|
2003
|
|
|
Aspaldian erabaki. Gabonak heldu baino hilabete lehenago ere hirietan ipintzen
|
dituzten
argiak bezain artifiziala bihurtu zen gurea. Artifiziala zen eta artifizialki iraunarazi genuen:
|
|
2004
|
|
|
Ponpa batzuen bidez, iragazki sistema baten itxura egiten da, bata hareazkoa eta bestea ikatzezkoa. Partikulak atxikitzeko lehen fasea igaro ondoren, ura mikroorganismoak ezabatzen
|
dituzten
argi ultramoreko lanparetatik pasatzen da. Ondoren, tenperatura trukagailuetatik pasatzen dira, produktuetarako tenperatura egokia mantentzeko.
|
|
2007
|
|
|
Halako egiteko izugarri bezain zaila izango da orain hizkuntza baten hiztegia bere artikulazioak ikuskor izateko moduan, eta aurretik emandako perpausa ereduek baieztapen eta judizioak zein pentsamenduzko bideetan zuzentzen
|
dituzten
argi izan dadila, deskribatzea1319.
|
|
2008
|
|
|
Horrelako ispiluak erabiltzen dira teleskopioetan, adibidez. Izan ere, izarrek proiektatzen
|
dituzten
argi izpi gutxi iristen dira lurreraino. Izar horiek ahal bezain ongien ikusi ahal izateko, argi kantitate handiak jasotzeko gai den ispilua behar da.
|
|
|
Aberastasunak kostaldera egin du eta bertako hirien hazkundea kontrolik gabekoa izan da. Bi mundu sortu dira eta bi mundu horien arteko aldea gero eta handiagoa da, eta, telebistatik ikusten
|
dituzten
argi distiratsuek erakarrita, milaka nekazari iristen dira egunero egunero hiri handietara, ezer gehiago ematen ez duen mundu batetik ihesi. Zoritxarrez ezagutzen dugu zein den horren emaitza:
|
|
|
Ez dago errazkeriarik, ez dago preziosismorik poemotan eta baldin badago, egilea bera arduratu da irakurlearen aurretik hura saboteatzeaz. Bila dabilenaren bulkadak eta aldizkako tximistek argitutako neurtitzak dira,
|
dituzten
argi uneek adina astintzen gaituzten arren tximistatik tximistarako tarteetan dauden inoren lur eremu trumoitsu eta ilunek. T.S. Elioten The Waste Land, ez ote da, DJen eta homo sampler en garaiotan, The Waist Land bilakatu, eremu sentsual eta dantzagarri, alegia?
|
|
2009
|
|
|
Bai Akihabara eta bai Harajuku ere Japoniako gizarte modernoenaren ispilu diren arren, Japoniako hiriburuko garai berriak islatzen dituen auzorik bada, Shibuya da auzo hori. Shibuya gauez bisitatzea gomendatzen dugu, eraikin guztiak estaltzen
|
dituzten
argiak piztuta daudenean, kolorez osatutako unibertsoa sortzen dutela. Orduan, milaka pertsona irteten dira kalera, eta hiriko tokirik zaratatsuenetako eta koloretsuenetako bat bihurtzen da.
|
|
|
Bokodeek, aldiz, angeluaren bidez zifratzen dute informazioa: igortzen
|
dituzten
argi izpiak intentsitatean aldatzen dira, erregistratu diren angeluaren arabera. Bokode RFID txiparen lehiakide ere bada, informazioa transmititzeko irrati maiztasuna erabiltzen baitu.
|
|
2010
|
|
|
NEBei gagozkielarik, atal honek Ekonomiatik jorratutako balorazioek
|
dituzten
argi itzalak hausnartuko ditu, ildo beretik zenbait gogoetari bidea zabaldukozaielarik. Era berean, beste era bateko ebaluazio berritzaileak NEBen kasurakoongi egokitzen direla argudiatuko da.
|
|
2011
|
|
|
Lanparak eta deskarga hodiak
|
dituzten
argi puntuetara iristeko elikadura lineen bidez, dagokion karga garraiatzen da hargailuetara eta haiekin lotutako elementuetara, haien abiatze korronte harmonikoetara eta fase desoreketara.
|
|
|
Hau baino askoz ere dotoreagoa eta erosoagoa, baina honen apendize moduko bat baino ez. Ia ia ez etxe bat, batak zein besteak beren baitan gordetzen
|
dituzten
argiei, oihartzunei eta usainei erreparatuz gero, behintzat.
|
|
2012
|
|
|
Gauza bera egiteko bi modu dira, baina erreferentzia giza begia da. Hain zuzen ere, oinarrizko hiru koloreak erretinaren konoek jasotzen
|
dituzten
argi izpien koloreak dira. Horregatik deitzen diegu oinarrizko; haien konbinaziotik sortzen dira argiak izan ditzakeen kolore guztiak, baina, berez, hori ez da prozesu fisiko bat.
|
|
2016
|
|
|
Bonbillak, argiak (edozein argiztapen aparatu) eta argi errotuluak birziklatu egin behar dira, osagaiek ingurunea kutsa ez dezaten eta produktu berriak erabil ditzaten. Kontsumitzaileek hainbat sistema dituzte, erabiltzen ez
|
dituzten
argi produktuak behar bezala ateratzeko. Hondakin horiek kudeatzeaz arduratzen direnek urtero handitzen dituzte birziklatutako kantitateak, baina oraindik bide luzea geratzen dela onartzen dute.
|
|
2017
|
|
|
izen hori hartzen dute argot teknikoan, eta batez ere energia efizientzia kudeatzeko aplikazioetan erabiltzen diren argitasun detektagailuak dira; hori dela eta, eraikin adimentsuetan eta kale argien sistema batzuetan topatzen ditugu. Babes maila handiz diseinatuta egoten dira, aire zabalean lan egin ahal izateko, baldintza desegokietan, eta egunsentiko edo ilunabarreko detekzioa optimizatzeko diseinatuak dira, kontrolatzen
|
dituzten
argien gainean jardunez. Hortik datorkie izena:
|
|
2018
|
|
|
Koloreak ikusteko gaitasuna dute, salbu kolore gorria, hau beltz kolorez ikusten dutelarik. Hobekien jasotzen
|
dituzten
argi uhin frekuentziak urdina eta horia dira. Kolore ultramoreak ere jasotzen dituzte (uhin luzera txikiko argi izpiak beraz).
|
|
|
«Gizarte sareak, bitartekoak, enpresak eta datuak babesteko erregelamenduak eragindako beste erakunde batzuek bermatu behar digute ez dela datu pertsonalik eskuratu behar, ez eta banakako erabiltzaile bat identifikatzeko daturik ere», adierazi du Marcos Blancok, ESIC negozio eskolako Ekonomia Digitalaren Institutuko Marketin Digitaleko irakasleak. Araudiak eskatzen die enpresei, plataforma digitalei, adibidez, Facebook eta administrazioei, herritarrek beren datu pertsonalak nola erabili behar
|
dituzten
argi eta garbi azaltzeko eta zenbat denbora behar duten azaltzeko. Konpainiek ere ezin izango dituzte aurreko legeriaren zirrikituak aprobetxatu, esate baterako, zure datu pertsonalak erabili ahal izateko hirugarrenei buruzko informazio komertziala bidaltzeko; izan ere, orain baimen esplizitua dute.
|
|
2019
|
|
|
Aberastasunak kostaldera egin du eta bertako hirien hazkundea kontrolik gabekoa izan da. Bi mundu sortu dira eta bi mundu horien arteko aldea gero eta handiagoa da eta, telebistatik ikusten
|
dituzten
argi distiratsuek erakarrita, milaka nekazari iristen dira egunero egunero hiri handietara, ezer gehiago ematen ez duen mundu batetik ihesi. Zoritxarrez ezagutzen dugu zein den horren emaitza:
|
|
2021
|
|
|
Farolak landaren erdian, kartel argidunak, proiektagailuak eraikin edo monumentuetara begira, argi sorta bat espaziora botatzen duten kanoiak… Horrek guztiak zeru ilunen nazioarteko elkarteak gaueko argiztapen gehiegizkoa, gaizki zuzendua edo alferrikakoa dela definitzen duen kutsadura mota hori areagotzen du. Kaleak, etxeak eta naturguneak urez betetzen
|
dituzten
argiak, zeruko gaueko mirariak begiestea galarazten dutenak. Hiri handi baten inguruan bizi direnek, zenbat izar ikus eta konta ditzakete etxetik?
|
|
|
Eta, etorkizun den XXI. mendeko jendeak berrikuntzak eta teknologiak goretsiko dituen arren —bereziki behatz mamiekin laztanduko
|
dituzten
argi taulatxo arraroak—, klasikoen adierazpide diren liburuekin solasean jarraituko dute itxuratzen botereari, herritartasunari, erantzukizunari, indarkeriari, inperioari, luxuari eta edertasunari buruz dituzten funtsezko ideiak. Eta, horrela, maite dugun guztia salbatuko da gorabeheraz eta abenturaz, bidegurutzez eta adarrez beteriko bide bihurri honetan, askotan bideak inora ez garamatzalako susmoa piztuagatik.
|
|
2022
|
|
|
Erakusketako zoko ugaritara garamatzan ezohiko ibilbidea feltrozko oihalarekin dago estalia, ehun sendo eta opakua, historiaren opakotasunaren lekuko eta esanahi berrietara heltzeko pitzadurak sortu behar direla pentsatzera gonbidatzen gaituena. Halaber, bai ibilbidea, bai aretoak, ilunak daude, obretan erabiltzen diren foku eta lanparak dira espazioak argiztatzen
|
dituzten
argi iturri bakarrak, eta iluntasun horrek, nolabait, Erausoren erretratu ilunarekin antzekotasunak ditu. Izan ere, iraganeko argi ilunak nekez argitu daitezke gaur egunetik.
|
|
|
Inkestaren emaitzek agertzen
|
dituzten
argi ilunak azpimarratu dituzte sindikatuek. ELAk ohartarazi du langabeziak behera egin duen arren landunen lan baldintzak «okertzen» ari direla, eta LABek nabarmendu du «langileak pobretzen dituen adierazle nagusiek» gora egin dutela.
|
|
|
Gabon Zaharraren atarian gaudela, daborduko entzuten hasiak dira bolanderak, txapliguak eta askotariko petardoak han eta hemen. Askok horietaz gozatuko dute, bolborazko artefaktu horiek sortzen
|
dituzten
argiek, soinuek, distirek eta txinpartek hipnotizatuta. Baina aldi berean, arriskutsuak izan daitezke horiek manipulatzen dituztenentzat, eta izugarrizko beldurra eragiten diete beste hainbati, autismoa duten umeei eta animaliei batez ere.
|
|
|
Esan bezala, ospakizunetara lotuta egon ohi dira suziriak eta petardoak; horiek sortzen
|
dituzten
argiek, soinuek, distirek eta txinpartek efektu hipnotikoa eragiten digute pertsona askori. Hala ere, aldi berean, arriskutsuak izan daitezke horiek manipulatzen dituztenentzat (anputazioak, erredurak...) eta izugarrizko beldurra eragiten diete beste hainbati.
|
|
|
Eta hona hemen abeltegi berotua, animalia usainez betea, grisa porlanaren poderioz eta marroia gorotzaren eraginez, eta horia poliuretano aparraren poderioz, eta xuria armiarma  sareen gaineko hautsen eraginez, eta urdina leihoetako zeruaren poderioz, eta laranja zerrikumeak berotzen
|
dituzten
argien eraginez, eta berdea asken kolorearen poderioz, eta urduria, erdi hurren dauden zerramen eraginez, nekatuak hasi aurretik, sabelak handituak jaio nahi duten zerrikumez beterik izaki. Eta hona hemen legarra, eta pikondoa, eta kanpoan bizi diren zerri helduen zerrakuak.
|
|
|
Afrikan, Espainian, Italian, eta Tahitin ere. Haietan itsasoak eta zeruak sortzen
|
dituzten
argia eta itxurak ikertu ditu, eta margotu.
|
|
2023
|
|
|
20 urte zituela, guraso gizonezko batek batez beste 20 mutazio transmititzen dizkio semeari, eta 40 urterekin, berriz, 65 urtera. Nahiz eta zientzialariek oraindik ez
|
dituzten
argi mutazio horien ondorioak, Alexey Kondrashov azterlanaren zuzendariak (Michigango Unibertsitateko ikertzailea, Estatu Batuak) ohartarazi du etorkizunean egin beharreko lanek aldaketa horietan ondorio negatiboak badituzte, agian gomendatuko duela semena adin jakin batean izoztea, emakume askok obuluekin egiten duten bezala. Imagen:
|
|
|
Nahiz eta optikek urteetan sustatu
|
dituzten
argi urdineko iragazkia edo blokeatzailea duten lenteen bertuteak, begietako nekea saihesteko eta osasuna babesteko, ez dago teoria hori babesten duen ebidentzia zientifikorik
|