|
2009
|
|
|
Hain zuzen, Zoaz infernura, laztanari gehien eskertu diodana zera izan da, hain egoera gogorra itzulingururik gabe eta, batez ere, melodraman erori gabe aurkeztu izana. Zeren Rosa tratu txarren biktima izango da, baina horrek ez
|
du
esan nahi pertsona bezala kontraesanik ez duenik. Lertxundik oso ondo jakin du Rosaren psikologia konplexua islatzen, bere biktima izate hori baino haruntzago joanez.
|
|
|
Horregatik, poesiak zehatza eta doia izan behar du. Intentsitateak kontzentrazioa esan nahi du [orduan eta kontzentrazio handiagoa, are eraginkorragoa disolbatzean, erantsiko luke disoluzioaren apologistak], baina honek ez
|
du
esan nahi, ezta gutxiagorik ere, poema ulertu egin behar denik. Kontua da zeri esaten ote diogun guk, ulertzea?.
|
|
2010
|
|
|
«Txapelketak gauza on asko ematen dizkigu, baina beste gauza asko galarazten dizkigu. Nik bertsotan izan ditudan bezala, idazle gisa sei txapelketa izan banitu azken hiru urteotan, idazle gazteen lau txapelketa, Gipuzkoako bat eta Euskal Herri mailako beste bat, seguru asko ariketa jakin batzuetan orain baino hobea izango nintzatekeen, baina horrek ez
|
du
esan nahi idazle hobea izango nintzenik».
|
|
|
Literaturaren ikuspegitik begiratuta, nire bizi guztian egin ditudan bertso guztiek baino gehiago balio dute hemengo dozena bat orrialdek. Horrek ez
|
du
esan nahi bertsoak balio ez duenik. Bertsoetan tentsioa egon daiteke, teknika bat ere bai, eduki oinarrizkoak eta norbere ikuspegi bat ere suma daitezke, baina oso mugatua da ikuspegi pertsonalaren kontu hori.
|
|
2011
|
|
|
Hori bai, idazleak tentsio horiek aintzat hartu eta buelta eman diezaieke tentsio horiek beraiek salatuz eta historia alternatibo bat proposatuz. Historia alternatiboa proposatzeak ez
|
du
esan nahi benetakoa ez denik edo izan ez daitekeenik; aitzitik, egilea pentsamendu hegemonikotik urrundu, eta historia beste ikuspuntu batetik (orain arte errepresentatua izan ez den ikuspuntua) azaltzen du. Aurreiritziez eta arrazakeriaz ari garelarik, iruditzen zait ezinbestekoa dela jarrera hori, baina, jakina, horrek ahalegin dekonstruktibo handia eskatzen du egilearen beraren aldetik, bere aurreiritziak mahai gainean jarri behar baititu lehenik.
|
|
|
Aitzitik, Mendebaldeak «bestea»ri buruz esandakoaren logika berean inskribatzen da.3 Mariak lanaren kasuan, Urretabizkaiak historia alternatiboa eskaintzen digu, eta alternatiboa dela diot adineko emakume jakin batzuen ikuspuntutik eraikia delako. Horrek ez
|
du
esan nahi adineko emakume guztiek nobelako protagonisten antza dutenik, baina badira haien moduko emakume asko gure literaturan tokirik izan ez dutenak. Horregatik da Urretabizkaiaren nobela ausarta, zahartzaroari buruzko topiko eta estereotipoen kontra doalako.
|
|
2015
|
|
|
Azken batean dena da fikzio, baina fikzio izanagatik ez
|
du
esan nahi ondorio materialik ez duenik. Aitzitik, fikzioek (sakratu bihurtzen diren horiek batik bat) heriotzara eraman gaitzakete.
|
|
|
Horrek ez
|
du
esan nahi sinestunok Jainkoarenak izan daitezkeen distirak edo susmaezinak ditugunik: «Poeta batek, dio René Char poeta surrealistak?
|
|
|
Horrek esan nahi du, jendeak «blé» modalitateko pilota non jokatua izan zezan, Herria arduratzen zela plazako frontis aproposak zaintzeaz. Gaurko esku pilota baizik ez
|
du
esan nahi «blé» horrek, baina inork ez dit argitu nondik datorren, gure pilotako adituen artean. Nire ikerketa digitalen arabera, badirudi ingeleseko play hitzetik sortua dela.
|
|
2016
|
|
|
Ezin izan genuen erruduntasuna frogatu. Baina horrek ez
|
du
esan nahi errugabeak zaretenik.
|
|
2018
|
|
|
Lacomberi diotsonez, Pierre Broussainek katixima euskaraz irakasten dio alabari egunero. Horrek ez
|
du
esan nahi Parisen hoztu zitzaion federa berriro sutsu bihurtu denik. Ez.
|