|
2001
|
|
|
Zapore onenekoak txikiak, berdeak eta gogorrak dira, eta kolore horixka edo marroikoak saihestu behar dira. Zurtoinik gabe merkaturatzen dira, eta merkatuan prezio nahiko altuak lortzen dituzte, prestatze denbora aurrezteagatik eta sortzen
|
dituzten
hondakin urriengatik konpentsatzen direnak. Etxean daudela, azak astebetez gorde daitezke, hozkailuan gordetzen badira, garbitu gabe, eta zulatutako plastikozko poltsa baten barruan.
|
|
2002
|
|
|
Horrenbestez, zalantzarik gabe beharrezko da dioxina emisioak desagerraraztea eta baita hain konposatu toxiko edo biometagarriak eragiten
|
dituzten
hondakinak erretzea ere.
|
|
|
Kaliforniako Scripps Institutuak egindako azterlan baten ondorio nagusia da hori. Han, bi zientzialarik jakin dute nornikotina izeneko nikotinaren azpiproduktu metaboliko batek zelulak kaltetzen
|
dituzten
hondakin konposatuak sortzen dituela. Azterketa epidemiologikoek argi eta garbi erakusten dute erretzeak biriketako minbizia eta beste gaixotasun batzuk eragiten dituela, baina oraindik ez dakigu nola nikotinak eta zigarretetan dauden gainerako produktuek kalteak eragiten dituzten zeluletan.
|
|
2004
|
|
|
Espainiako hamar etxetatik zazpik bereizten dituzte sortzen
|
dituzten
hondakinak, baina hamarretik lauk bakarrik bereizten dituzte ontzi guztiak. Hondakinen bilketaren eta birziklapenaren aurrean Espainiako biztanleek dituzten ohiturei buruzko azterlana adierazten du, eta Ecoembes erakundeak argitaratu berri du hori, ontzien gaikako bilketa kudeatzen duen erakundea.
|
|
2005
|
|
|
Zehazki, ahal den neurrian, gurutzatze hauek saihestuko dira: 1 Elikagaiak
|
dituzten
hondakinak. 2 Elikagaiak tresna zikinekin.
|
|
|
4 Paketatu gabeko elikagaiak. 5.Tresna garbiak
|
dituzten
hondakinak edo tresna zikinak. 6 Kanpotik datozenak eta sukaldeko langileak.
|
|
|
Baserriko galeperrak haragi gorritua du, galeper basatia ez bezala, haren haragia ilunagoa baita, trinkoa eta zaporetsua; oro har, gozoagoa da lehena bezain preziatua. Lumarik gabe, pieza batek 150 gramo inguruko pisua hartzen duenez, mahaikide bakoitzeko bi galeperrak gutxi gorabehera kalkulatu behar dira,
|
dituzten
hondakinak. Galeper haragia da kaloria gutxien dituenetako bat, txikiagoa delako gantz edukia, baina plateraren azken kaloriak hauen mende daude:
|
|
|
Olioa aldatzea frijitzean Tenperatura igotzen denean, prozesu kimiko eta entzimatiko guztiak azkartzen dira. Beraz, berotutako koipea edo olioa nahiko azkar degradatzen da, batez ere, asaldura erreakzioak bultzatzen
|
dituzten
hondakinak badaude, katalizatzaile gisa jardunez. Hauek dira berotutako olioen aldaketa eta aldaketa kimiko nagusiak:
|
|
2006
|
|
|
Hondakinak bereizten lagundu dutela adierazi dutenen artean, %63k adierazi du papera eta kartoia bereizten dituela, eta %49k ontzi arinak (plastikoak, latak eta brikak). Eta ingurumena zaintzeko egiten dute (%71) eta sortzen
|
dituzten
hondakinak “birziklatu” ahal izateko (%55). Ontziak edukiontzietan uzteko maiztasunari dagokionez, txostenak adierazten du espainiar gehienek “astean bitan edo hirutan” jartzen dituztela edukiontzi horian (plastikoak, latak eta brikak), eta papera/ kartoia edukiontzi urdinera eramaten dutela astean behin baino gehiagotan.
|
|
|
horietako bakoitzak 12.000 biztanleko hiri baten ur bolumena gastatzen du. Bestalde, instalazio horien aldekoek ziurtatzen dute ez dutela edateko urik gastatzen, berrerabiltzen
|
dituzten
hondakin urak baizik, edateko ur bihurtzeko instalazio baten bidez. Era berean, eremu horietako batzuek teknologia modernoak dituzte uraren kontsumoa optimizatzeko. Adibidez, Mossa Trajectumeko golf zelaia.
|
|
2007
|
|
|
Aurreko edizioaren helburu bera du: mugikorrek sortzen
|
dituzten
hondakinek hartzen duten garrantziari buruz gizartea kontzientziatzea, eta hondakin horiek birziklatzea kutsadura prebenitzeko eta garapen jasangarria sustatzeko formula gisa. Fundazioak 600 bat edukiontzi ditu telefono horiek jasotzeko, telefonia dendetan, zerbitzu teknikoetan, gune garbietan, udaletxeetan, unibertsitateetan eta merkataritza zentroetan.
|
|
2009
|
|
|
Kontsumitzaileek birziklatzen
|
dituzten
hondakinak ez dira beti behar bezala tratatzen. Hala adierazten dute, besteak beste, Europako Ingurumen Agentziak (EIA), Europako Batasunaren mendekoak (EB) eta GKEk (Greenpeace).
|
|
2010
|
|
|
Prozesu horren bidez, hauts bihurtutako substantzia bat garbitzen da disolbagarriak diren zatiak ateratzeko. Horrela, EBn finkatutako mugak gainditzen dituzten kontzentrazioak sortzen
|
dituzten
hondakinak ez dira emititzen uretan. Aktibatutako aluminioaren osagai nagusia aluminioa denez, modu berezian mugatzen da urak duen metal horren ioi kopuru osoa, tratamenduaren ondorioz askatzen dena (200 mikrogramo/ l).
|
|
|
Kontsumitzailearen ondorengo hondakinekin egindako produktuak joera berri bat izan litezke gero eta artikulu ekologiko gehiagotan. Beren produktuak horrela izendatzen dituzten fabrikatzaileek bermatzen dute erabilitako materialak kontsumitzaileek birziklatzera bidali
|
dituzten
hondakinetatik datozela. Horrela, “birziklatze” kontzeptuaren anbiguotasuna saihesten da.
|
|
|
Urte batzuk geroago, ekimen hori Melissan (Micro Ecological Life Support System Alternative) gauzatu zen, espazioan bizitzari laguntzeko Europako proiektu handinahi batean. Arduradunen arabera, azken helburua da erakustea astronautek sortzen
|
dituzten
hondakin organikoak eta CO2 birsortu eta elikagai, ur eta O2 bihur daitezkeela. Horri esker, planetatik kanpo ekosistema artifizialak sor daitezke, lurreko bizitzari eusteko gai direnak.
|
|
|
Altuenek asaldura termikoa eragiten dute. Tenperatura igotzen denean, olioaren prozesu kimiko eta entzimatiko guztiak azkartu egiten dira; prozesu horiek nahiko azkar degradatzen dira, batez ere, asaldura erreakzioak areagotzen
|
dituzten
hondakinak badaude. Frijitzeko gehieneko tenperatura 180 °C bitartekoa izango da.
|
|
2011
|
|
|
Zer informazio jaso behar dute? “Hiri hondakinak etengabe hazten dira, eta %60tik gora zabortegira eramaten dira” Kontsumitzaileek jakin behar dute zer betebehar eta betebehar
|
dituzten
hondakinak behar bezala kudeatzeko, eta zehatz mehatz jakin behar dute zer esan nahi duen produktu bat erosteak. Horrek ekoizleak aldatzea ekar lezake, merkatuan jarraitzeko ingurumen inpaktu txikiagoa duten artikuluak eskaini bailituzke.
|
|
2012
|
|
|
Guk egindako inkestan, gehienek adierazi dute bereizi egiten dituztela etxean sortzen
|
dituzten
hondakinak.
|
|
|
Elkarrizketatuek banatzen ez
|
dituzten
hondakinak
|
|
|
Kontsumitzaileek gehiago asmatzen dute beirazko ontzietarako erabiltzen diren edukiontzi berdeekin: jasotzen
|
dituzten
hondakinen %2 bakarrik dira desegokiak, Ecovidriok dioenez, beirazko hondakinak birziklatzeko kudeatzen dituen sozietatea da. Edukiontzi horiko hondakin desegoki nagusiak hauek dira:
|
|
|
Txakur arraza batzuek, golden retrieverrek esaterako, kantuak eta harea hartzen dituzte sarrien Txakurrak gehiago jateko joera handiagoa dago. «Txakur xurgatzaile» deitzen zaien txakurren arrazak eta retriever nekazariak «txakur xurgatzaile» deitzen zaie, eta maiz jaten dituzte aurkitzen
|
dituzten
hondakinak. Arreta berezia jarri behar da haiekin harririk, hondarrik, zementurik, zaborrik edo janari hondarrik ez hartzeko.
|
|
2013
|
|
|
Andoni Uriartek dio Hondakinen Legeak kalitate handiko birziklatzeari buruz hitz egiten duela eta, ontzien kasuan, «botila botiladun» sistema ezartzea beharrezkoa dela, berreskuratutako hondakinek ontzi bera egiteko eta ez beste era bateko produktuak egiteko. Sailkapen instalazioak hautatzeko prozesua optimizatzea Andoni Uriarte jaunak azaldu du kontsumitzaileek edukiontzietara botatzen
|
dituzten
hondakinak, horian, sailkapen plantetara bidaltzen direla. Instalazio horietan material birziklagarria bereizten da eta enpresetara bidaltzen da.
|
|
2014
|
|
|
12 Hondakindegi elektronikoa Guiyun Guiyu herrian (Txina) dago munduko aparatu elektriko eta elektronikoen (TEEH) hondakinik handiena. Hondakin arriskutsuak
|
dituzten
hondakin horiek behar bezala tratatzeko baldintza egokirik ez dagoenez, eskualdeko haurren% 88ko beruna eta nahigabeko abortuen tasa igo egiten dira.
|
|
2016
|
|
|
Zentro teknologikoak teknologia berrien erabilera sustatu nahi du bazterkinak saihesteko, beti ere ingurumen iraunkortasuna eta arrain proteina hobeto erabiltzea lehentasun gisa hartuta. Omega 3 eta isoflabona gantz azidoak
|
dituzten
hondakinak Hondakin edo azpiproduktu gisa tratatutako produktuak balorizatzeari dagokionez, kontsumitzaileek asko eskatzen dituzten elikagai konposatuak lor daitezke, osasunean onuragarriak baitira. PROVALUE proiektuaren esparruan, okarako isoflabonak lortzen aritu da AZTI, soja esnearen fabrikazioan sortzen diren azpiproduktuak.
|
|
2017
|
|
|
Horrela, %51k adierazi dute sekula edo ia sekula ez dutela zalantzarik izaten etxean sortzen
|
dituzten
hondakinak bereizteko orduan edo bakoitza zein edukiontzitan utzi behar duten erabakitzeko garaian.
|
|
|
Hondakinen bilketa eta kudeaketa segurua da Nazio Batuen hiri ingurumen zerbitzu garrantzitsuenetako bat. Hustubideak blokeatzen ez
|
dituzten
hondakinek uholdeak eragiten dituzte, eta gaixotasunak eragin ditzakete. 101 herrialdetako datuen arabera, hirietako biztanleen% 65ek bakarrik du zaborra biltzeko udal zerbitzua.
|
|
2018
|
|
|
Arropek karbono dioxidoaren (CO2) %2 isurtzen dute. atmosferara —berotegi efektua eragiten duen gas nagusia—, baita ur kontsumoaren% 6 eta% 8 artean ere, WRAP ekimena Planetarekin ohitura atseginagoak
|
dituzten
hondakinak murrizteko proiektua da. Irudia:
|
|
2019
|
|
|
Inork ez du husmerik. Baina Euskal Autonomia Erkidegoko hainbat udalerritan txip bat duen herritarraren txartelak aukera ematen du jakin nahi duen auzokoek edo familia jakin batek gauzak ondo egiten
|
dituzten
hondakinak kudeatzean. Txipa duen txartel bat da, eta edukiontziak irekitzeko balio du, Gizarte Segurantzakoaren edo garraio publikoaren antzeko bat.
|
|
2021
|
|
|
Zigarrokinak: % 9 Gure urak kutsatzen
|
dituzten
hondakin plastikoen %9 zigarrokinak izateak ingurumenaren egoeraz hitz egiten du, baina baita gure osasunaz ere. Erretzeak minbizien %30, gaixotasun kardiobaskularren %20 eta gaixotasun buxatzaile kronikoen %80 eragiten ditu.
|
|
|
Izan behar dute norbera babesteko ekipoak (NBE), hautsetik eta gasetatik babesteko maskaraz osatuak, betaurrekoak eta babes pantailak, zipriztinengatik begiak ez kaltetzeko, eta eskularruak. Egon behar dute sortzen
|
dituzten
hondakinak botatzeko prest (aerosolen ontziak, disolbatzaileak, paperak eta plastikoak, lixatze hautsa edo hondakin edo substantzia arriskutsuak eduki dituzten ontziak) eta ingurumen segurtasuneko araudia Trantsizio Ekologikorako Ministerioa eta autonomia erkidego bakoitzarena. Irudia:
|
|
2022
|
|
|
Janari hondarrek ere kiratsa sortzen dute, batez ere udan. Arratoiak eta labezomorroak ugaritu egin dira, eta felidoek nahi ez
|
dituzten
hondakinak bazkaltzera joan dira. Zaratak.
|