2017
|
|
Jaurlaritzak euskal erakundeei eta Espainiar Gobernuari aurkeztu die ekimen hori. Bertzalde, prozesu bat bultzatuko
|
du
lurralde historiko bakoitzean, foru aldundien eta udalen lankidetzarekin, herri bakoitzean har daitekeen pertsona kopurua finkatzeko.
|
2023
|
|
Ildo horretatik, Ekonomia Itunak zehazten
|
du
lurralde historiko bakoitzaren toki erakundeen gaineko finantza zaintza, baina oso arauketa zehaztugabean. Ekonomia Itunak finantza zaintzako ahalmenak EAEn barneratzen ditu baina ez du zehazten nori dagozkion ahalmen horiek.
|
|
EAEko toki erakundeen mugarteari buruzko arauketak TAOLk ezarritako oinarriei jarraitu behar die, baina EAEko autonomia estatutuaren 10.1 artikuluak udal mugartearen araubidearen gaineko eskumen esklusiboa EAEren esku uzten du. Hori bai, artikuluak berak adierazten duenez, araubidearen eskumen esklusiboa
|
du
lurralde historikoei dagozkien ahalmenei kalterik egin gabe Estatutuaren 37 artikuluarekin bat etorriz. Horrez gain, argi utzi behar da EAEko autonomia estatutuaren 37 artikuluak ez duela udal mugartea aipatzen, bai ordea udalez gaineko toki erakundeen gaineko mugarteei dagokiona.
|
|
1 TAAJLk aitortzen
|
du
lurralde historikoek eskumena dutela udalerriei eskumenak esleitzeko beren eskumen propioei dagokienez (TOLTBren 8.1 xedapen gehigarria, 2 paragrafoa), erakunde erkideek beren eskumenei dagokienez duten bezala.
|
|
" Foraltasun klasikoaren beste osagai tradizional bat Ogasunaren berezko sistema bat izatea zen, ezaugarri bereziekin foru lurralde bakoitza, eta ondo bereizitako sistema bat foru lurraldeak ez diren lurraldeetan ezarritako Errege Ogasunaren sistema komunetik" 595 Egitura berezi horren arauketaren oinarria dira, alde batetik, EKren 1 xedapen gehigarria, foru lurraldeei eskubide historikoak aitortzean. Bestetik, EAEko Estatutuaren 3 artikuluak beren beregi adierazten
|
du
lurralde historikoek berezkoak dituzten autogobernu antolakuntza eta erakundeak aratzeko, berrezartzeko eta eguneratzeko aukera izango dutela. Horrekin bat egiten du Estatutuaren 24.2 artikuluak eta 37 artikuluak lurralde historiko bakoitzak berezkoa duen antolaketarako eta foru organoen antolaketarako berezko foru araubidea garatuko duela.
|
|
" Euskal Autonomia Erkidegoko lurralde historikoek beren araubide berezia izaten jarraituko dute udal gaietan, Ekonomia Itunaren Legearen terminoetan ekonomiaeta finantza araubideari dagokionez..."; gero," Mantentzen jarraituko balute", ezin da esan aurreko egoerari buruzko inolako berrikuntzarik sartu denik, eta horren alderdi ekonomikoei buruzko legeak berariaz arautzen du. Itun horren 45 artikuluaren arabera, helburu hori ez zuten arauetan inplizitutzat joko litzateke legegintza asmoa, eta, duen garrantziagatik, ordenamendu juridikoan berariaz formulatuta baino ezin izango litzateke sartu" 608 Hori horrela, AGk ulertzen
|
du
lurralde historikoek ez dutela toki erakundeen aurrekontu araubidea zehazteko eskumenik. AGk tributu jarduera eta aurrekontu jarduera bereiztu behar direla uste du legegileak horrela ulertu duelako.
|
|
" Jarraian, zerrendatzen dituzten errekurtsoetako bakoitzaren araubide juridikoa arautzen dute (azken biena izan ezik), bai eta beste toki erakunde batzuen baliabideen araubidea ere (udalaz gaindikoak eta udalerria baino lurralde eremu txikiagokoak). Toki erakunde horietako ogasunak aurreko paragrafoan aipatutako batzuez hornitzen dira" 306 Azkenik eta aurretik adierazi dugun bezala, udal mailako zerga bakoitzaren inguruko foru arau konkretu eta zehatza egin
|
du
lurralde historiko bakoitzak. Gero lurralde historikoetako toki erakunde bakoitzak tributuen gaineko ordenantza fiskalak onesti ditu.
|