|
2010
|
|
|
Ea zertan pentsatzen ari zen zuri eman zizutenean. Bera han suertatu izatera, hortz guztiak kenduko zizkiola fraideari —Lubisi barre irudi bat sortu zitzaion— Badakizu Ubanbe nolakoa den, borrokarekin konpondu nahi izaten
|
du
dena."
|
|
|
Ez dago osasun edo diru arazo larririk, ezta hirugarren pertsonarik ere nik dakidala. Baina krisialdi batean gaudenez ematen
|
du
dena bilakatzen ari zaigula zama. Umeak, lana, aisialdia. beharbada badakizu zertaz ari naizen.
|
|
|
Abu Bakar Ibn Tufail da Ekialdekoiakituriari buruzko Hayy Ibn Jakzanen gutuna edo, bestela, Filosofo autodidakta deitzen den nobelaren autorea, Andaluziako Guadixen sortu eta XII. mendean zehar bizi izan zena. Nobelako protagonista, Hayy, sortu zenetik irla isolatuan bizi da eta bere kabuz deskubritu behar
|
du
dena.
|
|
|
Zer ziren identitate kolektiboak Erromako Inperioan? " Barbaro" hitzak esaten
|
du
dena. Kristauak onartu ziren?
|
|
2011
|
|
|
XX. mendeko amets totalitarioak bazterrean galdutako honetan, badirudi zapaltzaileek inoiz baino ozenago esan nahi digutela: " berdin jarraituko
|
du
denak". Eta ez hori bakarrik:
|
|
|
" Harro dabila gaur egun zuzengabekeria,/ menperatzaileek hamaika mila urte dituztela,/ indarkeriak zin egiten duela: berdin iraungo
|
du
denak! [...]/ Eta menperatu askok:
|
|
2012
|
|
|
Bi ordu eskasetan, dorre handiko leihoak estalita daude, baina ohol horiek kontraleiho soilak dirudite neskatoaren gelatik. Erregeak koleoptero ttiki haiekin kontuz ibiltzeko agindu die morroei, zomorroak ez daitezen has bat batean argia ematen, eta sorpresa zapuztu, mundu guztiak ongi baitaki asko mugitzen dituzunean baizik ez dutela argia ematen, eta, horregatik, maistru Saganiusek Tristan Beirekoa jarri
|
du
dena paratzeko lanetako buru, Beireko herriak, bertako bizilagun guztiak argi iturriak izaki, mamorro horietaz betea egotearen ospea baitu.
|
|
2013
|
|
|
—Noraino daukan gaitza sartuta, horrek erabakiko
|
du
dena esan zuen andre gazte batek okindegian sartu eta Jose Manueli gertatutakoa zuzenean aipatuz. Herrian beste konturik ez zen, nonbait.
|
|
|
Bizitza bizitza da. Galtzen duenak galdu
|
du
dena".
|
|
|
Bizitza bizitza da. Galtzen duenak galdu
|
du
dena". Zer pentsatu behar zuten entzuleek?
|
|
|
" Bizitza bizitza da. Galtzen duenak galdu
|
du
dena", nioen. Timothy Smithen familiakoek esango zidatena ere imajina erraza zen:
|
|
|
" Bizitza bizitza da. Kentzen duenak kendu
|
du
dena." Baina ez, modu hartan ere ez zuen balio. Aldaketarekin, poema otzan bihurtzen zen, nornahiren atzetik joaten diren txakurtxo horien pareko testua.
|
|
|
Beti itzultzen gara eguneroko bizitzara, ez dago beste lekurik guretzat. Batzuetan, sortzen da aparteko zerbait, ezbeharren bat, eta ematen
|
du
dena gelditu egin dela kolpetik, eta ez dela inoiz berriro abian jarriko. Baina korronteak, eguneroko bizitzak, mugimendua du beti, baita harrizkoa ematen duenean ere, eta pertsona atsekabetuenak ere ilea garbitu behar du ezbeharra gertatu eta hurrengo egunetan, gosaldu egin behar du, erosketak egitera edo lanera joan, inguruko jendearen komentarioa entzun kirolari edo telebistako programari buruz, bankuko enplegatuarekin eztabaidatu kobratze desegoki batengatik.
|
|
|
Idazle, kantari edo bertsolari indibidualek nazioarteratzeko izan dezaketen anbiziotxoa ona da, eta horrek erakusten
|
du
denentzako alorra dagoela nazioartekotasun horretan. Hala ere, bakoitzak bere zilborra eta bere alorra garrantzitsu ikusteko duen joeratik harago, diru publikoa bideratzerakoan iruditzen zait ikusi behar dugula nazioartera, begiratu zein diren gure lehentasunezko langai eta agergaiak.
|
|
|
Batzar guztia isil isilik gelditu da, eta soilik auzapezak hartu
|
du
denen izenean hitza, esateko herria bakean dagoela, galdeketarik ez dela behar eta hartu beharreko neurriak hartzeko prest daudela.
|
|
|
Ematen
|
du
denak, den denak Higoarekin dantzatzeko surri bizian daudela txandaka txandaka. Beste norbaitek motxila jaso dio arinago ibil dadin eta ongi zainduko duela aginduz.
|
|
2014
|
|
|
" Bada Dureroren marrazki bat, melankoliaren seriekoa. Zaldunari bere maitea hil zaio, eta berak beltzez pintatu
|
du
dena. Etxea, harriak, lorategia.
|
|
|
Hitzak entzunaraztea diot, ez kantariarena egitea. Aldatzen
|
du
dena, tonuaren goratasuna, proiekzioa, etenak, akzeleratze eta gelditzeak, bitxi egiten badu ere. Bertsoen arteko pausak ere bai, zeren tutak ari baitziren eta eskarnioak ere artetik.
|
|
|
Ipuin zaharren parabola du maisu. Ulertzeko behar du behatzaileak lan egin, ikasteko ikasleak irakasleak bezainbat bide egin behar luke, edo ahantziko
|
du
dena haur gaixoak. Kontsumo antzerkian bezala.
|
|
|
Baina Herellek ez
|
du
dena huts egin. Aparantziarik ere.
|
|
|
Notarioak maite baditugu. Xintxoa da, haurrak egiten ditu eta asumitzen, ikasten du, samurtzen bada ere konpontzen
|
du
dena. Argia da eta politikan proiektu ataka ezina dauka.
|
|
|
Baina dugunarekin, etxekoz etxeko eginik izanik ere harriarazi behar du. Lekua behar
|
du
denentzat, gure denborako rugbyak bezala, onartzen ditu handi eta ttipiak, lodiak eta meheak, zaintsuak eta teteleak eta susmoa dut horretako dela hemen errotu rugbya.
|
|
|
Ezkongabeek klase sozial bat osatzen dute, bere eskubideekin eta eskubide bakar hori ez dute utzi gogo. Emigrazioak
|
du
dena konpontzen. Mutil eta beste zirtzil guziek, ezkontzera joaten direlarik Ameriketara, han jabe eta ezkonduen mentalitatea biltzen dute eta Bush bozkatzen.
|
|
|
Memoriak ahanztura du bere oinarrian eta poetak ez
|
du
dena lortzen dena ikustea zaila baita.
|
|
|
Lehenengoari dagokionez, askatasun eta esperimentazio sexualaren garai honetan, adierazteko eta plazera jasotzeko modu berrien bilaketa nagusi den garai hipermoderno honetan, antzu eta zentzugabea bihurtu da muga ezarri nahia, zuzena eta ez zuzena bereizi nahia. Ematen
|
du
denak balio duela, baita harreman ez-ohikoenak ere. Parafiliak —gozatzeko harreman ez ohikoak— betidanikoak izanik ere, egun perbertsio, bizio edota desbiratze moduak izateari utzi diote azkenik; ez hori bakarrik, oso aberasgarriak edota apurtzaileak ere izan baitaitezke sexualitate normal, natural edo puruaren inguruko diskurtsoak hautsi edo urratzeko moduak.
|
|
2015
|
|
|
—Noraino daukan Jose Manuelek gaitza sartuta, horrek erabakiko
|
du
dena —esan zuen okindegian sartu berri zen andre gazte batek. Herrian beste konturik ez zen, nonbait.
|
|
|
Gauak berehala irentsi
|
du
dena: etxea eta zakurrak, behiaren marru hitsa eta simaurraren usain beroa.
|
|
2016
|
|
|
Sartu naizenean konturatu naiz, ziplo, aparatu elektronikorik ez dagoela. Egurrezko mostradore apalak uzten
|
du
dena begien bistan, dagoena eta ez dagoena. Haurtzarora garraiatu nau istant batez egur zaharraren usainak, dendariaren antigoaleko tratuak.
|
|
2017
|
|
|
Dena ez da irabazia. Hori dakienak irabazia
|
du
dena.
|
|
|
Batzuetan beldurtu egiten nau eta besteetan lasaitu munduaren urteko orbita ere irudika daitekeela jakiteak. Handia behar
|
du
dena ren zehaztasun maila horretan neurtzeko, bere txikitasunean maneiatzeko. Haundie dala, gero!
|
|
2019
|
|
|
Ez da ahaztu behar nork agintzen duen. Espainiak ez
|
du
dena kontrolatzen Katalunian, Europan ere ez, baina Espainian agintzen du. Katalunia Espainia da, 94 eta ez zaio ezer pasatuko oharkabean, eta nahi duenean ipiniko du lore gorria.
|
|
|
Presoek gose greba utzi dute euren auzia Europako justiziaren mailara iristeko eskubidea Supremoak desblokeatzea lortu dutenean. Espainiak ez
|
du
dena kontrolatzen Katalunian, Europan ere ez, baina Espainian bai. Lore gorria bezala, armada ipini dezake Katalunian.
|
|
|
Oharkabean terrazako itzala mugitzen joan da, zuetako batzuk eguzki galdatan utzita. Norbaitek mugimendu bat egiteko eskatu
|
du
denak itzalpean ondo eta gustura egoteko asmoz. Aulkiak eta mahaiak mugitu ondoren, ordea, ez du ematen posible denik lehengo harmonia bera berreskuratzea:
|
|
2021
|
|
|
Nolanahi ere, berrikuntza aldaketa sartzeak, azalekoa izan edo ez, ez
|
du
dena errotik aldatuko. Dekretu aldaketa edo erreformaren bat ezarri arren, lan etnografikoek argi uzten dute oso zaila dela aldaketa horiek gelaren egunerokotasunean praktikan jartzea, aldaketaren aurretiko jarraitasun handiak nabarmentzen baitira beti (Finlandiako ereduan agerian geratu den bezala).
|
|
2022
|
|
|
Buffeta, berez, ez da jatetxea, kontsumitzeko berariazko modua baizik, eskuarki prezio bakarrekoa, asko hartu edo gutxi hartu. Elikagaiak horrela atontzeari esker, jatetxeak zerbitzari (bezeroak hartzen
|
du
dena), eta sukaldari gutxiago dute, jaki guztiak jendea etorri aurretik prest daude eta. Edaria ez dago libre buffet denetan.
|
|
|
• txorizeroa: italiarraren senide, heldutakoan hegoalderako fatxadan lehortzen jarri eta, mamia berriro hidrataturik, hamaika saltsaren osagai izango da; orduan, mami gutxi baina fin finekoa, aroma eta mikaztasun delikatu batez jantziko
|
du
dena lapikoan; ik. piper txorizero
|
|
|
Habana, osterantzean, arraro samarra dago: " Egunsentiko garbitzaileek garbitu ez duten gauza ematen
|
du
denak". Pertsonez arduratuta bizi da, baita gauzekiko ardurak kezkatuta bizi ere.
|
|
|
Oujdako Unibertsitateko irakasle eta ikerlaria da Mustafa, riftarra, gizon heldu, garai eta burusoila. Hitzaldiaren hasieran, bere sentipenaren adierazpena egin
|
du
denen aurrean:
|
|
2023
|
|
|
Dureroren grabatu baten kopia bat geneukan etxean. Zaldunari bere maitea hil zaio, eta berak beltzez pintatu
|
du
dena, etxea, harriak, lorategia.
|