|
2005
|
|
|
Jarrera hau defendatzeko, tradizionalistek argudiatu zuten bi herri hauetanemakumeen parte hartzearen aurkako jarreraren nagusitasuna eta gehiengoa ezzela kontuan hartu eta EHUk eginiko txosten historikoa akats eta gezurrez beterikzegoela. Lehenengo aspektuari dagokionez, epaiak argi uzten
|
du
oinarrizko eskubideak ez daudela gehiengoaren legearen menpe. Auzi historikoari dagokionez, Antonio Aramburu k bultzatutako artikulu eta kritikak azpimarra daitezke, zeinetantxosten historikoaren egileen kontrako gauzak idatziko diren, besteak beste.
|
|
2007
|
|
|
Greba batean gutxieneko zerbitzuak ezartzeak ez du greba eskubidea desitxuratzen, eta praktikan ez ditu babesik gabe uzten greban dauden langileen interesak; izan ere, greba eskubideak, eskubide guztien moduan, mugak ditu, eta arrazoizkoa dirudi egikaritzen den une berean funtsezko zerbitzu jakin batzuk ere bermatu behar izatea. Honaino, greba eskubidea garatzen duen arauak gutxieneko edo funtsezko edukiak arautzeak itxuraz ez
|
du
oinarrizko eskubidearen funtsezko edukia ukitzen. Baina jo dezagun arauak, harago joz, enpresaburuak gutxieneko zerbitzu horiek zein langilek egin behar dituen modu esklusiboan izendatuko duela ezartzea.
|
|
|
Prozedura epaiarekin amaitzen da, eta horrek babesa ukatu edo eman dezake. Babesa ematea hautatzen badu, epaiak deuseztatu egingo
|
du
oinarrizko eskubidearen egikaritza eragotzi duen erabakia, egintza edo ebazpena; eskubide edo askatasun publikoa aitortuko du, Konstituzioan adierazitako edukiarekin bat etorriz, eta errekurtsogileari eskubidearen osotasuna berrezarriko dio (in integrum restitutio), eta horri eusteko kasuan kasuko neurri egokiak hartuko ditu (KALOren 55.1 art.). Salak edo Atalak, babes errekurtsoari on iriztean a...
|
|
|
hitzarmen horretara bildutako oinarrizko eskubideak bermatzen ditu eta Europako Kontseiluko estatu kideetako pertsona fisiko eta juridikoek erabil dezakete estatu barruko maila judizial guztiak agortu ondoren. Auzitegiak Europan jurisprudentzia garrantzitsua sortu
|
du
oinarrizko eskubideen arloan, eta auzitegiaren jurisdikzioa onartzen duten hitzarmeneko estatu guztietarako ondare juridiko erkidea da. Hori dela eta, autore askok oinarrizko eskubideen arloan Europako konstituzio zuzenbide moduko bati buruz hitz egiten dute, auzitegiaren jurisprudentziaren bidez sortuz joan dena.
|
|
|
Europako Erkidegoko zuzenbidean ez dago arau positiborik indarrean giza eskubideen eta oinarrizko askatasunen babesa oinarritzeko. Hain zuzen ere, Europar Batasuneko Tratatuaren 6.2 artikuluan ezarri da Europar Batasunak oinarrizko eskubideak errespetatuko dituela, GEEHn bermatzen den moduan, eta estatu kideetako konstituzio tradizio erkideetatik ateratzen den moduan, Europako Erkidegoko zuzenbidearen printzipio orokor diren neurrian; hala ere, garrantzitsua izan arren, artikulu horrek ez
|
du
oinarrizko eskubideen babesa «konstituzionalizatzen» Europar Batasunaren barruan. Horren ordez, Europar Batasuna horien babesari atxikitzea jasotzen du, EEJAko jurisprudentziako bermeei berme berriak gehitu gabe.
|
|
|
Muga horiek hiru dira: a) inork ezin
|
du
oinarrizko eskubide bat egikaritu besteei eskubide bera egikaritzea eragozten badie; b) espazio irrati elektrikoa jabari publiko moduan hartzean, komunikabide horien sorrera jabari publikoko ondasun baten arauketa juridikoak baldintzatzen du eta, beraz, Estatuak egindako emakida teknikaren mende dago, estatua baita jabari horren titularra; eta c) kontuan izan behar dira espazio irrati elektrikoa ... Hiru irizpide horiek GEEAren jurisprudentzian ezarritakoarekin bat datoz (1990eko martxoaren 28ko GEEAE. Groppera Radio eta besteak kasua?; 1993ko azaroaren 24ko GEEAE. Informationverein Lentia eta besteak kasua?).
|
|
|
eskubideen jatorria antolamendu juridikoaren aurreko balioen ordena da, baina benetako eskubideen izaera lortzen dute soil soilik antolamendu juridikoak jasotzen dituenean. Bestalde, Konstituzio Auzitegiak betidanik defendatu
|
du
oinarrizko eskubideek irismen unibertsaleko balioen eta printzipioen sistema bati erantzuten diotela eta sistema hori Adierazpen Unibertsalaren eta Espainiak berretsitako giza eskubideei buruzko nazioarteko hitzarmenen mendekoa dela. Eskubideok oinarrizko konstituzio erabakiak dira, eta beraz, antolamendu juridiko osoak kontuan hartu behar ditu (ekainaren 15eko 21/ 1981 KAE).
|
|
2009
|
|
|
Iñigo Urkullu EAJren presidenteak esan
|
du
oinarrizko eskubideak babesteko parte hartu zuela bere alderdiak Batasunaren kontrako operazioa salatzeko Donostian egin zuten manifestazioan, larunbatean. Adierazpen askatasuna eta biltzeko askatasuna aldarrikatu nahi omen zituzten.
|
|
|
Espainiako Auzitegi Konstituzionalak atzera bota ditu D3Mren eta Askatasunaren defentsak jarritako helegiteak. Haien zerrendak baliogabetzeko prozesu judizialean ez
|
du
oinarrizko eskubideen urraketarik ikusi. Gorenaren erabakia berretsiz, legez kanpo utzi ditu.
|
|
2011
|
|
|
Europar Batasuneko Justizia Auzitegiko (EBI) abokatu nagusiak, Pedro Cruz Villalón, emandako irizpenaren arabera, EBko estatuek isuna jar diezaiekete aireportuen inguruko hiriguneetan lurzoruaren arrasean neurtutako gehieneko soinu mailak gainditzen dituzten airelineei. Epai horrek azpimarratzen
|
du
oinarrizko eskubideen babesak, bereziki familiako bizitza pribaturako eta etxebizitzarako oinarrizko eskubideak eta ingurumena babesteko eskubidea, neurri horiek hartzea justifikatzen duela. Irizpena DHL aerolinearen kasuari buruzkoa da.
|
|
2012
|
|
|
«Egoerak berdin jarraitzen du. Euskal Herrian bakea eta konponbidearen alde lan mardula egiten ari bada ere, Espainiako Gobernuak presoen egoera berdin mantentzen
|
du
oinarrizko eskubideak urratuz eta konponbidea galarazi asmoz». Luxuak, beharrak, baldintzak Presoen eskubideak errespetatze bidean ez dela aurrerapausorik eman salatu du; «oinarri oinarrizko bizi baldintzak ez dira errespetatzen».
|
|
2013
|
|
|
Eleak eko kideen arabera, miaketak agerian uzten du operazioa baimendu duen epaileak modu arbitrarioan jokatu duela, oinarrizko eskubideen ezinbesteko bermearen gainetik, Poliziaren presioa lehenetsi baitu. «Epaileek eta poliziek halako arinkeria eta zigorgabetasunez jokatu izanak erakusten
|
du
oinarrizko eskubide politiko eta zibilen jardunerako dagoen segurantzarik eza», gaineratu du Caminosek. Herria, guardia zibilez beteta Azken asteotan Barañainen guardia zibilen etengabeko presentzia dagoela salatu dute Eleak mugimenduko ordezkariek.
|
|
2015
|
|
|
Gaixotasun larriak dituzten presoak askatzeko eta sakabanaketa politikarekin amaitzeko eskaera zabala da euskal jendartean, erakundeek ere sarri aldarrikatu dute; bakearen eta konponbidearen aldeko urrats garrantzitsua izango litzateke. Baina, Madril eta Parisko gobernuek entzungor segitzen dute, kartzeletan sufrimendurik ez da arindu eta beraz, Sarek argi adierazi
|
du
oinarrizko eskubideei egiten zaizkien erasoei erantzuten eta urraketak salatzen jarraituko duela. “Guztiok batera tiratuta lortuko dugu etxera ekartzea”.
|
|
2017
|
|
|
Baina zalantzarik ez dago euskal herritar gehienentzat ardatz garrantzitsu bat dela familia esaten zaion hori gizarteratzeko, sentitzeko eta zailtasunei aurre egiteko. Ulertezina da, horregatik, nolako trabak dituzten bizimodu hobe baten bila etorri diren migratzaileek euren senideak ekartzeko; askotan auzo direnak ohartu ere egin gabe.Europako Giza Eskubideen Auzitegiak ez
|
du
oinarrizko eskubidetzat hartzen familia batzeko beharra. Inori ez dio ihes egiten, ordea, batik bat haurren kasuan gurasoak milaka kilometrora izateak izan dezakeen eragina, haurrengan, gurasoengan eta sorterrian haurren zaintzaz arduratu behar dutenengan; zer esanik ez senideak banatu behar izanez gero.
|