2002
|
|
euskal idazleak zerbait baldin badira" euskal" dira lehenengo eta behin, eta gero" idazle", zeren batzuetan kosta egiten da, eta nola gainera, testu bat hartu eta euskara dela irenstea, nahiz itxuraz bederen euskararen antz handia duen hango hizkera motak. Euskal idazleak, gezurra iduri baldin badu ere, euskaraz jakin behar
|
du
lehenik. Eta ongi, ez pentsa.
|
2003
|
|
Doktrinamendu biziak eta gehiengoaren, baserriko jendearen? atxikimendua lortzeko era horrek arrakasta itzela izan zuela ezin ageriago uzten
|
du
Lehen Gerrate Karlistan gertatutakoak. Hemen, Espainiako beste tokietan ez bezala, herri xehearen gehiengoak hartu zuen parte sutsuki, askotan elizgizonen gidaritzapean?
|
2005
|
|
Hain zuzen, gutako bakoitzaren baitan, kimera indar amaigabe bat dago, hots, oroimena, munstro beldurgarria; ez
|
du
lehen gertatutakoaren errainu argirik ematen, hauts bihurturiko apurrik ere ez du berpizten.
|
|
Hau guztia zer dela-eta kontatzen dudan galdetzen diot neure buruari; zer interes ote
|
du
lehen neskaren bularra ukitze hutsarekin hazia isurtzen duen gaztetxo herren baten historiak. Ez dut erantzunik; horrelaxe irteten ari zait, horrelaxe nahi dut, eta horixe da guztia.
|
2008
|
|
Rosa mototik jaisten da. Eskuak belarretan igurtzi eta soinekoa lardaskatzen
|
du
lehen zegoenaz gain. Gero, besoak gurutzatzen ditu bularren kontra, hotzezko imintzioak eginez.
|
|
Denborak aurrera egin ahala, Rosak besoak laxatzen ditu, gizona ez
|
du
lehen bezala estutzen. Aire beroa epeldu egin da abiaduraren eraginez, eztia da, eta haren bafadak ilea banatzen dio emakumeari, ahoa betetzen dio, kilimak eragiten dizkio gerrian.
|
2009
|
|
Bide batez esan dezagun, helburuak ez lukeela izan behar guztia bi hizkuntzatan egitea edo testuinguru eta eremu guztietan euskara izatea hizkuntza nagusia. Zorionez gero eta elebidunagoa den gizarte honetan, guztia bi hizkuntzatan egitea alferrikakoa da, eta kasu askotan itxurakeria baino ez da, zeren eta guztia bi hizkuntzatan egiteak gehienetan esan nahi
|
du
lehenik gaztelaniaz eta gero euskaraz egitea, euskara gaztelaniaren morroi edo neskame izatea, alegia. Eta eremu guztietan euskara hizkuntza nagusia izatea ez da inondik ere helburu lorgarria, porroterako eta etsipenerako bide segurua da hori.
|
|
Ez gaitezen erdi gezurretan ibili geure buruarekin: guztia sistematikoki euskaraz eta gaztelaniaz egiteak esan nahi
|
du
lehenik gaztelaniaz eta gero euskaraz egitea, itzulpen bidez. Guztia sistematikoki bi hizkuntzetan egiteak luzarora gaztelaniaren nagusitasuna sendotzen du, eta euskararen gaztelaniarekiko menekotasuna indartzen.
|
2010
|
|
Orduan gizon gazteak erbia lurrean pausatu du, hura bere gordelekuan sarrarazi eta sarrera estali
|
du
lehen kendutako harri berberekin.
|
|
Egungo Txamoraberri baserria, berriz, bere izen zaharrez Urriztizabal omen zen. Gainera, Ana Jazinta Alorburuk 1749ko hilburukoan garbi esan
|
du
lehen en la caserÃa de Chamora bizi zela. Eta deitura honen erroa, inolako zalantzarik gabe, Zamora da, txeismoa tarteko Txamora bihurtua.
|
2011
|
|
Denbora luzea ematen du horrela, begiak zabalik edo itxita dituen jakin gabe; baina, antza, zabalik dauzka, izan ere han urrutian argi zuri bat ikusten du, aldian behin piztu eta berriro itzali egiten dena. Lanak ematen dizkio ibiltzen hasteak, giharrak gogortuta geratu zaizkiolako; hala ere, ahaleginak eginda, hanka bat mugitzen
|
du
lehen, eta gero bestea, eta apurka apurka argi dardartia dagoen tokira hurbiltzen da. Gerturatu ahala, itzal moduko bat ikusten du mugitzen; gehiago gerturatu, eta itzal hori gorpu bat dela konturatu da, beltzez jantzita goitik behera, soka batetik eskegita.
|
|
Bertaratzen denak ez
|
du
lehen kolpean ezer berezirik sumatuko, baina norbanakoak aktibatzen eta komunitatea antolatzen ari dira, aurre egin aldera aldaketa klimatikoak eta petrolio merkearen amaierak ekarriko dituzten aldaketa funtsezkoei. Trantsizioa egiteko prestatzen ari dira, energia gutxiago izango duen eta, ondorioz, ahalmentze komunitario handiagoa duen etorkizunerako.
|
2018
|
|
Lasterka ihes egiten
|
du
lehen gizonak, lasterka doa  honen atzetik bigarrena. Bigarrena komediantea dela ematen du, hegal zabaleko kapela baitu buruan âetxeko teilatuaâ eta karpeta darama besapean, goma bat apurtuta duen karpeta,  barruan eskuizkribua.
|
2019
|
|
" Inoiz ikusi dudan neskarik ederrena zara", esan
|
du
lehen saialdian, eta berehala baztertu du. Lale seguru samar dago neskak ez diola bere buruari eder iritziko, ilea larru arras moztuta eta bera baino askoz handiago batek ibilitako arropak jantzita.
|
|
Poliki, neskari hurreratu zaio. Danak ikusi
|
du
lehen, eta zer edo zer esatera doa, baina Lalek hatza jarri du ezpainetan. Gelditu gabe, besoa luzatu, Gita eskutik hartu eta oinez segitu du.
|
2022
|
|
Baditut nire ajeak, hasita nago adinaren karga gero eta astunago sentitzen. Gorputzak, bereziki maskuriak, ez
|
du
lehen bezala erantzuten. Arras ari naiz gortzen, gero eta traketsagoa dut komunikazioa.
|
|
Hala, pluralismo nazionaleko testuinguru batean, estatu subirano bateko talde nagusiko kide eta ordezkariek, oro har, ez diote begi onez begiratzen herritarren atxikimendu nahiko azaleko horri. Pixkanaka pixkanaka, talde maioritarioak joera
|
du
lehenik eta behin erakunde nazional ez subiranoei92 zuzendutako kidetasun modalitateei uko egin dakien exijitzeko, nazio maioritarioari atxikitzearen alde kohesio soziala eta integrazio politikoa lortzeko.
|
2023
|
|
Istant batez ikusi duen txirikordak ez dauka parasitorik; trukean, diru kopuru ederra lortuko dute eta, akaberan, andereño ile urriren baten mototsa apainduko du. Baina bisitatzaileak hobe
|
du
lehen egunetik Sor Angustiasi kontra ez egitea, hobe haren laguntza erraztea.
|
|
Atertzera egin du, eta ostarteak ageri dira hodeitzarren artean; Zegaman ez dira hodeiak, lainoak dira, Euskal Herriko hainbat herritan bezalaxe. Ohiko lainoak solasbide, jakin nahi du aro bidaiariak hitz berezirik erabiltzen duten herrian; adineko batek esplikatu
|
du
lehen hegoakatza maiz ahoratzen zutela, Altsasu aldetik sartu eta Otzaurten gelditzen zen lainoari irizteko; gaur egun, aldiz, galzorian bide dago, arkatzak idatzita hegotik etortzen zaien hegoakatz izendapen eder hori.
|
|
Hormaize hotza dela-eta, herri gehienetan entzundako lelo bera adierazten dute goizuetarrek: " ez
|
du
lehen besteko hotzik egiten";" elurra gutxiagotan egiten du";" hego haizeak maizago jotzen du iraganean baino". Nolanahi ere, adinekoek azaltzen dute hitz franko dauzkatela hotz, izotz eta elurraren kontuen berri emateko:
|
|
Aro bidaiariak Oderitzen elurrak eman diola komentatu dielarik, ohiko leloa aditu du: " Han, bai, altuxeago da, baina, hemen, ez
|
du
lehen beste elurrik egiten";" Gero eta bero handiagoa dago"... Halarik ere, pixka bat zirikaturik, zenbait solasen berri ematera ausartu dira, orain arte entzun gabekoak; esaterako, elur malutari elurpuske erraten diote.
|
|
Errealitate horrek, beraz, sare sozialetan benetan bizi ez dugun irudi bat sortzera eta erakustera eramaten gaitu. Horrek guztiak frustrazioa
|
du
lehen ondorioa, eta bi bidetatik etor daiteke frustrazio hori:
|
|
Guztiok berdin jokatuz gero, posible izango da errealitate birtual osasuntsuago bat eraikitzea eta, beraz, albo ondorioak murriztea. Bide horrek, utopia badirudi ere, lortu diren beste askok bezala, hezkuntzan
|
du
lehen urratsa.
|
|
txikitatik emandako eredu eta heziketaren ondoren, 14 urte bitartean: formazio holistikoa jasoko du eta gurasoen telefonoaren bitartez izango
|
du
lehen kontaktua aplikazio hauekin helburu didaktiko eta funtzionala ardatz direlarik; bigarren fasea 16 urte bitartean: berak erabiliko du utziko zaion (ez oparitu) telefonoa, gurasoen bidelaguntzarekin eta kontrolarekin.
|