2006
|
|
Etxebizitza txikietan edukitzeko konpainiako animaliarik egokienetako bat: pisuko espazioa aski
|
du
katuak.
|
2013
|
|
izerdia. Katuek ez dute pertsonek adina izotzen, baina ur ugariek beren mihitik beroa galtzen laguntzen die Horrek esan nahi
|
du
katuak eta txakurrak ez direla izutu. Egia esan, ez, baina gurea baino erritmo askoz txikiagoan egiten dute.
|
|
Irudia: Yoppy Katu osasuntsuaren ileak felidoa babesten
|
du
Katuak ile apaintzaileak dira, axioma bat, felido ia guztietan betetzen dena. Ile luzeko katuak daude, mantu argikoak, orban hirukiak, felido beltzak eta distiratsuak dituztenak… Felinoaren ilajea, ordea, estetika kontua ez ezik, animaliarentzat funtzio garrantzitsu batzuk ere betetzen ditu, batzuetan oharkabean pasatzen baitira.
|
|
«Katuaren ileak paper garrantzitsua betetzen du felidoen ukimenean, baina isolatzaile gisa balio du muturreko tenperaturen aurrean, bai hotzetan zein beroegietan», Washingtongo Unibertsitateko Michael Fossek koordinatzen duen albaitari talde batek bere ‘Anatomía y psicología del gato’ lanean. Katu osasuntsuaren ileak gaixotasunetatik eta intsektu edo parasitoen ziztadatik babesten
|
du
Katuaren ileak termometroaren muturreko aldaketen aurrean duen babesgarriak azaltzen du felidoak aprobetxatzen direla bere ilajearen zati handi bat berritzeko, tenperaturak moderatzen direnean, hau da, udazkenean eta udaberrian. Katuaren ilea, ordea, isolatzaile termiko gisa eraginkorra izateaz gain, ilea intsektuetatik eta beste animalia batzuen ziztadatik babesten du.
|
|
Werwin 15 Katuek ere zigarroa metatzen dute hortzetan Hamar katutik zazpik hortzak edo sarrarriak dituzte hiru urteak betetzen dituztenean Aho garbiketa egokia egiten ez duten katuek, pertsonengan gertatzen den bezala, hortzetan sarrarria metatu dezakete. Patricia González albaitariaren esanean, «sarroak geruza horixka edo beltzaxka sortzen
|
du
katuaren ahoan; gainera, usain desatsegina ematen du, eta felinoan arazoak sor ditzake». Hortzetako arazoak ez dira arrotzak katuen artean.
|
|
Zenbat ur edan behar
|
du
katuak?
|
|
ura bere ontzian gainezka egitea gustatzen zaio katuari Badariaren arabera, ez da nahikoa ontziko likido kantitatea». Ur korrontea katuari gustatzen zaio. Felinoak iturrietako ura edatea erakartzen du, eta merkatuak konponbide bat bilatu
|
du
katuen ura edateko modua asetzeko. «Zirkuitu itxi batekin funtzionatzen duten iturri txikiei esker, felidoak ur korrontea edan dezake», dio Ana Camenok, albaitariak.
|
|
Zenbat aldiz jan behar
|
du
katuak?
|
|
Berrik. Zenbat aldiz jan behar
|
du
katuak egunean. Katuaren esku uztea zaila da felido glotoietan eta animalia gehiago dituzten etxeetan Behar adina elikagai jaten ez duen katu batek edo bere adinerako, jarduera fisikorako eta osasun egoerarako egokia ez den elikagairen bat hartzen duenak arazoak izan ditzake osasuntsu egoteko.
|
2014
|
|
Hona hemen txakurrek eta katuek bazkaltzeko orduan dituzten alde nabarmenenak. 1 Txakurra egoskaria da, katuak janaria platerean erreserbatzen
|
du
Katuak platerean duen janaria emateko gaitasun handiagoa du, txakurraren aurrean, zeina geldoagoa baita Jakiz beteta dagoen txakur batek, oro har, amaiera arte iraungo du. Txakur batzuek ez dute inoiz gosea asetzen, glotoi txakurrak dira berez, eta jabeek errazioak antolatu eta zatitu egin behar dituzte, edo, bestela, betekadak egin.
|
|
Katu guztiek ez dute onartzen garraiatzailean sartzea, baina osagarri bat beharrezkoa da animaliak segurtasunez bidaiatu dezan. Katinoren beldurra ohiko arazoa da, baina etxean entrenamendu pixka batekin ezaba daiteke», azaldu
|
du
Katuetako Albaitarien Amerikako Elkarteak. Orduan, nola lortu behar da arazorik gabe eta estresik gabe garraiatu behar den katu bat?
|
|
Baina arriskurik gabe Irudia: jimsimonson Felidoen oreka ikusgarriari eta haren mekanismo sofistikatuari esker, jaitsi egiten da katuaren hondoa jaitsiera librean, eta azaldu
|
du
katu askok bizitza salbatzen dutela leihoetatik, zuhaitz altuetatik edo beste altuera batzuetatik erortzen direnean. Hala ere, gogoratu behar da erorketa horiek ere arrisku handia eragiten dutela haientzat, eta arrisku handia dagoela larritasun traumatismoak jasateko.
|
|
Erreferentzia da ebakiak ez diola eragin behar azazkaletako bakoitza zeharkatzen duen barneko zainari. Bena honek kolore arrosa
|
du
katu gehienetan, baina felido beltzetan tonaltasun ilunagoa du. Azazkalak ez du zaina ukitu behar.
|
|
Bokalizazio berezi horrek, ordea, beste esanahi batzuk izan ditzake, baina ez beti felido ongizatearekin lotuak. «Soinuak beste animalia edo pertsona baten zerbait lortzeko modu erraz bat dira; horrek azaltzen
|
du
katuek zurrunbilo egiten dutela, bere amaren esnea lortzeko, amaren esnea lortzeko», azaldu du John Bradshaw biologoak, «Catsense» (2013) eta Horizon ikerlaneko zientzialaria. Katuak, ordea, beste animalia, felino edo gizaki batekin kontaktuan daudenean ez dira errondak bakarrik.
|
|
Hagaren helburua katuaren bizitza korapilatzea da. Katuaren saria lortzeko modurik errazena aurkitu
|
du
katuak. Jostailuak egiteko ideia gehiago duzu zure maskotaren pentsamenarentzat?
|
|
Albaitariek eta animaliak babesteko elkarteek baztertu egiten dute desungazioa edo aparrak anputatzea. Izan ere, kirurgia honek esan nahi
|
du
katuak inoiz ez dituela azkazal erretraktilak izango, eta horrek eguneroko jarduera askotarako minusbaliatua bihurtzen du, hala nola igo edo jolastu. Elenaren Babesa bezalako elkarteek uste dute katuek ez dutela «etikarik» eskatzen eskatzen eta praktikatzen dutenek.
|
|
felidorako babesleku bat sortzea Katuekin etxean egiten den etxe aldaketan, zaratatik babestutako gela bat prestatu behar da felidoentzat Higitzen diren altzariak, bete eta pilatzen diren kaxak, zarata… Katuarekin aldatu aurretik, urrezko lehen araua etxean espazio bat prestatzea da, non babestuta eta kanpoko mugimendutik babestuta senti daitekeen. «Felinoarekin bizitzera joan baino aste bat edo bi aste lehenago, gela bat prestatu behar da etxean altzarigintzaz hasten denean», azaldu
|
du
Katuen Babesa elkarteak (Cats Protection), dokumentazio zabala prestatu baitu felido arruntekin mudantza egiteko. Bizileku babesleku hau aire edo telebista piztuta batekin egokitu daiteke, eta horrek gainerako etxeko altzarien kanpoko zarata indargabetzen du.
|
|
Argaldu egin behar
|
du
katuak. Errezeta gehiago da anoa txikietan
|
|
Irudia: martiak 15 Argaldu egin behar
|
du
katuak. Probatu otordu gehiago errazio gehiagotan Argaldu behar duten katuek otordu gehiago hartu behar dituzte zati txikietan banatuta Gehiegizko pisua ez da pertsonena soilik.
|
|
Truco8 Udako katuak: errezelak beroaren kontra Ur freskoak berotik babesten
|
du
katua, eta, etxetik kanpo lan eginez gero, izotz koskorrak eranstea komeni da Gortinak ez dira pertsonak bero gehiegi sartzen leihoetatik babesten. Halaber, mokadutxoek mokadutxoaren kontrako hesi fisiko erraz hau ere eskertuko dute, lekurik freskoena mantenduko baitu.
|
|
Trikimailua toailaren gainean jartzen da, eta, lasai dagoenean, bildu, burua kanpoan utzi gabe. «Katua toalla batean bilduta dagoenean, prest dago bere medikuntza hartzeko», azaldu
|
du
Katuak Zaintzeko Nazioarteko Elkarteak. Eskuliburu horrek eskuliburu interesgarri bat prestatu du felidoak medikatzeko une zailetan laguntzeko.
|
|
Eta uztai estali bat aliatu ona izango da. «Bidaia luzeetan, geldialdiak egin behar dira felidoak ura edan dezan, eta bere sasoia erabiltzeko aukera izan dezan, nahiz eta beti ez erabili», azaldu
|
du
Katuak Zaintzeko Nazioarteko Elkarteak. Baina oso garrantzitsua da felidoak autotik ez irtetea, nahiz eta intimista izan.
|
|
Tom Thai Diabetesa duen katu bat elikatzeko lehen kontua gehiegizko pisua murriztea eta pisu ideala berreskuratzen saiatzea da. «Pisu galera horrek diabetesaren irtenbidea ekar dezake felido askorentzat; izan ere, obesitateak intsulinaren ekoizpenean eragiten du», azaldu
|
du
Katuaren Zainketen Nazioarteko Elkarteak. Hamar katutik ia seik gehiegizko pisua dute, etxeko animalien obesitatea prebenitzeko elkartearen arabera.
|
|
karbohidratoekin kontuz Oro har, diabetesa duten felidoak karbohidrato gutxiko elikaduraz baliatzen dira. «Badirudi karbohidratoetan baja ematen diegun dieta batek lagundu egiten diela katu diabetikoei, eta, askotan, eskakizun horretara egokitzeko elikadura aldaketa soil bat eginez gero, neurri handi batean bere diabetesa konpontzen du», adierazi
|
du
Katuentzako Zainketa Elkarteak. Arau finkoek, ordea, ez dute beti funtzionatzen.
|
|
3 urratsa. Katua
|
du
katuak. Etxea iritsi aurretik, ziurtatu behar da felidoak aterpetxe seguru eta intimoa izango duela babesteko.
|
|
Beste animalia batzuen konpainiarekin edo gabe, felidoak ugaztun ehiztaria dela gogoratu behar da, eta, hala, kong itxurako jostailuekin (janaria barnean duela) edo artile haril soil batekin egin behar du. Katuek harremanetan jarri behar dute jabeekin eta maitatuta sentitu Gehiegi lamatzen den katu batek antsietatea edo estresa nozitzen
|
du
Katu askok atxikimendu handia erakusten dute beren jabeengatik eta egunero behar dute kontaktua: erregarrian atseden hartzea edo laztanak, arreta eta mimoak jasotzea.
|
|
Trukuek, pazientziak eta umoreak laguntzen dute. Simon Tofield ilustratzaile ezagunak (Simon ‘scat’en sortzailea) bideora eraman
|
du
katuek gauez esnatu duten unea.
|
|
Gauaren erdian esnatzen den katua aspergarria edo estimulu gutxi izaten da egunez Katuak bizkartzainak dira, eta denbora gehiago pasatzen dute txakurrak baino lotsarago. «Etxeko katu batek egunean 14 eta 16 ordu artean egiten du lo egunean zehar», azaltzen
|
du
Katuetako Albaitarien Elkarteak. Gainera, gure lagun ilegalek ez dute sesteo gune bakarra, «katuek hiru edo lau leku aukeratzen dituzte lo egiteko, eta eguneko orduaren arabera aldatzen dira», azaldu dute aditu horiek.
|
2015
|
|
Irudia: jeffreyw Kodeketa beldurgarria egitera eta, pixkanaka, haren etxe berria esploratzera bultzatuko
|
du
katua leku-aldaketa horrek. 4 Albaitariari bisita Hartutako katu bat hotzeria egon daiteke, batez ere kalean egon bada, gaixotasunen bat eduki edo arkakusoa izan.
|
|
Irudia: Eddy Van 3000 Katu jokoak felidoen aspertzearen aurka «Jende askok uste
|
du
katuak ez direla arretarik eskatzen ez duten animaliak; izan ere, gure ustez, txakurrek paseoak eta ariketa egin behar dituzte, baina askok paseatu eta ariketa fisikoa egin behar dute, baina askok ahaztu egiten dute estimulu fisiko eta mental hori ere behar dutela». Katuak esploratzaile eta ehiztari nato dira.
|
|
Asma duen animaliaren ondorio arriskutsua da bere aire bideak asko estutzen edo narritatzen direla, eta, beraz, arnasa nekez hartzen duela (felina disnea), batez ere biriketatik airea kanporatu edo kanporatzeko unea iristen denean. Zer eragiten
|
du
katuaren asmak. Katuaren asmak gehiegizko erreakzio alergikoa eragiten du.
|
|
eztul iraunkorra, arnasketa zaila, azkarregia edo zaratatsuegia, eta airea botatzean txistuak. https://www.youtube.com/watch, v= oyyK303Q_ Yo Larria da nire katuaren asma? Cornellgo Unibertsitateko Richard Goldstein albaitari felinoak azaltzen
|
du
katuen asman lau grabitate maila daudela: «Lehen gradua edo felido asma arina gertatzen da asmaren edo eztularen erasoak aldizka baina ez egunero gertatzen direnean eta animaliaren eguneroko bizitzan eraginik ez dutenean».
|
|
rapvich Tamalez, eraldaketa horiek «zauriak eta bere ikusmenean eragin nabarmena izan dezaketen gaixotasun batzuk ere eragin dituzte», ondorioztatu du Cornelleko Unibertsitateak (AEB) egindako katuetako osasunari buruzko azterketa luze batek. Horrek azaltzen
|
du
katuetako begi minak ez direla arraroak. «Eta, horien artean, ohikoena da konjuntibitis felina, betazalaren barnealdea estaltzen duen mintzaren hantura eta begi globoaren kanpoaldea», dio Thomas Kern albaitariak.
|
|
3 urratsa. Katuaren buruari heltzea edo eskuoihal bat erabiltzea «Tantak felinoaren begietan hornitzeko, garrantzitsua da buruari leuntasunez eustea, baina sendo eta gorantz inklinatuta», azaldu
|
du
Katuaren Zainketarako Elkarteak. Irudia:
|
|
Erreferentzia da ebakiak ez diola eragin behar azazkaletako bakoitza zeharkatzen duen barneko zainari. Bena honek kolore arrosa
|
du
katu gehienetan, baina felido beltzetan tonu ilunagoa izaten du. Azazkalak ez du zaina ukitu behar.
|
2016
|
|
Zergatik kitzikatzen zaituzte? Nola eragiten
|
du
katu batek bere eraginpean. Eta zer gertatzen da gertatzen zaizkizunean?
|
|
Zelula horiek denak kolpetik esnatuko balira bezala da erreakzioa. Nola eragiten
|
du
katu batek katipiaren eraginpean. Katipak erreakzio deigarria hasten du felidoetan.
|
|
Katilu zaharrei eragiten dien ohiko gaixotasun felina hori, eta zakurretan arraroa, tiroide guruinean hormona gehiegi ekoiztearen ondorioz sortzen da, lepoan. Hipertiroidismoak eragiten
|
du
katua aktiboago egotea, koma eta edan gehiago, baina pisua galtzea eta ilearen osasuna okertzea ere bai. Artikulu honetan azaltzen da zer den hipertiroidismoa felinoetan, zer gertatzen den, nola igarri eta sendatzeko zer tratamendu eraginkor dauden arazoak animaliaren osasuna larriki hondatu aurretik.
|
|
Eskuilek felido sanoaren ilajea mantentzen laguntzen dute, baita zikina eta zikinkeriarik gabea ere. Patricia González albaitariak esan
|
du
katuek eskuilatu egin behar dituztela egunero ile osasuntsua izateko. Ideia ona da ile leun eta malguen eskuila batekin hastea, ilea azaletik akuratzeko.
|
2017
|
|
Albaitariarengana presaz joan behar da. Berak tratatuko
|
du
katua, eta litekeena da ospitaleratu behar izatea. Tratamendu horretan sartzen dira aireztapena, arnasketa normala berreskuratzeko, zain barneko injekzioa eta odol analisia, organoen funtzionamendua monitorizatzeko.
|
|
theolozoz deribatua Lau hankako hiru lagun Norbaitek argazkia egin du? Txakur eta txakur hirukote honek erakutsi
|
du
katuen eta txakurren arteko adiskidetasuna ahal baino gehiago dela. Irudia:
|
|
Ikasi gehiago ‘ ¿ Por qué el perro nos lame la aurpegia? ‘ 2 Katuek kutxekiko duten obsesioak azalpena
|
du
Katuek zergatik egiten dituzte kaxak. Zientzialariek hobekien gordetako enigma enigma baten erantzuna aurkitu dute.
|
2023
|
|
Zergatik
|
du
katuak sukarra. Sukarra immunitate sistemaren erantzuna da.
|
|
Imagen: fuzzyrescue Katuarekin bizitzearen beste onura batzuk “Zientziak frogatu
|
du
katu batekin onura asko dakartza osasun fisiko eta mentalean. Beraz, hirugarren adineko pertsonetan, non, oro har, osasuna nolabait ukituta dagoen, bizitza katu batekin partekatzeak lagundu egin dezake haien bizi kalitatea hobetzen edo haien narriadura ekiditen”, azaldu du Paula Calvok, Anfragoologian doktore eta Juan Carlos Erregea Unibertsitateko Animaliak eta Gizartea Katedrako ikertzailea (URJC).
|