|
2000
|
|
|
Ferrater Morarekin, Raimundo Drudis Baldrichek sartu zuen lehen aldiz Wittgensteinen filosofia iberiar penintsulan. Zoritxarrez ez
|
du
inoiz pentsalari austriarrari buruzko liburu handirik idatzi. Hori dela eta, liburu txiki honek Drudisen jarrera laburtzen du gai honetan.
|
|
2001
|
|
|
Kritika honek gaizki ulertu batean du jatorria. Kantek ez
|
du
inoiz printzipioren batetik abiatuz kategorien dedukzio logikoa egiteko asmorik. Idatzi zuen, bai," adigai hutsen taula osoa dela eta honek adimen hutsaren alor osoa erabat jasotzen duela" (A64/ B89 (E108)).
|
|
|
Idatzi zuen, bai," adigai hutsen taula osoa dela eta honek adimen hutsaren alor osoa erabat jasotzen duela" (A64/ B89 (E108)). Baina uzi hori ez
|
du
inoiz benetan frogatzen. Bestalde, ordea, judizio modu hauek eta ez beste batzuk zergatik ditugun galdetu ondoren ez du erantzunik aurkitzen (eta berdin espazioaz eta denboraz).
|
|
|
Jarrera bezala, beraz, beti dirau, eta Metafisikaren enborra behin eta berriz moztu arren, bere sustraiak ez dira inoiz ihartuko. Bestalde, ordea, ez
|
du
inoiz zientziaren bide segurua aurkitu. Behin eta berriz atzera egin behar dugu bertan bideak nahi dugun helburura eramaten ez gaituelako eta, horrela, Metafisika iritzi ezberdinen borroka lekua bihurtu da.
|
|
2002
|
|
|
Gisa horretako hainbat saiakera ez dira oso zorionekoak izan eta beste zenbait proiektu, berriz, urrats handi samarrak eman beharra eskatzen zutela-eta, bertan behera utzi behar izan dira. Halatan, bada, espetxeak gaurdaino egoitza higuingarriak eta krimen guztien eskola zein miseria guztien biltoki izugarriak izan dira, ikaraturik baizik bisita ez genitzakeenak; gizatasun apur batez jokatu izan duen batek baino gehiagok ere heriotza jaso izan
|
du
inoiz ordainetan. Are gehiago, espetxeetan gertatu izan diren bidegabekeriak oro misterio handienean geratuko ziratekeen baldin eta Howard eskuzabalak, zeina espetxeen aldeko apostolutza egiten bizi osoa pasatu eta gero haien erreforma defendatzearren martiri hil baitzen, gobernuen axolagabekeriak klase guztietako ustelkeriatara eramandako hainbat eta hainbat dohakaberen berri publikoki eman izan ez balu.
|
|
2003
|
|
|
Kanpainan ohikoa den bezala nonbait isolatuta barau egitera behartuta geunden bakoitzean, bere ondoan gainerakoak ez ziren ezer eusterakoan. Banketeetan berriz bakarra zen go220 zatzeko ahalmenean, besteen artean edaterakoan ere, gogoz kontra behartzen zutenean denak garaitzen baitzituen, eta, guztiaren harrigarriena, inongo gizakik ez
|
du
inoiz Sokrates mozkortuta ikusi, eta horren froga segituan izango dela uste dut. Neguari aurre egiterakoan ere —itzelak baitira hango neguak— harrigarriak egiten zituen, besteen artean behin izotz latzena eginda eta guztiak ala ez ziren barrutik irteb tzen ala, norbait irtenez gero, izugarri arropa pila jantzita eta oinak jantzita eta feltro eta ardi larrutan bilduta, hau ordea horrelako baldintzetan lehen ere eraman ohi zuen bezalako gainjantzi batekin irteten zen eta oinutsik besteak oinak jantzita baino errazago zebilen izotzaren gainean.
|
|
2004
|
|
|
Wittgensteinentzat" izenak objektua ordezkatzen (vertritt) du perpausean" (3.22). Alta, Wittgensteinek ez
|
du
inoiz esaten perpausak gertakaria ordezkatzen (vertretten) duela hizkuntzan. Perpausak irudikatu egiten du gertakaria, baina ez du ordezkatzen.
|
|
2005
|
|
|
Honek ez du esan nahi, ordea, ideien trukaketa hori era uniboko edo eztabaidaezin batean eman daitekeenik; alderantziz, pertsonak ezin
|
du
inoiz ezer eman edo jaso berau interpretatu gabe. Honengatik aitortu eta onartu beharra dago ulertzearen posibilitateak berak ez ulertzearen posibilitatea bera dakarrela bere baitan:
|
|
|
Hemen ere gogora ekartzekoa da, aldez aurretik eta orokorrean, haren ustetan hizkuntzak" paper garrantzitsuena" jokatzen duela pertsonen etengabeko humanizazio" prozesuan" eta, zehazki, bere bitartekaritza ezinbestekoa dela gizabanakoak bere" indibidualitatea" etengabe" unibertsalitatera" gerturatu ahal dezan113 Ideia nagusi hau xehatzerakoan esan beharra dago, lehenik, gizakiaren formazio prozesu hori neurri batean beronen ezagupenen zabaltzearen edo bere burua intelektualki garatzearen emaitza dela. Honen oinarrian," gizakiak" aurrera egiteko berez duen grina dago, hau da, honek ez
|
du
inoiz bere horretan geratzeko asmorik eta," barneko sakonenetik batasuna eta osotasuna" lortzeko helburua duelarik," bere indibidualitatearen mugak gainditu nahi ditu" 114 Apenas esan beharrik ere ez dago batasun eta osotasun hori lortzea" desideratum" baten moduko zerbait dela eta, egiaz, honetara zuzenduriko bilakaera intelektuala amaierarik gabeko prozesu bat beza... Kontua da, eta hau azpimarratu nahi dugu orain," hizkuntzak era benetan itzel batean laguntzen duela" 115 hemen, are gehiago," hizkuntzak subjektibitatetik objektibitaterako igarotzea ematen deneko puntu nagusia osatzen duela" 116 Honi esker bakarrik ahal izango du gizabanakoak bere jatorrizko esparrua gainditu eta, aldi berean, printzipioz kanpotik datorrena barneratu eta berea egin.
|
|
2006
|
|
|
Emakumeen artean ere ezaugarri hau azpimarratzen da, eta hori oso esanguratsua da; batez ere, alderaketa eragin eta kontuan hartzen badugu demokraziaren garai klasikoan adingabeko emakumeak etxean zokoratuta nahi zirela120: Nausikaak ez
|
du
inoiz ere huts egiten bere iritzi zuzenetan, edo Penelope beti da ezin zuhur eta zorrotzagoa121.
|
|
|
Tragikotasun homerikoak oinarri aurrekristauak dituela antzeman zuen Kierkegaardek; aurrekristauak eta aurresokratikoak76 Heroi tragikoak bere herriaren azkenburua (teloj) du babes77, orokortasunaren koordenatuetan mugitzen da. Heroi klasikoak bere eginbeharra betetzen du78, ez
|
du
inoiz sentitzen bakardadearen ardura izugarria79.
|
|
|
Gainera, aedoak jainko andereen irakaspenaz baliatzen ziren oroimen lana doitasunez burutzeko: jainko andereek eskaini zieten hilkorren gogoa sorgortzen zuen kantuen jakintza85; Femio aedoak berak ere aitortzen
|
du
inoiz ez duela irakaslerik izan eta zeruak ekartzen dizkiola hango eta hemengo doinuak86 Eta, jakina, izaera eta etorri jainkozko hark legitimitate gehigarria eskaintzen zion aedoen lanari: botere elitearekin lotuta zeuden profesionalki.
|
|
2007
|
|
|
Ideia horri jarraituz zera dio Tusonek: " Inork ezin izango
|
du
inoiz benetako arrazoi nahikoa eduki bere parekoak zapaltzeko, ez eta gizakien obra den guztia —bereziki euren kulturak eta hizkuntzak— zapaltzeko" 192 Ez da harritzekoa, beraz, askok —Durantik bezala—" inperialismo kulturala geldiarazteko eta hizkuntza historiko naturalak babesteko" 193 deia luzatzearen beharra ikustea. Hemendik uler daiteke ere, gurera etorriz, hizpide dugun hizkuntz pedagogiaren erantzukizun etikoa, zeinaren arabera gizakiaren humanizazioaren aldeko jarduerak, beti, gizabanako eta gizatalde bakoitzaren errealitate linguistiko kulturalari so egin behar dion.
|
|
|
Kontua da, Bollnowen ustetan, filosofiaren azkeneko hitza ezin daitekeela pedagogia baino izan, edo, bestela esanda, gizakia ezagutu nahi izate ororen zentzua, sakon sakonean, gizakiaren garapena sustatuko duen ekintza bat ahalbidetzea dela. Horregatik, bada, autore horrek ez
|
du
inoiz" filosofo huts" edo" pedagogo garbi" moduko deiturarik onartu; aldiz, berak bere burua —argitara emandako bere azken liburuaren izenburuan irakurtzen dugun bezala—" filosofia eta pedagogiaren artean" 273 kokatzen du.
|
|
|
Ez da gehiegikeria bat behin F. Nietzschek esandakoa: " Batek bakarrik ez
|
du
inoiz arrazoirik; baina birekin hasten da egia" 279 Zentzu estuenean ere bada hori bera balekoa, alegia, egia ez dago presente alde batean ez bestean baizik eta elkarrizketan, hain zuzen emaitza itxi bat bezala inoiz finkatu ahal izango ez den elkarrizketan. Horregatik da elkarrizketa gizakiak lor dezakeen osotasunik garaiena.
|
|
2009
|
|
|
Horrela, bada, eboluzioak ez
|
du
inoiz patu saihestezinaren forma hartzen. Ez du errekaren bazterrean etzanda gelditzera gonbidatzen.
|
|
|
Hori batetik. Bertzetik, hemendik aurrera
|
du
inoiz filosofo batek ahantzi jarrera pragmatista batekin ari dela aztertzen historian zehar sakratua izan den hura, higiezina izan den hura, mundu jainkotiar hura. Eta jarrera pragmatista horrekin sortu dela mundu hori ere, Platonek eta Kantek eta Descartesek eta abarrek jarrera praktikoarekin sortu dutela mundu hori.
|
|
|
Eta platonismoaren lehenengo biraketa argia ere bai. Ze Platonismoak ez
|
du
inoiz munduaz beraz dudatu. Eta cartesianismoak bai.
|
|
2011
|
|
|
Fedearen indarrak ez
|
du
inoiz onartuko ez denetik ezer
|
|
2014
|
|
|
Siegmundek bere besoetan eusten du. Orduan sartzen da Brunnhilde, beste emakumea; Siegmundek ez
|
du
inoiz ikusi, ez daki nor den. Eszenaren hasiera honetan guztian, Siegmundek abesten du hileta doinua, galderak eginez etengabean:
|
|
|
Esan dezagun, beraz, Wagnerrengan astuntasun sexual berezi bat dagoela, azaldu dugun musikaren eta sexualitatearen arteko harreman bat; purutasuna eta erredentzioa kontrako muturretan dauden gaiak direla pentsa dezakegu. Pentsa dezagun sinpleki pertsonaia estrainio horietan; mutil gazte inuzente horiek, larruzko galtzamotzak soinean, bere obra askotan aurki ditzakegu; edo Siegfried gaztea bera, boy scout bat bezala ateratzen da basotik, ez
|
du
inoiz sexu harremanik izan emakume batekin, eta, azkenean hutsune hori konpentsatzen duenean, abentura diaboliko batean sartzen da. Horrek eszena txundigarri batzuk sortzen dizkigu, adibidez, Brunnhilderen koraza kendu, bere bularra ikusi, atzera pauso bat egin eta" Baina emakume bat da!" 2 oihukatzen duenekoa.
|
|
|
matrimonioaren santutasuna, familia bizitza solidoaren bertuteak, legaltasunaren nolabaiteko errespetua. Edozelan, artista erromantiko handiek egiten zutenaren kontra, ez
|
du
inoiz goratzen norbanako heroikoa, gizartearen edo moralaren aurka egiten duena.
|
|
2016
|
|
|
bakarka biziz (ehizatuz, babestuz, lan eginez, etab.) baino onuragarriago ateratzen da elkartasunean jardutea.243 Konklusioan, beraz: kooperazioaren azkeneko arrazoia egoismoa da.244" ‘Gene kooperatzailearen’ eboluzioak ez
|
du
inoiz hausten gene berekoiaren oinarrizko printzipio teorikoa" (10).
|
|
2021
|
|
|
Pribatizazio prozesuaren aurrean, publifikazioa, nazionalizazioa eta munizipalizazioa kogestioaren bidez. Lurralde bakoitzaren barruan, subsidiariotasun politikoa, erakunde txikienak boteretuz eta horien eskumenak handituz. Lan ordainduak ez
|
du
inoiz lan ez ordaindua gaindituko, ez denboran ezta balioan ere, eta banakako guztiek lan ordaindu eta ez ordaindu antzekoa egingo dute. Zaintza derrigorrezko eta txandakakoaren ezarpena:
|