|
2012
|
|
|
Juaristik eta Sarrionandiak proposatutako sailkapenari jarraituz, Arestiren azken etapa 1970etik aurrerakoa litzateke. Dena den, etapa honek, ez zituen, halere, eman zitzakeen fruituak eman?, adierazten
|
du
Jon Juaristik; honela jarraitzen du:
|
|
|
Etapa hau etapa, leizarragazale? gisa definitzen
|
du
Jon Juaristik. Izan ere, 1969an Joannes Leizarragaren lanak ikertzen hasi zen Aresti, eta hil arte, hugonotearen hizkuntza defenditu zuen, ez soilik hizkuntza poetiko baten oinarria bezala, baizik eta euskara batu baterako irtenbide posible bat bezala?
|
|
2014
|
|
|
Pentsatzen da, hala esaten
|
du
Jon Juaristik, James Joyce itzul tzeko ahalegina ere egin zuela Gabriel Arestik. Elioten kasuan bezala, edonork daki, Joyceren prosak ere mila koska ditu, gain diezinak zenbait seguruenik.
|
|
2021
|
|
|
Hau da, Sarak Joni surf ohola ekarri dio perpausa beste honetatik eratorria litzateke: Sarak surf ohola ekarri
|
du
Jonentzat.
|
|
|
Kasu horretan, isildutako niri datibo argumentuak, aditzak islatzen duen datibo komunztaduraren bitartez (zait) berreskuratzen dugunak, ez du helburua adierazten (helburua adierazten duena Australiara adlatibo sintagma da). Perpaus horretan, ezkutuko datiboak adierazten
|
du
Jon Australiara joateak niri nolabait eragiten didala edo gorago esan dugun bezala, hunkitu egiten nauela nire ondoko norbait (semea, esaterako) den aldetik. Nora joan dira zure txakurrak?; Nora joan zaizkizu txakurrak?
|
|
|
Irudi izan eta adiera horretako eman ere trantsitiboak dira: Iduri
|
du
Jon haserre dagoela/ Jonek haserre dagoela irudi du.
|
|
|
Eta antzeko zerbait gertatzen da, kategoriaren aldetik parekoak izan arren, nozio desberdinak adierazten dituzten aditz sintagmako elementuak ditugunean ere: Askotan eta presa handiz deitzen
|
du
Jonek; Askotan eta ezustean azaltzen da Jon; Sarri eta ezkutuka ikusten dut Ane epaitegiaren inguruan. Hauetan ere badirudi juntaduraren ohiko moldetik urrundu egiten garela, bi juntagaien arteko etena handixeagoa dela, eta lehen esan bezala, bi perpaus edo bi aditz sintagma elkartzen direla, bi predikazio daudela.
|
|
|
Ohart gaitezen, bestalde, esanahiaren aldetik ez direla juntadura gabekoen pareko. Ez da berdina Askotan eta presa handiz deitzen
|
du
Jonek, juntadurarekin, edo Askotan presa handiz deitzen du Jonek, juntadurarik gabe. Bigarrenean, gerta daiteke Jonek hain sarri ez deitzea, baina deitzen duen gehienetan presa handiz deitzea.
|
|
|
Ohart gaitezen, bestalde, esanahiaren aldetik ez direla juntadura gabekoen pareko. Ez da berdina Askotan eta presa handiz deitzen du Jonek, juntadurarekin, edo Askotan presa handiz deitzen
|
du
Jonek, juntadurarik gabe. Bigarrenean, gerta daiteke Jonek hain sarri ez deitzea, baina deitzen duen gehienetan presa handiz deitzea.
|
|
|
Perpaus iragangaitz edo intrantsitibo batzuetan ere ageri da ergatiboa: Igandero eskiatzen
|
du
Jonek. Hor subjektua bakarrik ageri da, ez dago objekturik, eta horregatik diogu perpausa intrantsitiboa dela, adizki laguntzailea du/ dio erakoa badu ere.
|
|
|
Argi ikusiko dugu hori euskarazko adibide pare bat eta frantsesezko ordainak parekatuz: katua saguak jan du nahiz saguak katua jan du, saguak jan du katua, katua jan du saguak esan, ez da aldatzen zein animalia den ekintzaren egilea (jaten duena) eta zein ekintzaren jasailea; beste horrenbeste esan dezakegu Jonek Ane maite du, Jonek maite du Ane, Ane maite
|
du
Jonek... aukerez ere. Frantsesez, berriz, le chat a mangé la souris eta la souris a mangé le chat guztiz kontrakoak dira:
|