Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 25

2008
‎izatea. Bestela esanda, esatariak helarazten dion informazioa bereganatu baino ezin du egin ikusleak.
‎aurreko hiru gaietan ez bezala, laugarrenean, funtzio metalinguistikoa da nagusi, kodearen norabidean idatzitako koplak baitira. Lehen hiru gaiez elikatuz ondutako hamahiru kopletan, ordea, age rrerarik ere ez du egiten funtzio metalinguistikoak.
‎Kanpoko konparazio elementuez baino areago euskararen beraren barne aukerez baliatuko naiz, nolanahi ere, gaurkoan. Bistan da hizkuntza idatziaren historia laburrak zail du egiten duela barne lanbide hori, behin baino gehiagotan esan izan denez. Erabat ezinezkoa ez da ordea eta, honelako kasuetan bereziki, argibide sendo samarrik eman dezakeela uste dut.
‎l, orthographe? basque qui se tiendra l, année prochaine à Fontarabie, qu, un très petit nombre de nouveaux adhérents, une dizaine tout au plus»104 Baina hori, Zalbidek dioenaz bestera, ez du egiten «Broussainek, Hendaiako erabakiaren kontra» edo «Aranaren planari (Hendaiako biltzarrak aho batez onartuari) oso bestelako filosofia bat ezartzen» joateko105 Zergatia Broussainen eskutitz berean dago, Zalbidek aipatu gabeko pasarte batean: «Si comme quelques­uns le voudraient nous étions une centaine, ce serait une vraie foire où personne ne pourrait se faire écouter et où les discussions ne prendraient jamais fin.» Hau da, Hondarribian 100 bat pertsona bilduz gero zail izango zela bilkura teknikoki ondo kudeatzea, jendeak baitzion elkarri ondo entzun, eta eztabaida amaigabeetan antzutuko zen.
2009
‎Lexikografia eguneratu egin nahi dugu, eta premien arabera jokatu. Euskaltzaindiak berak bere kabuz ezin du egin, baina horretan ari diren beste batzuk koordina ditzake. Lexikoaren Behatokian, Euskaltzaindiaren koordinaziopean jarri ditugu IXA taldea, Elhuyar eta UZEI. Gu ez gara merkatuan, eta nola halako espazio neutroa eta itzal handikoa eskaintzen dugu, indarrak biltzeko, kasu honetan hirurentzako onuragarria izango den proiektua gauzatzeko.
‎Argi dauzkagu, gutxienez, bizpahiru ardatz nagusi. Bat, Euskaltzaindiak ikerketa orokorra ez du egingo, ez baita bere zeregina. Ikerketa helburutua egingo du, hau da, gure eginkizunetarako behar ditugun ikerketak.
2010
‎–Eragin nahi baduzu eskola batean, egin itzazu ikasmaterialak. Irakasleak ez du egingo zuk esaten duzuna, ezta pentsatu ere, baina ubide bat eskaintzen duzu; eta hor, batzuk ibiliko dira ezkerrerago, besteak eskuinerago, baina ubide zabal bat jartzen duzu.
2012
‎Modernismoaren arabera, idazketaren egitekoa hizketa modu gardenean erreproduzitzea den bezala, itzulpenaren egitekoa jatorrizkoaren zentzua inolako manipulaziorik gabe hizkuntza batetik bestera aldatzea da. Itzulpenaren epistemologia postmodernoak, aldiz, agerian jarriko du egiteko horren ezinezkotasuna, eta edozein itzulpenetan nahitaez gauzatzen den sorkuntza lana azpimarratuko du. Ikuspegi modernoan, jakintza transmititzea da itzulpenaren zeregin bakarra, elkar ulertzen ez duten hizkuntza komunitateak harremanetan jartzea.
‎Sarrionandiak, sasi itzulpenen bidez, zalantzan jartzen bazuen beraren eta testuaren arteko lotura zuzen eta bakarra, itzulpena baizik ez bide zen berarena; jatorrizko testua beste autore batek idatzi bide zuen?, sasi itzultzaileak asmatzeak jolasa bukaeraraino eramateko aukera ematen dio: jatorrizkoa ez bide du berak asmatu, eta itzulpena ere ez bide da berarena; testu jadanik itzuli hori bere liburuan tartekatu besterik ez bide du egin. Horrelako jolasen bidez, guztiz hausten du autoretzaren eta testuaren arteko lotura zurrun hori, eta testuaren eta beste autore, apokrifo?
‎hobetzen ari delakoan, zuzen daudenak oker jartzen ari baita. Enuntziatu parentetikoak ironia hori indartu besterik ez du egingo, baita jarraian datorren enuntziatu parentetikoak ere:
‎Beraz, ez du zehazkiro ematerik lortu, hala ari balitz bezala jokatu arren. Garbi dago, bada, ironiazko jokabide honekin salaketa eta kritika gogorra egiten diola Cela bezalako idazle zuhurrari, eta enuntziatu parentetikoak, besteren oihartzuna dakarren aipamenaz baliaturik(, parre ere egiten omen zioten lotsagabe haiek?) ironia hori areagotu besterik ez du egiten. Nolabait ere, hamabostalditxo batean ikasitako hizkuntza bat (zeinahi hizkuntza delarik ere) barra barra egiteko gaitasuna oso kolokan jartzen du.
‎Gerta daiteke beren bakarrean agertzea edo eta antolatzailearekin uztarturik. Eta azken honetan etaren balio enfatizatzaile edo nabarmentzaile hori areagotu besterik ez du egiten.
‎107 Maiz aski edo birformulatzaileak gutxienez, behintzat, gehienez bezalako murriztaileak eraman ohi ditu alboan eta horrek egiaztatu besterik ez du egiten edorekin egindako formulazio berria oinarrizkoa baino pertsonalagoa dela: adierazpen orokorrari mugak jartzen dizkio; bere esparrura ekartzen du formulazioa.
‎Goiko adibide honetan ikus daitekeenez, enuntziatu parentetikoak IS bitan hausten du, eta eta lokailuak, azken batean, IS hori berregin edo berreskuratu besterik ez du egiten. Ez du, bada, enuntziatu parentetikoarekin loturarik gauzatzen.
2014
‎Gose garaiak ziren haiek. Etxera bueltan datorrela, udaletxe pa rean, aguazil batek patatok lapurtutakoak direla pentsa eta ken du egingo dizkio. Boterearen bidegabekeria jasanezina begitan du zitzaion Arestiri aguazilaren jarrera, eta amorru horixe bera izango zuen aurrerantzean bere poemetarako hazi.
‎Handik laster egin behar izan nuen soldadutzak Bilbotik urrun du egin ninduen zati baterako, eta Gasteizko instrukzio aldiaren ondoan, Burgosen urtebete egin behar izan nuen, artilleriaren kuartelean, oso luze egin zitzaidana. izan ere, ni jada fitxaturik nengoen, urte batzuk lehenago aberri egunean poliziak irunen atxilotu ninduelako, eta, ondorioz, etxera aldizka etortzeko bai men guztiak ukatu zizkidaten soldadualdi osoan. Behin espainol armadatik lizentziatu eta gero, 1969ko irailean, Euskal Herrira itzuli nintzenean Arantzazuko Batzarra, euskararen batasunerako erabakigarria, aurreko urtean egina zen.
2016
‎Dena ezabatzen du, gutxiesten du egina izan den guzia, baina ez da segur antzerkigintza guzia ezagutzen duenik. Ematen duen iritzia nazkatze sentimendu batekin, sorkuntza berri baten behar sakon baten gisan uler daiteke iritzi hain ezezkorra.
‎Lukuk testuinguruan txertatzen du egiten duen lana, eta sorkuntzak bizi dituen hertsitasuna. Jakina, dena da eremu oso txiki eta hertsian bizi, eta euskal sorkuntzak, euskal kulturaren eskakizunek oso muga zainduak dituzte eta berehala salaketak eta instituzio ofizialen zigorra jasan behar izaten da.
‎Beste tresna batzuk lotu dizkio, irudia, bertsoa, filma, modernitatea lotzen dizkio betiko euskal antzerkiari, sustraiei jarraikiz antzerkiak proposatzen dituen tresna berrien erabilerari baikor erantzuten dio. Elkarrizketa askotan kanpoko erreferentziak aipatzen ditu, kanpoan egiten den antzerkia baliatzen du egiten duena gogoetatzeko, Ipar Euskal Herrian jarrera berria da, euskal antzerkia leial gelditu baita tradizioari. Leporatu zaiolarik kanpoko antzerkia ez ezagutzea, Lukuk bere antzerkietan erakusten duen bilaketaren bidez, jorratzen dituen bideen bitartez tradizioari ekarpenaren gaitasuna gehitu nahi izan dio.
‎Baina azken denbora hauetan, ez dezaket gehiago jasan nire emaztea. Lanik ez du egiten. Erditan segurik, eguneko eta arratseko jana nihaurrek preparatu behar ditut.
2021
‎Zehazkiago esanda, hizkuntza gehienek ez dituzte berek sortzen terminoak, besteren batek sortutako terminoa egokitu baino ez du egiten. Baina horretan ere indar handiko baliabidea da hitz elkarketa.
‎Esana dugu gramatikak solasaldi horretan perpausak bereizten dituela, besteak beste. Baina perpausetik goragoko analisirik ez du egiten gramatikak, perpausa kontsideratzen baitu gramatikak deskribapenerako unitaterik handiena. Baina, zer dela eta ezartzen dio gramatikak bere buruari perpausaren muga, eta albora uzten ditu hortik gorako azterketak?
‎Galdu dute, antza, burumakur baitatoz. Beste batzuetan adizki nagusiak betetzen du egiteko hori, probabilitate modalitatea hartuta: Galdu egingo zuten, burumakur baitatoz; Euria egingo zuen, kaleak bustiak daude-eta.
‎Horrelakoetan, bistan da, baina k ez ditu perpausak elkartzen. Testu mailako lotura bideratzen du, hau da, ondoan duen perpausak aurrekoekin nolako erlazio semantikoa duen adierazi baizik ez du egiten, gramatika juntadura gauzatu gabe. Baliabide honetaz sarri baliatzen gara, aurreko testuarekiko, egoerarekiko edo iradokizunarekiko aurkakotasuna adierazteko:
‎Horrelakoetan, bistan da, baina k ez ditu perpausak elkartzen. Testu mailako lotura bideratzen du, hau da, ondoan duen perpausak aurrekoekin nolako erlazio semantikoa duen adierazi baizik ez du egiten, gramatika juntadurarik gauzatu gabe.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia