|
2002
|
|
|
Horrenbestez, osagaien zerrenda, kontserbaziorako jarraibideak eta erabiltzeko modua soilik hartzen dira elikagaien etiketen oinarrizko aipamentzat, eta gaztelaniaz adierazi behar dira, osasunari buruzko zehaztapen garrantzitsuenak eta lotura gehien dutenak baitira, eskaintzen duten informazioa kontsumitzaile gehienentzat ulergarria izan dadin. Gainerako zehaztapenak, hau da, Europako legegileak ezartzen dituen bederatzi zehaztapenetatik gainerako seiak, hizkuntza propioa izanik, kasuan kasuko gaiaren gaineko eskumenak beren gain hartu
|
dituzten
autonomia erkidegoen orbitan sartzen dira. Ezartzen den muga bakarra da kontsumitzailearentzat erraz uler daitekeen hizkuntza batean zehaztea.
|
|
2003
|
|
|
Urtarrilaren 11ko 1/ 2002 Errege Dekretuak, “2002 Etxebizitza Plana” jasotzen duenak, gida bat izan nahi du, arlo horretan eskumenak
|
dituzten
autonomia erkidegoen laguntzarekin, sektore behartsuenen lehen etxebizitza lortzea sustatuko duena. Bertan, etxebizitza babestuak eskuratzeko oinarrizko arauak eta Estatuko Administrazioaren finantziazioa finkatzen dira.
|
|
|
2002ko lehen hiruhilekoan, proportzio hori %13, 5ekoa zen. Nafarroa, Gaztela eta Leon eta Euskal Autonomia Erkidegoa dira gastuak egitearen alde dauden familia gehien
|
dituzten
autonomia erkidegoak. Kanariar Uharteetan, Galizian eta Madrilen, berriz, uneko egokitasunean konfiantza gutxi duten etxeen ehuneko handienak daude.
|
|
|
Indize hori tasazio sozietateetako informazioarekin egin zen. Eraikitako metro koadro bakoitzeko preziorik altuenak
|
dituzten
autonomia erkidegoak honako hauek dira: Madril (2.484,87 euro metro karratuko), Euskadi (2.173,68 euro), Katalunia (1.866,65 euro) eta Balearrak (1.762,59 euro).
|
|
|
Dudarik ez dago beheranzko joera hori mantendu egingo den edo, aitzitik, urte hau arauaren salbuespen den. Kasuen azterketa Galizia, Gaztela eta Leon eta Andaluzia dira, zenbaki absolutuetan, gaixotasuna kontrolatzeko analisi gehien egiten
|
dituzten
autonomia erkidegoak. Hortik ondoriozta daiteke kasu berriak atzemateko ahalegin handiena egiten dutenak direla.
|
|
2004
|
|
|
Lege hau onetsi denetik urte beteko epean, Estatuko Gobernuak eta eskumenak transferituak
|
dituzten
autonomia erkidegoetako gobernu kontseiluek beharrezko neurriak hartuko dituzte, epaitegiek eta auzitegiek premiazko baliabide materialak eta giza baliabideak izan ditzaten, lege honen 147 artikuluan xedatutakoaren arabera ahozko jarduna jasotzeko.
|
|
|
1 Justizia Ministerioak, arloan arloko eskumenak
|
dituzten
autonomia erkidegoekin bat etorriz, eta Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiak baiezko txostena eman ondoren, data berehala zehazteko bulegoak sor ditzake, lehen auzialdiko epaitegiak eta instrukzioko epaitegiak banatuta dituzten epai barrutietan.
|
|
|
Horien eguneratze osoa ez da oraindik jakinarazi txosten hau argitaratzean. Egun horretan aintzat hartutako balioen arabera, Galizia, Gaztela eta Leon eta Andaluzia dira, zenbaki absolutuetan, gaixotasuna kontrolatzeko analisi gehien egiten
|
dituzten
autonomia erkidegoak, eta hori azken urteetan ikusi da. Hortik ondoriozta daiteke kasu berriak atzemateko ahalegin handiena egiten dutenak direla.
|
|
|
Gaztelaniaz gain, beste hizkuntzak
|
dituzten
autonomia erkidegoetan epaileek horiek jakiteko premiarik ez dutela azaldu zuen herenegun Espainiako Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiak (CGPJ), txosten baten bidez. EAJ eta EAk jarrera hori gaitzetsi dute, Konstituzioaren aurkakoa izan daitekeela argudiatuz. Gogoratu, UKBERRIk azaroaren hasieran jakitera eman bezala, euskaraz epaitua izateko eskubidea aitortu ziotela Euskal Herrian Euskarazeko (EHE) kidea den Gabi Basañez sopeloztarrari Bilboko Zigor Auzitegiko Lehen Aretoko hiru epailek.
|
|
2005
|
|
|
Ohiko egutegia urtebetekoa da, eta ikasturtearekin bat dator. Hezkuntzakoeskumenak
|
dituzten
autonomia erkidegoek arautzen dute ikasturtearen iraupena, eta, besteak beste, honako kontu hauek zehazten dituzte: eskola orduak, jaiegunak, oporrak, urteko eskola orduak eta lanaldi bakoitzekoak.
|
|
|
Horrela, tratu txarren biktimek ez lukete deklarazio bat egin lehenik epaitegi baten aurrean eta ondoren genero indarkerian espezializatuaren aurrean, baizik eta, automatikoki, “gai guztia jorratuko duen lehena izan liteke”. Elkarteak nahi du, gainera, eskumenak transferituta
|
dituzten
autonomia erkidegoek neurriak har ditzatela biktimak eta erasotzaileak leku komunetan egoteko aukerarik izan ez dezaten, “gaur egun epaitegien barruan nahiko normaltasunez gertatzen ari den zerbait”. Bestalde, “Themis” ek egiaztatu du Genero Indarkeriaren aurkako Lege Integrala indarrean sartu zenetik salaketak ugaritu egin direla eta babes agindu gehiago hartu direla.
|
|
2006
|
|
|
Izan ere, haien ustez, enpresa horretan inbertitzeak zekartzan arriskuen berri ez ematea da erantzulea. Kontsumo eskumenak transferituta
|
dituzten
autonomia erkidegoak kaltetuen jomuga bihurtzen ari dira. Galiziako Xuntak aurreratu duenez, komunitate horretako kaltetuei aholkularitza emango die; hain zuzen, 35.000 herritar inguru izango lirateke 230 milioi euro inguru inbertituko lituzketenak Formum Filatelikoan eta Afinsan.
|
|
|
Osasun Ministerioak irailean hasiko ditu negoziazioak espetxeetako osasun zerbitzuen arloko eskumenak beren gain hartu nahi
|
dituzten
autonomia erkidegoekin, Osasun Sistema Nazionalaren (OSN) Kohesioari eta Kalitateari buruzko Legea betez. Lege horrek ezartzen du zerbitzu horiek transferitu eta OSNn integratu behar direla.
|
|
|
Aragoi eta Asturias dira zati arriskutsu gehien
|
dituzten
autonomia erkidegoak
|
|
2007
|
|
|
Plan, programa eta jarraibide horien xedea izango da atzerritarren berdintasunaren eta bereizkeriarik ezaren printzipioa betetzen dela egiaztatzea, bai eta atzerritarren lan baimenaren arloko arautegia benetan betetzen dela egiaztatzea ere. Horrek guztiorrek ez die kalterik egingo lan legeria betearazteko eskumenak
|
dituzten
autonomia erkidegoen plangintza ahalmenei.
|
|
|
1 Estatuaren eskumeneko gaietan, Gorte Nagusiek autonomia erkidego guztiei edo horietatik batzuei ahalmena eman ahal izango diete beren buruentzat legegintza arauak emateko, betiere estatuaren legeak finkatutako printzipio, oinarri eta gida-lerroen esparruan. Auzitegien eskumenari kalterik egin gabe, esparru lege bakoitzak ezarriko du Gorte Nagusiek nola kontrolatuko
|
dituzten
autonomia erkidegoetako legegintza arau horiek.
|
|
|
Lege honen ondoreetarako, gobernu agintariaren izaera izango dute, Estatuaren Administrazio Orokorretakoez gain, pertsonak eta ondasunak babesteko eta herritarren segurtasunari eustekomia erkidegoetako estatutuetan eta Se kasuan kasuan eskumenak
|
dituzten
autonomia erkidegoetakoek, autonogurtasun Indar eta Kidegoen Lege Organikoan xedatutakoaren arabera, eta polizia autonomikoak ezartzeko prozesuarekin bat etorriz.
|
|
|
Gobernuak edo, hala denean, arlo honetan eskumenak
|
dituzten
autonomia erkidegoetako gobernu organoek erabaki dezakete lan jarduerak aldi jakin batean etetea, laneko segurtasun eta osasunaren arloko arau hausteek aparteko astuntasuneko inguruabarrak dituztenean, edo, egoerarik txarrenean, kasuan kasuko lantokia ixtea, betiere, alokairuen ordainketari edo bidezko kalte ordainei eta horiek bermatzeko har daitezkeen neurriei kalterik egin gabe....
|
|
|
Orobat, estatuko hitzarmen kolektiboetan legitimazioa izango dute: Sindikatu askatasunari buruzko Lege Organikoaren 7 artikuluko 1 idatz zatian ezarritakoaren arabera ordezkaritza handieneko izaera duten autonomia erkidegoko sindikatuek eta lege honen seigarren xedapen gehigarrian aipatu betekizunak betetzen
|
dituzten
autonomia erkidegoko enpresaburuen elkarteek.
|
|
|
1 Laneko Segurtasun eta Higieneko Institutu Nazionala da Estatuko Administrazio Orokorraren organo zientifiko eta teknikoa; erakunde horren xedea da laneko segurtasuna eta osasudetza ezarriko du, gai honetan eskumena aztertzea eta ikertzea, bai eta horien hobekuntza sustatzea eta bermatzea ere. Horretarako, behar besteko lankinak
|
dituzten
autonomia erkidegoetako erakundeekin.
|
|
|
Fidantza horren zenbatekoa errentaren hileko bat edo bi izango dira, etxebizitza errentamendua izan edo bestelako erabilerakoa izan. Era berean, etxebizitzaren arloan eskumenak
|
dituzten
autonomia erkidegoei baimentzen zaie nahitaezko gordailua arautzea erkidegoaren mesederako; izatez, funts horien ondoriozko etekinak finantziazio iturri garrantzitsuak dira etxebizitzaren autonomia politiketarako, horri eutsi egin behar zaiola aintzat hartuta.
|
|
|
Lege honen aplikazio esparrutik kanpo geratzen dira ondasunen eta jabeen erkidegoak, eta sozietate kontratuari buruzko xedapenek araututako erakundeak, kooperatibak eta mutualitateak, bai eta enpresen aldi baterako batasunak eta interes ekonomikodun elkarteak ere. EELOn estatu mailako elkarteei aplikatzeko moduko arauketa eta elkartzeko eskubidearen oinarrizko edukiak jaso dira, estatu osoan aplikatzeko modukoak, gai horretan eskumenak
|
dituzten
autonomia erkidegoek garatu ditzaketenak, kasuan kasuko Elkarteen Legeak ematean (uztailaren 23ko 173/ 1998 KAE).
|
|
|
EKren 150.1 artikuluan ezarritakoaren arabera, estatuaren eskumeneko gaietan, Gorte Nagusiek autonomia erkidego guztiei edo horietatik batzuei ahalmena eman ahal izango diete beren buruentzat legegintza arauak emateko, betiere estatuaren legeak finkatutako printzipio, oinarri eta gida-lerroen esparruan. Auzitegien eskumenari kalterik egin gabe, esparru lege bakoitzak ezarriko du Gorte Nagusiek nola kontrolatuko
|
dituzten
autonomia erkidegoetako legegintza arau horiek (printzipioz, Kongresuaren kontrola EKren 82 artikuluko legegintzarako eskuordetzaren kasuetan bezala egiten da, eta Senatuan nahitaezkoa da lege hauen inguruan ganbera horretan dagoen Autonomia Erkidegoen Batzorde Nagusiak egin beharreko txostena). Lege horiek eta EKren 149.1 art.ko oinarrizko legegintza bereizteko, bi xehetasun hartu behar dira kontuan:
|
|
|
Era berean, ekimen hori gero eta ohikoagoa da bankuetan, Banco Pastorrek, Caja Riojak, Caja Madridek edo Banco Popularrek beren enplegatuei haurtzaindegiko txartelak eskaintzen baitizkiete. Zerbitzu horiek gehien ezarri
|
dituzten
autonomia erkidegoak Madril, Katalunia, Andaluzia, Euskadi eta Valentzia dira. Funtzionamendu erraza Haurtzaindegiko txartelak ezartzeko prozesua oso erraza da.
|
|
|
" Horietako gehienek bi maila dituzte eta sartzeko errei nahikoak dituzte", zehaztu du Portuak. RPS protokoloa Laburbilduz, aztertutako hiru alderdietako emaitza partzialek zehazten dute Errioxa, Euskal Autonomia Erkidegoa eta Andaluzia direla, ordena horretan, errepide sarean izar bateko eta biko errepide gehien
|
dituzten
autonomia erkidegoak. Probintziaka, Errioxa, Toledo eta Lleidako bideak daude' zerrenda beltzean', eta Madrilgo Erkidegoa da bere bide sarean izar baten zati gehien dituena.
|
|
2008
|
|
|
Museo honetan ez dago espoliaziorik eta, gainera, arkeologia alorreko eskumenak
|
dituzten
autonomia erkidegoekin biziki begirunetsua da.
|
|
|
Dena den, gure herrialdean nabarmen handitu da talde horrek jasotzen dituen diru-laguntzen kopurua eta zenbatekoa. Estatu osoan ezartzen diren onurez gain, hala nola Gizarte Segurantzaren kuoten murrizketa, garraioaren deskontuak eta kultura erakundeak… gero eta gehiago dira familia ugarientzako zuzeneko eta zerga laguntzak jasotzen
|
dituzten
autonomia erkidegoak. Hala ere, desberdintasunak nabarmenak dira haien artean.
|
|
2009
|
|
|
Horrek zera esan nahi du: Konstituzioak ez duela gaztelania erabiltzera behartzen ez eta bi hizkuntza ofizial
|
dituzten
Autonomia Erkidegoetan inposatzen ere, baizik eta hautatutako hizkuntza ofizialaren erabilera bermatzen duela.
|
|
|
Mugatutako eremuetan uretako edozein motor mota gidatzeko baimena ere ematen du. Lizentzia hau emateko organo eskuduna Merkataritza Nabigazioko Zuzendaritza Nagusia da, transferitutako eskumenak (itsasertza dutenak)
|
dituzten
autonomia erkidegoetan izan ezik. Izangaiek azterketa teorikoa eta praktikoa gainditu dituzte.
|
|
2010
|
|
|
Atzetik datoz Kanariak (%16, 5), Extremadura (%16, 81) eta Valentziako Erkidegoa (%18, 1). Bestalde, Murtziak(% 21,8), Madrilgo Erkidegoak(% 22,1), Kataluniak(% 22,26) eta Errioxak(% 23,39) biztanleria aktiboaren araberako pentsio plan gehiago dituzte, proportzionalki, baina Aragoi(% 25), Kantabria(% 24,5) eta Gaztela eta Leon(% 23,8) dira langileek pentsio plan gehien
|
dituzten
autonomia erkidegoak.
|
|
|
Administrazioak aldizkako kontrolak egiten ditu, bai prestazioetarako eskubidea onartu aurretik, bai ondoren, kobrantzan akatsak edo irregulartasunak atzemateko. Non eskatzen diren Adinduen eta Gizarte Zerbitzuen Institutuaren (Imserso) eginkizunak eta zerbitzuak transferituta
|
dituzten
autonomia erkidegoek kudeatzen eta aitortzen dute kotizazio gabeko pentsioa jasotzeko eskubidea. Ceuta eta Melilla hiri autonomoetan Imsersoren bidez eskatzen da.
|
|
2011
|
|
|
laneko segurtasun eta osasun kondizioak analizatzea eta aztertzea, eta haiek sustatzea eta hobetzen laguntzea. Horretarako, beharrezkoa duen kooperazioa izango du arlo horretan eskumenak
|
dituzten
autonomia erkidegoetako erakundeekin.
|
|
|
Sustapen Ministerioak etxebizitza babestuetarako laguntzak 2010eko kupoak gainditu
|
dituzten
autonomia erkidegoetan ordaintzea proposatu du
|
|
|
Azkenik, CEI kalifikazioa duten 11 campusek finantziazio gehigarria eskatu dute. Nazioarteko Bikaintasunerako Campus Programaren Bikaintasun Azpiprogramaren barruan, unibertsitateei eskatzen zaie beren campusak eraldatzeko proiektu bat aurkez dezatela, nazioarteko bikaintasuna lortu ahal izateko, onenak eta bideragarrienak aukeratu ditzatela, CEI kalifikazioa eman dakiekeela eta proiektua abian jartzeko finantzaketa eman zaiela, campus horiek
|
dituzten
autonomia erkidegoen esku hartzearekin, azaldu zuen Hezkuntzak. Aukeraketa hori bi fasetan egiten da.
|
|
2012
|
|
|
Andaluzia eta Kanariar Uharteak dira diabetiko gehien
|
dituzten
autonomia erkidegoak; tasa baxuenak, berriz, Estatuko iparraldean daude.
|
|
|
Azterketa Kataluniako Kimika Aurreratuko Institutuarekin (Kimika Biologikoko eta Molekulen Modelizazioko Saila CSIC), Landa eta Itsas Ingurumeneko Ministerioarekin (MARM) eta Landareen Babeserako Zentroarekin (Aragoiko Gobernuko Nekazaritza, Abeltzaintza eta Ingurumen Saila) lankidetzan egiten da. Orain arte egindako ikerketari esker, ortoptero espezieen inbentarioak egin ahal izan dira (aberastasun espezifikoa eta ugaritasuna) izurrite horiek
|
dituzten
autonomia erkidegoetan (Andaluzia, Aragoi, Gaztela Mantxa, Gaztela eta Leon, Extremadura, Madril eta Murtzia), eta otarrain mediterraneorako arrisku mapak ezarri dira (D. maroccanus). Halaber, alde kualitatiboak hauteman dira arren eta emeen artean, kontrako sexuko indibiduoetan estimuluak eragiten dituzten molekulak daudela adieraz dezaketenak.
|
|
|
Uztearen mapa Autonomia erkidegoka, Madrilen, Aragoin eta Galizian eta Errioxan, Balearretan, Kanarietan eta Nafarroan uzten dira txakur gutxien. Harrera zentroetan animalia gehien biltzen
|
dituzten
autonomia erkidegoak dira, eta Katalunian, berriz, animalia gehien hartzen dituztenak. Zakurren xedea 2010ean abandonatutako 109.074 txakurretatik, %45 adoptatu egin zituzten; beraz, adoptatzeko aukerak gorantz jarraitzen du.
|
|
|
AKA Autonomia erkidegoen arabera (autonomia erkidegoak), bi pobrezia mota daude: Negu gogorragoak
|
dituzten
autonomia erkidegoak, penintsulako iparraldekoak eta barnealdekoak, eta klima onbera duten autonomia erkidegoak (hegoaldekoa, ekialdekoa eta uharteetakoa), baina hotzaldi laburretara hobeto egokitutako etxebizitzak dituztenak. Energia gastuak eta etxeko diru sarrerak kontuan hartuz gero (EINen Familia Aurrekontuen Inkestako datuak), hona hemen Espainiako etxeetako energia pobreziaren tasa, autonomia erkidegoen arabera, 2006 batezbestekoan:
|
|
2013
|
|
|
Ostatu turistikoetako okupazioari buruzko inkesta (apartamentu turistikoak). 2009 urtea Apartamentu ohe gehien
|
dituzten
autonomia erkidegoak, gehienetik gutxienerako ordenan:
|
|
2015
|
|
|
– Gizarte segurantzaren gaian, eskumenak bere osotasunean garatu izan
|
dituzten
autonomia erkidegoak: Euskadi, Katalunia, Galizia, Andaluzia, Valentziako Erkidegoa, Kanariak eta Nafarroa.
|
|
|
Nola eta non eskatzen ditut laguntzak? Diru-laguntza hauen kudeaketa Estatuarekin eta Ceuta eta Melilla hiriekin hitzarmenak sinatu
|
dituzten
autonomia erkidegoen eskumena da. Horregatik, eskatu nahi duenak bizi den tokiko sailetara edo etxebizitza sailera jo behar du.
|
|
|
Uda honetan lan egin nahi bada, aukera gehiago daude Katalunian, Madrilen edo Valentziako Erkidegoan. Hauek dira kontratu gehien egingo
|
dituzten
autonomia erkidegoak: 201.891, 153.691 eta 108.376 kontratu, hurrenez hurren, Adecco enpresaren kalkuluen arabera.
|
|
|
Emaitza, berriz, mailegu kopurua urtaro eta egun bakoitzeko alderatu eta eragina aztertu da, biztanleko mailegu kopurua erabiliz. Bizikleta publikoa kendu egin da Espainian Sistema gehien
|
dituzten
autonomia erkidegoak Valentzia, Gaztela eta Leon, Galizia eta Madrilgo Erkidegoa dira. Itxi dituzten sistemen ehunekorik handiena Andaluzia, Extremadura, Gaztela mantxa eta Murtzia dira.
|
|
2016
|
|
|
«Konstituzioaren interpretazioak elebitasun simetrikoaren aldera egin du. Bi hizkuntza ofizial
|
dituzten
autonomia erkidegoetan hizkuntza bati ezin zaiola inolako lehentasunik eman. Erabilera normaleko hizkuntza izan daitekeela, baina lehentasunezkoa, ez».
|
|
2017
|
|
|
Euskal Autonomia horren harira, aipatutako dekretuaren 56 artikuluan aurreikusten da bi hizkuntza ofizial
|
dituzten
autonomia erkidegoetan administrazio publikoek aurreikusi dutela behar bezala gaituak dauden langile publikoak hautatzea, betiere euren eskumenen esparruan. aipatu nahi dudan bigarren legea honakoa da: 39/ 2015 Legea, urriaren 1ekoa, Administrazio Publikoen Administrazio Prozedura Erkidearena. legearen 15 artikulua prozeduren hizkuntzari buruzkoa da. aipagarria da, alde batetik, estatuaren administrazio orokorrak izapidetutako prozeduren hizkuntza gaztelania dela jasotzen duela. hala ere, espresuki jasotzen da estatuaren administrazio orokorraren egoitza bi hizkuntza ofizial dituen autonomia erkidego batean ezarrita baldin badago, herritarrari aitortzen zaiola beste hizkuntza koofiziala erabiltzeko eskubidea. gainera, kasu horretan, prozedura herritarrak hautaturiko hizkuntza koofizialean izapidetuko dela jasotzen da, besteak beste.
|
|
|
– Zer funtzio eta eskumen
|
dituzten
autonomia erkidegoetako eta tokiko organoek eta haiek osatzen dituzten erakundeek eta pertsonek.
|
|
|
Brabissimos Zifra horiek erakusten dute sektoreak egoera ona duela; izan ere, azken 10 urteetan, ekoizpena% 50 handitu da, eta 2006an lortutako 457.768 tona alde batera utzi dira. Nafarroa, Murtzia eta Andaluzia, barazki izoztuetan aitzindari Estatuan, Nafarroan, Murtzian eta Andaluzian berdura izoztu gehien sortzen
|
dituzten
autonomia erkidegoak dira. Nafarroa lehen postuan dago, Espainian izoztutako landare ekoizpenaren bolumen handiena jasotzen baitu(% 28), hau da, 192.211 tona.
|
|
|
Eta egoera horretan, barazki izoztuak alternatiba ezin hobea dira, ultraizoztu prozesuari esker bitaminak, zuntzak eta mineralak atxikitzen baitituzte, eta lurrean bildu berriak bezain nutritiboak dira. Gehien ekoizten diren Espainiako eremuak Honako hauek dira berdura izoztuen ekoizpen bolumen handienak kontzentratzen
|
dituzten
autonomia erkidegoak: Nafarroa, Murtzia, Andaluzia, Gaztela eta Leon, Gaztela mantxa, Errioxa, Aragoi, Extremadura eta Valentziako Erkidegoa.
|
|
2018
|
|
|
Hau da, H1eko eta H2ko hiztunak paradigma berarekin edo aterki bakar baten azpian ebaluatzen dira. Horixe gertatzen da, hain zuzen ere, bi hizkuntza ofizial
|
dituzten
autonomia erkidegoetan: Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE), Nafarroan, Katalunian, Valentzian eta Galizian.
|
|
|
Zer araudi bete behar dituzte etxebizitza horiek, erregulazioa baldin badago? Ondoren, mota horretako apartamentu gehien
|
dituzten
autonomia erkidego edo hirietako batzuen araua aztertuko da, baina turismo pisuen mapa legala «arauen, ordenantzen eta proiektuen txurroa» da. Donostiako abokatua Enrique Lertxundi. Komunitate gehienetan bi edo hiru araudi daude, eta horiei udal ordenantza edo arauak gehitu behar zaizkie.
|
|
2020
|
|
|
Zure erantzuna asetzen ez badizu (edo ikusi baduzu piezak ez duela legeak dioena), “Kontsumoan erreklamatu” behar duzu, diote Coxgak. Kontsumitzaileen Informaziorako Udal Bulegoetan edo kontsumitzaileen salaketak kudeatzen
|
dituzten
autonomia erkidego bakoitzeko bulegoetan egin daiteke hori. Egoera korapilatzen bada edo iruzurra egin duela susmatzen baduzu, “epaitegian ere erreklama dezakezu”.
|
|
2021
|
|
|
Behean sinatzen dugunok erantzukizun publikoak ditugu bi hizkuntza ofizial
|
dituzten
autonomia erkidegoetan. Errealitatea eta haren aniztasuna aitortzen esperientzia luzea duten lurraldeak, eta, horregatik, bi hizkuntza ofizialak berdintasunean eta inolako diskriminaziorik gabe gero eta normalizatuago erabiltzen saiatzen direnak; aldi berean, babes berezia ematen zaie hizkuntza mendetan gutxitutakoei.
|
|
2022
|
|
|
Baina gatozen artikuluaren mamira. Aipatzen dute idazkiaren sinatzaileek erantzukizun publikoak dituztela bi hizkuntza ofizial
|
dituzten
autonomia erkidegoetan, eta horregatik, bi hizkuntza ofizialak berdintasunean eta inolako diskriminaziorik gabe gero eta normalizatuago erabiltzen saiatzen direla. Aldi berean, babes berezia ematen omen zaie hizkuntza mendeetan gutxitutakoei:
|
|
2023
|
|
|
Espainian, 25 urtetik beherakoen obesitatearen prebalentzia %3 eta %5 bitartean hazi da, adin taldearen arabera, EROSKI Fundazioak sustatutako Espainiako Populazioaren Nutrizio Azterketaren (ENPE) arabera. Murtzia, Kanariak eta Andaluzia dira haurren obesitatearen zifrarik altuenak
|
dituzten
autonomia erkidegoak; Nafarroan eta Aragoin, gutxien, haurren obesitatearen maparen arabera. Datu horiek guztiek eta beste askok agerian uzten dute haurren obesitatea dela gure osasun publikoko arazo nagusietako bat, eragina baitu haurren bizi kalitatean eta osasun gastuan.
|
|
|
Batetik, kasazio errekurtsoa aurkeztu du Espainiako Auzitegi Gorenean, «Estatuko Zuzenbidea hausteagatik», argudiatuta epaiak urratu egiten dituela Enplegatu Publikoaren Oinarrizko Estatutuaren aginduak: «Haren arabera, bi hizkuntza ofizial
|
dituzten
autonomia erkidegoetan beharrezkoa da lanpostuak betetzeko behar bezala gaitutako langileak hautatzea».
|
|
|
Horrela aitoru zuen KAren 233/ 1999 Epaiak: " Toki ogasunen arloan Estatuak eta, Kataluniakoa bezala, haien estatutuetan herri administrazioen araubide juridikoari buruzko estatu oinarriak garatzeko ahalmenak haien gain hartu
|
dituzten
autonomia erkidegoek dituzten eskumenen izaera partekatua zailtasunik gabe baieztatzen da. Espainiako Konstituzioaren 149.1.18 artikuluaren arabera, Estatuak gai horretan dituen eskumenak erabiltzeko gaitzen duen titulua da, baldin eta haren erregulazioak toki administrazioaren araubide juridikoan irismen orokorreko aldaketak sartzea badakar edo Konstituzioak bermatzen duen autonomia bermatzeko ematen bada.
|
|
|
Esanahi berdinarekin ALDEGUER CERDAk honakoa adierazten du: " Estatuko organismoen finantza zaintzak eta tokiko sektore publikoan sartutako erakunde, organismo, ente eta sozietateen gaineko eskumenak esleituta
|
dituzten
autonomia erkidegoen finantza zaintzak finantza arloko betearazpeneko administrazio egintza guztiak hartzen ditu, zaintzaren kontzeptu zabalenaren irismenaren arabera" 425.
|
|
|
Baina ez bakarra, kredituaren apelazio desordenatuak eta tokiko zorpetzeak ekonomian eta finantza orekan izan ditzakeen ondorioengatik. Beste gogoeta bat da Konstituzioak oinarri terminoa erabiltzen duenean (EKren 149.1.11, 13 eta 18 artikuluak esate baterako) arau funtzioak ulertzen ari dela, eta funtzio horiek, behar den neurrian, uniformea eta erregela batzuk ziurtatzen dituztela, gai horretan eskumenak
|
dituzten
autonomia erkidegoek eskumen horiek gauzatu ahal izateko; baina eskumen horiek ez dira legegintzako eskumenekin agortzen; izan ere, tratamendu uniformea babesteak erregelamendu osagarria berrezartzen duenean, eta exekutiboa bera ere justifikatzen da. Neurria aztertzen ari garen kasu honetan, zorpetzearen kontrola eta kreditu apelazioaren aukera baimentzeari utziz, finantza politika osoaren barruan, oreka ekonomikoaren erantzukizuna duen agintaritzari esleitu behar zaio zorpetzearen muga arrunta gainditzea dakarren kreditu eragiketa bat baimentzeko edo ez baimentzeko eskumena" 436.
|