Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 22

2003
‎“Deigarria da genomaren zati handi bat usaimenera soilik bideratuta egotea; beraz, mekanismo hori hobeto aztertu nahi izan genuen”, azaldu du Suslick ek. Ikertzailearen abiapuntua izan zen metal ioiak dituzten molekulak direla usain handiena dutenak (eta ia beti okerrena); hortik abiatuta, “usaimen hartzaileak” berez metaloproteinak (egituran ioi metalikoa duten proteinak) izateko aukera aipatu zuen. Suslick ek dio orain arte 75 usaimen hartzaile eta nerbio mintz zelularretik sartzen eta irteten diren metaloproteinak identifikatu dituela.
2004
‎Ikertzaile alemanek berek, orain Marylandeko Unibertsitateko neurobiologoekin lankidetzan, “Current Biology” aldizkarian zehaztu dute hOR17 hartzaile odorantea ez dela bakarrik gizonezkoen sexu zeluletan, eta ez dituela ugalketa traktuan bakarrik egiten funtzioak. Teknika molekularren bidez, Marc Spehr eta Katlen Schwane taldeek frogatu dute hOR17 proteina giza sudurreko usain zeluletan ere aktibatzen dela, eta espermatozoideek obulura igotzean dituzten molekula usain berak hautematen dituztela. Spehr eta Schwane irakasleek, gainera, beste azterketa batzuk egin zituzten hOR17 hartzaile usaintsua ere sudurrean aktibatzen dela baieztatzeko.
‎Propietate farmakologikoak dituzten molekuletan ioi metalikoak sartuz lortu dute
‎Balear Uharteetako Unibertsitateko (UIB) Kimika Bioorganikoko eta Bioinorganikoko Taldeak botika jakin batzuen ondorio antibirikoak eta antikanzerigenoak areagotzea lortu du, propietate farmakologikoak dituzten molekuletan ioi metalikoak sartuz. Hala, UIBk komunikatu batean jakinarazi zuenez, erresistentzia handiagoa duten zenbait efektu biriko gainditzea lortu du.
‎Hori da, hain zuzen, errutenioaren kasua; badirudi ADB molekulari eragiten diola, eta, horren bidez, zelula zatiketa inhibituz eta metastasi prozesuak saihestuz jardungo luketen botikak garatu ahal izango lirateke. Nolanahi ere, ohartarazi dute ioi metalikoak dituzten molekulen aplikazio farmakologikoa oso mantso ari dela aurrera egiten, hein batean pazienteak metalak dituzten konposatuekin tratatzeari uko egiten diolako. Gogoratu behar da gai aktibo gehienek molekula organikoak baino ez dituztela, eta egitura horietan hidrogeno, karbono, oxigeno edo nitrogeno atomoak daude, baina ez ioi metalikoak.
2006
‎Patogeno horrek ez du gaitasunik goiko arnasbideetako zelulak estaltzen dituzten molekulak kutsatzeko
‎Gripe birus arruntek goiko arnasbideetako zelulak estaltzen dituzten molekulak (sudurreko mukosak, faringea eta trakea) infektatzeko gaitasuna dute, eta, horri esker, errazago transmititzen dira airez (doministikuak eta eztula). Hegazkin gripearen H5N1ak, ordea, ez du oraindik aurkitu zelula horietara iristeko formula biologikoa, eta nahiago du beheko arnasbideetako zelulak inguratzen dituzten molekulak infektatu:
‎Gripe birus arruntek goiko arnasbideetako zelulak estaltzen dituzten molekulak (sudurreko mukosak, faringea eta trakea) infektatzeko gaitasuna dute, eta, horri esker, errazago transmititzen dira airez (doministikuak eta eztula). Hegazkin gripearen H5N1ak, ordea, ez du oraindik aurkitu zelula horietara iristeko formula biologikoa, eta nahiago du beheko arnasbideetako zelulak inguratzen dituzten molekulak infektatu: biriketako barrualdea eta, bereziki, biriketako albeoloen inguruko eremuak, oxigenoa odolarekin nahasten baita han.
‎Hala adierazten dute Wisconsineko (AEB) unibertsitateen bi azterketek. eta Rotterdam (Herbehereak) “Nature” eta “Science” aldizkarietan, hurrenez hurren. Hala gripe birus arruntek nola hegazkinek arnasbideetako zelulak inguratzen dituzten molekuletan sartu behar dute, organismoak birtolestu eta infekzioa zabal dezan, bai gorputzaren barrura, bai kanpora, goiko arnasbideen bidez. Arruntek hori egiteko giltza dute; hegaztiak (kasu honetan, H5N1) gizakien gripe birusen hartzaile molekularrak finkatzeko gaitasuna falta zaio oraindik. Hori lortzeko, H5N1ak mutazioak lituzke hemaglutininan edo hura estaltzen duten beste proteina biral batzuetan.
‎Molekula horrekin, transplante beharrik gabe, egin al liteke zuzeneko tratamendurik garunean? «Egokiena litzateke zelula amak barrutik jardun dezaten aktibatzen dituzten molekulak zuzenean ematea garunean» Beti oso jana izan naiz horri buruz, ezin baitugu esan patologia batzuetan emaitzak lortzeko moduan gaudenik. Hala ere, egia esan, saguetan probatu dugu ea molekulak in vivo eraginik duen.
‎Serotonina eta pindolen berregokitzearen inhibitzaileen familiako antidepresiboen konbinazioari buruzko azterlan asko egin dira [un antihipertensivo antiguo que también actúa sobre receptor de serotonina] oso emaitza onak eman dituzte. Une honetan konpainia batzuk pindolarena baino produktu hobeak ateratzen ari dira konbinaziorako, eta beste enpresa batzuek bi jarduerak aldi berean dituzten molekulak diseinatu dituzte. Lehen lanak duela hamar urte baino gehiago egin zituen.
‎Hastapena lehen erradikal askearen sorrerarekin gertatzen da, zenbait faktore direla medio: ioi metalikoak (gatza eta gozagarriak produktuan), bero edo argi ioiak, entzimak, pH alkalinoa duen ingurune bat, asegabetasunak dituzten molekulak eta oxigenoa. Hedapenak erradikal askeak sortzen ditu katean, oxigenoa dagoenean sortzen den lehenengo erradikal askea peroxido bihurtzen delako.
‎Hidrogeno atomo bat galtzean, hidroperoxido bat eta erradikal aske bat eratzen ditu. Amaierako etapan, produktuaren degradazioa sortzen da, eta aldaketak eragiten dira usainean (zaharminean) eta kolorean, ezaugarri sentsorial azidoak, aldehidikoak, alkoholikoak edo zetonikoak eragiten dituzten molekulak eratzen direlako, hidroperoxidoak eta peroxidoak agertzen direlako. Antioxidatzaileak erabiltzea Aurrekoa gorabehera, oxidazio prozesua murriztu egin daiteke, azken produktuaren egonkortasuna eta bizitza erabilgarria hobetzeko.
2008
‎Molde hori hari forma bikoitzeko proteina egitura bat da. Hebraren segmentu bakoitza ezaugarri zehatzak dituzten molekulak erakartzeko pentsatuta dago, eta horrek forma eta tamaina kontrolatzeko aukera ematen du. Ilara bikoitzaren kanpoaldean, proteina besoak hazi ziren, azido nukleikozko pieza txikiei lotuta.
2010
‎Usaina da elikagaien zientziako ikertzaileek gehien zaindu duten zentzumenetako bat. Azterketa gehienen helburua da zehaztea nola eragiten duen kontsumitzaileek elikagaiak aukeratzean, eta usainak sortzen dituzten molekulak nola konbinatzen diren ezagutzea. Zehaztasun handiagoa Elikagaien usainean parte hartzen duten substantzia lurrunkorrak identifikatzeko gai diren biosentsoreen garapena, nartze elektroniko deritzenak, nabarmen aldatu da azken urteotan, eta emaitza onak eman ditu patogeno kontzentrazio handiak dituzten produktu eraldatuen detekzioan.
‎Nanoiman horiek hainbat masa eta tamainatako substantziak lor ditzakete, eta merkatuan eskuragarri dauden odola garbitzeko beste teknika batzuek, berriz, oztopoak aurkitzen dituzte leku eta mintz jakin batzuetan barreiatzeko”, adierazi zuen Inge Herrmannek, Stark laborategiko ikasle eta nanoimanen erabilera horri buruzko azterketa baten lehen egileak. Esperimentu hori egiteko, ikertzaileek 30 nanometroko diametroko imanak sintetizatu zituzten, eta funtzio bat esleitu zitzaien partikulak (hala nola antigorputzak) modu selektiboan lotzen eta harrapatzen dituzten molekulak gehituz. Nanoiman horiek beren dianak hartu ondoren, iman txiki bat lagin hodiaren paretan jarri zen, eta, horri esker, nanoimanak metatu ziren kanpoko imanaren poloan.
2012
‎Orain arte egindako ikerketari esker, ortoptero espezieen inbentarioak egin ahal izan dira (aberastasun espezifikoa eta ugaritasuna) izurrite horiek dituzten autonomia erkidegoetan (Andaluzia, Aragoi, Gaztela Mantxa, Gaztela eta Leon, Extremadura, Madril eta Murtzia), eta otarrain mediterraneorako arrisku mapak ezarri dira (D. maroccanus). Halaber, alde kualitatiboak hauteman dira arren eta emeen artean, kontrako sexuko indibiduoetan estimuluak eragiten dituzten molekulak daudela adieraz dezaketenak. 2012ko udaberri udan, landa probak egingo dira molekula horiek D. maroccanus en indibiduoen artean eragiten duten portaera ezagutzeko.
‎Bestalde, intxaurrak hartzea lan memoria hobearekin lotuta zegoen, eta ardoa neurriz kontsumitzea funtzio kognitibo global hobearekin lotzen zen. Elikagai horien guztien ezaugarri komun bat da “polifenol asko dituztela, oxidazioak eragindako erradikal askeen modulazioan ondorio onuragarriak dituzten molekula oso bioaktiboak direla”, azaldu du Clinic ek. Gainera, gernuan polifenol maila altuenak zituzten pertsonek, hots, gernuan elikagai gehiago kontsumitzen zutela adierazten zutenek, puntuazio hobeak lortu zituzten memoria probetan.
‎Nolanahi ere, aipatu molekularen jarduera blokeatzen duen botika bat merkaturatzea prozesu garestia da, eta “10 urte lituzke”, nahiz eta jakin beharrezkoa dela fase prekliniko konplexu bat, zeinaren fase oso goiztiarra duela hiru edo lau hilabete hasi baitzen immunogen bat duten animalietan. Gainera, “zelula diana horretara bideratutako terapia ez da erresistentziak sortzeko joera txikiagoa”, eta orain helburua da gongoil horiek blokeatzen dituzten molekulak identifikatzea. Balizko txerto terapeutiko bati dagokionez, ikertzaileek adierazi dute aurkitutako mekanismoak txertoak diseinatzeko aukera ematen duela sendatzeko terapietan.
2015
‎Hala ere, gantz mota batzuk ezinbestekoak dira osasun egoera onean egoteko: funtsezko gantz azidoak dituzte (gizakiak sintetizatu gabeak eta organismoak ondo funtzionatzeko ezinbestekoak) bitamina liposolubleak (A, D, E eta bitaminak) eta funtzio biologiko garrantzitsuak dituzten molekulen aitzindariak dira. Aldi berean, azken urteotan gantz gehiegi hartzeak zuhur jokatu behar du eta neurriz kanpoko kontsumoa saihestu.
2018
‎Arnasa hartzen dugun bakoitzean, pixka bat handiagoak egiten gara; izan ere, arnastuz gero, oxigenoa sartzen dugu gorputzean, eta horrek zelula oxidazioa eragiten du. “ terminoa antioxidatzailea zelulak oxidazio erreakziotik babesten dituzten molekula sorta zabala hartzen du. Prozesu horretan, azalaren zahartzea eta zenbait gaixotasun sartzen dira.
2019
‎Los elikagai gehigarriak eta antioxidatzaileen kapsulak sektore erakargarria dira kontsumitzaileentzat, baina, orain arte, oso gutxi dira horien erabilera bultzatzen duten argitalpen zientifikoak. Antioxidatzaile terminoak zelulak oxidazio erreakziotik babesten dituzten molekula sorta zabala hartzen du; prozesu horretan, besteak beste, azalaren zahartze naturala eta zenbait gaixotasun sartzen dira. Arazoa da antioxidatzaile guztiak ez dira berdinak. Erreportaje honetan gehigarri antioxidatzaileek izan ditzaketen ondorio kaltegarriak kontatuko ditugu, eta gorputzak behar dituen nutrizio eskakizunak lortzeko elikagaiak zerrendatuko ditugu.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia