|
2001
|
|
|
Gero eta jende nagusi gehiago izateak zer nolako eragina izan
|
du
medikuntzan, geriatrian eta abar?
|
|
2004
|
|
|
Ondasun materialek, hala ere, ez digute ongizatea bermatzen, agidanez. Estresak, lehiakortasunak eta aisialdi faltak jotako bizimodua da gurea, eta haien eskutik zabaltzen ari dira, modu geldiezinean, antsietatea, depresioa eta tankera bertsuko zenbait gaitz. Horiei aurre egiteko hainbat medikamentu eskaintzen
|
du
medikuntzak, baina batzuetan okerragoa izaten da konponbidea arazoa baino.
|
|
|
Hala ere, arazoa da “zelula iturri infinituak aurkitzea, nahi dugun unean eta nahi dugun unean neurona dopaminergikoak izateko”. Hori inoiz egin ahal izango
|
du
medikuntza birsortzaileak enbrioi zelula amekin. Zelula amei buruz eztabaidatzen denean, beti esaten da haien aplikazio terapeutikoaren lehen onuradunak Parkinson gaixoak direla.
|
|
2005
|
|
|
Orain agerian jarri den bakterio garapenerako ereduak garrantzi handia izango
|
du
medikuntzan, nekazaritzan eta biologian, zeren eta, besteak beste, erabilitako urak tratatzeko teknikak hobetzerik izango da, edo ingurumenaren aldaketa baten aurrean bakterioek izango duten portaera aurreikusterik izango da.
|
|
|
Bizi kalitatea Era berean, elkarteko beste kide batzuekin batera, zahartzearen aurkako medikuntza “bizi kalitatearen medikuntza da” eta, gainera, haren ezagutza elementuak bikoiztu egin dira hiru urte eta erdian. Bestalde, gogorarazi
|
du
medikuntza hori kirurgia plastikoarekin edo estetikoarekin nahasten dela, baina elikaduran, ariketa fisikoan eta estresaren kontrolean oinarritutako arreta baten osagarria baino ez dela. Bestalde, gogorarazi du zahartze prozesua atzeraezina dela eta 30 urte baino lehen hasten dela, hormona heldutasunera iristen denean.
|
|
|
Onddo horietan zientzialariek identifikatutako 9.500 eta 14.000 geneen %30 espeziearen arabera aldatzen dira berriak dira zientziarentzat eta haien funtzio eta egiturarentzat, ezezagunak baitira. Hemendik aurrera, defentsak baxuak dituzten gaixoek onddoek eragindako infekzioak diagnostikatzeko eta tratatzeko tresna berria izango
|
du
medikuntzak. “Sekuentzia genetiko hori funtsezkoa izango da ‘A’ infekzioak eraginkortasunez erasotzeko tresnak garatzeko. fumigatus' ” esan du Eilliam Niermanek, AEBetako Ikerketa Genomikorako Institutuko (TIGRAFIA) mikrobiologoak.
|
|
2007
|
|
|
Suediako Akademiak gaur goizean iragarri
|
du
Medikuntzako Nobel Saria 2007, hiru genetistaren zelula amekin egindako lanak aintzatesten dituena: Oliver Smithies, Martin J. Evans eta Mario R.
|
|
|
Mineral horrek ahalmen antioxidatzaile handia du, eta horrek interes handia piztu
|
du
medikuntza eta nutrizio ikerketetan.
|
|
|
Errioxako Txanpinoiaren Zentro Teknologikoko eta Madrilgo Unibertsitate Autonomoko ikertzaileek garatu dute proiektua, eta mineral horrekin txanpinoiak aberasteko modua bilatzen du. Mineral horren ahalmen antioxidatzaileak interes handia piztu
|
du
medikuntza eta nutrizio ikerketetan. Onddo horiek milioi bat eta bi selenio zati artean dituzte materia lehorraren gainean, eta mineral horren iturri ona dira.
|
|
|
Eskola hipokratikoak autonomia aldarrikatzen
|
du
medikuntzarentzat. Sendabide tradizionalean egon ziren mota guztietako iruzurgileak salatzen dituzte, eta —filosofian, logos mythos bikotearekin gertatu zen bezalaxe— alde batera uzten dituzte elementu magiko eta gizagaindikoak:
|
|
2009
|
|
|
Ekonomiaren ikuspegitik, Sieberrek berretsi zuen “gaixoek askoz baliabide gehiago kontsumitzen dituztela bizitzako azken hilabetean eta, batez ere, azken bi asteetan”. Kalkulatu beharrean, intentsibistak dio ZIU batean ospitaleratze egun bat 2.000 euro inguru kostatzen dela, baina azpimarratzen
|
du
medikuntzak beti eskaini behar diela pazienteei arreta aringarri egokia, eta adinekoek beren jarraibide aurreratuak edo bizi testamentua legez planteatzeko duten garrantzia eta beharra aldarrikatzen du. ZIU batean sartzen diren paziente guztien artean, zaharrak guztizkoaren bi heren dira, eta heren bat baino zertxobait gutxiago 70 urte baino gehiago dituztenean.
|
|
|
Zuhurtziak ezinbesteko izan behar
|
du
medikuntza alorreko ikerkuntzatik datozen albisteak jasotzerakoan. Are gehiago zelula amekin egiten ari diren esperimentuzko terapiekin, oraindik ere halako tratamenduen ondorio guztiak ez direlako behar bezala ezagutzen.
|
|
|
Zintzoa, bere neurrian. NBA utzi ondoren zail ikusten omen
|
du
medikuntza ikasteari berriz ekitea: –Lasaiago bizitzeko unea izango da hori, familiarekin?.
|
|
2010
|
|
|
Probeta haurtxoen ikertzailea saritu
|
du
Medikuntzaren Nobelak
|
|
|
Neurri batean, Nobel Fundazioak iritzi bera duela ematen du. Izan ere, Ciechanoverren kasuan gertatu zen bezala, aurtengo Kimikako Nobel sariak zerikusia
|
du
medikuntzarekin. Hain zuzen, Richard F. Heck, Ei ichi Negishi eta Akira Suzuki ikertzaileek partekatuko dute Nobela, sintesi organikoan paladioak katalizatutako akoplamendu gurutzatua garatzeagatik.
|
|
|
Bestalde, kasu batzuetan, aldaketa genetikoa ondo egin duten edo ez ahalik eta azkarren jakiteko, antibiotiko jakin batekiko erresistentzia txikitzen duen informazio genetikoa sartu ohi zaio laboreari. Horrek kezka sortu
|
du
medikuntza arloko hainbat sektoretan. Inork ez daki noraino agertuko duten gure gorputzek ere antibiotiko berarekiko erresistentzia.
|
|
|
gizarte baten partaideei osasun laguntza eta osasun publiko maila beharrezkoa eskaini behar die, bizitza zikloa gaitasun fisiko eta mental duinarekin bizi dezaten ahalbidetuz; gizartearentzat eskuragarri du izan zuzentasunez bana dadin; eta laguntza publikoarekin, osasun helburu finitu eta egonkorrak edukiko ditu, eta, era berean, aurrerakuntza eta berrikuntza teknologikoen aspirazio mugatuak izango ditu. Medikuntza iraunkor horrek, beraz, erien artean osasun baliabideen eraketa eta banaketaren aldaketa bat ez ezik, medikuntzaren eta gizarte globalaren arteko dialogo batez soilik lortuko den oinarrizko aldaketa sakon bat bilatzen
|
du
medikuntzaren idealetan eta itxaropenetan.
|
|
2011
|
|
|
Zer espero daiteke IPS zelulak eta enbrioien zelula amen bidezko ikerketetatik? Giza organo bat sortzeko gaitasuna izango al
|
du
medikuntzak ikerketa horiei esker. Luzera begira, beharbada, bihotz oso bat sortzeko aukera egongo da, baina oraingoz inor ez dago horretan, hiru dimentsioko organoa sortzea oso bestelako kontua baita. Ez, orain zera pentsatzen ari dira:
|
|
|
Tetranychus urticae genomaren azterketak, gainera, aukera ugari dakartza nanomaterialen eremuan. “Akaro horrek sortzen duen zetak armiarma zetaren antzeko ezaugarriak ditu, hau da, material arina, erresistentea, elastikoa eta biodegradagarria da, eta ahalmen handia
|
du
medikuntzan eta teknologian aplikazio berriak dituzten material adimendun berriak garatzeko”, nabarmendu du Marisela Vélez CSICek, Katalisi eta Petroleokimika Institutuak.
|
|
2012
|
|
|
Hortaz, medikuntzaren ereduak errehabilitazioa du ardatz eta helburu, eta osatzerik ez denean, normalizatu8 egin behar da ahal den neurrian. Hori ere ezin denean, psikiatrikoetan edota bestelako instituzioetan gordetzea proposatuko
|
du
medikuntzaren ereduak.
|
|
|
Gauzak, bistakoa da, izugarri aldatu dira azken mende hauetan medikuntzan, dudarik ez. Azken mende hauetan asko aurreratu
|
du
medikuntzak. Hainbeste aurreratu du medikuntzak. non gaur egun jada inor ez baitago osasuntsu.
|
|
|
Azken mende hauetan asko aurreratu du medikuntzak. Hainbeste aurreratu
|
du
medikuntzak. non gaur egun jada inor ez baitago osasuntsu. Hori da Aldous Huxley idazle handiak ironikoki esan zuena.
|
|
2014
|
|
|
metabolismoarekin, immunologiarekin eta neurologiarekin. Bilbaoren iritziz, eragin horretaz jabetzeak ikuspegi aldaketa sakona eragin
|
du
medikuntzan.
|
|
2015
|
|
|
Rivas elkartasun armada anonimo horretako kidea da. Habanako Willian Soler ospitaleko zuzendariordea da, eta ibilbide oparoa egin
|
du
medikuntzaren arloan, erradiologiako alorrean. Santiagon jaio zen duela 55 urte, baina 12 urte eskasekin heldu zen Kubako hiriburura amarekin.
|
|
2016
|
|
|
Edonola ere, behin eta berriro adierazi da literatura medikoan menpeko hiztunek zerbitzu desegokiagoa jasotzen dutela. Zerbitzua beste hizkuntza batean emateak pazienteen arteko desberdintasuna dakar, eta zapuzten
|
du
medikuntzak oinarrizkoa duen ekitatea.
|
|
|
Edonola ere, behin eta berriro adierazi da literatura medikoan menpeko hiztunek zerbitzu desegokiagoa jasotzen dutela. Zerbitzua beste hizkuntza batean emateak pazienteen arteko desberdintasuna dakar, eta zapuzten
|
du
medikuntzak oinarrizkoa duen ekitatea. Norberaren beharrak komunikatzeko zailtasunek ezinegona eta etsipena eragin ditzakete, bai pazienteengan zein osasun langileongan.
|
|
|
Erresonantzia magnetikoak iraultza handia eragin
|
du
medikuntzan. Teknologia horri esker, gure gorputz barnean zer gertatzen ari den jakin dezakegu, gorputza moztu eta ireki gabe.
|
|
|
Esperimentu horrek eta klonazioan eta zelula amen ikerketan izan zuen eraginak Nobel Sarien akademiaren aitortza jaso zuten 2012an. Niretzat, joan den mendeko aurkikuntza garrantzitsuenetakoa da, eta, etorkizunean, zelula amen ikerketak eragin handia izango
|
du
medikuntza birsortzailean.
|
|
|
gairen ikerketan eta ezagutzan aurrera egiteko; besteak beste, garrantzi handia
|
du
medikuntzan,
|
|
2019
|
|
|
Adnanek lana aurkitu
|
du
medikuntzan.
|
|
2020
|
|
|
Horren ostean amatasunaren eta heterosexualitatearen instituzioen arabera amaren betebeharra zein den esplizitatzen du. Segidan, aurrehistorian Ama Jainkosari egiten zitzaion gurtzaren eta patriarkatuak emakumeak eta amak kontrolatzeko sortutako arau eta zigorren berri ematen
|
du
medikuntza, literatura edo erlijio testuetako pasarteak ekarriz. Gainera, erditzeaz eta abortuari buruz dihardu, ama semea eta ama alaba harremanetan sakonduz.
|
|
|
Martinn Torresek argi
|
du
medikuntzaren eta giza osasunaren historiako aurrerapenik garrantzitsuena izan direla txertoak, ura edangarri bihurtzearekin batera. Horregatik, gizartearen zati bat txertoen aurka azaltzen denean, ezina sentitzen duela onartu du.
|
|
|
Udazkenean, birusa aldatu egin zen, eta uhin epidemiko horrek 40 milioi heriotza eragin zituen mundu osoan. “Birusa aldi berean agertu zen Indian, Bostonen eta Espainiaren eta Frantziaren arteko mugan, erantzunik ez dugun misterio handienetako batean”, zehaztu
|
du
Medikuntzaren Historiaren Euskal Museoko zuzendariak ere. Espainian, hilgarritasuna izugarri handitu zen aurreko fasean eraginik izan ez zuten probintzietan.
|
|
2021
|
|
|
Nolakotasunaz gainera, gertaera behin eta berriz errepikatzen dela adierazten dute: Esanaren esanaz, azkenean, berritu du nortasun agiria; Ikasiaren ikasiaz atera
|
du
medikuntza karrera Asierrek. Aurreko adibide hauetan argi eta garbi geratzen da behin eta berriz esanez gero edo etengabe ikasten egon ondoren nahi dena lortzen dela:
|
|
|
Alexander Flemingek 1928an egindako aurkikuntzak antibiotikoen aroaren hasiera ekarri zuen, bakterio infekzioak kontrolatzea ahalbidetu eta, arrisku hori neutralizatu ondoren, medikuntzaren adar askoren garapena erraztu zuten, hala nola transplanteena. Hala ere, sendagai horiek gehiegi erabiltzeak arriskuan jartzen
|
du
medikuntza zientziaren aurrerapena. José Miguel Cisneros Sevillako Virgen del Rocío Unibertsitate Ospitaleko Gaixotasun Infekziosoen, Mikrobiologiaren eta Prebentzio Medikuntzaren Unitateko buruak elkarrizketa honetan ohartarazi du arriskutsua dela arazo horri osasun publikorako duen garrantzia ez ematea.
|
|
|
Bide luzea egin
|
du
medikuntzak, Malthus, hala da. Sintomei erreparatuta azalpen mitologikoak ematen zituen itsu bat izan zen garai batean, herri bakoitzeko pertsona hautatu bakar baten eremu sakratua.
|
|
|
Beste gauzen artean, Monterok seinalatzen
|
du
medikuntza forentse egokia erabiltzeko data handik aurrera izan zela, erran nahi baita 1982tik aitzina. Eta ez beti.
|
|
|
Historian zehar pertsonaren eta osasun langile harremanaren oinarria ezagutza zientifikoteknologikoaren hobekuntza izan da, baina azken hamarkadetan bioetikak izan duen bilakaera eta irabazi duen garrantzia ikusita, harremanaren oinarri izan lukeela ondorioztatu dute aditu askok. Era berean, Tauber ek baieztatzen
|
du
medikuntza funtsean etika dela. Haren iritziz, bioetika ez litzateke gaitasun profesional edo ikasgai batera murriztu, ekintza medikoaren izate bera baita, eta medikuntzaren helburuak etikaren arabera defini lirateke.
|
|
2022
|
|
|
Saiatzea ere ez zuela merezi. Asko egin ei
|
du
medikuntzak aurrera, baina ez nire gaixotasunaren kasuan, nonbait. Irrati kaskoak jantzi eta sartu naiz klinikako kutxa gotor isolatu baten barruan.
|
|
2023
|
|
|
Medikuntzaren ikuspegitik arautik at dauden gorputzak patologizatu direla salatu dute Arrietak eta Urkok. Horren ondorioz, Urkok azpimarratu
|
du
medikuntzaren arabera gorputz transak eta desgaituak" modifikatu" egin behar direla: " Historikoki gure gorputzak arbuiatu dituztenez, esaten digute gure gorputzek ez dutela balio.
|
|
|
Itziar Alkorta legelaria da, eta bioteknologian eta giza ugalketako teknologia berrietan espezializatuta dago, baita EHUko irakasle eta ikertzailea ere. Azaldu
|
du
medikuntzan ere aplikazio anitz dituela tresnak. Zenbait ospitaletan, adibidez, Watson izeneko diagnostikorako asistente bat erabiltzen dute:
|
|
|
Zure ustez, osasun zentroak bestelako identitate hori asimilatzeko tokiak dira. Zer rol
|
du
medikuntzak identitate horren sorkuntzan?
|