|
2000
|
|
|
Inguru berean, ez da intelektualik falta izan Treviño Arabara itzultzearen alde oihukatzeko. Adibidez, F. de la Fuente Marquínez de Beltrán treviñoar jakitun eta irakasle zenak Universitas argitaratu zuen
|
duela
berrogeiren bat urte, bertako atal luze bat Treviñori eskainiz. Erudizioz betea, ez zaio umorerik falta, baina mindurarik ere ez.
|
|
2001
|
|
|
Ordutik hona, zenbat eta zer nolako liburuak agertu dira euskaraz! Nik ere amets dut
|
duela
berrogeiren bat urtetako Paradisua, baina, Paradisu hura ezagutu dudalarik, ez dit inork niri esango alderatzekorik ere orduan ikusi genuenik. Gezurra badirudi ere, euskal liburu berrien oraingo emanak tristatu egiten du zenbait, poztu beharrean.
|
|
2003
|
|
|
Orain
|
duela
berrogei bat urte, orduko Doueil prefetarekin buruz buru gertatu nintzelarik Paueko jaun horren bulegoan, beti oroituko naiz, nik ene Euskal Herria aipatu orduko, hark ihardetsi zidala: Le Pays Basque, monsieur, ça n, existe pas!,. Euskal Herria?
|
|
|
Alta bada,
|
duela
berrogei bat urte, gure Euskal Herri xumea, bere bi nagusiek zinez odolustu ondoan, ehorztera zihoazelarik, jazarri zitzaien bortizki.
|
|
|
Ez gaituzte menturaz sinetsiko azken lauzpabost mendeetan Europako giderrak atxikitzen ohituak diren erresuma zaharretako zerbitzari anitzek. Aipatu dugu jadanik
|
duela
berrogei bat urte ezagutu genuen Doueil jauna, Paueko prefeta ohia.
|
|
2006
|
|
|
Adibide hurbil bat jartzearren, Eusko Ikaskuntzako lehendakari den Javier Retegik berriki erakunde horren batzar nagusian egindako hitzaldian kontzeptu hori erabili zuen mundu mailan gertatzen ari diren aldaketa sozioekonomikoei buruz jarduteko (tira, berak" crisis de paradigma externo" dio, beste batzuek nahiago izaten dute globalizazioa). Ez dut uste lan handirik litzatekeenik frogatzeko
|
duela
berrogei bat urte Zientziaren Historiaren baitan sortu zen kontzeptu horrek (paradigma aldaketa) egundoko arrakasta izan duela, bere esanahia alor askotara zabalduz. Baina kontua ez da orain matizazio eruditoetan galtzea, beste hau baizik:
|
|
2007
|
|
|
Ikerketa horretan ere garezurrak izan dituzte aztergai. Errumaniako koba batean aurkitutako garezur bat(
|
duela
berrogei bat mila urtekoa) gaur egungo gizakiarenarekin alderatu dute; eta garezurra funtsean gizaki moderno batena omen da, baina Neanderthalgo gizakiarenak izan litezkeen hainbat ezaugarri omen ditu.
|
|
2008
|
|
|
17 Era honetako hitz jokoen bidean, bada gure artean literatur tradizio luze bat, gutxi enez Lazarraga arabarraren garaian ere praktikatua, bertsoak erdi euskaraz eta erdi gaztela niaz taiutzeko, sagarra manzana, > ikatza carbón... edo Cuando> > a> Ochandiano> andra> Mari> egunean... > ezagunetan garbi ageria. Horien bidetik, eta, batera, esaten zitzaionarekin entzulea nahasteko asmo berberarekin, bazen txantxa xelebre bat
|
duela
berrogei bat urte Burgosen soldadutza egitera beharturik geunden euskaldun soldaduen artean, erdaldunei
|
|
2009
|
|
|
Hain zuzen, kozkor eder horixe dago estatua kultuzko gauzaki fetitxista bilakatu duen legendaren jatorrian,
|
duela
berrogei bat urtez geroztik: estatuak ugalkortasuna sustatzen ei du.
|
|
|
Hori da Víctor Morenok literaturaren balioaz duen iritzia. Kontua da, berarekin bat etorri edo ez, jende askok jarraitzen duela literatura irakurtzen, lehen,
|
duela
berrogei bat urte eman dezagun, irakurtzen zen baino gehiago agian. Irakurri egiten da eta, gainera, literatura aztertu eta ikertu ere egiten da.
|
|
2010
|
|
|
[13] Thomas de Auza, maestro errero 51 urteko zubietarrak dio mutikotan Artikutzan bizi izan zela, eta
|
duela
berrogei bat urte bere aita zena Garcia de Auzari, duela 27 urte 70en bat urterekin hil zenari, aditu ziola Phelipe Duboisena zela Elama, por compra que éste hizo a Juan Elama [390] vezino que fue de la villa de Zubieta, eta orain 36 urte ezagutu zuela Pelipe Duboisen emaztea Elamako buru, eta geroztik, hamalau hamabost urtera, haren alabak como dueñas de la mencionada erreria....
|
|
2011
|
|
|
Egiari zor,
|
duela
berrogei bat urte arazoaren muinaz jabetu zenak izan du desesperatzeko aski motibo eta denborarik: azken 25 urteotan bikoiztu egin da munduko ekonomia eta, baliabideen kontsumoa masiboki bizkortzearen ondorioz, %60an hondatu dira munduko ekosistemak.
|
|
2015
|
|
|
Marc Etcheverry eskolako buruzagiak egin beharrak diren obra zonbeit ditu aipatu: bi eskola gelen berrantolatzea eta prefabrikatuaren ordaintzea, hau muntatua izan zen
|
duela
berrogei bat urte eta oraiko normekin ez da ongi joan. Ofizialer debisak galdegin dituzte eta agertzen da bi eskola gelen berrantolaketa gostako dela berrogei bat mila euro pixka bat gora-behera.
|
|
|
Musikari, kantari eta dantzari, talde asko ibili dira Donibaneko portuaren bazter hortan, Ziburun aldiz han zuten Panpi Laduche bere lagunekin. Haste hartan,
|
duela
berrogoi bat urte, besta hori atunaren gehiago ezagutarazteko muntatua balinbazen ere, aspaldian bilakatua da elkarte frangok elgarrekin kaintzen kermeza bat. Elkarte horiek hartze dituzte goresmenak.
|
|
2016
|
|
|
Ezin aurreikusizkoak akuilatzen du txakurra. Ora izateari utzi ez dionaren adierazgarria.Horren harira, gogora datorkigu Rubert de Ventos filosofoari behin gertatutakoa, hain zuzen,
|
duela
berrogei bat urte Modernitateaz izeneko saiakera idazteko bultzada eman ziona. Bada, Ameriketara zihoala hegazkinean, kafeari esnea bota nahi izan zion Rubert de Ventosek.
|
|
|
Ni koxkortzearekin galdu zen ohidura hori etxean, pentsatzen dut, ama lanpetua izanez. Geroztik, Andde Luberriaga auzapez kargutan eta Andde Elizalde kontseiluan euskal kulturaz arduradun, berriz piztu zen Azkainen suaren ohidura,
|
duela
berrogoi bat urte. Jondoni Joani bezperan, 23an apailatu zuten, orduan muntatu Ikasleak taldeak dantzak eskainiz plaza erdian eta gau hortako eraiki zuhaitz idurikoa, herriko apezak benedikatuz eta su emanez; ondotik dantza soka muntatuz inguruan sua itzali arte.
|
|
|
Astelehenean, urriak 3, aratseko 8 ak eta erditan, Hendaian, Variétés zinegelan, bi filmaren ikusteko parada eskainia izanen da. Lehenik," Ondarribi itsas hiri",
|
duela
berrogoi bat urte moldatua izan zena, erakutsiz Hondarribiako arrantzaleen bizia, bai eta arrantzale horien emazteena. Ondotik," Jai Alai Blues", euskaraz muntatua, kondatuz zesta puntan trebe ziren pilotari asko nola arizan diren (badira oraino ere ari direnak) munduan gaindi, Ipar Ameriketan bereziki bainan ere beste herrialde batzutan hala nola berdin Kuban eta Xinan.
|
|
|
Geroztik, urteak joan dira eta egoera hori ez da baitezpada aldatu. Gertatu dena da haatik
|
duela
berrogoi bat urte, eta arras denbora guti barne, nazioarteko erakundeetan, Xina" gorria" dela onartua izan Xinaren tokian," xuriak" ez du gehiago legezko ezagupenik, 22nerrialde balinbadira ere ezagupen hori ez dutenak ukatua. Horiek hola, Tai Wan" xuriak" harreman ainitz badauka halere aitzina mundu zabaleko herrialde guziekin, edo bederen kasik denekin...
|
|
2017
|
|
|
Berrehun bat urteko itzuli handi bat egiten da, zernahi gai mota hunkituz. Hemeretzigarren mende erditsutan abiatuz eta
|
duela
berrogoi bat urte geldituz. Tituluak berak garbiki erakusten du egia erran muga horiek zoin nun diren:
|
|
2018
|
|
|
Gaurko egunean, 73.000 langile badauzka, ez denak Euskal Herrian berean haatik. Gero aipatua izan zauku, argitasun ainitz emanez, nola Euskal Herri Iparraldean ere gisa bereko urratsak abiatu ziren
|
duela
berrogoi bat urte... Akulatzaile ekonomiaren alorretan garapen gose ziren euskaltzale suhar batzu, hala nola, besteak beste, Ramuntxo Camblong.
|
|
|
Gizateria han sortu omen zen, badu aspaldi, eta handik mundu guzira hedatu denborarekin, emeki emeki. Azken jinak, gure arbaso zuzenak, Sapiens motakoak,
|
duela
berrogei bat mila urte hemengotu ziren, Neanderthaleko jendeen segida hartuz, haiekin poxi bat nahastekatu ondoan. Akitanian garatu zen adarrari Cro Magnon izena eman ohi zaio, Dordoñako herri harpetsu bati mailegatuz, eta gu euskaldunak horren ondoko zuzenak omen gara.
|
|
|
Entzun ditugu haur batzu ama eta aita erraiten beren burasoeri, beste solas guziak españolez baziren ere. Bizpahiru tokitan, entzun dugu giroa oro har
|
duela
berrogoi bat urte baino euskaldunagoa dela... Hala balinbada, hobe segur!
|
|
|
Jadanik ere gisa berean igorri tresna batzu izarbel horren hurbiletik iraganak dira. Lehenik Mariner 10 delakoa,
|
duela
berrogoi bat urte. Gero, Messenger, hiru aldiz hurbildua 2008 tik 2011Mariner 10 zeru tresna, lehena Merkuriottk arras hurbil ibili dena
|
|
2019
|
|
|
Oroitzen naiz gose grebak aterpetzeko babes lekuak ere izan direla behar izan denean, eta euskal kantagintzarentzat biltoki ere bai.Ohitura horrekin bat egitearren edo, Donibaneko abesbatzak udako kontzertuetan euskal kantari ugari gonbidatu izan du berrogei urteotan denon plazerarentzat, eta, bide batez, kanpotik zetorren turistari tokiko bertako kulturari hurbiltzeko parada eskaini dio, euskaraz aurkezturik, hemen kultura bat bizirik dagoela ohartzeko beharbada, piper gorriaz eta hondartzaz gain besterik ere badagoela, alegia.Ipar Euskal Herriko elizetan kantatzen ikusi ditudan artisten zerrenda etorri zait gogora: Benito, Mikel Laboa, eta azken urteotan Mikel Markezetik Patxi Saizera, Kalakan eta beste hainbeste talde eta bakarlari entzuteko parada ukan dugu.Duela gutxi Lertxundik Sud Ouest egunkariari emaniko elkarrizketan aipatu du nola hasi zen
|
duela
berrogei bat urte elizetan kantatzen.Kazetariak galdetu diolarik «Zer oroitzapen duzu Iparraldeko kontzertuez?», Benitok honela erantzun dio: «Oroitzapen zoragarriak.
|
|
|
Ikusiak ditugu bideberri seinaleetan, Rw Alzania Altsasuko sarrerako zubian duela hirurogei bat urte, Rw Burunda Etxarrin
|
duela
berrogei bat urte. Gaur egun, Arakil ibaia ibilbide osoan.
|
|
2020
|
|
|
Ai!, hau ez nuke esan nahi, baina lehenago" bertako jende batek" erosi omen zuen, eta erosi orduko txikizio handiak egin gazteluan, han zulatu eta hemen zulatu; izan ere," bertako jende" hark altxor ikaragarri bat aurkitzea espero zuen, Karlomagnorena edota tenplarioena. Pentsa, Karlomagnoren edota tenplarioen altxorra aurkitu nahi zuten gazteluan zer eta
|
duela
berrogeiren bat urte! Adierazten du zerbait orduko gizarteaz.
|
|
|
Handik aurrera, haren berri ematen saiatu nintzen. Irrati honetan bertan ere bai,
|
duela
berrogeiren bat urte.
|
|
2022
|
|
|
5.000€. Baigorriko herria ofita harrobi baten jabe da, plazatik hurbil, aktibitatea
|
duela
berrogei bat urte gelditua da. Herriko Etxeak espazio hori baloratu nahi du, atseden eta ondarearen aurkikuntzarako gunea izan dadin.
|
|
|
Hirurogei bat mila urte lehenago Afrikatik ateraia,
|
duela
berrogei bat mila urte ekialdetik agertzen zaigu.
|