|
2002
|
|
|
Kontsumitzaileentzako babes maila handia bermatu beharrak elikagai baten kaltegarritasuna zehazteko elementu edo irizpide berriak kontuan hartzera eraman du Europako legegilea. Horretarako, kontuan hartu behar dira, elikagai jakin batzuek kontsumitzailearen osasunerako berehalako ondorioak ez ezik, kontsumitzailearentzat eta haren ondorengoentzat epe laburrean eta luzean izan
|
ditzaketen
ondorio kaltegarriak, ondorio toxiko metagarriak eta kontsumitzaile talde jakin batzuek elikagai edo elikagai kategoria batekiko izan dezaketen sentikortasuna ere. Bestalde, eta elikagai batek giza kontsumorako duen gaitasunari dagokionez, kontuan hartuko dira elikagaiak kontsumitzeko produktu gisa duen onargarritasunarekin zerikusia duten alderdiak, bai eta elikagaiak izan dezakeen narriadura, deskonposizioa edo kutsadura ere.
|
|
2003
|
|
|
Azken urteotan, asko handitu da aspirina edo azido azetilsalizilikoaren erabilera, bihotzekoak eta garuneko infartuak izateko arriskua murrizten duelako. Onura horiek osasunari eragiten diote beti, kontsumitzaileek digestio aparatuan izan
|
ditzaketen
ondorio kaltegarrien aurrean. Aspirinaren bigarren mailako efektuak, ordea, ez dirudi denei berdin eragiten dienik.
|
|
|
Mikotoxinak osasun publikoko arazoetako bat dira, eta legegileak zailtasun handienarekin hurbiltzen ditu elikagaietan duen presentziari mugak jartzeko. Horrelako substantziek giza osasunean izan
|
ditzaketen
ondorio kaltegarriek, baita esposizio maila baxuetan ere, prebentzio neurriak hartzea eta kutsadura murriztea baino ez dute ahalbidetzen, baina ez erabat ezabatzea.
|
|
2004
|
|
|
Ingurumen kutsatzaileek dietan duten eragina eta osasunean izan
|
ditzaketen
ondorio kaltegarriak oraindik eztabaidagarriak dira. Nahiz eta gero eta zantzu handiagoak dauden minbizi mota desberdinak sor ditzaketela, beste patologia metaboliko edo teratogeniko batzuez gain, ziurtasunak baino susmo handiagoak daude.
|
|
2008
|
|
|
“In vitro” ernaldutako arrautzak inkubatzean, molekularen diluzio batzuk edo azterlanean interesgarriak diren molekulen nahasteak agertzean, ebaluatu eta kuantifikatu egiten dira gerta daitezkeen ondorio kaltegarriak (malformazioak, heriotza tasa), haien garapenaren une erabakigarrietan. Saiakuntza hori ekotoxikotasun azterketetan erabiltzeko diseinatu zen hasiera batean, eta sistema sinplea, azkarra eta merkea denez, toxikologiako beste eremu batzuetara zabaldu da, hala nola farmakologikora, eta berriki metodologia hori erabili da elikagaietan interesgarriak diren substantziek izan
|
ditzaketen
ondorio kaltegarriak ikertzeko. Eremu horretan efektuak ez direnez ingurumen toxikologian bezain agresiboak, metodo horrek tresna sofistikatuagoak izan behar ditu, hala nola genomika, milaka gene eta haien adierazpen ereduak aldi berean aztertzeko aukera ematen baitu, toxikotasunarekin zerikusia duten aldaketak atzemateko.
|
|
|
Bularra ematen duten emakumeen artean, trans gantz azidoek gantz azido esentzialak (azido linoleikoa eta azido alfa linolenikoa) amaren esnean mugitzeko joera dute, eta trans gantz azidoak plasmako fosfolipidoei eta bularra ematen dieten haurren triglizeridoei gehitzen zaizkie. Haurren nerbio sistemaren garapenean gantz naturalek duten zeregin erabakigarria kontuan hartuta, garrantzitsua da, zalantzarik gabe, partzialki hidrogenatutako olioek beren elikadura naturalaren bidez bularreko haurrarengan izan
|
ditzaketen
ondorio kaltegarriak argitzea. Gaur egun dauden aurkikuntza guztiak ikusita, zentzuzkoa litzateke amek ahal den neurrian murriztea haurdunaldian eta bularra ematean “trans” gantz azidoak irenstea, eta, aldi berean, umekiaren eta bularreko haurraren garapenean dituzten eragin negatiboei buruz gaur egun dakitena sendotuko duten emaitza berriak lortzea.
|
|
2014
|
|
|
eta osasunerako kaltegarriak». Bereziki zaurgarria den taldea haurdun dauden emakumeak. Ez bakarrik kutsatzaileek osasunean izan
|
ditzaketen
ondorio kaltegarriengatik, baizik eta, ikerketa ugarik jasotzen duten bezala, kutsatzaile hauengatik: keinularia azaltzen du garrantzitsuak dira ongizatean eta garapenean duen eragina hazten ari den haurtxoa amaren umetokiaren barruan. Nola eragiten dio kutsadurak haurrari haurdunaldian?
|
|
2016
|
|
|
Jazarpena detektatzearen garrantzia Familiek erne egon behar dute, eskolako jazarpen kasu bat agerian utz dezaketen zeinuei. Adingabeei jokabide jakin batzuk behatzea funtsezkoa da jazarpena prebenitzeko eta detektatzeko eta, hala, indarkeria ekintza horiek izan
|
ditzaketen
ondorio kaltegarriak saihesteko, are gehiago gaur egun, ziberjazarpenaren formula are suntsitzaileagoa izan daitekeenean. Teknologia berriek, jazarlearen anonimotasuna errazteaz gain, «edozein unetan eta edozein lekutan gerta daiteke» erasoa, Sevillako Unibertsitateko Psikologia Ebolutiboaren eta Hezkuntzaren Saileko irakaslea eta EMICIko kidea (Ciberbully eko Ikerketa Diziplina Anitzeko Taldea) da.
|
|
2019
|
|
|
Antioxidatzaile terminoak zelulak oxidazio erreakziotik babesten dituzten molekula sorta zabala hartzen du; prozesu horretan, besteak beste, azalaren zahartze naturala eta zenbait gaixotasun sartzen dira. Arazoa da antioxidatzaile guztiak ez dira berdinak. Erreportaje honetan gehigarri antioxidatzaileek izan
|
ditzaketen
ondorio kaltegarriak kontatuko ditugu, eta gorputzak behar dituen nutrizio eskakizunak lortzeko elikagaiak zerrendatuko ditugu. Antioxidatzaile guztiak ez dira berdinak.
|
|
2022
|
|
|
Beste batzuek, ordea, detox (desintoxikatzaileak) deitzen dieten elikagaiak eta produktuak kontsumitzen dituzte, eta horiekin pilatutako kiloak erruz akabatu eta toxina organismoa garbitu nahi dute. Elikagaien Segurtasunerako Europako Agentziak (EFSA) aspalditik ohartarazten du elikagai eta produktu horiek osasunerako izan
|
ditzaketen
ondorio kaltegarriak. Duela hamarkada bat, Europako Batzordeak Produktu Dietetikoen, Nutrizioaren eta Alergien Batzorde Teknikoari eskatu zion irizpen zientifiko bat emateko organismoan zeuden propietate teoriko osasungarriei buruz.
|