|
2005
|
|
|
Pisua galtzea ez da arazo estetiko hutsa. OMEk ohartarazi
|
du
gehiegizko pisuak eta obesitateak planetako mila milioi biztanleri baino gehiagori eragiten dietela; izan ere, ebidentzian oinarritutako medikuntzak gehiegizko kiloak morbilitate eta heriotza tasa kardiobaskularreko arrisku hutsarekin lotzen ditu. Ondorioa da jendeak gaizki eta gehiegi jaten duela, eta horrek aukera ematen du mundu osoan aplika daitezkeen eskema dietetiko trebe eta seguruak izateko.
|
|
2008
|
|
|
Oro har, tronbosia izateko arriskua bikoiztu egiten da lau ordutik gorako bidaietan, eserita egotera behartzen duen edozein garraiobidetan. Wright (Who Research into Global Hazards of Travel) ikerketak berretsi egiten
|
du
gehiegizko pisua duten, altuera handiegia edo txikia duten, ahoko antisorgailuak hartzen dituzten, duela gutxi traumatismoak izan dituzten, gorputz adarretan barizeak izaten dituzten edo minbizia duten bidaiariek sindrome hori jasateko probabilitate handiagoa dutela. Kaltetutakoen %77k zuen arrisku faktore horietakoren bat.
|
|
|
Etxean jatea ez da jada osasuntsuago jatearen sinonimoa”, esan zuen Lluis Serrak, Bartzelonako Unibertsitateko Parke Zientifikoko Nutrizio Komunitarioko Ikerketa Zentroaren analisiaren egileetako batek eta zuzendariak. Ikerketa horrek frogatzen
|
du
gehiegizko pisua, sedentarioagoa eta elikadura okerragoa duten adingabeek antsietatea eta depresioa bezalako nahasteak garatzeko aukera bikoitza dutela; normaltasun emozionala, berriz, jarduera fisiko eta dieta orekatuagoak dituzten haurrengan aurkitu zen. Elikadura ohiturak Azterketa honen arabera, haurren %25ek nutrizio ohitura “oso txarrak” dituzte.
|
|
|
Nafarroan egindako ikerketa batek ondorioztatu du foru erkidegoko bost haurretatik (15 urtetik beherakoak) bat gizena dela edo gehiegizko pisua duela; guztira, neska mutilen %13k pisatzen dute gehiegi. Mutilen artean, %11, 52k
|
du
gehiegizko pisua eta %9, 93 da gizena. Nesken artean, aldiz, gizentasun indizea txikiagoa da Nafarroan, %11, 3k pisatzen baitu gehiegi eta %7, 66k baitu gizentasuna.
|
|
2009
|
|
|
Eta begi bistan daude hainbeste opil industrial, edari azukretsu eta karbonatatu, gozoki, azukrez, koipez edo gatzaz betetako otamen, hanburger eta pizza jatearen emaitzak. Gure herrian, lau gaztetik batek
|
du
gehiegizko pisua, eta umeen %10ek loditasun kezkagarria. Loditasunaren Aurkako Nazioarteko Lantaldeak (LANL) esan du gaurko umeen belaunaldia aurrekoa baino gutxiago biziko den lehen belaunaldia izango dela gizadiaren historia luzean.
|
|
2010
|
|
|
Gizabanako bakoitzari egokitutako soluzio errealistak ematea da azken helburua. Sailkapen ez akademiko batek paziente bakoitzaren portaera dietetikoa tipifikatzen du; egoera horrek, nolabait, pisu espezifikoa
|
du
gehiegizko pisuaren eta obesitatearen garapenean. Horrela, ohikoa da gehiegizko pisua duten pertsonak eredu edo jateko estilo horietako batekin identifikatzea, baita batzuen konbinazioarekin ere:
|
|
|
Doktoreak adierazi zuen ikerketa ildo berriak ireki behar direla, pertsona horiek gehiegizko pisuak eragindako nahasteetatik babesteko mekanismo zehatza argitzeko. CIBERobnen aurkikuntza horrek indartu egiten
|
du
gehiegizko pisua duten indibiduoen artean hantura hori asaldura metabolikoen eta intsulinarekiko erresistentziaren arrazoietako bat izan daitekeela, nahiz eta frogatu ez. Horretarako, beste azterketa batzuk egin dira, hala nola faktore etiopatogenikoak identifikatzea.
|
|
|
Gure bizitza ohituretan, oro har, gehiegi edo gutxiegi jateko joera badugu, otorduak behar bezala betetzen ez baditugu, kirolik egin gabe egonean egoten bagara... Horrek guztiak nabarmen handitzen
|
du
gehiegizko pisua, zenbait elikagairen gabezia eta larriak izan daitezkeen gaixotasunak (hipertentsioa, diabetea, bihotzeko gaixotasunak...) jasateko arriskua.
|
|
2011
|
|
|
Gorputz masaren ohiko indizearen aldean, zehatzagoa da, eta zehaztasun handiagoz definitzen lagunduko
|
du
gehiegizko pisua eta obesitatea.
|
|
2012
|
|
|
Duela gutxi aurkitu dute hormona hori, eta ariketa fisikoa giza ehunekin nola komunikatzen den jakiteak sistema endokrinoari eragiten dio. Horrek beste bide bat irekitzen
|
du
gehiegizko pisuaren aurkako tratamenduan eta horri lotutako nahasteetan, hala nola diabetesean. Argitaletxean, pgc1 alfa molekula, irisina izenez ezaguna, (ariketa fisikoaren bidez aktibatzen den hormona), gantz zuria (txarra) arre (ona) bihurtzeko gai dela identifikatu zuten zientzialari estatubatuarren aurkikuntza aipatu dute.
|
|
2013
|
|
|
GMI 30 kg/ m2 edo handiagoa bada, «obesitatea» jasaten dugu eta, gainera, funtsezkoa izateaz gain bizimodu osasungarria hartzea ezinbestekoa da. Medikuak kalkulatu
|
du
gehiegizko pisuak alterazio metabolikorik eragin ote duen. Hala bada, edozein arrisku murriztu nahi du, eta gaixotasunei aurre egin edo prosetorriko da.
|
|
2015
|
|
|
Twitter kontuan honako hau irakur daiteke: «Ebidentzia zientifiko sendoek erakusten dutenez, guztizko energia hartunearen% 10 baino gutxiago hartzeak murriztu egiten
|
du
gehiegizko pisua, obesitatea eta hortzetako txantxarra izateko arriskua». % 10 hori, egunean 2.000 kilokaloria inguru kontsumitzen duen norbaitengan, bi ontzi ertain hortxatarekin ase daiteke.
|
|
2016
|
|
|
Estatubatuar gehienek gantz saturatu, azukre gehigarri eta sodio gehiago hartzen dute. Populazioaren zati handi bat kaloria irenstean ere gertatzen da, eta horrek erlazioa
|
du
gehiegizko pisua edo obesitatea duen populazioaren portzentaje handiarekin. Gida horien egileek aldaketa bat egiten dute elikagai ugariko elikagaiek (nutriente densefood ak) kaloria ugariko elikagaiak (nutriente densefood ak) aukeratzen dituztenean, hau da, zuntz ugari duten elikagaiak, bitaminak eta mineralak, proteinak eta abar.
|
|
2017
|
|
|
Nire semea indartsu dago, ez
|
du
gehiegizko pisurik
|
|
2018
|
|
|
«Jaiotzetik aholku ematen diet gurasoei pediatrak araututako elikadura baita gomendatzen diren ohiturak betetzea ere. Haurrak elikadura normala izan behar du bere adinerako, eta inoiz ez
|
du
gehiegizko pisua izan behar, edo, aitzitik, gaizki elikatuta egon behar du gurasoen prestakuntza eskasa dela eta», dio Ruber Internacional ospitaleko haur endokrinologoak, Mª Teresa Muñozek, eta Espainiako Nerabezaroko Medikuntzako Elkarteko (SEMA) Endokrinologia taldeko kide ere bada. Espainiako Pediatria Elkarteko kide den elkartea (AEP).
|
|
2019
|
|
|
Eskola jarduerekin egun osoan kontsumitutako energiak berreskuratzen laguntzen die, eta erlaxazio unea da etxeko lanak egin aurretik. Askariak, gainerako otorduak bezala, osasuntsua eta orekatua izan behar
|
du
gehiegizko pisua eta obesitatea prebenitzeko: Eskaini egunero desberdina den fruta pieza bat eta aurkez ezazu modu erakargarrian.
|
|
2021
|
|
|
2017ko datuen arabera, munduaren heren batek pairatzen
|
du
gehiegizko pisua edo obesitatea, eta arrazoi ugari daude obesitatearen areagotzean, hala nola dieta aldaketa, faktore sozioekonomikoak, genetikoak, horien arteko interakzioak... Aurretik egindako beste ikerketetan ikusi zen goi mailako ikasleen bizi ohiturak ez zirela oso osasuntsuak.
|
|
|
Bakarrik jateak zergatik eragiten
|
du
gehiegizko pisuan?
|
|
2022
|
|
|
Clotilde Vázquez, Gehiegizko pisua eta Obesitatea Institutuko zuzendaria (Overweight & Obesity Institute), beste abantaila bat eransten du: “Erabiliena izaten jarraitzen du, gorputzeko gantzarekiko korrelazio ona. Horrek esan nahi
|
du
gehiegizko pisua eta GMI altua duten pertsona gehienek gehiegizko gorputzeko gantza izaten dutela. Hala da, oro har, baina akatsak ere onartu behar dira”, dio.
|
|
|
Haurren sedentarismoari aurre egitea Munduko Osasun Erakundeak (OME) sedentarismoa osasun arazo larritzat jotzen du 5 urteko haur eta gazteen artean. Sedentarismoak lotura estua
|
du
gehiegizko pisuarekin eta obesitatearekin. Espainian, hiru haurretik batek baldintza hori betetzen du. Era berean, obesitateak ondorio negatiboak ditu osasunean, oro har, kognitiboan eta garunean.
|
|
2023
|
|
|
Loaren kalitate txarrak eskolako errendimenduari eragiten dio. Zenbait ikerketak erakutsi dutenez, haurtzaroan gutxi edo gaizki lo egiteak zerikusia
|
du
gehiegizko pisuarekin, obesitatearekin eta depresioa jasateko arrisku handiagoarekin. Alterazioak kroniko bihurtzen badira, aldaketa fisikoak ere eragin ditzakete, hala nola hazkunde arazoak, Rocío Sánchez Arotz Nafarroako Unibertsitateko artikulu batek dioenez.
|
|
|
Imagen: Babsi B. Txakurra ez da berezia ez janariarekin ez oso glotoiarekin, eta ez
|
du
gehiegizko pisua izateko joerarik. Horri esker, pentsu komertzialarekin edo etxeko errezetekin elikatzen da.
|