|
2004
|
|
|
Lege honen manuak aplikatuko dira zigor, administrazioarekiko auzibide, lan eta armada prozesuetan, prozesu horiek arautu
|
dituzten
legeetan xedapenik izan ezean.
|
|
|
Bateko, 1957 urteko ekainaren 8ko Legea, eta, besteko, 1958 urteko azaroaren 14ko Dekretua, Erregistro Zibilaren Legea aplikatzeko Erregelamendua onetsi duena. Horiekin batera ere, batak eta besteak harrezkero izan
|
dituzten
lege aldarazpenak, 2004 urteko martxoaren 31 arte burutuak.
|
|
2005
|
|
|
Legearen 18 artikuluan ezarritakoaren arabera, erregistratzaileak ulertuko du inskripzioa eskatzeko erabiltzen diren orotariko agirien kanpo formak ez direla legezkoak, baldin eta akatsen bat badago, eta, agerkarien forma ezartzen
|
dituzten
legeei helduta, akatsok agirien baliozkotasuna ukitzen badute; betiere, izan behar dira agirien testuak ondorioztatzen dituen akatsak, edota agiria ikusitakoan antzeman daitezkeenak.
|
|
2006
|
|
|
5 Ezin izango dira inoiz hutsaldu zordunak normaltasunez gauzatutako lanbide edo enpresa jardueraren ohiko egintzak, ezta baloreak nahiz instrumentu eratorriak ordaindu, konpentsatu eta likidatzeko sistemak arautzen
|
dituzten
lege berezien esparruko egintzak ere.
|
|
2007
|
|
|
3 Hirugarren kapituluan aitortutako printzipioak onartu, errespetatu eta babestu egingo dira, eta legeria positiboak, tuan. Printzipio horiek jurisdikzio arruntean alegatu ahal izango dira, soil soilik, horiek garatzen
|
dituzten
legeen xedape eginera judizialek eta botere publikoen jardunak horiexek hartuko dituzte konnak kontuan hartuta.
|
|
|
Eskuartean duzun liburu honek, bada, Konstituzioaren I. Tituluak aitortzen eta babesten dituen eskubide eta askatasunak arautzen
|
dituzten
lege organikoak jasotzen ditu eta, herritarren ikuspuntutik, edozein herritartasun demokratiko oinarritzen eta, era berean, gauzatzen duten printzipio ukaezinak islatzen ditu. Lege organiko hauek euskaratzea, beraz, herritarren bizitzari funts funtsean eragiten dioten testuak euskaldunen esku jartzeko konpromisoaren erakusgarri garbia da.
|
|
|
Modu horretara, euskararen eta gaztelaniaren ofizialkidetasuna aitortu da, hori baitagokio sistema politiko demokratiko bati. Euskal erakundeek ere oinarrizko eskubideak ukitzen
|
dituzten
legeak eman dituzte, eta lege horiek ere modu elebidunean egin dira. Alabaina, itzuli gabe zegoen Gorte Nagusien legeria orokorra, funtsezkoa den oinarrizko eskubideen gaian.
|
|
|
Horrela ere, ondasun higiezinen erabilerak arautzen
|
dituzten
lege testu behinenak baturik daude liburuki batera. Horiek ere laster osatuko dira Hipoteka Lege eta erregelamenduaren aldetik, bi hizkuntza ofizialetan, hots, euskaraz eta gaztelaniaz, ondasun higiezinen gaineko zuzenbide espainiarraren ikuspegi zabala, Euskal Autonomia Erkidegoan zein Nafarroako Foru Komunitatean aplikagarri dena, eskaintzeko.
|
|
|
printzipio horiek onartu, errespetatu eta babestu egingo dira, eta legeria positiboak, eginera judizialek eta botere publikoen jardunak horiexek hartuko dituzte kontuan. Printzipio horiek jurisdikzio arruntean alegatu ahal izango dira, soil soilik, horiek garatzen
|
dituzten
legeen xedapenak kontuan hartuta. Baina horrek ez du esan nahi desira edo asmo onen adierazpen hutsak direnik, hau da, konstituzio erretorikaren adierazpenak, inolako eragingarritasunik ez dutenak legeen bidez garatu arte.
|
|
|
Artikulu horren arabera, printzipioak onartu, errespetatu eta babestu egin behar dira, eta legeria positiboak, eginera judizialek eta botere publikoaren jardunak horiexek izango dituzte kontuan (hau da, «oinarri» izango dituzte). Horrez gain, jurisdikzio arruntean halakoak alegatu ahal izateko, nahitaezkoa da haiek garatzen
|
dituzten
legeak aintzakotzat hartzea (maiatzaren 5eko 19/ 1982 KAE). Baina horrek ez du esan nahi desira edo asmo onen adierazpen hutsa direnik eta legeen bidez garatu arte eragingarritasunik ez dutenik, botere publikoak horien mende baitaude (EKren 9.1 art.).
|
|
|
gogoan izan dezagun, adibidez, ingurumenerako eskubidea, edo kontsumitzaile eta erabiltzaileen defentsa, etab., Europako beste herrialde batzuetan eskari horiek bideratzeko erabilgarriak izan diren mekanismoen bidez; mekanismo horiek antolamendu juridikoan ere ezarri dira, besteak beste, legegintzarako herri ekimena (EKren 87.3 art.), eskariak egiteko eskubidea (EKren 29 art.) eta Herri Defendatzailearen erakundea (EKren 54 art.) edo horren baliokideak autonomia erkidegoetan. Era berean, ez dira ahaztu behar herritarrek, zerbitzuen erabiltzaileek, etab. parte hartzeko dituzten mekanismoak, Konstituzioan bertan ezarritakoak (EKren 51.2 art.) edo printzipio artezkari hauek garatu
|
dituzten
legeetan.
|
|
|
Hirugarren kapituluan («Gizarte eta ekonomia politikaren printzipio artezkariak»), 39 artikuluak biltzen dituen horretan, ez dira eskubide subjektiboak aitortzen, botere publikoen jarduera gidatu eta legeriak eta eginera judizialak kontuan hartu behar dituzten «printzipio artezkariak» baino. Horiek auzitegi arruntetan alegatu daitezke, printzipio artezkariok garatzen
|
dituzten
legeetan xedatutakoaren arabera. Laugarren kapituluan (53 art.), eskubideen eragingarritasun osoaren bermeak arautu dira, eta bosgarren kapituluan (55 art.), eskubideak eta askatasunak salbuespen edo krisi egoeretan etetea aipatu da.
|
|
|
Ondoren, eskubide jakin batzuek babes sistema arrunta dute (bigarren kapituluaren bigarren atalean jasotakoek). Bestalde, hirugarren kapitulura bildutako printzipio artezkariek eskubideei emandako babesaz bestelakoa dute; izan ere, legeriak, eginera judizialak eta botere publikoen jarduerak printzipiook kontuan hartu behar dituzten arren, auzitegi arruntetan soilik alegatu daitezke, horiek garatzen
|
dituzten
legeetan ezarritakoaren arabera.
|
|
|
Amaitzeko, eskubideen hirugarren multzo bat dago, eta hori atzerritarrei aitortu ahal zaie zein ez, horiek arautzen
|
dituzten
lege eta tratatuetan ezarritakoaren arabera. Hain zuzen ere, EKren 13.1 artikuluan ezarritakoa, Espainiako barne legerian, urtarrilaren 11ko 4/ 2000 Lege Organiko polemikoaren bidez (Atzerritarrek Espainian dituzten Eskubide eta Askatasunei buruzkoa, eta Atzerritar horiek Gizarteratzeari buruzkoa) garatzen da, hots, Atzerritarrei buruzko Lege izenekoaren bidez. 4/ 2000 LO sakon aldatu zuen abenduaren 22ko 8/ 2000 LOk, lehenengoa baino murriztaileagoa denak, eta ondoren modu partzialean eraldatu da hurrengo hauen bidez:
|
|
2008
|
|
|
Behin Aurrekontuen Legea onetsi eta gero, betearazpen fasea hasten da eta fase hori Administrazioari dagokio, aurrerago esan bezala. Hala eta guztiz ere, gerta daiteke ekitaldiaren barruan gastu berriak sortzea, eta Gorte Nagusiek esku hartu behar izatea, hasierako aurrekontuak aldarazten
|
dituzten
legeak emanda. Lege horiei aparteko kredituen lege edo gastu eranskinen lege deritze.
|
|
|
Bestetik, 9.1 artikuluari helduta, tributu arauak barneratzen
|
dituzten
lege eta araudiek euren tituluetan eta artikuluen izenburuetan aipatu behar dute inguruabar hori. Beraz, biltzar legegileek eta araudiak egiteko ahalmena duten Herri Administrazioek euren jarduna berrikusi dute, horien titulu edo izenburuetan «tributu arauak barneratzen dira» edo horren antzeko zerbait adierazteko, jardunak tributuen inguruko artikulu edo xedapenak jasotzen dituenean.
|
|
|
Laburbilduz, tributuei dagokienez, tributu arau hauste eta zehapenak arautzen
|
dituzten
legeek ezin dute atzeraeraginezko ondorerik izan; hori gorabehera, TLOren 10.2 art.ak xedatzen du legeok atzeraeraginezko ondoreak izan ditzaketela euren aplikazioa onuragarriagoa denean ukituentzat. Haatik, prozedura izaera duten arau guztiak dira atzeraeraginezkoak, prozedura lege guztiekin gertatzen den bezala.
|
|
2009
|
|
|
Komisio emaileak eskura ordaindu behar dizkio komisio hartzaileari horrek egindako gastu eta ordainketa guztiak, baita diru kopuruok sortzen
|
dituzten
lege korrituak ere, gastuak ordaindu zirenetik, horiek guztiak itzuli arte; horretarako, komisio hartzaileak gastuak egiaztatzeko kontua aurkeztu behar dio komisio emaileari.
|
|
2011
|
|
|
Herriaren edo auzokoen onurarako ezarritako zortasunen gorabehera guztiak arautuko dituzte eurok zehazten
|
dituzten
lege eta erregelamendu bereziek, eta, halakorik izan ezean, titulu honetako xedapenek.
|
|
2012
|
|
|
1 Agintari edo funtzionario publikoak, jakinda, aurreko artikuluetako industria edo jarduera kutsagarriei dagokienez, txostena egiten badu jarduera horiek baimentzen dituzten lizentzien alde, lizentzia horiek, ageri agerian, legearen aurkakoak izanik, edo jarduera horiek ikuskatzean, isilpean gordetzen badu jarduerok arautzen
|
dituzten
lege edo izaera orokorreko xedapen arau-emaileak hautsi direla, edo derrigorrezko ikuskaritzak egiteko beharra betetzen ez badu, orduan, horri, kode honen 404 artikuluan ezarritako zigorraz gain, sei hilabetetik hiru urte arteko espetxealdi zigorra edo zortzi hilabetetik hogeita lau arteko isuna ezarriko zaio.
|
|
|
1 Ez da deliturik ez faltarik zigortuko, horiek egin baino lehenagoko lege batek ezarritako zigorraz ez bada. Segurtasun neurriak ezartzen
|
dituzten
legeek ere ez dute atzeraeraginik izango.
|