|
2001
|
|
|
– Hala ere hobe da lapur bati aurre egitea hiltzaile bati baino –hau esanik bere aurpegia are gehiago zurbildu zitzaion; bere egoeraren larriaz kolpetik jabetu izan balitz bezala– Bestalde, lapurrak ez
|
du
inoiz bere asmoa beteko. Horretan ere lasai egon zintezke...
|
|
2005
|
|
|
Ez
|
du
inoiz ahaztu.
|
|
|
Nire tristeziak munduaren tristezia behar luke elkartasun gisara, pentsatzen dugu horrelakoetan. Baina munduak ez
|
du
inoiz eskatutako neurririk ematen. Pozarren aldatuko genuke gure burua, ospitaletik alde egitear, poltsan arropak batzen ari den gaixo sendatu berri horren zoriagatik, ospitalean egon arren bere animo egoera jada ospitaletik urrun dagoen horren larruan egon nahi genuke.
|
|
|
Bera sartzen denean telebista itzali egiten duelako omen dauka horren estimuan, esplikatu zidan gero. Nemesio arrandegiko zurgina izan zen urteetan, eta erretreta hartuz geroztik ez
|
du
inoiz huts egin eguneroko bi edo hiru tabernaren jira, baxoerdi eterno bat ondoan daukala egunkariak patxadan irakurtzeko. Laurogeita sei urteko den arren, Nemesio Arozena dugu garai gogor haietakoak zehatzen kontatzen dituena, gerraondoan ere Francoren aurkako sasiko borrokan elikatu duen memoria zintzoan.
|
|
2006
|
|
|
Hankak galtzapean ditudalarik, ez dit inork ezer galdetuko. Nitaz aparte, beraz, inork ez
|
du
inoiz nik atzo izandako istripu txikiaren berri izango. Hortaz, zertarako erori nintzen?
|
|
|
Inork ez
|
du
inoiz
|
|
|
Esperantzaren ontzia guztiz hutsik, guztiz ihar, siku, geratzen denean espiriturik sendoenak ere abailtzen dira, lehergailuak airetik zartarazitako eraikuntza bezala; higatzen dira hareazko gazteluei olatu bat, eta beste bat, eta hirugarren bat gainetik pasatzen zaienean bezala, deus geratzen ez den arte. Hondamen fisikoak egunero egiten du urrats bat aurrera; guztiahalduna da eta ez
|
du
inoiz ere hutsik egiten. Ez da inondik ikusten, ez da zer ukigarririk, baina hor dago itsasoa bezain infinitu, hondogabe eta larderiatsu, uholde bat bezain gupidagabe, eta uholdeak dena aurretik eramaten duen bezala, halaxe eramaten du pertsonak mendeetan zehar asmatu ahal izan duen federik sendoena ere.
|
|
2007
|
|
|
Esango dizkizu mila gauza halako, eta holakoetan galdetzen diot nola litekeen antzeko kontuak jakitea berak, egun santu osoan Villanublan sartuta badago, egun bat bera ere ez atsedenerako, eta telebistaren hotsa beti kenduta baldin badauka. Ezen pentsa bailiteke bazkalondoko dokumental horietan ikasitako gauzak direla horiek denak, baina Josetxok ez
|
du
inoiz bolumenik jartzen telebista aparailu arraio horretan, Tourraren garaian izan ezean. Orain zeu bistaratzen zaren bakoitzean ere bai, atsegin ematen baitio zu pantailan zaudela jende guztiari esatea,
|
|
|
Purrustaka joan dira etorritako bidetik, nik pentsatu bitartean berebizikoa dudala arazoa, kutxan nor sarturik aurkitzen ez badut, moztu egingo dizkidatela barrabilak. Munduan onena izan arren, inork ez nauela libratuko etorkizun beltz batetik eta, mon ami, izanak izan, alkatea, Don Valentin eta horien guztien beharretan dela agure hau, zeren, zertarako balio
|
du
inoiz edo behin zerbaitetan munduan lehenengoa gertatu izanak, gero zahartu egiten bagara?
|
|
|
– Ez, hemengo inork ez
|
du
inoiz ikusi.
|
|
|
Orain plastikoan bilduta dago ohe hori. Saioak ez
|
du
inoiz jakin zenbat denboraz egon zen begira, baina greba zela-eta ikastolara joan gabe gelditu zen egun batean, ama katuak bezala hurbildu zen gela hartara, orain bezala, eta zaharrari sudurra estaltzen aurkitu zuen Saioa. Utziozu esan zion, larritasunik azaldu gabe.
|
|
|
Edozein etxetan bizi izan dela ere, Saioa beti egon izan da prest harrikoa egiteko, aitzakia eta xextra guztietatik urrun. Ez
|
du
inoiz konpartitu jendearen nagikeria ontziak garbitzeko, beretzat harrikoa beti izan da une intimo eta gozoa, etxean amak eta berak egin dutelako beti agian.
|
|
|
Soslai jarri da, aldaketan eskuak, gero oin puntetan, eta oin puntetatik jaitsi ondoren berriro oin puntetan. Hori guztia egin du, baina ez
|
du
inoiz asmatuko zer ikusi duen ispiluan.
|
|
|
Gaizka begiratzen nuenean bezala, bera eta ni bainuontzian, beso txikiak ura apurtuz, nire bular xaboiztatuak esneak puztuta, hizkuntzarik ederrenean hizketan, ggg, gggggg, ggggg..., nahiz eta: Bihotzeko gaitza bizi osorako da, Ez
|
du
inoiz beste umeen bizi kalitaterik lortuko, Balbula hori konpondu ezean arazo larriak izango ditu.
|
|
2009
|
|
|
Tokarako ilara osatuko da berehala, frontoia beteko dute gazteek barrenetara. Ez
|
du
inoiz toka maite izan, nahiago izan du espartinak hautsi arte pilotan. Petrilean jesarri zen txanda zain.
|
|
|
baina uraren froga egiten zaie, haren gainean hondoratu barik ibiltzen direlarik, eta beste zantzu batzuk ere bai, infamatuak gogor tematzen dira ezetzean eta inoiz konturatu barik ateratzen zaie badirela, nahiz eta hurrengo egunean ustea aldatu eta ezetz esan, baina gero diote beste batzuk ere markaturik daudela eta izenak botatzen dituzte eta inork esan izan
|
du
inoiz, deskuidaturik, ezin zezakeela esan. Eta hurrengo egunean galdetu eta ukatu.
|
|
2010
|
|
|
– Ez
|
du
inoiz zuritzen.
|
|
|
Postariak ez bide du oraindik Manu ikusi. Izan ere, begirada ez
|
du
inoiz aurrean daukan bezerotik at altxatzen. Orain bai, aurreko bezeroa joan eta ikusi egin du.
|
|
|
Emazteak ez zuen halako zorterik izan. Ez
|
du
inoiz izan, egia esan. Apika gaztelaniaz idazten duelako.
|
|
2011
|
|
|
Arriagak orain arte ez
|
du
inoiz ikusezintasuna desagertzearekin lotu.
|
|
|
tenoreak ez
|
du
inoiz
|
|
|
– Eta esan, Fabianek izan ote
|
du
inoiz damurik?
|
|
|
Isilik geratu da Fontecha. Ez
|
du
inoiz baiezko bat hain ozen entzun Diego Lazkanok. Ez du, hala ere, inolako plazerik sentitu.
|
|
2012
|
|
|
Alabak dakien guztia azaldu dio, eta Josuren izena aipatu du etengabe. Amak ez du zirkinik ere egin Norak azalpenak eman dizkion bitartean, baina amak ez
|
du
inoiz horrelako arazorik ezagutu, tarteka lankideei entzun dizkie kontu horiek eta, beraz, besterik ezean, haiekin hitz egingo duela esan dio alabari.
|
|
2014
|
|
|
Haria jostorratzaren buruan sartzean egingo lukeen moduan, Gotzonek zigarreta ahoan sartu dio berriz aitari. Ez
|
du
inoiz aita halako gosez erretzen ikusi.
|
|
|
Koilarak, labanak, armak. Dutxa moduko bat egin nahi izan
|
du
inoiz, baina ezin izan du. Ez da dutxatzen beraz, eta ontzi askotan eta desberdinetan biltzen du euria.
|
|
2015
|
|
|
Liburuan barrena, Saizarbitoriak errieta degie abertzale itsuei, errieta ustezko antiabertzaleei, eta, oroz lehen, bere buruari; horregatik ez
|
du
inoiz nartzisista ematen, bere buruaz sarritan mintzo bada ere. Enpirista erradikala da:
|
|
|
Lorea Gernikak ez
|
du
inoiz gose antzik izaten, Lorea Gernikak gosea bera izaten du, estronkau arte irentsiko luke sinplezia honetarik, gozamena da zatia eskuan hartuta hagin atxikorrak erretzen dituela jatea! Hirugarren senarra izan zena amorrarazten zuen estilo berean miaztu ditu atzamarrak, koitadua aurrez aurre daukala begitanduz.
|
|
|
– Ez
|
du
inoiz poz faltarik izan, jainkoari eskerrak. Poza ez.
|
|
2017
|
|
|
Argi gelditu da Mirenek ez duela gehiago eztabaidatuko horri buruz. Hiruren artean moldatu dute, Mirenek gainera ez du –ez
|
du
inoiz izaten– haren biktimatasunari buruz, horrela esan badaiteke, mintzatu nahi izango. Ez mintzatu ez galdekatua izan.
|
|
|
“Baina larrua jo bakarrik; sentimenduak sartzen badira, esan egin behar da” laburtu nahi izan zuen Josebak. Ez, ez
|
du
inoiz kontratupean horrelako izan.
|
|
|
Bera da. Urteak daramatza Bilbon atzera aurrera, eta ez
|
du
inoiz ikusi... beharbada San Frantziskora egindako bidaia hartatik. Gero akordatu da entzun zuela ez zela Bilbon bizi, Sevillara alde egin zuela, marikiten nomadatasunaren arrazoietako nagusienari jarraiki, bikotekideen atzetik mundua batetik bestera korritzera.
|
|
|
– Zor diozula? Ez daki irakurtzen, ez
|
du
inoiz ikasiko, eta ez du inoiz jakingo idazlea zarenik ere.
|
|
|
– Zor diozula? Ez daki irakurtzen, ez du inoiz ikasiko, eta ez
|
du
inoiz jakingo idazlea zarenik ere.
|
|
|
Aitak amari oparitutako gatz pote usaintsutik eskukada bat bota dut uretara. Berak ez
|
du
inoiz erabiliko. Baineran sartu garenean oraindik ez dira harriak desegin.
|
|
2018
|
|
|
Azken deiaren zenbakia ikusi du: Ez
|
du
inoiz zenbaki hori ikusi, baina atzerrikoa da. Agian Ana Ballet izan da deitu duena, bere ahizpa gaztea.
|
|
|
Garrasi ozenak, pazientzia galduta dagoeneko. Zakila bere barnean leherrarazi nahian, gazte mukizu hura gehiago kitzikatu
|
du
inoiz baino beroago jarriko duten hitzekin. Bizkarra inguratu eta bere gorputzaren kontra erakarri du.
|
|
|
Bera urruntzea bale, baina Giulia? Ez
|
du
inoiz bulegokide ohiaren aurpegi hori ezagutu. Txirrina jo eta jo ibili da gero.
|
|
|
Momentu horretan Oliviak eman zion ukabilkada ez
|
du
inoiz ahaztu. Eta muturra ez zion apurtu mirariz.
|
|
|
Bere benetako irribarrearekin ikusi dutenean, lasaitu egin dira, pixka bat bada ere. Francesca kafetegira joan da dena ongi dagoela ikusitakoan, mesfidati halere, ez
|
du
inoiz Sara horrela ikusi eta. Giuliak bere gauzak hartu ditu, eta klasera abiatu da behin eta berriz ongi dagoen galdetu ostean.
|
|
|
Gamelu ileko botak lohituko zaizkio; hobe estimazio handirik ez dien mokasinak hartu izan balitu, lokatzez eta legarrez estalitako estrata haietan barrena mokasinekin ibiliz gero Tatianak gogotik barre egingo liokeen arren. Egina
|
du
inoiz: nahita desegoki jantzi, Tatianaren algarak goizean goizetik entzutearen gozamena bere buruari oparitzeagatik.
|
|
|
Yolandak etxean hartu nahi ez duenez, erabaki
|
du
inoiz ez duela egiaz Madrilera joateko gogorik izan.
|
|
|
Harritu egin da. Ongi moldatu izan dira beti, baina Jean Pharos ez
|
du
inoiz adiskide mintzat izan. Lehen aldia da etxera bisitan datorkiona.
|
|
2019
|
|
|
Hamazazpi urterekin idazten hasi zen arren, bere lehenengo liburua, Hamabost zauri ipuin liburua, hamar urte geroago kaleratu zuen, 2004an. Tarte horretan idatzitakoa ez
|
du
inoiz argitaratu, “entrenamendutzat” dauka. Bere lanak argitaletxe batera bidaltzera bultzatu zuena Edorta Jimenez izan zen, Jaio aurkeztu zen ipuin lehiaketa bateko epaimahaikide artean.
|
|
|
Ordu libreetan idatzi behar nuen, noski, loari orduak kenduta. Eta etxeko inork ez
|
du
inoiz nire liburu bat irakurri.
|
|
|
Aitortzen du argazkilariekin baduela borrokatxoa. Ez
|
du
inoiz elkarrizketak kontrolatzeko joera izan, baina egin dizkioten argazkiak kontrolatzeko tentazioa bai, handia: “Batzuetan ikusten naiz izugarri gaizki.
|
|
|
Niretzat feminista hitzak ez
|
du
inoiz konnotazio txarrik izan, baina aldi berean lotzen nuen askatasun horrekin, aukera berdinak izan behar ditugu... Baina gu hezi gintuzten berdintasunean bageunde bezala, eta ez nuen gorputzean kokatzen...
|
|
|
Ikaraz airean batzuetan, harriduraz zurt besteetan, etsipenak jota ere ibili naiz behin baino gehiagotan, eta pozak zoratuta ere bai. Inoiz egokitu izan zait haserrearen oliotan frijitu beharra ere; beraz, ez dut ukatuko damutzeko modukoren bat egin izana baina nork ez
|
du
inoiz plateren bat hautsi. Zein ez da noizbait irria gorde ezinik ibili, ondoko lagunak ezustean hartutako kolpearen aurrean?
|
|
|
Zein ez da noizbait irria gorde ezinik ibili, ondoko lagunak ezustean hartutako kolpearen aurrean? Zeinek ez
|
du
inoiz azterketaren bat puskatu gaizki atera zaiolako. Nork ez dio ostiko bat jo edari makinari, txanpona irentsi, bai, baina ur botilarik ez diolako eman?
|
|
|
Zuzendariak ez daki gutun zuria iritsi zaionik eta seguru asko ez
|
du
inoiz jakingo, hurrena bulegora joaterako gainean pilatuko zaizkiolako fakturak, aldizkariak, propaganda, txukun koadernatutako txostenak eta koadernatu gabeko oharrak eta lehenbailehen egin beharrekoen zerrendak. Eta gutun azal zuria gainontzeko paperek irentsi baino lehen iritsiko balitz ere, ez izen eta ez helbide, gutunik gabeko azal huts joko luke lehen bistadizoan.
|
|
2020
|
|
|
D k ez
|
du
inoiz ezer erosten baina egunero etortzen da zerbait galdetzera.
|
|
|
Ez
|
du
inoiz oso ondo ulertu madrildarrak Hendaiara joatearen hori. Lagunen bati galdetu behar lioke.
|
|
|
Mende bat pasatxo duen Fresneseko harrizko egitura gurutzatu duenean, indar betez desiratu
|
du
inoiz gehiago hara itzuli behar ez izatea, eta barreak ihes egin dio, azken lau urteetako bere pentsamendu errepikari hori gogora ekarri baitio egoerak: “Hau bukatzen denean, ez naiz inoiz gehiago Frantziara itzuliko”.
|
|
|
Edozein muga igarotzeak egun eragiten dion estualdi hori. Ez
|
du
inoiz ondo jakin zergatik. Gerora ikasiko zuen ibaia autoz gurutzatzen, ikasiko zuen garearen alboan dagoen etxe arte batean aparkatzen, eta muga gurutzatzearen hori azkar batean, gehiegi pentsatu gabe egiten.
|
|
|
Oilarrak ez
|
du
inoiz kukurruku
|
|
2021
|
|
|
nire ahizpak ez
|
du
inoiz gezurrik esaten.
|
|
|
Izututa nator. Bergerak esan dit –gizon jatorra, ez
|
du
inoiz gutaz gaizki hitz egingo–: Izututa ikusten zaitut, eta etxera eramango zaitut’ Eta gero:
|
|
|
Atxilotu egin zutela behin. Duela bi urteko Gabonetan edateari utzi zionetik disimulaturiko benerazioz aditzen diot hitza hartzen duen apurretan, agian zerbait esango duelako, inporta duen zerbait, dena argituko lukeen zerbait, ez
|
du
inoiz hitzik egin eta zentzu estetiko bat bilatu nahi izan diot ezaugarri horri. Ez genekien.
|
|
|
Gertutik begiratuta paperaren zuntzak ikus daitezke. Aitak ez
|
du
inoiz guraizerik erabiltzen. Papera zuzen mozteko modu bakarra hau ei da.
|
|
|
Niri sukalderako azuleju sinpleena gustatzen zait gehien, zuri zuria, ertz añileko zenefetan estanpa euskaldun bukolikoak dituena: idi orga, baserria, dantzariak plazan... baina amak ez
|
du
inoiz erakusten.
|
|
|
Amak ez
|
du
inoiz amore ematen.
|
|
|
Iritsi bezain pronto hots egiten du beti, arratsean. Nigatik ere galdetzen du, baina ez
|
du
inoiz eskatzen telefonora jar nadin, hobe. Aita kanpoan den egunetan amak berarekin lo egitera gonbidatzen nau.
|
|
|
Haur bat naiz, berandu esnatu gara, autobusa galdu dut, amak lanera hots egin dio aitari eskolara eraman nazan, amak ez daki gidatzen, ez
|
du
inoiz ikasiko. Beti prestu, handik ordu laurdenera etxepeko txirrina jo du aitak.
|
|
|
Aitari buruz idatzi nahi dudala esan diot. Bere aita ere alkoholikoa zen, baina ez
|
du
inoiz horri buruz hitz egiten, neuk bezala. Bere aitaren prozesua gurearenaren oso antzekoa izan zen:
|
|
|
Ez
|
du
inoiz hitz egin lagunekin aitaren adikzioaz. Iktus batek akabatu zuen, hori da bertsio ofiziala.
|
|
|
Une zailetan elkarrekin egiten dute lo. Biak triste, Mikele tarteka hautsita, Peru begiak beteta baina lehertu gabe, ez
|
du
inoiz negarrik egiten.
|
|
|
Erretrobisoretik begiratzen diot, berak niri ez, liburu bat atera du makutotik. Nire nobioak ez
|
du
inoiz libururik irakurri. Besoa luzatu dut atzerantz, liburua uzteko eskatu diot.
|
|
2023
|
|
|
Kulturak egun fedeak betetzen zuen egitekoaren parekoa duela idatzi izan
|
du
inoiz Marina Garcesek [41]. Duela hiru mendez geroztik, behin jainkoaz umezurtz geratu garen honetan, kultura omen da zentzua sortzeaz eta gure izateari balioa emateaz arduratzen dena.
|
|
|
Eta, horrela, ahots komeriantero bat galdu zuten Taupadakoek, eta oraindik mimoz gordetzen duten bozgorailu Fenderra irabazi. Batzuek musika utzi bazuten ere, beste batzuek Aterkings taldea egingo zuten aurrerago, baina taldeko inor ez zen musikatik biziko, “Euskadin rock and rollak ez
|
du
inoiz dirurik emanen, inon baino alaiagoa izanen da”.
|
|
|
Hori bai, gure politikariei ez diegu inoiz entzungo euskal antzerkia krisian dagoenik, bost axola politikariei euskal antzerkigintzaren alorrean ikerketak, sorkuntzak… duen eragina. Gaztetan Hertzainak taldearekin batera gogor eta ozen abesten nuen “Euskadin rock&rollak ez
|
du
inoiz, dirurik emanen”. Hitz berdinak erabili antzerkiarekin edo, petralagoa al da antzerkilarion egoera?
|