku.
|
|
2004
|
|
|
Esaten dizu egiteko kontu, zer den gerra eta zer errugabeak: Frantzian,
|
duela
lau urte, bertako soldaduak lubakiak arakatzen ari ziren, ea alemaniarren bat geratzen zen, edo hildakorik topatzen zuten edo zer. Eta soldadu horietako bat Robert Oubron zen.
|
|
|
–Gogoratzen duk zer bota hidan
|
duela
lau bat hilabete? –jarraitu zuen Josebak.
|
|
2006
|
|
|
Bazuten premia. Errege hiltzailearen izena paristar guztien ahomihietan dabil
|
duela
lau egunez geroztik, Ravaillac delako bat. Ravaillac delakoaren sastagaia Joana Albretekoaren semearen bularreraino nork gidatu duen, erran merranen eltzea da hiria.
|
|
2008
|
|
|
Zenbakiak, adibidez. Bat batean,
|
duela
lau hilabete erosketetan kajerak esandako? 54euro eta 45 xentimo. Dirutan edo txartelarekin??
|
|
2009
|
|
|
Daufinat eko higanoten buruak bi aldiz egin digu bisita ni hemengo gazteluzaina naizenetik. Azkena,
|
duela
lau urte, San Lorentzoko kaperari eta karmeldarren komentuari su eman zien, fraideak barnean zirela. Aldiz, gibelat eginarazi genion ziudadela bereganatzeko saioan.
|
|
2011
|
|
|
Ez egon nigatik, egin dio andreak; lasai, emakumea, jakingo bazenu zure ondoan egingo ditudan bost minutu hauetan jasoko ditudala gaurko esperientziarik positiboenak, lasai, Montori alderako bidegurutzea hartu arte behintzat ez dut-eta zurekin joateko batere arazorik. Eta orduan ohartu da, eta emakumea ere une berean jabetu da, elkar ezagutzen zutela, alegia,
|
duela
lau urte Mauleko plazan egon zirela elkarrekin solasean. Gaur goizeko kirolariari ez zaio ahaztu emakumearen aldi hartako indarra, haren bizitzeko gogoa, eta, orduan frantsesez egin zionez, ez zaio atzentzen nolako erritmoaz zioen il faut se bouger, il faut faire, il faut vivre... il faut, il faut, il faut:
|
|
|
Dirudienez,
|
duela
lau bat urte Anjel Miranda jaunak istripu larria izan zuen Europa plazako biribilgune inguruan. Autoa desguazerako geratu zen eta jo zuen kamioia berrehun bat metro aurrerago irauli.
|
|
2012
|
|
|
bereziak, arraroak, nik bezala koadro zaharrak konpontzen dituztenak, adibidez. Hori ez da lan bat, esan zidan lana uzteko konbentzitu ninduenean,
|
duela
lau urte. Lan lana ez da, erantsi zuen.
|
|
2013
|
|
|
Inoiz otu eta gertatu gabeko egoera batean zegoelako baizik. Pentsa, erreferente tenporalak bilatzen zituen, oratzeko, ederraren ederrez eta inozentziaren inozentziaz
|
duela
lau mendeko Ameriketan agertuko zenaren beldurrez, inoiz Baja California deituko zuten horretako herrixka batean, tribu bateko txamanaren alabari ezkutuan jarraitzen, arratsero zaldi zuri batean ibiltzen zena, ilargipean abestea gustatzen zitzaiona, ile ilun eta azal beltzaran, hauts urdin argiz margotzen zituena errekako harriak. Hurbiltzen natzaio eta ilargizko soinekoa kentzen diot, astiro, haizea badoan eran.
|
|
2014
|
|
|
Joan nahiko nuke baina halere hemen segitzen dut eta isilpean madarikatzen dut hasieran neure inpultsibotasun demonioa, guztia bulkadaka egin behar izate hori ondorioak irudikatzeko eta neurtzeko tarterik hartu gabe, eta ondoren gauzak bururaino eramateko ezgaitasun hau, mantsokeria hau, Y rengana joan eta besterik gabe banoala esateko ezintasuna, banoala eta nahi badu etortzeko baina ni behintzat ez naizela bere esperoan geldituko berak nire txiklezko mendekotasuna luzarazten duen bitartean, egoera kontrolpean edukitzearen basa gozoan iraulkatzen den bitartean, jaun eta jabe sentiarazten duelako. ...areago koskortzean titiburuetatik zintzilikatu zidaten berunezko uztarria, neure buruarekiko estimua lurrazpiaren hondoan ehorztera naramana, askatzerik lortu ez dudana, nahiz eta Berlinen hasia zen jada laxatzen, nahiz eta Berlinen hasia nintzen jada kokotsa jasotzen, zamaz jabetzen eta pausoka baina etenik gabe kontraerasotzen, etxera itzultze hau bizio zaharretan erortze gupidagabe bat izan da,
|
duela
lau hilabete laga zituen Ni bridatua antzez dezadan exijitu didate (teorian) baldintzarik gabe maite nauten eta nik ondorioz ezinbestean gorroto ditudan pertsonek, eskatu didate izan nadila ni kaltegabe bat, kamuts bat, kartoizko bat.
|
|
|
Azazkalak bertatik pasa eta hozkia ematen dio. Hala eragiten zion
|
duela
lau urte ere.
|
|
|
Amaginarrebari begiratu dio. Ilea grisa zuen
|
duela
lau urte. Orain erabat zuritu zaio.
|
|
2015
|
|
|
Negar zotinka entzuten duela, eguzkiak alde egin orduko, ohean etzaten denean. Atirak ikasi
|
duela
lau hankan ibiltzen. Eta oinez gero.
|
|
|
Lehen mailako ikastolak ireki ziren
|
duela
lau urte, bat Angelun, bertzea Donibane Lohitzunen; hirugarrena Donapaleun 1977an, sortu orduko zenbaitek hilarazi nahi bazuten ere [arestian komentatu dugun debekuaz ari da].(...)
|
|
2016
|
|
|
–Begirada bat ematera
|
duela
lau edo bost mila urte baino gehiagoko hilobi batzuei, erantzun zuen, ipuina kontatzera joan eta, horregatik, zenbakiekin gehiegikeriatan erortzeko beldurrik ez duenaren tonuaz?. Hilobi etruskoak dira.
|
|
|
Txabola gardenean aita eta bi ahizpa biki bizi dira, nerabeak. Ama
|
duela
lau urte hil zen, minbizi batek jota. Nekazaria da aita, beldur dio basoari.
|
|
2017
|
|
|
Inork ez dit azaldu beharrik:
|
duela
lau urteko soldataren hiru laurdena jasotzen dut gaur. Eta eskerrak.
|
|
|
... Amandine,
|
duela
lau urte etorri zen gure auzora, oporretan, bere guraso eta anaiarekin. Orduan hemeretzi urte zituen, kasik hogei.
|
|
|
Ez diodala aurre egin nahi Luciari, sukaldeko tresneria eta telebistari, Izaskunen Erromari buruzko galderei, lankideen Aste Santuko narrazio gainantzeztuei. Deskonektatu dudala, jende normalak oporretan egin ohi duen bezala, baina bizitzak,
|
duela
lau egun atzean utzitakoak, bere horretan dirauela nire erabakien zain.
|
|
|
Gutxi gelditzen dela esango nuke, baina auskalo. Iaz gertatu zen baina
|
duela
lau urte ere izan zitekeen. Erorketa tonto bat izan zen, etxean.
|
|
|
Jonek askok ulertu ez zuten une txar bat izan zuen
|
duela
lau urte lanik gabe gelditu zenean. Etxean ez zuten arazo ekonomikorik, eta bere orduko lana ez zuen gustuko gainera.
|
|
|
zaren, non
|
duela
lau urteko zure zu-a askoz irribarretsuagoa iruditzen zaizun, urre koloreko
|
|
|
zuen
|
duela
lau urte hasitako Siriako Gerra
|
|
2018
|
|
|
–Stevens jauna, asko sentitzen dut. Zure aita joan egin zaigu
|
duela
lau minutu inguru.
|
|
|
Bizkor inprobisatu behar izan dut, gauden puntutik Memoriaren A Ibilbidearen aldaera batekin lotura eginez; zorionez, programa birtuala egokitzea ez da bereziki nekeza izan, eta
|
duela
lau egun antzeko saioa egin nuenez. Badajozeko batzuekin?, nahiko fresko daukat oraindik. Kontua da Ikatz kaletik irtetea eta, bestela bezala, La Cepara bideratzea taldea, Gregorio Ordóñez zinegotzia tiroz hil zuten lekura, eta bertan burutzea, azalpenaren ostean, pintxo dastaketa; jarraian, Bulebarrera jo eta han, errealitate handituaz baliatuz, bisitariak kale borroka garaiko Y taldeen txikizioez ohartaraztea, horretarako oso egokia izaten da txanodun batzuek udal autobusa bortizkeriaz hustu eta su ematen dioten 3 D errekreazioa?; gero, Artzain Onaren katedralaren ondoan Fernando Múgica sozialistaren hilketa irudikatuko dugu, eta, Amarako auzorantz hurbilduz, Topoaren geltokia zegoen lekuan, Begoña Urroz txikiaren heriotzaren berri emango diet, ETAk atentatuan eragindako aurreneko biktima, 1960an, kontsignan ezkutatutako bonba baten eztandaren ondorioz.
|
|
2019
|
|
|
Egia esan, onartu diot,
|
duela
lau bat urte, ikusi nuela gaztetxo bat, binder12 bat zeramana, edo hala iruditu zitzaidan behintzat, eta pentsatu nuela agian transexuala zela. Orain Brayan aurrean dut eta badakit bera zela orduko hura.
|
|
|
Eta umorearen inguruan ari garenez, oso orokorra den joera bat nabarmendu nahi nuke:
|
duela
lau hamarkada bezala, gaur egun ere, txiste berriekin datozkidan ia lagun euskaldun guztiek erdaraz kontatzen dizkidate. Bizi guztian ereduan ikasi eta etxean eta lagunartean euskaraz bizi diren gure seme alabek eta beren lagunek ere erdaraz kontatzen dituzte ia txiste guztiak, (eta hurrengo esaldia oso oso ahots apalean esango dizut...) eta neronek ere hainbatetan hala kontatzen ditut.
|
|
2020
|
|
|
Urrats handiak egin dira azken hamarkadotan ezagutzaren unibertsalizazioa erdiesteko, baina
|
duela
lau urte Inkesta Soziolinguistikoak zein Kale Erabileraren Neurketak agertutako datuen inguruko irakurketan aurreratu genuen jauzi kualitatiboa egiteko garaia zela, baldintza soziopolitiko egokiak zeudelako. Egia da, bai, testuinguruak baldintzak aldatu dituela, baina egia da, baita ere, egungo testuinguruak eragin ditzakeen kalte ondorioak gainditzeko jauzia egiteko aukera badagoela.
|
|
2021
|
|
|
Euskara batuaren eta euskalkien artean arazoak topatu beharrean,
|
duela
lau mende, abade honek halako aberastasuna topatu bazuen, zelan ez dugu topatuko gutariko bakoitzak geure irtenbide literarioa, geure aberastasunaren berri emango duen konponbidea?
|
|
|
Lan hori gehiegi atzeratu dugu eta orain bai, orain denok gaudelako. Literaturaren gizon eta emakume guztiak bildu gara, Amaia Lasak Mari Sorgin poeman
|
duela
lau hamarkada egin zuen promesa betetzera. Piztu da sua, Anbotoko mendian.
|
|
2022
|
|
|
Mugikorra oraindik eskuetan
|
duela
lau bost laguneko tropa iragan zaio aldamenetik. Gimnasioko bezeroak haiek ere, beste talde batekoak.
|
|
2023
|
|
|
Ez. Auzapezak arrazoia du dioenean herria husten ari dela, eskola
|
duela
lau urte itxi zutela, posta bulegoa 40 kilometrora urrundu dietela, hain ondoan ez dagoen hirixkako supermerkatura doazela azken bezero leialak azken janari dendako nagusi etxekoandereak erretiratu zirenetik, oraino zabalik dagoen taberna bakarrean herriko hiru mozkorrek baizik ez dituztela sartzen zangoak... Segur naiz horietako bat dela gose greban dagoen laborari perreka hori...
|
|
|
Antzerkiaz, arteaz eta literaturaz hainbeste idatzi ondoan, nola bihurtu da, bera, beti arbuiatu duen beste erako antzerki horren parte? Nork pentsatu behar zuen
|
duela
lau urte ireki zitzaion ate eder haren jarraipena izanen zenik xanpain kopen eta kanapeen artetik sigi saga ibiltzea kazetariei eta hautetsiei eskua ematen, zuzenean eskatu gabe artikulu eder eta luze bat idazteko, baina aperitifarekiko eta irribarrearekiko zorretan balira bezala senti zitezen?
|
|
|
Ikasia zuela uste zuen honezkero baina, antza, laprast egin dezake oraindik. Bulegora iritsi zenean,
|
duela
lau bat urte, mesfidantzaz hartu zuen. " Zu bezala, beste artista bat!" kideen komentario burlatiak, sinpatiaz maskaratuak.
|
|
|
da beren kamioia eta garraiolaritxartela erabiliko zituztela jendea batetik bestera eramateko, materiala mugitzeko, eta norbaiten atxiloketaren ostean, galdeketetan haien izenak agertuko zirelakoan egin zutela hanka. Ezin ziurtasunez jakin, Bixente ere
|
duela
lau bat urte hil baitzen, Hendaian, ihesi joan zenez gero Iparraldean geratu baitzen bizitzen.
|